Q
WOENSDAG 15 APRIL 1896.
No. 30.
1
Buitenlandsch Nieuws.
Officiéél gedeelte.
Zes en twintigste Jaargang.
ze
n
Y. KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUNI
1
n
P
t-
IL
I
\IELWS- lil Ml»
hoofdel ijken
II
de
nuttig
om
En
op zijne zelfstandigheid was.
f
t
UITGEVER:
(Heidenschap.)
XV. Benoeming
denschap
EN
il
iin
;n-
ite
nn
5D.
en
een half uur later vertrok de keizerlijke familie
weder, zonder zich aan het saamgestroomde
van bet schoolgeld
meente
I goede i
bonden
tegen eiken belager van buiten.
Grieken gelijk.
eenkomst een
voor candidaat onderwijzers of andere heeren
(of dames), die zich aan eenig examen, waarbij
ook kennis der geschiedenis gevraagd werd.
De zelfstandigheid der gemeenten werd ge
roemd. Natuurlijk, dat noch een liberaal, noch
een antirevolutionair, noch ongetwijfeld eenig
DUITSCHLAND—ITALIË. Italië’s bond
genoot is te Venetië met buitengewone geestdrift
ontvangen. J~
met
Marco-dok omringden
voor
Aan school no. 2 te Bolsward ontstond eene
Een onderwijzer vertrok.
De Raad dier gemeente, prijs stellende op
van een flink en degelijk onder
en Wethouders
van sollicitanten op een jaar-
van f 650, eene wedde, voor Bolsward,
men toch ook wel een weinig netjes
zoo buitengewoon hoog. Een
En als nu de druk, wat met anders Kon
ook op andere verschijnselen gelet (waarover
wellicht nader) een tijdelijke hulp der zuster-
gewesten noodzakelijk maakt, daar mag de
oude getrouwe, steeds naar naam behoudende,
aan welke wisseling ook onderhevig, die hulp
vrijelijk aanvaardenbuiten het gebied van
het krijgsvolk liggende en ook daarvan ontbloot,
mag ze vragen, uit overtuiging ook dat ze nog
heden meer dan voor haar eigen opbrengt;
en met die wetenschap wijzen we elke onbillijke
oordeelvelling over Friesland af, als we die
lazen in meer dan één blad. Friesland is geen
last voor het gemeenschappelijk Vaderland,
Frieslaud weigert een Ierland tegenover Enge
land te heeten.
Friesland betaalt nog volop. En Friesland
behoude zijne rechten als van ouds. En daar
mede in verband hecht het aloud gewest aan
de autonomie der gemeenten en verwacht het
van zijne Staten, provinciaal of gedeputeerd,
als ’t moet, het aloude woord »Wij, Friezen,
wij knibbelje allinne for God
i tikken.” Dat mag daar, waar
onwil bestaat of tekortkoming aanwezig is,
waar men geheel in den geest onzer
daar dient o. i. de auto
nomie der gemeente gehuldigd.
waar
bestaan over onderlinge aangelegenheden, in leven moet, niet
het wezen der zaak was en bleef men één. goed dertigtal onderwijzers solliciteerden naar
Gelijke taal, gelijke zeden, gelijke bedoelingen de betrekking.
en snoerden samen en maakten sterk hadden dus niet misgezien.
Den ouden in overvloed.
En meermalen was deze over- Staten
punt ter weging der geschiktheid I tegen
De burgemeester heeft per manifest in warme
van den Duitschen
De pers houdt zich
bezoek bezig en ondanks de
herhaalde verzekering, dat het met de staatkunde
niets heeft te maken, brengt zij de samenkomst
der vorsten onmiddellijk in verband met de
quaestie der vernieuwing van het Drievoudig
Verbond.
Des avonds keerden de keizer en de keizerin
naar den wal terug om aan het gala-diner ten
paleize deel te nemen. Opnieuw weerklonken
daverende juichkreten op het San-Marco-plein
en toen de vorstelijke personen voor het venster
traden om te bedanken, kende de geestdrift
geen grenzen. De muziek op het plein speelde
de Duitsche en Italiaansche volksliederen, die
Men heeft gefluisterd, of ’t waar is, weten
we niet, dat de tegenwoordige Minister van
Binnenlandsche Zaken, vooral ter zake de vele
noodlijdende gemeenten in Friesland, de Gede
puteerde Staten tot zuinigheid heeft aangemaand.
Nu zulk eene aanmaning op zich zelve mag
geen kwaad. Zij zou ook gericht kunnen
worden tot de collega’s van de andere gewesten,
ook zelfs tot de collega’s van
zelve.
want hoezeer de partijen ook mogen
schillen, in dit opzicht zijn
men betaalt liefst zoo weinig mo:
Maar, moet Friesland spaarzaam zijn,
droegen de uniform der Duitsche marine. Het
trok de aandacht dat Z. M. er bijzonder goed
en opgeruimd uitzag. De vorstelijke bezoekers
werden aan den steiger ontvangen door de
koninklijke familie. De menigte voor het paleis
den Minister zag vol verwachting naar het balkon en
Een spaarzaam bestuur is goud waard, schreeuwde zich de keel schor. Doch tevergeefs
ver-
ze alle één,
igelijk belasting, volk te hebben vertoond.
moet Friesland spaarzaam zijn, L
dan luidt onze billijke eisch. dat dit voorschrift bewoordingen de aankomst
ook gelde voor alle andere der zusteren. Wij keizer bekend gemaakt,
hebben stormen op stormen gehad en moesten druk met het 1
onze zeeweringen tot dubbele sterkte brengen.
