No. 54.
ZATERDAG 13 JULI 1895.
N ieu wstijdingen.
Vijf en twintigste Jaargang.
1
Y. KUIPERS, firma h brandenburgh en zoon, te workum
Uit Oost-Tndië»
•1;
Verkiezingdrukte te Amsterdam.
I i
Ds.
K.
MEI IIS- lil IIIH II11 tII
mui iiiiiii fii!i:si.ih.
ies-
ien
dr.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
uur.
4
>r
l
je vraagt, wordt je
hechten zal.
UITGEVER:
uur
>nds
iaat-
Particuliere correspondentie.
XVII.
J.
urn.
Ds.
is 5
ur
A.
Ds.
ak-
ir
e-
li.
>r.
e
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken rege] meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
zeer
heid
dat
uit
den
onwillekeurig gaat
maken.
van
I
en begin
Ik stel mij voor
Brieven en Berichtende Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1
Advertentiön Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Scheveningen 51 loggers
wijk a/z 7 loggers en
Jan. 1897 ook verkeken) óf de wetsvoor-
dracht op de personeele belasting wordt door
de Reg. ongewijzigd gehandhaafd en naar alle
waarschijnlijkheid verworpen, waardoor een
crisis zou ontstaan, die de kieswet van de baan
zou schuiven.
De Anna. Zaterdagavond is Wicher
Smit, stuurman aan boord van de Anna, ge
wezen kapt. Velvis, te Nieuwe Pekela gearri
veerd. Smit is van zijne wonden in zooverre
hersteld, dat hij met behulp van een stok kan
loopen. Twee kogels heeft men niet kunnen
verwijderen. De een zit nog in het been, de
andere in den onderbuik. Smit prijst den
moed van de Engelsche en Zweedsche equipage
tijdens den overval der Mooren niet te zeer;
een was zelf in ’t ruim tusschen de lading
weggekropen. Van de te Gibraltar gevestigde
Nederlanders, die hem in ’t hospitaal aldaar
druk voor maakt en voortdurend van de hadden bezocht, had de gekwetste veel deelne-
i ming, steun en verkwikking genoten.
De Ilollandsche haringvloot. Uit de jongst
verschenen naamlijst der Nederlandsche Reede-
rijen en Haringschepen blijkt dat de haringvloot
bestaat uit557 visschersschepen waaronder
237 loggers en 320 bommen.
Hiervan waren van Vlaardingen 92 loggers,
Maassluis 69 loggers, s’-Gravenhage 8 loggers,
s en 232 bommen, Kat-
72 bommen, Noordwijk
ideaal om met het volk en onder het volk te
leven en levendig stel ik altijd belang in alles,
wat op mijne vroegere omgeving betrekking
heeft.
Maar niets is veranderlijker dan de mensch,
of ’t moest het weer zijn. Algemeen beweert
men in Indië, dat iemand, die hier jaren lang
geweest is, het later in Holland nergens goed
kan vinden, omdat men hier verwend wordt.
De hemel beware mij daarvoor en zorgt die
niet voor me, dan hoop ik er zelf voor te
waken. Niets zou ik liever wenschen dan
later weer onder mijn vrienden te leven en
aan het einde van dit jaar van scheiding roep
ik hen een hartelijk «tot weerziens toe”.
Ziedaar mijne inleiding.
En waarover zal ik thans praten Voila
justement l’affaire. Voor eenige weken zat
ik in Batavia thans bevind ik mij in een ge
heel andere omgeving, die mij nog grootendeels
onbekend is.
Zal ik vertellen van mijne reis door Java
Och lezers die is zoo weinig interessant. De
Preanger door is het prachtig, maar na Tas-
sikmalaja ziet men niets dan wildernissen, sa
wa’s, suikertuinen met dessa’s en steden en in
de verte de alleen staande vulkanen, waarvan
ge de namen op de kaart kunt vinden. Eene
reis door Java per spoor is niet prettig, ’t
Is warm in den trein en stoffig ooken kijkt
ge buiten het portier van uw waggon, dan
krijgt ge de oogen vol roet uit de schoorsteen
van de locomotief.
Waarom heeft men toch in Indië niet ruime
waggons en breed spoor, zoodat men buiten
om de waggons een afdakje kan rondloopen
om eens een luchtje te scheppen en waarom
wordt er zulke slechte kool gestookt, dat de
reizigers zelfs in de waggons zwart worden als
j mooren en oogen, ooren, neus en haar vol
roet krijgen In drie dagen zóó van Batavia
naar Soerabaija, van ’s morgens 6 tot ’s avonds
6, dan is men voor zijn pleizier uit.
Niet van die pleizierreis dus. Liever Wil niet”,
ik het bij een huislijk praatje laten
daarom met het huis zelf.
dat zulk een praatje de dames belang kan I
inboezemen en ik houd graag de zwakke sexe I
te vriend.
Bovendien wordt de kabeljauwvisscherij in
de Noordzee uitgeoefend door 50 sloepen, waar
onder van Vlaardingen 3, Pernis 16, Zwarte-
waal 5, Middelharnis 21, Hellevoetsluis 1,
Amsterdam 2, Helder 2 sloepen.
