BEKENDMAKING
TOYNBEE-WERK.
J
No. 7.
WOENSDAG 23 JANUARI 1895.
Officiéél gedeelte.
Vijf en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
en daarmede dient rekening gehouden.
voor
Stabiliteit.
overeenkomst opmerken
I-
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
WORKUM noodigen de belanghebbenden uit,
hnnBBVorfleriDDenteiilasteilerfieinBBnte
over het dienstjaar 1894, vóór den 31 Janu
ari a.s. ter Secretarie in te zenden.
Workum 5 Januari 1895.
R. J. VISSER, Burgemeester.
J. OUDEBOONSecretaris.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
In kortere bewoordingen laat zich dit werk
omschrijven met de woorden der commissie op
het titelblad «Persoonlijke bemoeiingen van
meer ontwikkelden in het belang van minder
ontwikkelden”.
Zie, hier en daar worden volksvoorlezingen
gehouden. Een goed werk, reeds in den geest
van het hierbedoelde. Elders, vooral in grootere
plaatsen heeft men leeskamers, waar iedere
bezoeker zijne lectuur om
Enz., enz. Maar er kan nog meer gebeuren, huis, zoo lang in lief en leed met Nederland
werd en die, waaronder de stemming ter Na
tionale Vergadering ditmaal plaats had. Uit
de opdracht aan den heer Bourgeois zou men,
I scheen het niet te voorbarig, kunnen opma
ken, dat de heer Faure, zijn beklagenswaardi-
gen voorganger tot voorbeeld nemende, evenals
hij, zich geheel door de beslissingen der wis-
selende Kamermeerderheid wil laten leiden. In
dit geval ware, na de stemming van Maandag,
zijn stap (hoe men over het kiesche daarvan
tegenover den heer Casimier Perier denken
moge) gewis alleszins logisch.
Zekere schalke geest spreekt
uit,
sail les
had
De
jare in de provincie Groningen.
Hunne oorzaak was minder financieelen mis
stand, dan wel meer trotsche afscheiding,
gebrek aan de samenleving. Dit nu moet
niet. Bij de meer algemeene ontwikkeling
«Rijken en armen ontmoeten elkaar, God
heeft ze beide gemaakt en De mensch zal
bij brood alleen niet leven”. Ziedaar een paar
teksten die tot grondslag van dit werk kunnen
dienen. Zij zijn oud, dat is waar en het Toyn-
bee-werk is derhalve volstrekt niet nieuw.
Het is echter maar de vraag of er altijd en
immer door in die richting is gearbeid. En
daaraan meenen we wel een weinig te mogen
twijfelen. Vooral in de laatste jaren was de
nuchteren broodvraag aan de orde, wellicht in
geleid door de onzalige schoolquaestie, die de
vraag naar den voorgrond drong «moet ik
betalen voor een ander Zoo werd de maat
schappij tamelijk hebzuchtig en kleinzielig en
groeide het onkruid der opwinding, terwijl het
’t goede zaad van geestelijke opheffing verstikte.
Werkte onze Maatschappij Tot Nut van ’t
Het gemeenschapsleven kan en moet breedere
verhoudingen aannemen. Met een gulden of
wat kan men hier en ginds eene zaak steunen,
maar ieder heeft maar niet over guldens te
beschikken. Gelukkig, een goed woord vindt
ook eene goede plaats. En dit is het vooral,
wat het Toynbee-werk van ons vraagt. Harte
lijke deelneming in elkanders lief en leed,
gepaste raadgeving of vriendelijke terechtwijzing,
gezellige omgang van de verschillende standen,
het veld is ruim en breed genoeg, om het
nader in bijzonderheden aan te wijzen. Men
bemerkt het, ’t is het terrein der algemeene
menschenliefde, der humaniteit. En dit zon
der onderscheid van rang of stand of kerkelijk
geloof: het begrip mensch zijn met en voor-
elkander staat op den voorgrond.
Ten jare 1892 nam de oude Maatschappij
«Tot Nut van ’t Algemeen”, altijd jong in het
bepeinzen van middelen die tot verhoogd volks
geluk kunnen leiden en er steeds op uit daar
toe den goeden weg te wijzen, het besluit om
eene commissie te benoemen, teneinde een on
derzoek in te stellen naar wat we hier boven Algemeen steeds door, evenzeer als alle andere
met den vreemden naam noemden: y> Toynbee-
werk”, en dat zoowel bij ons te lande als daar
buiten. Die commissie, bestaande uit de heeren
Mr. A. Bloembergen Ez., te Leeuwarden, W.