Het Rijk keerde zich af met het motief:
Friesland is rijk genoeg om zijne verdediging
zelve te betalen.” Wij betaaldende
opcenten van wege de provincie waren hoog,
zij zijn dit nog. Het mag gevraagd worden,
wat de zusteren betaalden b.v. ten behoeve
hunner rivierdijken. Maar bovendien werden
de eigenaren in Friesland nog betrokken in de
polderlasten van hunne waterschappen. Zij
hebben immer moeten betalen, alles en alles.
Betalen veel meer, dan elders anders. Betalen
ander landgenoot die zelfstandigheid geheel
onbeperkt wil. Ieder weet, dat de 1200 a
1300 gemeenten van ons Vaderland een eenig
en onverdeeld geheel uitmaken, tegenwoordig
(na 1815) het koninkrijk der Nederlanden.
Ieder volksvertegenwoordiger ter Lands Ver
gaderzaal vertegenwoordigt het geheele Neder-
landsche Volk en allen samen en geheel dat
volk acht en eert het Nederlandsche Konings
volle wetenschap, dat bij al de
voorrechten der vroegere bondgenootschappelijke
republiek, er eene standvastigheid is verkregen,
door liefde en toewijding, die voor elke slin
gering behoedt en daardoor reeds waardeering
verdient, eene waardeering, die als om strijd
door alle partijen (enkele uitvallers zijn er
altijd) bij elke gelegenheid op de meest
schitterende wijze wordt betoond.
Immers ook onder het Koningschap bestaat
de autonomie der gemeenten. Napoleon Bo
naparte mocht gelijk worden gesteld met den
held, die de Augius-stal reinigde; men mag
hem bewierooken als de man, die alle oude
toestanden verbrak en éénheid van willen en j
bedoelen schiepdie eenheid was klatergoud.
De werkelijke Nederlandsche eenheid zat en
zit nog dieper: zij zedelt in het gevoel van
vrijheid bij stoffelijke en zedelijke onafhanke
lijkheid. En dat gevoel maakt sterk.
En dat gevoel bezwijkt ook niet direct, als
daar eenige onvruchtbare jaren komen en men
zelfs als noodlijdend de vroeger zoo
mededeelzame hand moet uitsteken om tijdelijke
hulp te erlangen.
Daarom gelde de eisch ook zelfs voor de
meest hulpbehoevende gemeente onzes lands
van zelfstandigheid niet minder als de meest
gezegende, de meest welvarende,
banden die samen I
kenis.
VERGADERING van den RAAI) der
gemeente Hemelumer Oldephaert
en Noordwolde, op Zaterdag den
18 April 1896, des voormiddags te
9j ure.
Punten van behandeling;
I. Ingekomen stukken en mededeelingen.
II. Aanbieding van de rekeningen der burger
lijke armbesturen over 1895. huis, bij de
III. Idem van het verslag van den toestand
der gemeente over 1895
IV Verzoeken om afschrijving van
omslag dienst 1896.
V. Vaststelling van ontwerp-besluiten tot af-
en overschrijving op de begrooting dienst 1895.
VI. Voorstel tot wijziging der gemeente-begroo-
ting dienst 1896.
VII. Vaststelling der rekening van de armen
gelden over 1895/96.
VIII. Idem van de kohieren
over het le kwartaal 1896.
IX. Benoeming van een onderwijzer aan
openbare lagere school te Oudega.
X. Idem van een 2e plaatsvervanger bij den
telephoondienst te Koudum.
XI. Verzoek van D. Feenstra e. a. tot wijziging
van de verordening op het brandwezen.
XII. Idem van Jacob Hoekstra e. a. te Koudum
tot aanleg van een opslagplaats bij de Koudumer
zÜ).
XIII. Idem van Mej. W. van der Wal om
eervol ontslag uit hare betrekking van onderwijze
res aan de openbare lasere school te Warns.
XIV. Idem van Mej. 8. Demmer om eervol
ontslag uit hare betrekking van onderwijzeres in
de nuttige handwerken aan de school te Nijega
van een onderwijzeres in de
nuttige handwerken aan de school te Nijega (Hei-
De Burgemeester,
H. M. TROMP.
Koudum, den 8 April 1896.
