No. 98.
1
Met moed vooruit!
Buitenlandsch. Nieuws.
WOENSDAG 9 DECEMBER 1896.
Zes en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 85 oent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7^ oent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
y. KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
a
op
maar
Von Tausch is wezen vragen aan zijn chef,
den politie-president Von Windheim, of hij
zijn zegsman in sommige dingen mocht noemen,
met betrekking tot een artikel in de
Kölln. Zeit. Von Windheim weigerde zijn
machtiging daartoe te geven.
van het bovenstaande
een verschijnsel, dat algemeen
toch wel eenige opmerking
«Maar de zon is niet gebluscht,
Boven ’t zwart der wolkgordijnen
Staat zij onverzwakt te schijnen
In verheven, kalme rust.”
Hare heldere stralen, de stralen van ontwik
keling en humaniteit zullen ten allen tijde alle
nevelen doen opklaren en vreugde en vroolijk-
heid aan brengen. Geene zorgen alzoo voor
den dag van morgen, maar met moed vooruit!
H.
o. a.
vreeze zag men ’t Kabinet Mackay-Keuchenius
optreden en na zijn val was het oordeel zacht
dan nog zou
man zich van
gehouden.
Hij heeft veel op- en aan te merken en derhalve
weinig vrede met al het bestaande. Ware
hij aan 't roer, ’t zou alles veel beter gaan.
De groote menigte luistert en roept «Hosannah!”
en bjj de eerste de beste gelegenheid wordt
onze held de uitverkorene. Hij komt, en
de groote daden blijven achterwege. De teleur
gestelde menigte zou het «Kruist hemwillen
toepassen, maar de baas is buiten schot en
zit reeds op den door hem begeerden zetel.
Is hij nu een geheel ander mensch, dan hij
vroeger was? Volgens veler oordeel wel en
inderdaad is dit niet het geval. Het verstand
komt met de jaren. of ookhet verstand komt
met het ambacht. Dat zijn gevleugelde woorden,
die eene geschiedenis hebben. Men kan veel
bedillen en veel praats hebben, maar eenmaal
geroepen om het beter te maken, beseft men
zijne positie en zijne verantwoordelijkheid en
- - gaat bedaard en met overleg te werk. En
dat is nu eenmaal het ware. Hardloop
doodloop Zelfs Ministers maken op dezen
regel geene uitzondering. En meermalen werd
dan ook van de Kamerbanken tot een lid van
’t Kabinet het verwijt gericht, zus en zoo hebt
ge gesproken, toen ge tot de onzen behoordet
en meermalen is ook door een Minister geant
woord volkomen waar, maar dat was toen en
niet nu, waarmede de goede man eenvoudig
wilde zeggentoen ik Kamerlid was, deed ik,
wat eens Kamerlids was, maar nu ik eenmaal
Minister ben geworden, handel en doe ik als
een Minister. Het is onze bepaalde overtuiging,
dat zelfs een dr. Kuyper, een dr. Schaepman,
of andere bekende hoofden onzer tegenpartijen
geheel andere menschen zouden zijn, als ze tot
de Regeering werden geroepen en daarbij
tevens, dat het zou blijken, dat deze heeren
meer vrijzinnig zouden handelen, dan velen ooit
zelfs durfden hopen. Sint Nicolaas moge er
geweest zijn, de vrees voor den «boeman” is
er bij de menschen uit. En daarbij doet zich
een ander en gelukkig verschijnsel voor. Men
let niet meer uitsluitend op de grootheden in
eigen partij, men waardeert ook zeer de ver
diensten van anderen, ofschoon ze geene geest
verwanten zijn. En zulk een doen is juist de
vertolking der ware vrijzinnigheid. Dien weg
moet het op. Het enkelvoudige kiesdistricten
systeem moge plaatselijke grootheden op den
voorgrond stellen, de aandachtige burgers van
ons Vaderland blijven nog altijd een geopend
oog houden voor helder inzicht en werkelijke
verdienste. Trouwens daarmede is het geheel
ook het beste gebaat.
De aanstaande nieuwe kiezers zullen, als ze
’t nog niet hebben begrepen, dan toch
spoedig genoeg begrijpen, dat men met schreeu
wers niet kan ópschieten. Het belang van het
gemeenschappelijk Vaderland eischt de afvaar
diging van ernstige, welmeenende mannen. En
die zullen in den regel gekozen worden, daar
aan twijfelen we niet. Al mogen er in de
Kamer van honderd eenigen binnenkomen, met
andere theoriën, dan die we gewoon zijn te
hooren, wat zal het schaden, als ze kunnen
aantoonen, dat ze werkelijk het goede ten
nutte van het algemeen bedoelen en dit ook j
kunnen verkrijgen
grooter schipbreuk dan juist in den kamp der
elementen. Beproefde degelijkheid toonde daar
steeds de beste zeemanschap. Met zorg en
een man, krachtig in het woord.
en de liberale meerderheid groot. De vrede
op het gebied der school werd verkregen en
naderhand volgden de gewichtige wijzigingen
in zake belastingen en kiesrecht.