In Duitschland wordt de haringvisscherij
uitgeoefend door 50 schepen, waarvan 39 uit
Emden, 8 uit Glückstad en 4 uit Vegesack.
Bij Kon. Besluit is thans een beslissing
genomen in een eigenaardige zaak. De Schie-
damsche gemeente ontvanger was, toen hij tót
gevangenisstraf werd veroordeeld le luit.-kwar
tiermeester bij de dd. schutterij. De vraag
rees toen onder welken vorm hij zou worden
ontslagen; en of men bij het ontslag rekening
zou houden met zijn tekortkomingen op ander
gebied. Deze vraag is bevestigend beantwoord.
De St. Ct. van gister meldt dat aan W.
Beffers, ontslag is verleend als le luit.-kwar
tiermeester bij de dd. schutterij te Schiedam.
Bij het kerkbestuur der N. H. Kerk te
i van den particulieren secretaris der
Regentes een schrijven ontvangen, waarin van
Hr. Ms. hooge belangstelling in de daar in de
i kerk gedane vondst verzekering wordt gegeven,
i Door het kerkbestuur zal nu Hr. Ms. verlangen
I worden gevraagd, hoe verder met den gevonden
grafkelder te handelen. In afwachting daarvan
blijft deze voorloopig nog gesloten.
Een haven voor Scheveningen. De
commissie welke het meer besproken rapport
uitbracht is thans ontbonden, maar onmiddellijk
I na afloop der vergadering constitueerde zich de
grootste meerderheid harer leden tot een com-
j binatie tot concessie aanvrage voor de geprojec
teerde havenwerken. Een zestal heeren zijn van
die combinatie het uitvoerend comité.
In de Encyclopédie Contemporaine komt
een artikel voor van Claude Vigny, een vervolg
artikel over de tentoonstelling te Amsterdam.
Pasoeroean, Mei 1895.
Geachte Lezers
’t Wordt al weer meer dan tijd, dat ik in
Friso eens weer eenig teeken van leven geef,
want ik heb zoo’n idéé dat ’t al weer lang
geleden is, sedert ik mijn laatsten brief ver
zond. Toch leef ik nóg als een hart, ten
spijt van al de verzekeringen, die ik voor mijn
vertrek naar Indië heb moeten hooren, dat n.l.
mijne dagen geteld zouden zijn. Nu, ik ben
het met den psalmdichter eens, dat ons kort
stondig leven gelijk het gras is en voornamelijk
hier in Indië, maar zoo lang ik in zulk een
uitstekende conditie blijf als waarin ik mij tot
nog toe mocht verheugen, zie ik kans om het
nog lange jaren uit te houden en den lezers
van Friso zoo voor en na nog iets op te dis-
schen uit de Indische wereld. Trouwens ik
ben hier ook nog slechts kortvelen mijner
lezers zullen zich herinneren, dat het ruim een
jaar geleden is, dat ik afscheid van hen nam.
Naar aanleiding dezer omstandigheid moeten
mij eerst een paar woorden van ’t hart, voor
ik aan mijn eigenlijken brief begin. Ik vraag
bij voorbaat verschooning voor een al te lange
inleidingwien de lectuur verveelt mag ze
gerust overslaan, ja kan mijn brief in zijn ge
heel ter zijde leggen. Men ziet, dat ik geen
hooge eischen stel, maar ik kan dit ook niet,
want mijn geschrijf is niets anders, dan een
eenvoudige causerie, zonder veel degelijk-
een koffiepraatje, ’t Is niet vreemd,
men op den verjaardag van zijn vertrek
het moederland zich alles nog eens voor
geest roept, wat men daar achterliet en
men dan vergelijkingen
De necrologie bevat een aantal namen
oude bekenden, die we nooit weer zullen
wederzien. De koude Hollandsche winter heeft
weer een aantal slachtoffers gemaakt onder de
oudjes van dagen, die voor deze maal de
«Malsche Meijsche Morgenstond” niet konden
halen. Anderen weiden in de lente van hun
leven reeds door ziekte weggerukt. Ik heb
droeve doodstijdingen ontvangen van ouders,
die hun lief kind verloren, van mannen, die
hunne vrouwen naar de laatste rustplaats
moesten brengen, en omgekeerd. Welk een
verandering in zulk een kort tijdsbestek.
Ja, menigeen is henen,
En uit ons oog verdwenen.
Gedenkt hen nog, o, vriendenkring;
En leven ze in herrinnering
Wat zal er van al uwe vrienden overblijven
na een aantal jaren van scheiding vraag
ik mezelf af. En ’t antwoord ligt voor de
hand. Velen zullen gestorven zijn, anderen
zullen zich elders gevestigd hebben, kortom ge
zult ze nooit weer alle bij elkaar ontmoeten.
