WOENSDAG 8 APRIL 1896.
No. 28.
Zes en twintigste Jaargang.
Binnenlandsche Berichten.
ur
ur
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ar
a
H.
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
dikwerf
school.
ur
.ns
ds
ur
De posten, waarmede volgens het regeerings-
wetgeving de goede
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 oenta
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
--|e) 2de en 3de klasse naar Rotter
dam, teneinde den volgenden dag per S.S.
de reis naar het verre westen te
ondernemen. De in den laatsten tijd uit Ame-
hand doodende) punt der kiesrechthervorming
en dat alle kleingeestige partijgeschillen
speciaal onder de liberale partijen dood
blijven, om nimmer weder te ontwaken. Boven
dit bloemloos graf prijke het zinnebeeld der
opstanding in de reinsten vorm,
door de zinnebeelden der andere partijen en
gekroond door het devies: »In eendracht
macht,” »om en met elkaar het goede,” »door
onderlinge welwillendheid en verdraagzaamheid
het heil van ’t gemeenschappelijk Vaderlandj
u
onze omgeving hebben van al die woorden
nooit gehoord. En toch honderdduizenden,
millioenen menschen van gelijke beweging als
wij, hangen ze aan, natuurlijk niet alle, maar
één dezer en meenen daarbij de waarheid te
hebben gevonden, niet voor het leven hier,
maar voor dat hier namaals. Want een zijn
van beperkten aard schijnt niemand te voldoen,
’t Is alweder door lijden gelouterd en na den
dood eene opstanding ten nieuwen leven
Welnu, op zich zelve is daar niets tegen, laten
idealen de wereld blijven beheerschen, maar
laten ook die idealen telkens reiner vormen
aannemen, dan worden we tevens in onze
meening versterkt, dat ieder Paschen ons ge
slacht nader zal brengen tot nieuw leven, tot
nadere verbroedering. Tot deze uitkomst moge
dan ook het thans gevierde Paschen medewer
ken
keert over 1895 een dividend uit van 10 pet.
Benoemd tot gemeente-architect van
Volgens de Fanfulla zal lord Salisbury
een bijeenkomst hebben met den Italiaanschen
minister van buitenlandsche zaken, den hertog
van Sermoneta, in een havenstad in Ligurië.
De oorlog op Atjeh. Uit de verschillende
t meer en meer dat eeno om-
reeds bij de wetenschap dat de vangrijke campagne door Toekoe Djohan en
Wederom is het Paschen geweest.
Zoowel Joden als Christenen hebben dit feest
gevierd, zij het ook ieder op zijne eigene wijze.
Herdachten de Christenen de opstanding van
Jezus uit den dood en de Joden de uittocht
der kinderen Israëls uit het land der verdrukking,
hoezeer de vorm ook moge verschillen, in het
wezen der feestviering valt éénheid op te mer
ken. ’t Was bij allen een zucht naar beter,
naar reiner, naar vrijer oord, een zegepraal
van het goede over het verkeerde, het ellendige,
het zondige. Uittrekken, opstaan, het oude
achterlaten, een nieuwe toekomst te gemoet
gaan, met en door nieuwe idealen bezield.
Deze overweging doet al reeds de scherpe
kanten van het verschil ronden en wij wanhopen
geenszins aan de vervulling van het denkbeeld,
dat elk jaar de leden van ons geslacht nader
tot elkander zal brengen in de groote school
der verdraagzaamheid en onderlinge liefde en
welwillendheid.
’t Zal lang duren, eeuwen wellicht, voor de
profetie werkelijkheid is gewordenéén kudde
onder één herder. In ’t klein zien we reeds
de eerste vruchtende openbare school is
en opnieuw ten leven is ontwaakt, welnu
hebbe die blijdschap een karakter van stabili
teit. Beschame ze nog den landbouwer, noch
den koopman noch den visscher, noch ieder
ander, werkende voor zijn brood! De kalender
moge, 1 Januari als de aanvang des nieuwen j
jaars aanwjjzen, inderdaad klopt de bron der
hope met de intrede der lente.
En schiet die lente op stoffelijk gebied haar
zaad tot rijken oogst, wij hopen tevens, dat
ook op het gebied onzer
genius ontwaakt, die ons koen en beraden I
heen voert over het doode (en langzamer-
eens menschen.
er
nu bijna eene volle eeuw de getrouwe afspiegeling
van en zelfs geen sterk gekleurd kerkelijk
kabinet vermocht haar te vernietigen. Zij
werkt door, dag in dag uit, goed doende in
den lande en allerlei christen- en ook joden
kinderen opnemende, bij vrijheid van geloofs-
ZA Y7 ZA V 1 zV 1 rtrtnz'f.t zj zx z-1 - - A - A 3 - 1
standigheid dan ook, gelasterd
wordt, gekruisigd in meer dan eene beteekenis aarde voor deze maal haar lijden heeft afgeleen zijne bondgenooten tegen ons is op touw gezet,
en hij, vertrouwende op het door hem uit
gestrooide zaad, een tijdlang verwijdering of
eene uittrekking uit het land der verdrukking,
Op voorstel van Burg, en
den raad der gemeente Oost-Stellingwerf met
algemeene stemmen de gemeente-ontvanger in
zijne betrekking geschorst.
