Zes en twintigste Jaargang.
ZATERDAG 11 APRIL 1896.
No. 29.
1
Nieuwstijdingen
De Atjeh-oorlog.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
door
eerst de
een
KlantHm, ja
I
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
Gisteren Biloel
veel tegenstand
het N. v. d. D.
colonne, onder aanvoering
I
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 cent.
Prijs der ADVEBTENTIËN van 1—5 gewone regels 40 oent»
Voor eiken regel meer 7} oent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
algemeen bekend) de leger-comman-
dat
siën zullen benoemen, die het peil van het
onderwijs zullen verlagen en de sectescholen bij
voorkeur ondersteunen. Dat beweren althans
de voorstanders van het bestaande stelsel, zoo- christelijke liefde en
dat het ontwerp ook in het Parlement ernstig begeerlijke dingen dat
bezwaar zal ontmoeten.
Brieven en Berichtende Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
I
I
Terugbrenging van weggeloopen gehuwde
vrouwen. Men schrijft aan Het Vad.: In den
laatsten tijd komen meermalen in het Algem.
Politieblad verzoeken van burgemeesters voor,
om weggeloopen gehuwde vrouwen naar haar
woonplaats terug te brengen. Het laatst ge
schiedde dit in het Politieblad van 26 Maart
j.l., door den burgemeester van Heteren. Die
terugbrenging steunt niet op de wet, is een
daad van willekeur' en feitelijk niet anders dan
een vrijheidsberooving, die grond kan opleveren
tot een sl
de artt.
Dit
gesloten.
Uit het 30e jaarverslag van de commis
sarissen der Kas- Vereeniging, uitgebracht in de
algemeene vergadering van 8 April ’96 bleek,
na uitkeering van f 30 per aandeel of 6
pCt. dividend, nog een onverdeeld saldo van
f 8,957,93^ op de nieuwe rekening overgebracht
kon worden.
Kweekschool voor de zeevaart te Amsterdam.
Commissarissen over het Vaderlandsch Fonds
ter aanmoediging van ’s Lands Zeedienst maken,
onder verwijzing naar de uitvoeriger advertentie
in het nummer van 12 Maart j.l. der Staats
courant, bekend, dat op Donderdag 7 Mei a.s.
des voormiddags te 9 uren, in het gebouw der
Kweekschool, aan de Prins Hendrikkade te
Amsterdam, een inschrijving van adspirant-
kweekelingen zal gehouden worden.
Er is gelegenheid tot plaatsing, ter verkrijging
van kostelooze opleiding, voor de twee jonge
lingen, die, daarvoor ingeschreven, bij het vatieve en orthodoxe provinciale raden cornmis-
vergelijkend examen het best voldoen. 1- u"* :1
Plaatsing voor den dienst der gouvernements
marine in Nederlandsch-Indië kan in dit jaar j
niet plaats vinden.
Elders gevestigde jongelingen op te geven
aan commissarissen-correspondent.
itrafrechterlijke vervolging krachtens
282 en 283 van het strafwetboek,
in de herinnering te brengen van hen,
wie het aangaat, is het doel dezer opmerking,
Het Hdbl. ontving een hoogst belangrijk
telegram uit Batavia
»De regeering heeft openbaar gemaakt, dat
aan generaal Deijkerhoff ontslag is verleend.
De generaal heeft passage naar Nederland op
de Conrad besproken. De resident voor de
Atjehsche zaken, K. F. H. van Langen, is tot
tijdelijk gouverneur benoemd.”
Dit telegram werd spoedig bevestigd
het volgende
Regeer ing steleg ra m.
Batavia, 8 April.
»Generaal Vetter en 9e bataljon gister aan
gekomen. Gouverneur Deijkerhoff eervol ont
slagen. Toekoe Djohan nog in afwachtende
houding en versterkt de VI Moekims.”
De eerste indruk zoo zegt de Amst. Ct.
van dit bericht zal niet een zeer gunstige zijn.
Op het oogenblik, dat het gevaar het grootst
is, van gezagvoerder te veranderen, heeft steeds
voor een dwaasheid gegolden. Maar wie over
den toestand nadenkt, zal moeten erkennen,
dat er maar al te veel redenen waren, om in
dit geval zoo te handelen.
In de eerste plaats reeds om de physieke
eigenschappen van den generaal. In dagen
van vrede kan het militair bestuur in handen
blijven van een man, die zich, gelijk generaal
Deijkerhoff, moeielijk beweegt. Maar in den
strijd is het andersdan is een bevelhebber
noodig die te velde kan trekken, en desnoods
in persoon de troepen ter overwinning voeren.
Voor de Regeering ligt in deze omstandig
heid zeker een reden om
niet langer op zijn hoogen post te laten.