En als daar in den loop van den vol
genden zomer dan de stembus roept en ieder
zijn best doet zijn candidaat er door te krijgen,
dan vertrouwen we, dat ook zelfs zonder
Liberale Unie of Liberalen Bond, de beginselen
der vrijzinnigen in den lande zullen zegevieren.
En al mocht het zijn, dat voor een oogenblik
dit goede licht werd verduisterd, volgens een
Turksch spreekwoord zelfs verschuilt bij een
oproer in de lucht de zon zich achter de wol
ken en een bekend Nederlandsch dichter van
den lateren tijd, hieraan gedachtig, zong in zijn
lied:
FRANKRIJK. Als Kerstgeschenk zal Pre
sident Faure den Tsaar en zijn gemalin door
den Franschen ambassadeur te Petersburg een
album doen aanbieden ter herinnering aan hun
bezoek in Frankrijk, bevattende eene reproductie
der teekeningen waarmee het program en de
menu’s waren opgeluisterd, afbeeldingen van de
smaakvolste versieringen, autografen der schrij
vers van wie stukken zijn voorgelezen, der
acteurs en actrices die voor hen zijn opgetreden
enz. Van dit werk zullen slechts twee exem
plaren bestaan. De President behoudt het
tweede.
De snelheid der beraadslagingen over de be
groeting in de Kamer staat in omgekeerde rede
tot die van den tijd. Hoe later in 't jaar, hoe
meer de leden er behagen in schijnen te schep
pen de discussiën te vertragen. Naar aanleiding
der ramingen voor openbare werken b.v. hebben
eenige Afgevaardigden breedvoerige jammer
klachten aangeheven over sommige spoorweg
tarieven. Een ander wist eene motie te doen
aannemen, de Regeering uitnoodigende om een
groot aantal adjunct-ingenieurs e. a. in ingenieurs
te herscheppen en aldus eene bij de wet inge
stelde regeling geheel te veranderen. Een
derde beklaagde er zich over, dat hij op twee
brieven natuurlijk bij dezen door hem voor
gelezen en welke met de aanhangige zaken
niets gemeen hadden, geen antwoord had ont
vangen, enz. enz. Niet alleen gaat met dit
alles tijd verloren, maar de ministers, om van
den last af te komen, doen beloften en toezeg
gingen over dingen, waaromtrent zij zich nog
geenerlei oordeel hebben kunnen vormen, op
gevaar af van zoo de hand te leenen tot allerlei
ontreddering.
ENGELAND. Aan de Times wordt uit
Kaapstad geseind, dat de nieuwe Britsche Re-
geeringsagent te Pretoria de heer Kenningham
Greene, een adres heeft geweigerd van 415
Britsche ingezetenen der Transvaal, aandringende
op de handhaving van Groot-Brittannië’s opper
heerschappij in Zuid-Afrika. Als reden gaf hij
op, dat de termen van het adres de Transvaalsche
Regeering aanstoot zouden kunnen geven.
Die mijnheer Greene is nog eens een fatsoen
lijk en eerlijk Engelschman.
ITALIË. De Italiaansche Kamer heeft alle
artikelen van het tractaat met Zwitserland over
den Simplon spoorweg goedgekeurd.
SPANJE. De bevolking van Madrid, die
een jaar geleden op zoo indrukwekkende wijze
tegen de financieele knoeierijen van haren
Gemeenteraad getuigde, is dezer dagen onaan
genaam verrast door de uitspraak in hetgeding
tegen verscheidene Raadsledenwegens de
aanklachten van den markies De Cabrinana
vervolgd. De beslissing strekt namelijk tot
staking van de vervolging en intrekking van
de schorsing der bedoelde leden in hunne func
tion. Toch bevatten de overwegingen tot het
vonnis eene opsomming voor allerlei onwettige
handelingen en geld verduisteringenmaar de
Gemeenteraad heeft geweigerd de beschuldiging
te steunen en het O. M., schijnt het, heeft
gehandeld naar de instructiën des fiscaals van
het Hooggerechtshof, die daarbij geheel door
politieke overwegingen geleid werd.
Wellicht zal de nieuwe alcade der hoofd
stad. de gewezen vice-minister Sanchez Toca,
er in slagen het door deze uitspraak opnieuw
geknakt prestige van den Raad door vastbe
raden zijn plicht te doen weder op te beuren.
