I
ZATERDAG 9 MEI 1896.
No. 37.
Nieuwstijdingen
Zes en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
gaan.
de gekwetsten in Afrika gesteld, i jn ^et belang der veiligheid noodig is, terwijl
7
Y. KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON, TE WORKUIVI
j zijn eeuwfeest.
noch den Minister noch den Gouv.-Generaal
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bjj den Uitgever
In 1891 ging zij
in de twee volgende
daling met 146 en
en
I begroeten als
Pretoria.
Brockhaus’ Conversations Lexicon viert
In 1796 werd aangevangen
met de uitgave van den eersten druk. Een
dat eerst als dit incident zal zijn
over de zaak kan worden geoor-
Hij brengt hulde aan het leger en de
van het bestuur en meent dat de
gelukkig dan :na-
en daarbuiten is bekend, men
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiên Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
dag te ’s-Gravenhage naar het Raadhuis had
begeven om te huwen, bleef in de wachtkamer
dood. Dat de ontsteltenis onder de Verwanten
groot was spreekt wel van zelf. Ook op de
omstanders maakte zoo droeve stoornis een
diepen indruk.
- Over Ilaagsche dienstmeisjes. De invloed
van het Indische element te ’s-Gravenhage is
van
zegt
nengerukt, en
ben ontzet.
De Italiaansche regeering moet voornemens
zijn aan de Kamers mee te deelen, dat zij
niet van plan is Adrigat bezet te houden.
Baldissera zal integendeel spoedig terugtrekken
en de bezetting van Adrigat meenemen.
In de Italiaansche Kamer heeft Imbriani
ondertusschen een rede gehouden tegen de
Afrikaansche staatkunde van deze en van de
vorige regeering. Hij legde den voorzitter 16
boekdeelen voor, 88.119 handteekeningen be
vattende van mannen en 3.371 van vrouwen,
die de ontruiming van Erythrea verlangden.
Pozzi drong er op aan, in elk geval het
koloniaal bezit in te krimpen.
Koning Humbert heeft 400,000 frs. ter be
schikking van
langs de Dijkstraat en den Schildwijk. Toen
bleek echter verschil van gevoelen in den Raad
te bestaanomtrent de noodzakelijkheid der
plaatsing van twee brandputten en twee pom
penzooals door Burg, en Weth. werd voor
gesteld.
Thans echter is ook dit punt beslist. Ook
na de onlangs op het te dempen terrein ge
houden oefening bleven Burg, en Weth. van
oordeel dat het aanbrengen van brandputten
op 4
aardig merkbaar in het Maleisch spreken
vele zuiver Europeesche dienstboden, zoo
het Bat. Nbld.
Daar meiden en kinderjuffrouwen nog ai
eens van betrekking en familie verwisselen,
komen ze allen op baar beurt wel eens bij
Indische gezinnen te land en leeren daar van
de baboes of van den heer of vrouw des huizes
een enkel woord Maleisch.
Onder die omstandigheden is het geen zeld
zaamheid uit den mond van een dienstbode,
die Nederland nimmer verlaten heeft, in het
Maleisch tegen de kinderen te hooren zeggen
dat zij zoet of stout zijn, dat zij belooning of
straf verdienen, bij thuiskomst melk zullen te
drinken krijgen en zoo meer.
en nog 100,000 frs aan het Roode Kruis ge
geven voor datzelfde doel.
In de Volksstem, van Pretoria, staat een
advertentie, waarbij sollicitanten opgeroepen
worden naar twee studiebeurzen van 100
per jaar, door een ongenoemde aangeboden
aan de regeering der Zuid-Afrikaansche Repu
bliek.
De beurzen zullen worden verleend onder
de volgende voorwaarden de studie moet be
gonnen worden aan een Nederlandsch gymna
sium of hoogere burgerschool, en voortgezet
aan een Nederlandsche staatsuniversiteit, tot
aan de promotie; het laatste jaar moet in studie
doorgebracht worden aan een Duitsche univer-
siteitsollicitanten beneden den ouderdom van
15 jaar en zijnde zonen van burgers der Zuid-
Afrikaansche Republiek zullen de voorkeur
genieten.
Tegelijk zal worden beschikt over een vrij
gekomen staatsbeurs van 60, eveneens voor
studie in Nederland.
De klare als middel tegen levensmoeheid.
Een bewoner van de Baangracht te Amsterdam
had gister na een twist met zijn vrouw haar
verzekerd, dat hij zich zou ophangen en was
naar den zolder gegaan om zijn plan uit te
voeren. Toen men even later ging zien wat
hij was gaan doen, bleek dat de man
over de daken was geklommen en een ander
perceel was binnnengegaan om onder een borrel
klare beneden zijn leed te verzetten. Altijd
beter dan ophangen. (Echo.) -
WORKUM. De uitslag der verkiezing voor
een lid van den gemeenteraad (reeds per bul
letin aan de abonnés in de stad medegedeeld)
is als volgt
Getal kiezers 342.
255. Van onwaarde 2.
heid 127.