Maar voor den generaal waren er zeker niet
TOEN EN NU.
«Voor wij getrouwd waren, heb je nooit in
mijn tegenwoordigheid gerookt,” zei een jonge
vrouw.
»Dat weet ik wel, lieve,” antwoordde de
jonge man smaar in de mijne hadt je toen
ook nooit je haar in papillotten.”
ontheffing van zijn taak te verlangen.
Het jarenlang door hem gevolgde stelsel
van bevrediging heeft op jammerlijke wijze
schipbreuk geleden, terwijl het hem pijnlijk
moet aandoen, dat in deze dagen, wat sedert
de mislukking der Boni expeditie in 1859 niet
was
tooneel van den strijd vertrekt,
(het was i
dant allerminst was
Atjeh gevolgde beleid.
En voor
waren er
Een vreeselijke dood. Een bediende
der N. Afr. Handelsvennootschap, de heer v. d.
Sloot, is door krokodillen verslonden.
De maan uit haar koers! Voor eenige
dagen, op een avond was opeens de maan van
haar plaats verschoven.
Het geval werd geconstateerd te Brussel, of
liever te Uccle, op de sterrenwacht. De maan
was 15 seconden van de plaats waar zij be
hoorde te zijn. De astronomen zaten er wel
’n beetje meê in, het geval was ook zoo
raar zoodat ze, ofschoon alle instrumenten
de zaak ontwijfelbaar constateerden, het ver
schijnsel nog niet dadelijk aan de wetenschap
pelijke wereld mededeeldenmaar
instrumenten nog eens nazagen.
En nu bleek dat de heele sterrenwacht ver
zakt was. Daarenboven bleek, dat de fundeering
van de voornaamste instrumenten die 10 meters
diep moest zijn, maar 4 meters ver in den
grond zat; dat zou wel genoeg wezen, had de
bouwmeester gedachtdie astronomen zijn zoo
overdreven secuur.
Maar de maan heeft ’t uitgebracht.
Maandag zijn de Olympische spelen te
Athene aangevangen. Tegelijk vierde men dien
dag den 75en verjaardag van Griekenland’s
onafhankelijkheid. Te drie uur begaf de
koninklijke familie zich naar het Stadion, waar
zij door den voorzitter, prins George, en de
commissie der Olympische spelen werd ontvangen.
Na een plechtige opening met muziek begonnen
de wedstrijden. Bij het hardloopen, ver springen
en schijfwerpen werden in bijna elk nummer
de voornaamste prijzen behaald door Ameri
kanen.
Naar wij vernemen bestaat bij de Re
geering der Zuid Afrikaansche Republiek het
voornemen te Johannesburg een staats-biblio-
theek op te richten, waarvoor zij een som van
f 60,000 tot f 120,000 beschikbaar heeft ge
steld. Ten einde een in alle opzichten goed
ingericht gebouw te verkrijgen heeft zij een
prijsvraag uitgeschreven en voor de drie beste
ontwerpen premiën van f 2400 f 1200 en
f 600 uitgeloofd. Ontwerpen moeten gezegeld
en onder motto aan het adres Hemmring Esq.
te Johannesburgworden ingeleverd vóór of
op 31 Mei e.k.
Wellicht zullen Nederlandsche architecten
zich geroepen gevoelen mede te dingen.
Door de Engelsche regeering is
schoolwet ingediend, die denkelijk nog al wat
tegenstand zal ontmoeten bij een deel van het
Engelsche volk. In 1870 werd de volksschool
aan de macht der geestelijkheid onttrokken en
onder toezicht gesteld van een door de burgerij
gekozen commissie, die de regeeringstoelagen
verdeelde. Dit heeft geleid tot het oprichten
van tal van neutrale scholen naast de secte
scholen, die uit de openbare kas toelagen ont
vingen.
Volgens het nu ingediend ontwerp zal de
schoolcommissie voortaan door de provinciale
raden worden benoemd en zullen de plaatselijke
commissies geheel van deze afhankelijk zijn, j
Het gevolg zal wezendat de meestal conser-
de regeering èn voor den generaal
dus redenen, om den nu genomen
maatregel te wenschen.
Uit een telegram van
blijkt, dat een colonne, onder aanvoering van
kolonel Stemfoort, den nieuw benoemden mi
litairen bevelhebber te Atjeh, de gemeen
schap met Biloel en Lam Koenjit heeft her
steld. De colonne stuitte daarbij op ernstigen
tegenstand.
Gesneuveld is kapitein F. P. A. Gelukge
wond de le luitenant-adjudant J. H. Hoekstein
en de le luitenant R. ten Seldam.
Verder zijn 25 minderen gesneuveld of
gekwetst.
Deze berichten werden later bevestigd door
het volgende
Regeeringstelegram.
