I
1
ZATERDAG 1 FEBRUARI 1896.
No. 10.
Nieuwstijdingen.
Zes en twintigste Jaargang.
L
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
zouden do Staatshoofden van
Duitschland elkaar op onzijdig
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 86 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
minister voor Indië, die een redevoering hield
te Chiswick bij Londen. Deze Amerikaansche
leer zou dan vooral worden toegepast op de
koloniën in Zuid-Afrika.
Of Hamilton echter de Monroe-leer begrijpt?
Ieder natie behoort te weten, zeide hij ver
der, dat al wie mocht trachten op zulk een
leer inbreuk te maken, voor zoover de Zuid-
Afrikaansche bezittingen van Engeland betreft,
de gebeele vereenigde macht van Groot Brittanje
tegen zich zou krijgen in alle deelen der wereld.
Hierin lag ten deele de noodzakelijkheid van
Engeland om te zorgen voor een sterke oorloge
vloot.
Omtrent de Venezuela-quaestie verwachte hij
een eervolle en bevredigende oplossing.
welkome gast, want ik
dat de laatste dagen
-• regens drukkend
KLEIN VERSCHIL.
Iemand, die hardhoorig was, kwam met een
ander in de nabijheid van den spoorweg.
Plotseling klonk het oorverscheurend gefluit
van de locomotief.
«Luister 1” riep de hardhoorige, de ooren
spitsende. «Dat is de eerste leeuwerik, die
ik van ’t jaar hoor
WORKUM. Naar wij vernemen worden
door het Fanfare corps «Concordia” pogingen
in bet werk gesteld het jaarlijksch Festival of
Muziekfeest van den Frieschen Bond van Har
monie en Fanfare corpsen in den a. s. zomer
alhier te doen houden. Dezer dagen zal den
ingezetenen een lijst ter inteekening worden
aangeboden, wijl enkel door algemeene mede
werking zulk een feest kans van slagen zal
hebben, temeer waar de gehouden festivals in
Bergum en Wartena ieder een uitgaaf vorder
den van ruim f 600. Met erkentelijkheid mag
worden vermeld, dat door den Edel Achtbaren
Heer Burge» eester bereids een stuk land voor
een eventueel te houden festival is afgestaan.
LEEUWARDEN. 29 Januari. In de zitting
van
van
mr.
Men schrijft uit Rotterdam
Nog ligt de Lock Tay te Rotterdam in los
sing en reeds wordt de komst van een tweede
buitengewoon groot stoomschip gemeldde
Haddon Hall, die 10 Januari van New-Orleans
naar Rotterdam vertrok met 253,662 bushels
maïs, los geladen en 400 ton andere graan
soorten. Dit is een der grootste graanladingen,
die ooit uit Amerika hier is aangevoerd.
De mijnramp in Engeland. Reeds zijn
dertig lijken gevonden in de mijn Tylorstown,
waar de gasontploffing heeft plaats gehad. Men
denkt, dat er over ’t geheel 55 mannen zijn
omgekomen.
Op stellige wijze wordt bericht dat prof.
Behring, d e den stoot gaf aan de ontdekking
van het serum tegen de diphtheritis, eerlang
mededeeling zal doen van een gelijksoortige
behandeling van cholera en tuberculose.
Volgens een
Brieven en Berichtende Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
WORKUM. Gisteravond hield het Natuur
kundig Gezelschap »Het rijsje wordt allengs
een boom” eene buitengewone vergadering
van de leden met gasten, op de bovenzaal van
den heer E. Teppema.
Sprekers warenDr. Th. A. Jelgersma, kon doen,
over de eerste hulp bij ongelukken; de heer van
H. Reitsma overde aswenteling der aarde, zag hij J.
en
en
Uit Oost-Indië.
(Particuliere correspondentie.)
Voor de zooveelste maal is ’t al weer lang
geleden, dat ik in Friso iets van mij liet hoo-
ren, doch gelukkig heb ik eerlijke excuses.
Mijn werkkring neemt al mijn tijd in beslag
en de vrije uurtjes, die mij resten op sabath
en hoogtijden besteed ik voor de correspondentie
met familieleden en vrienden in het moederland.
Bovendien laat het klimaat niet toe ’s avonds
laat te werken, de oudgasten gaan ’s avonds
tien uur naar bed, om ’s morgens vijf uur
present te zijn, behoudens de suikerlui, die op
dit oogenblik vacantie hebben en graag in de
soos onder een brandy-soda de klok vergeten.