F. A. de Boer 101.
belangstelling. Wederkee-
ook op velerlei wijze aan
die bulletins uitgeven? mag
Te Cairo is officieel bericht ontvangen j houden aan
dat de Italiaansche troepen Adrigat zijn bin- sjever goede
het garnizoen van het fort heb-
ken ontvangen
In 1889 daalde zij tot 337,507, in
1890 weder met 1683.
weder 618 vooruit, maar
jaren kwam weder een
met 92. Zeer velen verlieten de provincie
daardoor werd het overschot van geboorte en
sterfte door meer vertrek dan vestiging over
troffen.
In 1894 kwam een omkeer. De bevolking
steeg weder met 1561. Thans is de uitkomst
van 1895 in de Staatscourant bekend gemaakt
en daaruit blijkt dat de stijging heeft aange
houden. De bevolking is tot 338,911 gestegen
of 1146 meer dan in ’t einde van 1894.
Dit is vooral veroorzaakt door 4612 meer
geboorten dan sterfgevallen. Er gingen echter
3469 meer weg uit de provincie dan er zich
vestigden.
Eene tentoonstelling zonder verloting
schijnt onbestaanbaar en daarom zeker wordt
ook door het comité voor de tentoonstelling
van nationale nijverheid te Leeuwarden eene
verloting georganiseerd, waarvoor bereids de
vereischte vergunning is verkregen en waarbij
hoogstens 4Q.000 loten a 50 ets. zullen mogen
worden uitgegeven.
Het twaalfde internationale congres der
medici zal van 19 tot 25 Augustus a. s. te
Moskou plaats hebben.
Pretoria krijgt een nieuwen schouwburg.
De heer Reek, de eigenaar van den thans
bestaanden schouwburg, is van plan dezen te
verbouwen. Er zal voor ongeveer 700 personen
ruimte zijn, terwijl de zaal door 60 lampen,
ieder van 16 kaarsen sterk, verlicht zal worden.
Het nieuwe gebouw zal f 48,000 kosten en
kan in vijf maanden gereed zijn.
De heer Reek verdient waardéoring voor
zijn ondernemingsgeest, zegt De Volksstemde
hernieuwing van het Presidents-theater is te
een welkome gebeurtenis voor
Uitgebrachte stemmen
Volstrekte meerder-
Hiervan uitgebracht op de heeren
H. van Dijk 94. S.
Blanco 2.
belang stelt bemoeide zich ook met Signor £)e heeren H. v. d. Werf, F. Galema en
M. K. Driebergen elk een stem.
Herstemming 19 Mei a.s. tusschen de heeren
F. A. de Boer en H. van Dijk.
WORKUM. Een onzer geachte stadgenoo-
ten, de heer Simon Gaastra, herdacht Woens
dag j.l. den dag waarop hij vijf-en-twintig jaar
i geleden als chef optrad van de Koffie- en Thee-
men geneigd handel, een afdeeling van de handelszaak van
nu wijlen zijn vader de heer B. S. Gaastra.
TWEEDE KAMER. In de zitting van
Donderdag was de interpellatie van den heer
van Gennep over Atjeh aan de orde gesteld
na afloop van de aan de orde zijnde ontwer
pen. Het voorstel van den voorzitter om
daarna, doch niet vóór Dinsdag 12 Mei a.s.,
met de kieswet aan te vangen, wordt aange
nomen met 51 tegen 15 stemmen, waardoor
het voorstel van den beer Sanders, om eerst
19 Mei met de kieswet aan te vangen, is ver
val 1ÓH.
Daarna zijn goedgekeurd de ontwerpen tot
onteigening voor verbetering van de rivier
de Berkel en ruiling en afstand van grond
aan de gemeente ’s Gravenhage. Vervolgens
werd behandeld een ontwerp tot wijziging der
Hinderwet in verband met dé veiligheidswet,
waartegen de heer Tydeman bezwaren maakte
en waarop de Comm, van Rapporteurs eenige
amendementen heeft voorgesteld ‘tót vereen
voudiging der formaliteiten voor de aanvragers.
Op aansporing van de C. v. R. brengt de
Regeering eenige verandering in art. 4, Waar
door niet meer noodig is overlegging van ge-
velteekeningen. Het amendement der commissie,
om ook te doen vervallen den eisch eener
nauwkeurige beschrijving, is aangenomen met
40 tegen 24 stemmen. De overige amende
menten der C. v. R. zijn overgenomen,
eindstemming Dinsdag na de pauze.
De interpellatie van den heer van Gennep
omtrent Atjeh strekte tot het doen van deze
vragen Is de Regeering in staat en bereid
eenige nadere mededeeliogen te doen omtrent
den afval Toekoe-Djohan, zoo wat betreft de
bewezen of vermoedelijke redenen, die hem tot
zijn voornemen hebben geleid. De al of niet
verraderlijke plannen, waarmede dat voornemen
vergezeld lis- gegaan, -mi De al of niet toe
vallige wijze waarop het voornemen ter ken
nis van het bestuur is gebracht.
