No. 44.
WOENSDAG 3 JUNI 1896.
Zes en twintigste Jaargang.
Buitenlandsch Nieuws.
Wederom een begin.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
uur.
Bouman, Houwing en
gezinnen of
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 86 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7J- cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
een ledige dop.
mag niet voorbij zien, dat
het kiesrecht-vraagstuk is eene
een
voor een aantal jaren door al
vooruitstrevend heette gedecreteerd. Onder
en
Het resultaat
Want als men
het groote werk zoo spoedig
toch ook nog in eenzelfde schuitje kunnen
gaan. Deze vingerwijzing moge dienen bij eene
volgende verkiezing. H.
DUITSCHLAND. Zaterdag werd nabij
Berlijn de voorjaars-parade van het Berlijnsche
garnizoen en Maandag e.k. die van het Pots
damer garnizoen voor den Keizer gehouden.
Vrijdag vereenigde de Keizer de tweede
brigade van de infanterie der garde op het
Tempelhoferveldom haar eenige manoeuvres
te doen uitvoeren. Sedert 29 Mei 1888 begeeft
zich de Keizer elk jaar op dezen datum te
midden van genoemde brigade, waarover hij
acht jaren geleden het bevel voerde. Het is
ter herinnering aan de eenige Keizerparade,
die Keizer Frederik gedurende zijne korte re-
geering heeft laten houdenZ. M. was daarbij
aanwezig in zijn ziekenwagen in het park van
het paleis te Charlottenburg.
De Afrikaansche inlanders van de koloniale
afdeeling der Berlijnsche tentoonstelling waren
op ’s Keizers verlangen van dit militaire schouw
spel getuigen, opdat zij zich een denkbeeld
zouden vormen van Duitschland krijgsmacht.
De Norddeutsche Allgemeine Zeitung vestigt
de aandacht op een artikel van de Parijsche
Temps over de kroning te Moskou, omdat daarin
gezegd wordt, dat het doel van Frankrijke
samengaan met Rusland eigenlijk is den Frank-
forter vrede ongedaan te maken en den vorigen
vredestoestand terug te erlangen.
Beide bladen kunnen als officieuse organen
VVUlÜVU VUJV1L.I WZM -<^1. ETJUa» J
sche het merkwaardig te vinden, »dat het Fran-
sche departement
juist dit, voor
oogenblik kiest,
UITGEVER»
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
men het mis.
ging vooraf en
dat afgekeurd werd.
hoe traag de machine ook gaat, en dit be-
En dan is er ook
Zij, die het nog niet wisten, hebben ’t nu
toch wel bij ervaring, dat de Nederlandsche
wetgever alles behalve vlug de zaken van de
hand doet. En waar dit een enkele maal
nog wel het geval is, als b.v. met de personeele
belasting, daar wordt eenvoudig bepaaldneen,
nu nog niet, op nader aan te wijzen tijdstip
Zoo heeft dan ook dezer dagen de beschrijving
der personeele belasting plaats gehad geheel
overeenkomstig de oude wet, ofschoon er eene
nieuwe is vastgesteld. Maar de vroede heeren
in s Lands Vergaderzaal zorgen er voor, dat
de verschillende raderwerken der Staatsmachine
in elkander blijven grijpen en dat dientengevolge
het een met het ander in verband blijft. De
nieuwe wet op
werking worden gesteld
brandende” vraagstuk
ziening der kieswet,
bevoegdheid is
tijd,” zoo werd
wat
schillig wie daarvoor gekozen wordt en bijgevolg
wie de personen der kiezers zijn. Want de
keuze hangt eenvoudig van de kiezers af. En
als daar nu een groot contingent nieuwe kiezers
tot de stembus zal worden toegelaten, dan ligt
het in den aard der zaak, dat menig afge
vaardigde, die, trots de voorwaarde van om
de vier jaren op nieuw als ’t ware geëxamineerd
te worden, onverstoord gedurende een tal van
jaren zitting hield, zoo maar pardoes van zijn
zetel zal gewipt worden. Menig afgevaardigde,
ijveraar voor de nieuwe kieswet, is dan ook
bezig op politiek terrein zijn eigen doodvonnis
te beteekenen. Maar desalniettemin zou
Vader Cats zeggen, als de goede man nog
leefde, men moet doen, wat de hand vindt
te doen en dan is het naar ’t ons voorkomt
noodig en nuttig de nieuwe kieswet aan te
nemen. Ja, dan zullen er nieuwe toestanden
geboren worden. Maar waarom daarvoor te
vreezen? Voorheen stemden we b.v. met de
beide Stellingwerven en Schoterland enz., (in
het driedubbele district Sneek) en nu met
Barradeel en Harlingenen ’t gaat er even
goed OIH. Alon Jxan nioh —oor do iooUonaoI
ook al te bezorgd maken.