Oudgast noch suikerboer maak ik mij aan *t
een zoo min als aan ’t ander schuldig ik ga
te bed wanneer ik slaap heb en sta op, juist
vroeg genoeg om op tijd op mijn post te zijn,
’k Geloof, dat ik in dit opzicht niet minder
ben dan mijne Hollandsche collega’s, die over
’t algemeen zelden den dageraad wekken. Ik
heb altijd een stillen wrok gekoesterd tegen
studeerende jongelui, die vroeg opstonden om
’s morgens, inplaats van ’s avonds te studeeren,
ten bate hunner gezondheid. Wanneer mij
zulke exemplaren tot een exempel werden
gesteld, gevoelde ik eerst hoe laag ik gezonken
was. Coornhert’s protest tegen den slaap was
mij steeds een gruwel. En niettegenstaande
dit gebrek in mijne opvoeding ben ik groot
en sterk geworden, grooter en sterker dan
menigeen, die geregeld met de kippen naar
bed gaat, niet rookt en niet drinkt, (behoudens
aqua pura, slemp en d.g.l.) Van rooken en
drinken gesproken daarover zijn de geleerden
het toch nog maar niet eens en ik geloof, dat
de geheel-onthouders hier in Indië zelfs weinig
proselieten maken. Ik doe althans voorloopig
nog niet afstand van mijne pijp, want wanneer
ik mijn Gouwenaar zoo gezellig zie stoomen,
dan maakt mij dat rustig en ’t brengt mij
in een stemming om mijne gedachten te ver
zamelen en op papier te stellen.
Zoo ook nu. Mijn pijp herinnert mij aan
de Hollandsche winteravonden en in 't bijzonder
aan den avond van 5 December. Voor de
tweede maal heb ik nu een St.-Nicolaasfeest
in Indië bijgewoond en ik kan niet nalaten
het origineele feest in Holland te vergelijken
met de navolging in Indië, die er slechts een
parodie van mag worden genoemd.
Als ik in de eerste plaats de Hollandsche
met de Indische St.-Nicolaas temperatuur ver
gelijk, vind ik een sterk contrast.
zit men op dien avond bij den warmen kachel,
als het buiten sneeuwjaagt, of, als het helder
winterweer is, dan stopt men er zich althans
warmpjes in om de étalages te bewonderen
en
ten.
colaasavond.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat in geval
van mobilisatie aan het hoofdkwartier van het
veldleger en zoonoodig ook aan het hoofdkwartier
van de liniën en stellingen een lid van het
hoofdcomité aan de Vereeniging «Het Neder-
landsche Roode Kruis” als gedelegeerde zal
worden toegevoegd, die den n»am zal dragen
van «Commissaris van het Nederlandsche Roode
Kruis.”
In de in bet hotel van Welij te Leeu
warden gehouden vergadering van het daartoe
geconstitueerd bestuur is besloten tot het
houden van eene tentoonstelling van nijverheid,
landbouw, veeteelt, tuinbouw enz. van 4 tot
en met 27 Juli, in en om het gebouw van de
vereeniging «de Harmonie” aldaar. Het
waarborgfonds van f 10.000 is volteekend.
Moeder en dochter. Voor een paar dagen
vermiste de winkelier P. te Dokkum eenig
geld uit de winkellade, later uit een kastje
weer twee guldenstukken. Het kindermeisje
werd verdacht en bekende het laatste feit spoedig.
Later heeft ze het eerste eveneens bekend.
Zij had het gedaan ter wille van haar moeder.
Deze is sterk verslaafd aan den drank, ver
pandt daarvoor alles, zelfs haar eigen kleederen.
Huiselijke twist, enz. is daarvan het gevolg,
om nu te voorkomen, dat moeder klappen zou
krijgen, had zij getracht geld machtig te wor
den. Zij had het moeder ter hand gesteld en
deze had het verpande daarvoor ingelost. De
moeder heeft het feit erkend.
Lange jassen en wijde pantalons. Te
Londen zijn de voorstanders der vrouwen-eman-
cipatie zeer ingenomen met eene vergunning
aan het vrouwelijk personeel der beroemde
tuinen te Kew, om voortaan bij den arbeid
broeken te dragen in plaats van rokken
ofschoon deze maatregel met emancipatie niets
tc doen heeft. De tuiniersters klaagden namelijk
bitter over de vocht die van het natte gras
en bij het begieten van bloemen in hare
kleederen trok en haar aan allerlei ziekten
blootstelde. Bovendien scheurden zij elk oogen
blik hare rokken aan dorens en takken.
Sedert verleden Donderdag zijn nu de zestien
werksters in lange jassen en wijde pantalons
gestoken.
Te Blanzy, onder Chalon aan de Saóne,
is een meisje met twee hoofden geboren dat
volgens de laatste berichten nog leefde.
In Holland
in
de jeugd van de tombola’s te doen genie-
Hier is het eeuwig dooiweer op St.-Ni-
Te Batavia regent het zonder
uitzondering dien dag, zoodat men tot de
knieën door het slijk moet waden om de toko’s
te bereiken. Hier te P. begint op dien datum
de Westmoesson, d. w. z. in werkelijkheid;
niet volgens de leerboeken over Aardrijkskunde,
die den Westmoesson in October laten beginnen.