De stad is vol vreemdelingen, die,
de inwoners, dicht opeengepakt het San-
en op het San-Marco-plein
het koninklijk paleis geen plekje onbezet
lieten. Omstreeks kwart voor drieën kwam de
Hohenzollern aan, op hetzelfde oogenblik gingen
de koning en koningin, de kroonprins van
Italië, de Duitsche gezant, de ministers en het
gevolg aan boord van de barkassen en stoomden
naar het keizerlijk jacht. De saluutschoten
van het fort San Pietro en van het oorlogsschip
Vesuvio werden overstemd door het gejuich der
menigte, dat niet ophield voordat de koninklijke
familie in het paleis was teruggekeerd. Te
kwart voor vijven verlieten keizer Wilhelm, de
keizerin en de prinsen met gevolg de Hohen
zollern om het bezoek te beantwoorden. De
keizer had de admiraals-uniform aangelegd en
droeg het lint der Annunziata-orde de prinsen
droegen de uniform der Duitsche marine. Het
Bolswards vroede mannen
Zij hadden keus
Maar daar komen Gedeputeerde
van Friesland en maken bedenkingen
het hooge salaris van f 650, dat door
niets is gerechtvaardigd, aangezien er geene
enkele bij-akte werd verlangd. Een ophelderend
schrijven van B. en W. baatte niets, zoodat
ten slotte dit college aan den Raad voorstelde,
vooral uit overweging, dat de vacature reeds
zoo lang had geduurd en er onder de sollici-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
tanten niet minder dan zes waren in het bezit
der hoofdacte, te bepalen, dat iemand met
hoofdacte zou worden benoemd tegen het vroe
ger bepaalde salaris van f 650. Doch ook
dit besluit vermocht de goedkeuring niet er
langen van Heeren Gedeputeerde Staten. De
bijvoeging was totaal overbodig. Hebben we
het oordeel dezer heeren wel begrepen, dan
geldt de vrees, dat Bolsward eigenlijk het
onderwijzers-vleesch (men vergunne ons deze
uitdrukking) schrikbarend in prijs zou doen
stijgen. Enfin, men kent de geschiedenis, zoo
als ze in particuliere correspondentie uit Bols
ward in dit blad is vermeld en men weet ook,
dat de Raad, het toegeven moede, bij zijn
laatste besluit is blijven volharden en ten slotte
de koninklijke beslissing heeft ingeroepen. Met
groote belangstelling wachten we deze.
Eene jaarwedde van f 650Ja, een witte
raaf. Wij stemmen volkomen toe, dat een
aanvangs traktement van f 500 voldoende is,
maar als men betalen kan en goede krachten
wil en keuze verlangt om het beste te verkrijgen,
dan zijn een honderd daalders toch ook niet
overwegend, integendeel dan kan men krachten
erlangen, die reeds eenigen tjjd met succes
werkzaam waren. Wij vragen in alle beschei.
denheid waartoe hier belemmering? Bolsward
zou toch de markt niet regelen, deze onder
stelling is beneden alle kritiek.
En ziet nu eens buiten ons gewest.
Nieuwpoort, te Sloten (N. Hte Blokzijl, te
Gouda, te Streefkerk, te Callantsoog, te Ommen,
in de gemeente Zijpe, te Nieuw Helvoet, te
te Sommelsdijk, te Duivendrecbt, te
aan de Zaan, enz. enz., worden onder
binden hebben dan betee- wijzers of onderwijzeressen verlangd op jaar-
van f 550 a f 650. (De Sollicitant
31 Maart, j.l.) Waarom nu die groote
Waar daar zorgzaamheid tegenover de gemeente Bolsward
deugdelijke beweegredenen leiden tot en
die men nuttig en noodzakelijk Friesche gemeenten
rekent, daar kan elke inmenging van boven-af
meer kwaad dan poed. Een hooger toezicht
p de autonomie der gemeenten, mag niet ontaarden in een zoogenaamd »op
j_ -het geheel, de vingers tikken.” Dat mag daar, waar
Op dit beginsel is onze Staat gebouwd. «f h>U»rt™>inn. OQnwO,;<, u
Deze stelling is volkomen antirevolutionair.
Maar
liberaal
Groot Schermer, te Zwartewaal, in de gemeente
Winkel,
Immers de K°°g
wedden
Maar ooker worde geene welvarende ge- van
in dit opzicht miskend.
en deugdelijke beweegredenen leiden tot en daarmede in verband tegenover de andere
De autonomie der gemeenten. bepalingen,
rnlzonf doa
Ons Nederlandsch Staatsbestuur berust voor
een groot deel oj
De gemeente is de grondsteen van I
onze Staat gebouwd.
11^, AO VAAV 11)1.11 UI! Hl V U1UII VUllll I maar
ze is daarnevens niet minder zuiver wetgeving handelt,
Door autonomie verstaat men een-
voudig het recht om zijn eigen wetten te
maken. En elke gemeente verlangt vrijheid j
van regeling en bestuur. vacature.
Zoo was het vroeger, zoo is het ook
thans. het verkrijgen
De geschiedenis bewijst, hoe prat ieder deel j wijzer machtigde Burgemeester
We hadden de tot het oproepen
federatieve, dat isde bondgenootschappelijke wedde
republiek. Al mocht er verschil van gevoelen
v over
wezen der zaak
SLID Wil FIIIESI.ni).
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