Eveneens is geschorst de brievengaarder en
houder van het hulpkantoor te Hallum. Een
onderzoek wordt door de inspectie der posterijen
ingesteld.
Uit Den Haag wordt gemeld, dat de
Raad van State zou geadviseerd hebben tot
wettelijke regeling van samenstelling en werk
kring der Kamers van Koophandel hier te
lande.
Het Koninklijk bezoek aan de lloofdstad.
Het gevolg der Koninginnen bij hun jaarlijksch
bezoek aan Amsterdam zal bestaan uitde
grootmeesteres; de sur-intendante twee hofdames;
de Engelsche gouvernante der Koningin; de
opperkamerheer; de chef van het militaire
huisde hofmaarschalk, de particuliere secre
taris de eerste stalmeester baron Van Tuyll
van Serooskerken, adjudanten; graaf Van By-
landt, kamerheer; eerste luitenants Loudon en
Jhr. Six, ordonnance-officierende directeur
van het kabinet der Koningin zal mede te
Amsterdam aanwezig zijn.
HH. MM. zullen op haar buitenlandsche
reis vergezeld worden door de sur-intendante
de hofdame baronnes Rengers, de gouvernante
miss Winter, de adjudanten Zegers Veeckens
en graaf Van Bylandt. De referendaris Jhr.
Vegelin van Claerbergen wordt aan het kabinet
Een telegram aan N. R. Cour, en Handbl.
vermeldt, dat alle forten door den vijand om
singeld zijndaarmede worden ongetwijfeld
bedoeld onze posten buiten de geconcentreerde
linie. Maar ook Oleh-leh, aan de kust binnen
onze linie, schijnt ingesloten te zijn. Een
regeerings telegram meldt daarvan echter niets.
Aan de vruchten leert men den boom ken
nen.
Wij leven niet in Rusland, waar men zijne
Joden verjaagt. We hebben hier geene hof
predikers, die den Israëlieten vijandig zijn, we
houden geene gemeenteraadsverkiezingen, die
een anti-semitische burgemeester ten troon wil
len verheffen, wij Nederlanders wij
en we drukken dit woord in dikke letters
wij kiezen een Jood tot Voorzitter en leider bij
onze beraadslagingen ten nutte van het algemeen.
En dit niet om een zekeren naam, noch om
als nieuw heids leeraars propaganda te maken,
maar om redenen van verdienste, werkelijk
verdienste voor het geheel der samenleving.
Ziet, op zulke uitkomsten zijn we prat. En
dat mogen we zijn. En we zegenen het va
derland met onzen bescheiden zegen, waar zulk
iets kon gebeuren. En we wekken iederen
burger en iedere burgeres van den lande op
ditzelfde te doen, om alzoo op te staan uit het
doodenrijk van kleingeestigheid en bekrompen
heid en tot aanneming van de meer reine ge-
stalte van burger of burgeres van het rijk der
naastenliefde en der onderlinge humaniteit.
Menschen toch zijn we alle. Menschen en nog
Maar niet het uiterlijke,
het innerlijke moet bepalen, de vorm beteekent
weinig en onderscheidt ook dieren, het wezen
is de quaestie der zaakwie mensch is naar
’t uiterlijk, dient dit ook te zijn naar ’t inwen
dig bestaan, anders is een mensch vergun
ons dit woord, een onding.
En als nu de reine mensch, in welke om
en gesmaad
telegram de militaire gemeenschap verbroken
is, liggen allen buiten onze geconcentreerde linie.
De punten, die volgens dat telegram door
Toekoe Djohan versterkt zijn, liggen op de
buitengrens van de strook, die om de gecon-
centreerde stelling is opengekapt in het Westen.
De gouverneur-generaal van Ned.-Indië heeft,
naar de N. R. Ct. verneemt, per telegram uit-
I zending gevraagd van 30 luitenants der infan
terie en 12 onderofficieren der bereden artillerie.
Generaal Deykerhof ontving bericht dat Toe-
De omstandigheid dat het Paschen, het feest
van nieuw licht, nieuw leven, nieuwe ontwik
keling samenvalt met de verjonging der Natuur
behoeft niet te verwonderen. Het Heidendom
reeds had zijne feestdagen en het Christendom
veranderde die allen wel oppervlakkig, maar
daardoor niet pardoes innerlijk. Met nieuwe -t»--—
toestanden had eenvoudig, als ’t meer gebeurt, er oningin oegevoeg
eene hervorming, eene herschepping plaats;
het oude in nieuweren vorm.
Maar ook uit maatschappelijk oogpunt mag
men elkander met Paschen gelukwenschen.