Onze meening is en blijft deze, dat al moge
er voor een oogenblik verwijdering (wellicht
verwarring) ontstaan, op den duur toch alle
vooruitstrevende elementen zich zullen samen
voegen om het geheel in die richting te laten
doorloopen. De algemeene ontwikkeling wijst
dien weg als van zelve en er is niemand, die
haar kan tegenhouden. De kracht van het
goede beginsel is als het zuurdeezem, dat het
geheele brood doortrekt.
En met dit alles voorop staan we alzoo voor
de beslissingen der Tweede Kamer. Wij zullen
onze lezers niet vermoeien met de mededeeling
van het oorspronkelijk voorstel-Van Houten,
evenmin met die van het groote aantal amende
menten en de stemlijsten daaromtrent. Het
is slechts de groote vraagWat is nu eindelijk
door de Tweede Kamer voorloopig bepaald.
En dan laten we hieronder volgen hoe dan
wordt het ontwerp naderhand tot wet ver
heven, artikel één der kieswet luidendende
is
»De leden van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal worden gekozen door de mannelijke
ingezetenen des Rijks, tevens Nederlanders,
die den leeftijd van vijf-en-twintig jaren hebben
bereikt, voor zoover zij over het laatstverloopen
dienstjaar in een of meer der Rijks directe
belastingen zijn aangeslagen, het te dier zake
verschuldigde vóór of op 1 Maart voldaan
hebben, en
a. over het volle laatstverloopen dienstjaar
zijn aangeslagen in de grondbelasting, voor een
bedrag van ten minste een gulden, de vermo
gensbelasting, in de belasting op bedrijfs- en
andere inkomsten of naar een of meer der
vijf eerste grondslagen van de personeele be
lasting, zooals die is geregeld bij de wet van
16 April 1896; of
b. indien zij niet overeenkomstig het be
paalde sub. a, zijn aangeslagen, voldoen aan
een der volgende voorwaarden
1°. dat zij als hoofden van
als alleen wonende personen op den 31 n.
Januari sedert den In. Augustustus van het
vorige jaar hebben bewoond;
krachtens huur in dezelfde gemeente achter
eenvolgens niet meer dan twee huizen of ge-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1
Advertentiên Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
i van Buitenlandsche Zaken
alle Russen bijzonder heilige
om de Russische Regeering te
herinneren aan hare verplichting om ook Frank
rijke behoeften niet te vergeten.”
FRANKRIJK. De Kamer heeft Vrijdag hare
zitting aangevangen met het spoedvereischend
verklaren van een voorstel tot wijziging van
het wetsartikel betreffende de verantwoordelijk
heid van onderwijzers in zake ongelukken aan
hunne leerlingen overkomen. Het besluit werd
genomen tegen den zin des minister-presidents,
die er zich eerst beslist tegen verklaarde, maar
vervolgens het aan de Kamer overliet. Slechts
31 stelden tegen. Het voorstel gaat uit van
de linkerzijde en vindt zijne aanleiding in het
beweerde misbruik, door de tegenstanders der
neutrale school van sommige veroordeelingen
van onderwijzers gemaakt.
Jaurès’ interpellatie over de benoemingen
van prefecten enz. zal bij nader inzien eerst in
de volgende week door hem worden ingediend.
De Regeering zal der Kamer voorstellen
Madagascar te verklaren tot eene Franscbe
kolonie, opdat aan de uiteenloopende opvattingen
der buitenlandsche mogendheden ingevolge de
inbezitneming een einde kome.
ENGELAND. Donderdag zijn in de Kaapsche
Kamer de beraadslagingen over de voorstellen
igaande de Gecharterde Maatschappij ten
einde gebracht en is de motie des heeren Mer
riman, aandringende op intrekking of wijziging
van het charter, met 60 tegen 11 stemmen
verworpen. Hetzelfde lot trof echter met 45
o i 28 stemmen een voorstel, aandringende
den afgehangen, de voordracht ware verworpen Op overneming van Rhodesia door de Engelsche
- en op een onderzoek naar de toe
geweest. En, gelet op de tegenstanders, ziet Regeering en op een onderzoek naar de toe
men dat radicaal, liberaal of antirevolutionair bereidselen in de Kaapkolonie tot Jameson s
inval. Zonder hoofdelijke stemming eindelijk
is aangenomen eene motie van den heer Schrei
ner, dien inval en zijne jammerlijke gevolgen
betreurende en het vertrouwen uitsprekende op
een grondig onderzoek door de Regeering van
het moederland, op doeltreffende maatregelen
aangaande het verder bestuur van Rhodesia
en om handelingen als Jameson’s bedrjjf voor
taan onmogelijk te maken. Ten slotte schrijft
de motie de benoeming voor van eene commis-
deelten van huizen, voor elk waarvan, met of
zonder bijbehoorenden grond of lokalen en
bijgebouwen, niet ter bewoning bestemd, de
werkelijke huurprijs, per week berekend, ten
minste heeft bedragen de som, voor de gemeente
of het gedeelte der gemeente, waar het huis
gelegen is, vermeld in de bij deze wet gevoegde
tabel
of, krachtens eigendom, vruchtgebruik of
huur, eenzelfde vaartuig van ten minste 24
kubieke meter;
2°. dat zij op den 31 n Januari, sedert
den In. Januari van het laatstverloopen jaar
bij dezelfde persoon, onderneming, openbare
of bijzondere instelling, in dienstbetrekking of
als inwonende zoon in het bedrijf of beroep der
ouders werkzaam zijn en alszoodanig over dat
jaar een inkomen hebben genoten als voor de
gemeente of het gedeelte der gemeente, waar
zij wonen, is vermeld in de bij deze wet ge
voegde tabel, of dat zij op den In. Februari
in het genot zijn van een door eene openbare
instelling verleend pensioen van gelijk bedrag,
met dien verstande dat voor hen, die in
gevanen verKeereu, zuo uwoig, iv. be
reiking van het vereischte bedrag, het inkomen
en het pensioen worden samengeteld;
3°. dat zij op den In. Februari sedert een
jaar den eigendom met recht van vrije beschik
king hebben van ten minste f 100 (nominaal),
ingeschreven in de Grootboeken der Nationale
schuld of van ten minste f 50, ingelegd in de
Rijks-postspaarbank
4°. dat zij hebben voldaan aan de eischen
van bekwaamheid, door of krachtens de wet
gesteld voor de benoembaarheid tot eenig ambt,
voor de vervulling van eenige betrekking of
voor de uitoefening van eenig bedrijf of be
roep.”