Als regenbrenger is St.-Nicolaas in de plaats
mijner inwoning een
verzeker mijnen lezers,
vóór het doorkomen der
waren.
De heer Visser heeft niet tegen moeite op-
maar die is dan ook dubbel beloond
hij heeft dat kunnen bemerken aan de bewon
dering en waardeering die hem ten deel vielen.
Zulk een voordracht met proeven is waard in
uitgebreider kringen gezien en gehoord te
worden, en veler wensch is het dat hij bereid
- - TT ,Z°° j th*DS he<(ft zal worden gevonden ook in eene vergadering
lord George Hamilton verzekerd de Engelsche met dames te treden.
Belgisch blad zou Felix en een genot voor de oogen als het maanlicht
Faure het volgende jaar met de Brusselsche in een Oosterschen nacht,
tentoonstelling koning Leopold in zijn hoofdstad F
bezoeken Keizer Wilhelm zou daar dan ook gezien,
komen en zoo
Frankrijk en 1
terrein ontmoeten.
Engeland wil ook de Monroe leer toe
passen, op zijn koloniën. Z--
bet Gerechtshof, bestemd tot behandeling
strafzaken en gepresideerd door den heer
J. L. Van Sloterdijk, hebben T. M. IJ.,
22 jaren, en D. G. Sch., 15 jaren, boerenknechts
te Koudum, terechtgestaan wegens bet verhin
deren van den gemeenteveldwachter om onbe
heerd vee in den schutstal te brengen.
De gemeenteveldwachter J. C. Veldhuis
kreeg den 20 December 1. 1., bericht van een
collega, dat er op den publieken weg tusschen
Koudum en Galamadammen eenige schapen
onbeheerd omliepen, om die in den schutstal
te brengen, daar die collega eenige andere
diensten had te verrichten en het daarom niet
Er heen gaande en de woning
den landbouwer D. Jaarsma naderende,
v. d. Veer daar heen loopen en
waar-
Toen hij de schapen tot op een pas
de beide eerste of tien genaderd was, kwam de le beklaagde,
den avond de die in dienst is bij Jaarsma, hem achterop loo
pen en riep tegen de schapen: »hok, hok, hok!”
misschien daarom juist Veldhuis vroeg hem aan wien die schapen be-
j van hoorden. Aan Fennema. Dan mocht hij zich
het gaslicht tot den tegen- er niet mee bemoeien, want hij (Veldhuis) zou
ze naar den schutstal te Koudum brengen.
Ik mag ze toch wel in dat land jagen?
vroeg beklaagde, en hij wilde het hek openen
van een stuk land van Fennema.
Als de schapen van zijn boer waren, dan
zou Veldhuis het wellicht hebben laten begaan,
maar nu verbood hij hem het hek te openen.
Hierop liet le beklaagde het na, maar 2e
de heer A. T. Visser over: Gasgloeilicht kreeg den indruk, dat die den boer ging
acetyleen-gaslicht. schuwen.
Alle eer brengend aan
sprekers, was het glanspunt van
voordracht van den heer Visser
Op eenvoudige en
zoo heldere wijze gaf hij eene verklaring
het begin van 1
woordigen tijd die zoovele verbeteringen kan
aanwijzen, de aard van het gas, de vorm der
branders, alles werd met korte trekken ge
schetst en door verrassende proeven opgehelderd.
Onze ruimte laat geen uitvoerige beschrijving
toe, trouwens die zoude ook alleen door den
heer Visser kunnen gegeven worden. Met bet
gasgloeilicht meende men het hoogste bereikt
te hebben en treurig scheen ook de oude gas- beklaagde kwam hem te hulp en met hun
vlam naast het gloeikousje. Maar ziet, daar beiden joegen zij de schapen tegen het hek,
wordt het acetyleen gaslicht ontdekt en daar- dat zij omver liepen en toen kwamen 3 hunner
mede weer fraaier licht en weer meer gasbe- in het land. Veldhuis zette dadelijk het hek
sparing. weer overeind, om de andere 5 schapen tegen
Practisch als de spreker is gaf hij niet alleen te houden. Jaarsma was inmiddels van achter
eene verklaring van dat licht door woorden, zijn huis binnen door geloopen, de voordeur
hij gaf het licht zelf, en was reeds Workum uitgekomen, vloekte, balde zijn vuist en riep
de derde plaats in Nederland waar het gloei- zijne knechts toe: wil je wel bliksems gauw
licht helder flikkerde, onze plaats zal voorzeker de schapen in het land jagen? Zij dreven ze
ook een der eersten zijn waar, door zijn toedoen, toen in het naastgelegen stuk land, ook aan
het acetyleen-gaslicht straalde in statige pracht, Fennema toebehoorende, waarvan het hek open
doordringend tor in de verste hoeken der zaal, stond.
hud iniiii riiüAinii
7
FRISO
VMS- B tlin.ll 11.1111
mimotnn vaav Innm /lix» non wiHairnnmniT h m ui A
F