Immers de hoop is weder ontwaakt, de hoop
tot nieuw leven, tot nieuwe welvaart. Blijd- berichten blijkt
schap is er i
De katholieken van voor drie eeuwen duldden
geene hervormden. I
En toen de hervormden in streng calvinistischen
geest de overmacht kregen, verdroegen ze noch
katholieken noch hervormden van eene andere
beweging dan zij. Slingering van hier naar
daar, maar nog niet het ware, nog niet het
reine, bet edele, het verheffende. De onver
draagzaamheid regeerde en hield het graf ge
sloten en verzegelde de gevangenen in het
vreemde land. Wij herinneren, hoe door de
Nationale Vergadering op ’t eind der vorige
eeuw wel voor eiken godsdienst gelijkheid
predikte, maar tevens hoe eerst in 1853 door I jhlcaS°
4 j o, zoo onderscheidene gelooven samen-kwamen
bisdommen werd vergund.
- om laat ons maar zeggen: elkander te
leeren, elkander te verstaan. Dat reeds was
eene kolossale vrucht van de meer en meer
ontwakenden zin der menschelijkheid, waartoe
spoorweg, stoomboot, telegrafie, en wat dies meer
zij telkens medewerken. De school der grooten
paart zich aan de school der kleinen en deze
omstandigheid is met een het afdoende bewijs,
dat de laatste op hare plaats is.
De aandrang om het tweede wereldcongres
te houden in het land waar de leer van Buddha
overheerschend isin Engelsch Indiëmoge
misschien ter wille van de koopmanschap van
John Buil minder geteld worden, een feit is
het, dat en Buddha en Zoroaster en Mohammed
en wie dan ook verder, tal van goede, van
uitstekende lessen hebben gegeven, die naast
het Christendom wel degelijk behartiging ver
dienen. De Kings en het Zandavesta, de Koran
en de BijbelOch, goededuizenden uit
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiên Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
geflankeerd Generaal Deykerhof ontving bericht dat Toe
koe Djohan den pretendent sultan op 31 Maart
verzocht had naar Groot-Atjeh te komen, daar
hij ons verlaten had en dat panglima Polim
te Lamprisang is.
Naar Amerika. Donderdag 9 dezer ver
trekken uit de Provinciën Friesland, Groningen
en Drenthe, onder geleide van den heer Kroes,
District Inspecteur der N. A. S. M., circa 150
De Friesche Handelsbank te Leeuwarden Pe
-
Veendam
Ferwerderadeel de heer J. van Dijk, te Blija. ^7 Ontvangen gunstiger berichten" bevorderen
Weth. is door zeker weder de emigratie derwaarts.
De hoofd-ingenieur der marine P. Turk
is van zijn reis naar Engeland teruggekeerd
en heeft zijn functie als hoofd van het vak
van scheepsbouw op ’s Rijkswerf te Amsterdam
weder hervat.
Thorbecke aan onze katholieke mede-christenen
de oprichting van 1
Men denke aan de April-beweging van dat
jaar!
En nu een halve eeuw later wij weten
niet beter of ’t behoort zoo. Wij zien en tasten
’t rond ons hoe bij het grootste verschil van
godsdienst, de menschen in vrede en vriendschap
kunnen leven, elkander ter wille, elkander tot
hulp en steun, ’t Is de vraag niet meer, welk
geloof is die man toegedaandie vraag
(vroeger no. één) is op den achtergrond geraakt
door het meer vrijzinnige begrip, dat dit is
een eigen aangelegenheid van elk individu,
waarmee een ander niets te maken heeft, ’t
Is duidelijk, dat de verdraagzaamheid vorde
ringen, belangrijke vorderingen heeft gemaakt
en, in trouwe, waarde lezers en lezeressen,
vergeet daarbij niet de groote factor in den
lande, die medewerkte tot dit product, de
dikwerf zoo zeer miskende en gesmade openbare
overtuiging, leerende door woord en daad als
eerste plicht der naastenliefde verdraagzaamheid
en onderlinge welwillendheid.
Trouwens onze oudjes van vroeger hebben
deze aangelegenheid behoorlijk uitgevochten.
7 I raadzaam oordeelt, dan prijst de goede,
- J edele ziel zoodanig handelen en vindt hij daarin
stof tot dankbaarheid en jubelen tevens. De
overmacht kan te zwaar zijn, een terugtrekken
is alsdan geraden en in tegenstelling van laf
hartig zeer verstandig, vooral bij de innerlijke
overtuiging dat het goede zaad nimmer verlo
ren zal gaan.
En ziet ook mede, terwijl al deze overwe
gingen als ’t ware in onze onmiddelijke nabij
heid voor het grijpen lagen, hoe daar voor
eenigen tijd op de wereldtentoonstelling te
een wereld-congres der godsdiensten
werd gehouden, en lieden, knappe lieden van
m.
IILIIIlllffllI IIIESinil.
en
k
5
I
r
5r-
3t
st.
ee
ri
te
te
ra
te
te
jt
i.
MEI Hs H IIIIEIITEÏÏIE-