Nieu wj aars wens chen
lea welbehagen,
’t Is stil en duister langs de straten.
De grijze nevel doet de wereld klein zijn,
en overj-
Bericht
BERICHT.
WOENSDAG 23 DECEMBER 1896.
No. 102.
Binnenlandsche Berichten.
Zes en twintigste Jaargang.
Dit Blad veraohynt eiken WOENSDAG en ZATBBDAG.
En
Terwijl echter
aanschouwelijk te worden.
het Engelsche
Het
H.
Y KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
afgunst regeert, de
van
aantal vermeerderde!
twijfelen? Het besef
allen zijn? Wie zal het
helaas, die beneden het dier
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent.
Prys der ADVEB.TENTIËN van 15 gewone regels 40 oent*
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
verbroedering in het
>Eere zij God,
en «Vrede op Aarde.”
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
I Het leven
dien
de toekomst, die van
Gelegenheid tot het plaatsen van
:i 25 Cent,
in „FRISO” van VRIJDAG 1 Januari,
wordt weder aangeboden.
Voor spoedige toezending houdt zich
aanbevolen
- Het Hoog Militair Gerechtshof uitspraak
doende in de bekende zaak der drie officieren,
die den inspecteur van politie Van der Schrieck
mishandeld hebben, verklaarde zich bevoegd
van deze zaak kennis te nemen, nam de juist
heid aan van de qualificatie van het misdrijf
door den krijgsraad te Haarlem gegeven, doch
achtte de opgelegde straf niet in verhouding
tot de gepleegde feiten. Het Hof veroordeelde
mitsdien den ten bekl. J. I. S. tot 5 weken,
den 2en bekl. M J. S. tot 4 weken en den
3en bekl. G. J. BI. eveneens tot 4 weken ge
vangenisstraf.
Door den krijgsraad was een gevangenisstra.
van respectievelijk 18, 14 en 14 dagen opgelegd1
Blijkens bij het depart, van Marine ont
vangen bericht is Hr. Ms. fregat Johan Willem
Friso, onder bevel van den kapitein ter zee
A. P. Tadema, in den nam. van 17 dezer van
Beyrouth naar Smyrna vertrokken.
Blijkens bij het depart, van Marine ont
vangen bericht, is Hr. Ms. pantserdekschip
Koningin Wilhelmina der Nederlanden, onder
bevel van den kapitein ter zee W. J. Derx,
17 dezer te Saigon aangekomen.
Parijs in 1900. Het amendement
van den heer Beelaerts van Blokland c. s. op
art. 177, (kosten voortvloeiende uit de aanstel
ling van een commissaris der Nederlandsche
regeering bij de in het jaar 1900 te Parijs
te houden tentoonstelling) om niet f 10.000,
maar f 300.000 voor dezen post uit te trekken,
is na eenige redactie-wijziging door de Kamer
aangenomen met 44 tegen 26 stemmen.
Vrijdag is voor den tweeden keer ge-
Wegens de KERSTDAGEN zal het a.s.
Zaterdagnummer
niet versehijiien.
DE UITGEVER.
beperkt den gezichtskring in eigen
drachtige beteekenis en
Daar ligt iets benauwends in het geheel.
Wel poogt de zon somwijlen den nevel te
doorboren, wel strooit de winter een weinig
sneeuw' om door haar helder wit, wat hij ver
mag. te troosten, wel gloort, zoo voor als na,
de maan aan ’s hemels trans in volle pracht,
maar de dagen zijn kort en donker. Zelfs
reeds vóór den middag zou men geneigd zijn
het kunstlicht te ontsteken, en ’t is zeer de
vraag of bet hier of daar niet werkelijk is
geschied. Maar wat geeft kunstlicht als men
het daglicht verwacht? ’t Is behelpen, anders
niet. Men gevoelter hapert iets aan. ’t Is
zoo niet, als men dit gewoon is en die weten
schap stemt tot somberheid, tot zwaarmoedigheid.
Wij beleven dan ook de donkere dagen vóór
Kerstmis. Donker voor velen ook in hunne
vooruitzichten, teleurgesteld als ze zijn aan den
avond van het heensnellende jaar in hunne,
naar ze meenden, billijke verwachtingen.
Stelt U voor, waarde lezers en lezeressen,
daar schittert te midden van al die duisternis
op eens het helderste licht van den hemel.
Liefelijke gestalten dalen neder en zingen met
zilveren stemmen het lied der vertroosting, het
lied der bemoediging in duizendvoud herhalen
«Eere zij God in den Hoogen.