J. Blijdenstein te Enschedé dr. W. Pleyte
te Leiden, mr. F. N. Sickenga, te Dordrecht
en mr. Ant. van Gijn, als secretaris-rapporteur,
heeft haar rapport uitgebracht en dit is thans
in druk gezonden aan de verschillende Depar
tementen der Maatschappij en verder tegen den
prijs van vijftig centen verkrijgbaar gesteld bij
de uitgevers S. L. van Looy en H. Gerlings,
Rokin 50 te Amsterdam en alzoo ook
den gewonen boekhandel bereikbaar.
Wat Toynbee-werk is
Eene zaak van algemeen belang, die ieders
medewerking verdient.
Om dit te bewijzen schrijven we uit de In
leiding tot het Rapport de volgende zinnen
over
«Naast het streven van hen, die eene ver
betering der sociale misstanden voor alles van
eene hervorming van de maatschappelijke or
dening hopen, staat eene beweging, die in de
eerste plaats heil verwacht van eene hervor
ming van den mensch. Beide bewegingen
kunnen zeer goed samen gaan; zij die het ern
stig meenen met de verheffing van het indivi
du, sluiten geenszins de oogen voor de verbe
teringen voor welke de instellingen vatbaar
zijn: doch zij koesteren zelfs van de beste maat
schappelijke inrichting weinig verwachting, in
dien niet tevens de mensch eene belangrijke
schrede voorwaarts doet op den weg van den
zedelijken en geestelijken vooruitgang.
«Tot nu toe waren het de godsdienstleeraren
en de onderwijzers, bij wie de zorg voor dien
vooruitgang berustte, daarin door stoffelijke hulp
van leeken middellijk gesteund.
«Een nieuwe beweging nu, zonder den in
vloed van religie en onderwijs te ontkennen
of te minachtendoet sinds eenigen tijd een
beroep op de persoonlijke medewerking van
ons allenop ons rechtstreeks deelnemen aan
wat tot nu toe de taak van enkele lichamen
werd geacht. «Elk mensch, zedelijk of ver
standelijk hooger staande dan een ander, moet
trachten dien ander tot dezelfde hoogte op te
heffen.”
Ziedaar grondslag en doel dezer beweging.
verbonden, met de zekerheid daarbij, dat
op enkele uitwassen na, schier alle partijen
zich om dit Huis vereenigen en zich Vader
landers gevoelen. Daarombij onze beste
wenschen voor Frankrijk en zijn nieuwen pre
sident, blijven wij, Nederlanders, prat op onze
instellingen en handhaven we het koningschap.
Wij weten ’t, hier kon een bejaarde Vorst ten
grave dalen en een jeugdig Kind onder de
leiding eener verstandige Moeder optreden, alles
rustig, alles goed, alles flink
Oranje boven
onze maatschappij, die door spoorwegen en
telegraafdraden het geheel aan elkander bindt.
Het innerlijke dient met het uitwendige in
harmonie te zijn. Wij bevelen daarom den
arbeid der Nuts-Commissie ten zeerste aan ter
overweging van een ieder, die het werkelijk
wel meent met zijn medemensch ter overwe
ging en tevens ter behartiging.
De beweging, vooral in Engeland op nieuw
op ’t getouw gezet dankt haren naam aan
Arnold Toynbee, die niet zoozeer haar stichter
als wel een barer edelste voorstanders geweest
is. H.
Brieven en Berichtende Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiên Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
vereenigingen, die het werkelijk wel meenen
met de belangen des volks, er kunnen soms
dagen van onrust en verwarring zijn, waarin
het moeielijk valt het kaf van het koren te
onderscheiden en ja,— om een Turksch spreek
woord te gebruiken, bij een oproer in de
lucht verschuilt de zon zich achter de wolken”.
Doch juist in zulke tijden gelden gulden
woorden als die van Dr. Laurillard:
«Maar de zon is niet gebluscht
Boven ’t zwart dier wolkgordijnen
Staat zij onverzwakt te schijnen
In verheven kalme rust
En 't is of de vrienden van het Toynbee-
werk dit beeld begrepen hebben.
De zon geeft warmte aan iedereen, of laat
ons liever zeggen wekt warmte overal. Indien
door verschillende omstandigheden het eene
voorwerp daarvan meer profiteert dan het ander,
dan leert ons de dagelijksche omgeving, dat
dit meer bezittende voorwerp verre van
egoïstisch, niet behoudt, wat het heeft, maar
zijne meerdere warmte uitstraalt naar allen
kantom andere voorwerpen mede tot een
verhoogden warmtegraad te brengen. Ziedaar
nu zelfs in de levenlooze natuur het reine, het
edele socialisme, Het is niet een eischen van
de eene zijde, het is een geven onderling en
wederkeerigom zelve weer te bezitten ten
behoeve van ieder ander. Het wekt tot leven
om en met elkander, tot leven met verheffing.
Neen, niet bij brood alleen.