Een nieuw geslacht zal zijn opgestaan vreem
delingen zullen wonen, waar ge vroeger bij uwe
vrienden gezellig ter neder zat. Alles woelt
om verandering, maar ’t gevolg is, dat men ’t
later «unheimisch” zal vinden, waar men vroe
ger zoo recht op zijn gemak was. Ik hoop
niet, dat mijne lezers hieruit de conclusie zul
len trekken, dat ik er nu al vast voor pas
om later weer naar mijn oude woonplaats te
trekken. Integendeel.
j van die vergadering leest
van gemeenteraadslid, moet toch
een lollig baantje zijn, dat men er zich
dat je
maar weer
’t Zal ons benieuwen.
De St. Ct. bevat een Koninklijk besluit
van den achtsten dezer maand, houdende
machtiging tot de uitgifte van 3 pCt. schatkist- i
biljetten en shatkistpromessen, tot een geza- j
menlijk bedrag van 7,900,000.
De Haagsche kroniekschrijver van de
N. Gron. Crt. schrijft: Ik ben er nu, geloof
i ik. achter gekomen, wat de bedoeling was guren jg
van hetgeen mij onlangs een Kamerlid zei over
j de waarschijnlijkheid, dat de kieswet niet in I
1896 in behandeling zal komen.
Bij het onderzoek van de herziening der
personeele belasting in de afdeelingen der i
Tweede Kamer moet nl. vrij duidelijk zijn
gebleken, dat de kans om die voordracht on-
De Radicale Kiesvereeniging veranderd in het Staatsblad te doen opnemen,
voor 6 jaar, ongeveer «nihil” is Zeer ernstige bedenkingen
zijn er tegen gerezen, en het schijnt vast te
de uitnoodiging i staan, dat de meerderheid er nooit hare goed- I
eenige sociaal- j keuring aan hechten zal. Van tweeën staat
enkele trouwe bezoekers van dus een te gebeuren: of de belastingwet, die
1 I Jr«ln tt r» r» rxfr IrlACI 1
meer
mag woiden afgeleid.
Vroeger was het: «nu
Misschien dat het thans wordt: «om
't zoo dikwijls vraagt zullen we ’t je
maken”.
heeft en dat men van deze anti-Hollandsche
middelen alleen in buitengewone gevallen ge
diend is, onder buitengewone omstandigheden.
Wij Hollanders zijn zoo’n nuchter volk. We
redeneeren vrij logisch en zeggen: voor nu zes
jaar geleden hebt ge mij beloofd dat het beter
zou gaan, als er maar meer radicalen, antire
volutionairen en katholieken in den Raad kwa
men dat we dan minder belasting zouden be
talen en kijk ons belastingbiljet eens in
En nu zouden we ons nog eens weer zoo
druk makenin het zweet onzes aanschijns in
een benauwd lokaal, te midden van die in
dezen tijd toch zoo onschuldige menschenlucht
gaan zitten Merci.
En die zelfde nuchtere man redeneert verder
als hij het verslag
dat baantje
wel
zoo
daken schreeuwt: «Kies mij, kies mij, ik ben
de beste 1”
Dat kan ’m toch niet in die onnoozele drie
gulden presentiegeld zitten
Tot dusver was het altijd een hooge eer, in
dien men aangezocht werd om lid van den Raad
te willen worden en het behoorde tot de goede
manieren, dat een candidaat zich zelf geheel
buiten zjjn verkiezing hield.
Thans laat men zich niet meer aanbevelen
maar men beveelt zich zelf aan. -- 1(J bommeU) Schiedam 4 log-
Er moet toch aan het baantje van gemeente- en Amsterdam 5 loggers.
raadslid iets vast zijn, dat alleen den gemeen- 6 - - -
teraadsleden bekend is, anders zouden sommige
aftredende leden, die er nog Kamerlid bij zijn,
er niet zoo op gesteld wezen om er in te blij
ven en zich daarvoor met zulk een warmte niet
zoo druk maken.
En op welk een manier
Maar ’t is mogelijk dat deze manier nog
aanhangers vindt dan uit de opkomst
eenige sociaal- keuring
een der voornaamste grondslagen van het kies
recht vormt, zal in zulk eene ingrijpende mate
de veelpraterij worden gewijzigd, dat een nader sectie-onder- i
zoek noodig zal worden, die, van zelf, de af
tenslotte wel tot de overtuiging brengen dat de doening der kieswet in Februari zal verijdelen
De Amslerdamsche Courant neemt een loopje
met de «eerste democratische meeting” die
Woensdagavond door de Radicale Vereeniging
en de Kiesvereeniging Nederland en Oranje
werd gehouden, en waar o.a. de heeren Ger
ritsen, Heemskerk en Fortuijn druk het woord
hebben gevoerd.
In het nummer van heden, Vrijdag, komt
het volgende voor
Een meeting.
heeft getracht op de wijze van
propaganda te maken voor haar candidaten
Het publiek heeft echter aan
geen gevolg gegeven. Behalve
democraten en
vergaderingen waar kans op relletjes bestaat
zijn de kiezers weggebleven.
Duidelijker veroordeeling van
kon men niet gevenen moet de radicalen toch
’t Is nog steeds mijn opgerakelde oude taktiek inderdaad afgedaan (en dan is de kans voor de invoering met 1