Vrede op Aarde,
In menschen een welbehagen
’t Kan niet anders, niet waar? dat lied alleen
maakt een geweldigen indruk op U. Gij gevoelt
U een geheel ander mensch, gij denkt aan
licht en warmte, gij bedenkt dat de zon reeds
afscheid heeft genomen van den Zuider- of
Steenbokskeerkring en dat zij U nadert, de
koesterende bol, nadert zelfs met rassche schre
den. Is het niet, of ge U geplaatst ziet aan
het bed van een kranke, waar de vernielende
koorts woelde, die thans, na den hoogsten graad
bereikt te hebben, aan kracht begint te ver
liezen en zich voorneemt baar vermeend slacht
offer verder met rust te laten Er ontstaat
weder hoop op hernieuwd leven.
Vraag nu niet of het hier waarheid of
verdichting geldt. Wij zijn geene theologen.
Maar, voor ons, doet het er niet toe. Alles
Een welbehagen woont daar ongetwijfeld
zeker, waar de geest der liefde en der onder
linge welwillendheid, voorkomendheid, gedien
stigheid, vooraanzit.
«Die het meeste onder U wil zijn, die zij
Uw aller dienaar.”
Een gevleugeld woord,
eeuwen en
In dien mensch een welbehagen
Kan het anders
Wij, menschen, zijn er op de wereld en we
heeten het pronkstuk der schepping.
Of we ’t altijd en
durven beweren
Daar zijn er, 1
zijn gezonken. De lage hartstochten zijn in
velen gevaren en hebben als de kleine vossen, De Minister
die daar rondsluipen in de wijngaarden, veel brengt ter kennis
van het schoone en het edele verwoest. Als
zoovele duivelen èehooren die vossen uitgeworpen
te worden. Meent niet, dat alleen de ruwe
bolster hier het herkenningsteeken is. F
sluipen ook vossen rond in de meest verfijnde
gestalten, onder de schijnbaar meest hoffelijke
vormen. ’t Is moeielijk ze
onderscheiden als het kaf van het koren.
Trouwens dit is over ’t algemeen het karakter
van den duivel, van het kwade.
En toch, al wat boos is, moet verbannen,
zal het welbehagen volgen. Het booze kan
met het goede geen vrede hebben, een voort
durende strijd is dan ook een noodzakelijk
iets. Maar reeds bij den aan vang van
strijd is het welbehagen in wording. Dit
vergete niemand, vooral niet de kleinmoedige.
Een welbehagen kan niet gevonden worden,
daar waar de leugen heerscht, de laster zijn
gif spuwt, broodnijd en
oneerlijkheid troont, de moordlust zijne bliksems
zendt, enz., enz.
maar een woord als
grondwet voor de eeuwen en voor alle volken
geldend. De geest der dienende liefde, de
voorwaarde reeds in het Engelen-lied gesteld
voor het welbehagen in menschen, de pronk
stukken der Schepping 1
De wees- en gasthuizen de inrichtingen voor
blinden en doofstommen, de idoten-scholen, de
stichtingen voor zoovele ouden van dagen, enz.,
enz., zij zijn zoovele bewijzen voor den goeden,
den edelen menschenzin. Het welbehagen
klinkt allen tegen, die tot deze stichtingen
in het verborgen vooral, mede werken.
Daar behoeft geen roep over de straten te gaan,
het »doe wel, en zie niet om 1” is al weder
eene voorwaarde.
De stillen in den lande
Och, of de aanstaande Kerstfeestviering dit
En waarom zouden we
van het goede en de
medewerking tot het goede dringt meer en
meer door. Niet het minst van bovenaf,
het mag verblijdend heeten, dat ook van uit
de onderste lagen der maatschappij stemmen
in die richting worden vernomen. Daar zijn
er, Goddankvelen, die zoo door den dag
niets van zich laten hooren, maar die toch door
arbeid en bedrijf, door handel en wandel, mede
doen aan de bevordering van het goede en
schoone. De Engelen zien ook in bet verborgen.
Een congres der wereld-godsdiensten werd
reeds een paar malen gehouden. Een derde bruik gemaakt van de groote sluis te IJmuiden,
staat misschien te wachten. De vruchten van
de verdraagzaamheid beginnen derhalve reeds de Koningin Wilhelmina slechts een deel der
aanschouwelijk te worden. En hoe of wat sluis noodig had, nl. alleen de Oostelijke schut-
daarvan verder ook komt, wij twijfelen niet kolk, moest nu voor het eerst de geheele sluis
aan de toekomst, die van het welbehagen in gebruikt worden. Het was het Engelsche
de menschheid zal getuigen door toenemende stoomschip Glaucus, lang 146 M., en breed 16
l. X L 1 O Ut IA IA v-nVtzxivzl /-j r* 4- i 4-rt n 1
Dat Engelen-lied bevat een trio, een trits
Op den voorgrond staat het «Eere zij God,
in den Hoogen.” God, Vader, Schepper, de
Maker aller dingen, de groote Geest, die gene
reerde
Noemt Hem in duizend namen, gij aard
bewoners, met uwe duizenden godsdienstvormen.