Zoo luidt dan nu artikel één van de aan
hangige kieswet, welk artikel door de Tweede
Kamer is aangenomen met 62 tegen 36 stem
men. We hebben dus wederom een begin en
met ’t oog op de cijfers een goed begin. Wat
er nog gebeuren kan, weet men niet; maar
de groepeeringen bij de afwijzing der vele
amendementen op het eerste artikel bleken
tamelijk standvastig en dit geeft ons reden om
een goed resultaat te verwachten. Goed, in
den zin dat de voordracht zal worden aange
nomen.
Zoo zal dan na het hernieuwde begin eindelijk
eens een einde komen.
Stippen we nog even aan dat, wat art. 1
betreft de acht afgevaardigden voor Friesland
stemden als volgtaan]
Vóórde heeren
Pijttersen.
Tegen de heerenHeemskerk, Lieftinck,
De Kanter, Scbaafsma en Gerritsen.
Hadde het alzoo van Frieslands afgevaardig- tegen
Intusschen men
de regeling van I
belangrijke regeling. Zij, die met^ onze staats
regeling bekend zijn, weten dat uitgesloten
de koninklijke macht, de bevoegdheid der
Tweede Kamer de hoogste bevoegdheid in den
lande is. Wat deze Kamer van honderd beslist
of zelfs maar wenscht, heeft groote beteekenis.
De Eerste Kamer luistert natuurlijk in tal van
gevallen naar het oordeel barer zuster en de
Koningin kan moeielijk in verzet komen tegen
de beslissingen der Staten-Generaal, al heeft
H. M. ook daartoe de bevoegdheid, door aan
genomen wetten niet te onderteekenen. In
constitutioneele landen en ’t onze is er zoo
een, is dit in den regel niet gebruikelijk.
Derhalvede heeren der Tweede Kamer hebben
veel te zeggen en het is mitsdien niet onver-
’t personeel zal dan ook in
na afdoening van het
van den dagde her-
»Uitbreiding der kies-
dringende eisch van onzen
aantal jaren door al
deze leuze hadden de verkiezingen plaats
zag men vreemde combinatiën,
was al even bevreemdend.
oordeelde, dat van 1
mogelijk iets te aanschouwen zou vallen, had
Eene geheele belasting-herziening
eindelijk kwam het werk,
Op nieuw weder aan den
gang, na nieuwe verkiezingen volgens het oude
stelsel. Eerst weder eene belasting-herziening,
die op ’t personeel (welke als boven gezegd is)
nog niet in werking is gesteld. En nu, na
zoovele jaren, eindelijk eene voorloopige be
slissing over de indringende eisch des tijde.”
Enfin, er is weder een begin.
Onze lezers hebben begrepen, dat we ’t oog
hebben op de herziening der kieswet, bet punt
aan de orde van den dag. Geen blad zal er
verschijnenof het heeft deze quaestie tot
onderwerp zijner beschouwing. Het is dus met
recht het onderwerp van den dag. Men weet,
ook ’t eerste artikel van het ontwerp-Tak werd
zoo ongeveer aangenomen ook ’t eerste artikel
van het ontwerp Van Houten is zoo gelukkig.
Daar is dus wederom een begin. Hoe ’t verder
zal gaan? Wij hebben goeden moedwant
immers ’t gaat niet aan, telkens weder te
verwerpen. Daar moet toch ook iets gebeuren,
C
grijpen de heeren ook wel.
nog een regel, die bij velen toepassing vindt
beter een half ei dan
Ill,III IDIIIIHIILSI. I Ml.
FRISO.
Mil II' 1.1 JMfflJW-