Hij liet daaraan vóóraf gaan de verzekering,
dat hij volstrekt geen kritiek wilde uitoefenen,
Tl I weinig bekende bijzonderheid is, dat Brockhaus,
verdacht van de zucht tot uitbreiding van het toen deze e 1S’O8 overnam; te
gebied en dat eerst als dit incident zal Izijn Amsterdam boekhandelaar was.
afgeloopen, over de zaak kan worden geoor- Het feest veranderd in Een
deeld. Hij brengt hulde aan het leger en de vrouW van middelbaren leeftijd, die zich Woens-
energie van het bestuur en meent dat de *-*- -
afval in zijne gevolgen eer gelukkig dan na-
deelig Is te achten.
f Onze vroegere stadgenooten in den
vreemde
Wij lezen in het Bat. NieuwsbladNa een
hevig lijden van enkele weken bezweek i
April te Batavia de predikant bij de Prote-
stantsche gemeente Y. Radersma. Sedert 10
Juli 1869 vervulde hij het predikambt in
Indië, waarvan de laatste vijf jaren te Batavia.
Was ds. Radersma op zijn voorlaatste stand
plaats Semaraug zeer geacht en bemind, niet
minder was hij dat bij zijn gemeente te Bata
via, om zijn talent als prediker, maar vooral
om de trouw en de toewijding, waarmede hij
de lijders aan het ziekbed bezocht en trooste
met een goed en gemoedelijk woord. De be
grafenis heeft onder veel bewijzen van deel
neming plaats gehad.
De bevolking onzer'provincie, welke vóór
1889 steeds was gestegen, tot 339,030 op 31
Dec. 1888, is daarna bijna gestadig terugge-
Wisselt men onder elkander, om zich niet
te doen verstaan, in het Maleisch eenige op
merkingen, tien tegen een, dat ze door Haagsche
dienstbaren begrepen worden.
De juweelen van mrs. Langtry. Zooals
men zich zal herinneren verloor de bekende
actrice mrs. Langtry te Londen indertijd haar
juweelen ter waarde van 35,000 (f 420,000)
die zij bij de Union Bank had gedeponeerd,
doordat deze Bank ze afgaf op een valsch
orderbriefje. Mrs. Langtry vorderde nu haar
diamanten terug van de Bank, deze weigerde,
en een proces scheen in zicht. Een proces
echter had eindeloos lang kunnen duren en
zou zeker meer kosten, dan de juweelen waard
warenmrs. Langtry gaf daarom wel een
bewijs van practischen zin, toen ze dezer dagen
bet aanbod der Bank aannam om voor 10,000
pond sterling (f 120,000) haar vordering in te
trekken.
Gelukkige bedienden. De generaal von
Mersens, die gestorven is te Koblentz, heeft
zijn geheel vermogen aan zijn bedienden ver
maakt. Dit vermogen moet meer dan zes
honderdduizend francs bedragen.
Het einde van een bedrog. Men schrijft
uit Weenen ann de Etoile Beige het volgend
verrassend nieuws«Signor Giovanni Succi kan
zich er op beroemen, dat hij tamelijk lang de
menschen heeft kunnen uitlacben. Na met goed
gevolg te Londen, te Parijs, te Berlijn en
elders te hebben gevast, waar hij steeds, men
weet waarlijk niet hoe, groote sommen binnen
haalde, heeft Succi eindelijk ook een voorstelling
van zijn hongerkuur te Weenen willen geven.
In den beginne heeft men plechtig in de dag
bladen bericht, dat een geneeskundige commissie
voortdurend in de kamer van Succi waseiken
dag gaf deze commissie bulletins uit over den
toestand van den hongerlijder en het publiek I
een publiek, dat in dergelijke vreemdheden R. Dijkstra 55.
belang stelt bemoeide zich ook met Signor I jje
Giovanni.
Maar den vorigen Zaterdag kwam een ge
neesheer eensklaps binnen bij Succi, zonder
aan te kloppen en verraste hem, terwijl hij
bezig was te vasten, met een enorme biefstuk
en een flesch Champagne.
Als het waar is wat de correspondent van
het Belgische blad schrijft, zou i
zijn te willen vragenwie eigenlijk hier de I
grootste bedriegers zijn geweest al die jaren Ee reputatie "die zijne firma geniet in de pro-
dat Succi rondreist, deze zelf of de geneesheeren, vjncje Friesland
mag die de belooning noemen voor zijn vast-
artikel I van de handelswet
waar voor het geld.”
Persoonlijk mocht de heer Gaastra vele blij-
i van belangstelling. Wederkee-
rig beeft hij ze
anderen gegeven.
BOLS WARD, 7 Mei ’96. Reeds vroeger
meldden we dat door den Raad dezer ge
meente was besloten tot demping van de vaart
langs de Dijkstraat
i
iieiiis- h miuiTM n
mui mini niiEst iio.
5
UITGEVER:
vorrlanhé van rlr» rjimkE 4-^4- -.,^4 1
FRISO.