Zoo ook zegt de Inleiding: «De bemoeiingen,
tot nu toe in het werk gesteld om het lot
der mingegoeden te verzachten, legden meestal
op ons geld, somtijds op onzen tijd, zelden of
nooit op onzen persoon, beslag. Het is echter
juist onze persoon, dien Toynbee-werk ons
vraagt. «Geef u zelven gelijk gij zijt,” is zijn
bevel«geloof in het nuttige en goede van
uw werk en naar de mate dat gij dat doet
naar die mate zal uw arbeid vruchten dragen,”
is zijn getuigenis.
king der Jezuietenwet te bekrachtigen. Voors
hands is er geen reden om aan te nemen,
dat de Bondsraad van gevoelen is veranderd.
Wat aangaat de sterkte der partijen, die
zich in den Rijksdag vóór en tegen het nu aan
genomen voorstel verklaarden indien zij alle
i voltallig ter vergadering waren geweest, dan
zou het voorstel met eene kleine meerderheid
verworpen geweest zijn.
Tot Russisch ambassadeur te Berlijn is
benoemd Prins Lobanoff-Rastawski, sinds 1882
ambassadeur te Weenen, nadat hij drie jaren
in gelijke betrekking te Londen en twee jaren
te Constantinopel werkzaam was geweest. Hij
telt bijna 70 jaren.
Te Weenen was prins Lobanoff algemeen
geacht en men ziet hem te Berlijn gaarne ko
men. De eerst als opvolger van graaf Sjoe-
waloff genoemde Russische generaal von Rich
ter moet wegens zijn minder gunstigen gezond-
heidstoestand buiten verdere aanmerking geble
ven zijn.
FRANKRIJK. De heer Bourgeois heeft van
den President de opdracht ontvangen een nieuw
Kabinet saam te stellen.
De lemps doet niet ten onrechte de groote
van de omstandighe-
i er in zooverre
dat juist de heer Bourgeois zich te Ver
op in het oog vallende wijze geweerd
om zijne ^verheffing te beletten.
heer Méline bespreekt Félix Faure als
den vrijhandelaar. De protectionisten, zegt
Méline, behoeven nog niet bang te wezende
president op zich zelf heeft niet te veel te zeg
gen over vrij handel of bescherming, zoolang
Al weder een vreemd woord. Het beteekent
standvastigheid. Het zweefde ons dezer dagen
voor den geest toen we de plotselinge presi
dents-verwisseling in Frankrijk vernamen, die
weinig of geen blijk gaf van stabiliteit of stand
vastigheid. Casimir Periér ging heen en Felix j
Francois Faure werd in zijne plaats gekozen,
’t Ging alles goed en geregeld in zijn werk,
al werden er wanklanken vernomen. «Weg
met de schelmen, weg met de dieven I” klon
ken de kreten ter eenre zijde in de Nationale I den, waaronder wijlen de heer Carnot gekozen
Vergadering, die door de andere beantwoord
werden met: «Weg met de commune!” 't
Spreekt van zelve, dat ieder in zulke ©ogen
blikken van verwarring zijn slag wil slaan.
Gelukkig heeft het gezag in Frankrijk het
hoofd er boven gehouden en zich laten gelden,
zooals het dan nu ook nog doet. Faure is het
hoofd van dezen Staat van zoo ongeveer veer
tig millioenen zielen, Faure, den gewezen leer
looiers jongen. Is het ferm en goed, dat een
mindere hoog kan klimmen op den maatschap
pelijken en politieken ladder, en hebben we in
beginsel niets tegen een republiek de Ver-
eenigde Nederlanden vormden zulk een lichaam,
wij voor ons zouden toch in geen geval
met Frankrijk willen ruilen. In ons staats
organisme bezitten we zoo ongeveer dezelfde
vrijheid als dat land, maar bovendien de ze
kerheid, de stabiliteit, dat het hoogste gezag
niet kan vinden, wordt vertegenwoordigd door het aloude Oranje-
H,
Buitenlandsch Nieuws.
DUITSCHLAND. De telegraaf meldde reeds
dat de Rijksdag het voorstel der centrumspartij
Wij herinneren aan de onlusten ten vorigen tot intrekking der Jezuieten-wet wederom heeft
•e in de nrovmcie Groningen. aangenomen. Het vermelde amendement van
den afgevaardigde Rickert kwam niet in stem
ming, omdat het als een zelfstandig voorstel
dat eerst in stemming kon
komen, indien het voorstel der centrumpartij
1 TTAt nnl Tii-i in knninn afaon
beschouwd werd,
dringt het begrip mensch zijn alle standen door l werd verworpeD> Het zaj nu te bezien staan,
en daarmede dient rekening gehouden. of de Bondgraad wederom weigert de intrek-
Het Toynbee-werk wekt op tot het vereeni-
gingsleven, geheel in overeenstemming met
MUM' F.\ llll Eli H 11E-
llllll 11)1111 EIIIESEI1II.
1
i,