Ook daarover twisten wij niet.
»Eere zij God 1”
En eene andere Engelenrei doet daarnevens
hooren >En vrede op Aarde 1”
Is het niet, of we het verband tasten en
voelen Dan als ge Gode, den Schepper, eert,
als ge U verheft van het zinnelijke tot het
hoogere, als ge Uwer ijdele begeerten, uwer
zelfzucht zijt afgestorven en het opneemt voor
het welzijn van al de U omringenden, dan
zal het vrede op aarde zijn.
En ’t is de derde rei, die daar het slot
couplet doet hooren»In de menschen een
welbehagen 1”
Na het onmiddelijk voorafgaande is het
duidelijk, dat de eerste en tweede rei de
beklemt zelfs het harte-’j voorwaarden stelden bij erkenning van een
van licht en liefde, medewer
king tot bevordering van het heil der broede
ren en dan zal het gevolg zijn, dat het hoo
gere met welbehagen op »het lagere” neder-
ziet, omdat dit nadert tot het ideaal, het
eenige goede richtsnoer voor allen.
Een paar voorwaardelijke zinnen met een
veelbelovende conclusie alzoo: wie er mede
instemt, zinge het Engelenlied in de aanstaande
feestdagen uit volle borst en zeker hij zal na
de Kerstfeestviering niet ledig derwaarts gaan,
maar vol begeerte om te zijn, wat hij moet,
een mensch.
wat kan troosten, bemoedigen, verheffen, is ons
welkom en daarom wenschen we allen eene
rijke Kerstfeest-viering, eene ruime deelneming
in den nagalm van het Engelen-lied.
om een zeeschip te schutten.
van Buitenlandscbe Zaken
van belanghebbenden, dat
runderen en schapen, voortkomende uit Neder
land, ten voorloopigen maatregel, in België
alleenlijk ingevoerd worden, per spoor, in ge-
Er plombeerde wagens, langs de grensbureelen van
•J" Selzate (statie), Esschen (statie), Achel (statie), 'I'IOO),
Hamont (statie) en Visé (statie.)
onmiddelijk te De opleiding van adspirant-administrateurs
bij de zeemacht zal, naar de N. R. Ct. ver
neemt, van Willemsoord naar Amsterdam worden
verplaatst.
Naar men meldt, heeft het hoofdbestuur
der «Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen”
een getal exemplaren aangekocht van Plutarchus.
van Alexander de Groote (uit de serie
klassieke schrijversuitgaven van S. L. van
Looy, Amsterdam) om ten geschenke aan te
bieden aan de departementen, ten behoeve
hunner volksbibliotheken.
In den ouderdom van vier-en-tachtig jaren
is te Schoonhoven overleden de beer S. E.
Nooten, de uitgever van verreweg de
meeste geschriften van C. E. van Koetsveld.
M., met 8000 ton inhoud, dat ditmaal geschut
werd.
De heer D. W. Kievits, over wiens
verpleging in het gesticht Meerenberg zooveel
te doen is geweest, is daar overleden.
Zaterdagmiddag omstreeks twee uur
kregen de verschillende telegraafbureaux in
ons land het bevel om het zoogenaamde «mili
tie telegram” te verzenden. Dit telegram dient
om in tijd van nood de miliciens van alle
lichtingen op te roepen. Aan alle Commis
sarissen der Koningin, burgemeesters (ruim
militaire commandanten, enz., moest
genoemd telegram verzonden worden. Vrijdag
was reeds voor de telegraafbureaux van hooger
hand de onafgebroken dienst bevolen, welke
ook in oorlogstijd is ingevoerd.
Het doel van het telegram, welke order niet
opgevolgd behoefde te worden, was om na te
gaan in hoeveel tijd alle telegrammen te be
stemder plaatse konden zijn en om de burge
meesters van plattelands-gemeenten te doen
zorgen, dat bij hun afwezigheid een ambtenaar
aangewezen is die in geval van nood voor de
oproeping der miliciens kan zorgen.
Ongeveer een maand geleden was de aan
staande verzending van het telegram aan de
betrokken personen meegedeeld.
Directeuren der Nederlandsche Maatschap
pij ter bevordering van Nijverheid hebben aan
DE UITGEVER.
boogeren bron
BLAD VOOR FRIESLAND.
UITGEVER:
MELWS- B IIIIEIITIATIE-