Brieven en Berichten, de Redactie betredende franco
aan dit adres uiteriijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Zoo voor als na lezen we in de bladen dat
deze of gene liberale kiesvereeniging zich heeft
afgescheiden van de Liberale Unie. Vele
anderen hebben natuurlijk die berichten mede
gelezen en daarbij of daaromtrent hunne op
merkingen gemaakt. «Daar gaat het al heen”,
hoorden we zeggen, «de liberalen stuiven uiteen,
weldra is de beurt aan de kerkelijke of de
socialistische partijen”, en met het oog op
de aanstaande invoering der nieuwe kieswet,
sloeg de schrik om het politieke hart van
deze bezorgden. En anderen, der liberale partij
niet genegen, lachten reeds bij het vooruitzicht
van den val van het liberalisme en droomden
voor zich en hunne partij zoete droomen. Och
’t vooruitzicht was dan ook zoo schoon
Tot de bezorgden richten we een woord tot
bemoedigingtot de blijden eene opwekking
om de huid niet te verkoopen, voor de «beer”
geschoten is. Men kan te spoedig victorie
kraaien.
Immers de Liberale Unie is de liberale partij
niet. Dit is duidelijk genoeg in bet licht gesteld
door sommige hoogleeraren. Maar al hadden
deze heeren ook geen woord gesproken,
ieder een eigen oordeel vellend
deze waarheid verzekerd hebben
Onder liberaal schaart zich ten
slotte alles, wat vrijzinnig is. En de vrijzinnig
heid is de wereld nog niet uit. Integendeel
de jaren, de eeuwen achter ons getuigen het,
dat zij steeds breedere verhoudingen aanneemt.
En hoe zou dit anders kunnen bij de toene
mende ontwikkeling? Men vreeze dan ook
niet. Het is onze vaste overtuigingNederland
kan niet anders worden geregeerd dan in vrij
zinnige richting. Al worden ook de hoofden
van andere partijen tot de regeering geroepen,
zij zullen ’t onmiddelijk beseffen, dat het belang
van allen moet gaan boven dat hunner partij.
De vrijheid van den een. mag den ander niet
onthouden worden en geen kerkelijk gekleurd
Kabinet kan het geheele Vaderland eenzelfde
kleur geven. Dat heeft de geschiedenis, ook
die der laatste jaren, bewezen. Daarom nog
maals men vreeze niet
Wij voor ons hebben nimmer veel met de
Liberale Unie op gehad, evenmin als met «de
Liberale Bond” in Friesland. Of de laatste
nog bestaat is ons onbekend. Toch meenen
we steeds onvermoeid de liberale, dat zijn in
ons oog de vrijzinnige, beginselen voorgestaan
te hebben en dat derhalve zonder aansluiting.
Van zoogenaamde programma’s hebben we een
afkeer. Evenzoo van voorparlementen. De
afgevaardigden ter Tweede Kamer moeten
geheel vrije mannen zijn. Dit eischt de
Grondwet voor elk college. De heeren stemmen
en handelen zonder lastgeving of ruggespraak. I
Ware het anders; men kon eenvoudig alle
wetgevende lichamen afschaffen en allen kiezers
b.v. eenvoudig briefkaarten zenden, om met
vóór of tegen omtrent eenig voorgesteld ontwerp
te beslissen. En dien weg zullen zeker wei
nigen willen bewandelen. Er zou dan voor
bet gemeenschappelijk overleg geen plaatse
meer zijn.
Tot nadere bevestiging
wijzen we
bekend is,
verdient.
Daar is
DUITSCHLAND. Bij het Huis van Afge
vaardigden is ingekomen het tractaat tusschen
Duitschland, voor Pruisen, en Nederland op
16 October gesloten, betreffende het onderhoud
van de vuurbaak op Borkum, alsmede verlich
ting, betonning en bebakening van de Beneden-
Ems.
In de zitting van Vrijdag van het persproces
te Berlijn bekende Lützow, dat het hoofd
der politieke politie, de commissaris v. Tausch,
de aanlegger is van de intrigues tegen het
departement van buitenlandsche zaken en baron
Von Marschall, en dat hij, Lützou geheel in
de macht van Von Tausch was, die hem steeds
met geld steunde.
De heer Von Tausch zocht zich daarmede
te verdedigen, dat hij alles voor leugens uit
maakte.
Baron Von Marschall deelde mede, hoe
sedert jaren de agenten der politieke politie
strijd voeren tegen het departement van buiten
landsche zaken en den keizer, hoe het vroeger
nooit gelukt was hen te ontmaskeren en hoe
hij nu in de openbaarheid bescherming had
gezocht tegen deze intriganten.
Deze verklaring, die de quintessens van het
proces bevat, verwekte groote sensatie. Het
einde en de verdere onthullingen zijn nog niet
te overzien, maar in allen gevalle staat het
nu reeds vast, dat de strijd tegen den nieuwen
koers, die na het aftreden van Bismarck tegen
zijn beide opvolgers gevoerd is en tot den val
van Caprivi heeft bijdragen, geleid is door
ambtenaren van de politieke politie. Het is
van beteekenis dat de commissaris v. Tausch
in verbinding stond met den gezant graaf Philip
von Eulenburg.
Holheid leed nimmer
FRISO
\IEI U S EN Illi ERIENTIE
BLAD VOOR FRIESllNI).
I
V.