Batavia, 9 April,
en Lamkoenjit afgelost
een officier gesneuveld, twee
en tevens om de bijzondere aandacht van den
Minister van Justitie te vestigen op deze tot
wetsovertreding aanleiding gevende verzoeken,
daar de plaatsing er van in het Politieblad
moet doen veronderstellen, dat die terugbrenging
een volkomen geoorloofde handeling is.
Dus in het vervolg kunnen alle vrouwen die
het land aan haar man hebben, gerust er van
door gaan.
De oudste vrouw van Nederland. Bin
nenkort, 15 Mei a.s., viert de oudste burgeres
van Nederland, Berendina Wicherink, baar
104en verjaardag, ’t Oude moedertje, te
Twekkelo, ongeveer drie kwartier van Hengeloo
gelegen, woonachtig en te Hengeloo geboren,
is nog zeer kras voor haren leeftijd, en bezit
o wonder! nog al hare tanden. Haar
grootste gebrek is doofheid, doch bij een weinig
duidelijk spreken kan men nog best een ge
sprek met haar voeren.
Door den heer G. Hubers, photograaf te
Hengeloo, is van het oude vrouwtje een uit
stekend geslaagde fotografie gemaakt, die door
hem in den handel wordt gebracht, en als
curiositeit waarschijnlijk veel aftrek zal vinden.
In een der te Amsterdam verschijnende
bladen vindt men de volgende advertentie:
Een geneesheer te Amsterdam vraagt relatie
met personen die praktijk kunnen aanbrengen.
Brieven franco enz.
Alweer een nieuwe betrekkingHet al zoo
groote gilde colporteurs alweer uitgebreid
Colporteur in zieken
officieren gewondongeveer 25 mindere mili
tairen gesneuveld en gewond. Generaal Vetter
met paard gevallen, sleutelbeen gebroken,
belet alleen paardrijden.”
De Eerste Kamer is opgeroepen tegen
13 April, des ’s avonds halfnegen.
Door de Vereeniging van kommiezen bij
's Rijks belastingen worden pogingen in bet werk
gesteld tot oprichting van een ondersteunings
fonds bij overlijden. Reeds is een concept
reglement opgemaakt en rondgezonden om op
de eerstvolgende algemeene vergadering behan
deld te wordenwaarna de koninklijke goed
keuring zal worden aangevraagd.
In hare memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer omtrent het wetsontwerp tot
herziening der belasting op het personeel ver
klaart de regeering dat naar haar oordeel de
regeling van het personeel uitsluitend moet
beschouwd worden uit het oogpunt van belas
tingheffing, bij de regeling van het kiesrecht
is te beslissen of en op welke wijze van de
aanslagen in de belasting partij behoort te
worden getrokken. Is de beslissing omtrent
de personeele belasting genomen, dan zal de
tijd zijn gekomen om de gemeente-financiën
nader te regelen. Zij blijft van meening dat
over het personeel kan worden beslist voor dat
de regeling der gemeente-financiën is aanhangig
gemaakt.
De Opper-Kamerheer en de Chef van het
Militaire Huis van H. M. de Koningin maken
bekend, dat H. M. de Koningin-Regentes op
Woensdag 22 April a.s., in het paleis te Am
sterdam gelegenheid zal geven bij Hoogstdezelve
hun opwachting te maken, des voormiddags te
i r> --1 i 10 uren aan militairen en civiele autoriteiten,
generaal Deiikerhofi
J des namiddags te 1| uur aan commission en
op Donderdag 23 d.a.v. te 10 uren particuliere
minder gewichtige redenen, om zelf naar een aUiJ*ëntie zal verleenen.
- - Degenen die verlangen daartoe te worden
toegelaten, worden uitgenoodigd zich in te
schrijven, op een der lijsten, welke aan gezegd
Paleis gereed zullen liggen, van heden af, tot
en met Zaterdag 18 April, des avonds te 8
Bij den Barbier.
Barbier tot zijn klant onder het mes. Mooi
weer, meneer
KlantHm, ja
Vrouw van den barbier komt binnen: Mooi
weer, meneer
Barbier: Ja, vrouw, dat weet meneer wel;
dat heb ik meneer al verteld.
WORKUM. Als men iets kan mededeelen
van goede daden dan is dat een genot. Hier
mede mag niet gezegd worden dat er weinig
goede daden gepleegd worden, maar werkelijk
naastenmin zijn zulke
men er nooit genoeg
van kan krijgen. Gelukkig dat in onze plaats
uren, op welken tijd die lijsten zullen worden
geschied, de leger-commandant naar het
En dat terwijl
ingenomen met het op
MIJ l" II Illi IIIII I1I-
IILIII Wil l’IIIBLIlll.
ft 4 -ft ft ft-ft ft ft ft. ft J- 1 - JL