vorderingen ten laste der oemeenle,
over het dienstjaar 1896 vóór den 1 Februari
e. I
WOENSDAG 20 JANUARI 1897.
No. 6.
Officieel
gedeelte.
Buitenlandsch Nieuws.
die gelooven,
haasten niet.
Zeven en twintigste Jaargang.
H.
in de
Y KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
uu-
ok-
tof,
jet,
ka-
en
es,
of
R,
ir-
en
1
IIUII lllllll Fill!'IIV'
Dit Blad versohijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
I
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
ile,
en
MMS- ES ADVERTEXTIE-
te verschaffen, dan wel om in te-
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
WORKUM, brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat
ingewacht.
Worklim, 4 Januari 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
R. J. VISSER, Burgemeester.
J. 0UDEB00N, Secretaris.
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, niterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
DUTTSCHLAND. De Afgevaardigde Von
Heyl, die reeds meermalen in vroegere jaren
in den Rijksdag over de zalmvangst in Neder
land sprak, heeft ook de vorige week aldaar
weder betoogd, dat het zalmtractaat veranderd
moet worden omdat de vangst in Nederland
»een roofvangst” ishetgeen z. i. volkomen
zeker is na het laatste onderzoek vanwege de
Duitsche Visscherij-vereeniging.
De minister Von Bötticher antwoordde ont
wijkend met eene verwijzing naar de tusschen
de Duitsche Regeeringen nog hangende onder-
handelingen eerst wanneer die afgeloopen
waren kon beslist worden of het zalmtractaat
met Nederland al of niet moet worden opge
zegd.
Een ander Nederlandsch belang betreft een
bij het Pruisische Huis van Afgevaardigden
ingekomen voorstel van een groot aantal leden
om de Regeering te verzoeken tot uitbreiding
van den quarantaine-termijn voor den invoer
van vee, zoowel over zee als te land, en dien
te bepalen op vier weken met onderwerping
van het rundvee aan de tuberculineproef en
verbod van den invoer van Russische varkens
en gevogelte.
De voorstanders vinden den bestaanden
quarantaine-termijn van twee weken veel te
kort en doen voorts uitkomen, dat het rundvee
in Denemarken voor 45 a 53 pct. gebleken
is tuberculeus te zijn. Natuurlijk, zeggen zij,
is de percentage van bet uit Denemarken komen
de vee nog ongunstiger en daarom verlangen
zij, naar het voorbeeld van België en Frankrijk,
eene verplichte tuberculineproef.
Den 16den Februari e. k., zal het 400 jaren
geleden zijn, dat Melanchton geboren werd.
De Regeering van Saksen Weimar-Eisenach
heeft bevolen dat die dag in alle Evangelische
kerken en scholen van het Groothertogdom
zal worden herdacht, en evenzoo zal het in
alle andere Duitsche Staten geschieden. De
theologische faculteit van Bonn heeft eene
viering in de aula der Universiteit op dien dag
voorbereid.
Melanchton’s zoon had geene kinderen, maar
in de vrouwelijke linie stammen van hem vele
thans nog in Duitschland wonende en meest
tot de predikanten behoorende personen af.
FRANKRIJK. De oud-minister Loubet is
met 205 stemmen tot voorzitter des Senaats
herkozen en vervolgens is het geheele bureau
geconstitueerd. De democratische linkerzijde
kreeg twee secretarisplaatsen.
Ook de Kamer heeft de stemmingen en her
stemmingen voor baar bureau ten einde ge
bracht. Onder de secretarissen werd een
socialist, Jourde, met 184 stemmen gekozen
tegenover den heer Drake, liberaal progressist,
die er 181 had.
Zaterdag heeft de heer Loubet het voorzit
terschap des Senaats aanvaard met eene rede,
waarin hij herhaaidelijk zijne instemming met
het dezer dagen door het oudste lid Wallon
gesprokene te kennen gaf. Beter dan hij
(Loubet), zeide hij o.a wisten de nieuw ver
kozen leden welke constitutioneele rol des
Senaats, zijn nuttigheid, de door dit lichaam
bewezen en nog aan de Republiek en de vrij
heid te bewijzen diensten waren.”
ENGELAND. Keizerin Eugénie is Donderdag
avond te Parijs aangekomen op weg naar
Cap-Martin.
Toen Vrijdagmiddag in de St. Mary le-Bow-
kerk te Londen de bevestiging plaats had van
dr. Mandell Creighton, den nieuwen bisschop
van Londen, stond een leek, zekere John
Kensit, op, om tegen de benoeming te prote-
steeren. Zijn voornaamste grief tegen den
bisschop was, dat hij een mijter droeg, seen
ellendig Roomsch hoofddeksel”, waarmede Jezus
of zijne apostelen nooit het hoofd hadden be
kleed. Hij en zijne geestverwanten hielden eene
geheele demonstratie, daar men zich om zijn
protest niet bekommerde en met de plechtig
heid doorging. Na afloop der ceremonie, ver
spreidde de heer Kensit zijn protest echter
gedrukt onder hen, die de kerk verlieten. Ook
bisschop Creighton zelf gaf hij er een met de
opmerking»Ik woon in uwe diocese,” waar
op dr. Creighton goedsmoeds antwoordde
«Heel goed, dan zullen wij het samen wel
vinden.” Hierdoor scheen de heer Kensit
eenigszins gerust gesteld.
RUSLAND. In een ukase van den Tsaar
wordt op de langdurige beraadslagingen de
aandacht gevestigd, welke bet bij den Rijksraad
ingediende valuta ontwerp vereischt.
Voorts bevestigt Z. M. de noodzakelijkheid
van het slaan van gouden munt en zegt hij,
dat zijne Regeering er naar streeft den twijfel
weg te nemen, welke bij de bevolking zou
kunnen ontstaan wegens het verschil tusschen
de nominale en de inwisselingswaarde der gouden
munt. Daarom gelast Z. M. op de imperials
het waardecijfer van 15 roebel, op de halve
imperials dat van 7| roebel te doen slaan,
zonder verandering in het gewicht of bet fijn-
gehalte te brengen.
SPANJE. De rechtbank te Madrid heeft
Woensdag uitspraak gedaan in het geding tegen
den markies De Cabrinana, den bestrijder der
knoeierijen in den Gemeenteraad aldaar, en
hem tot twee maanden en een dag gevangenis,
schorsing van zijne kiezersreohten en
Daar is een gescharrel in den lande, die
verwondering mag wekken.
Ja, de wintervorst heeft
»de stroomen met ijs bevloerd,
En daardoor stad aan dorp gesnoerd,”
maar dat is in ons goede gewest een ouder-
wetsch zaakje. Luie Kees wordt de held van
den dag en de beste prater blijft aan ’t hoekje
van den haard of laat bij eene prijsuitdeeling
zijne welsprekendheid in stroomen vloeien
Draven of scharrelen langs de ijsbaan bedoelen
we niet; we hebben iets anders op ’t oog.
Het eenvoudige feit van den dag is, dat den
menschen als van de daken wordt gepredikt
hoort toch, gij Nederlandsche zonen, ge zult
kiezers worden! Alsof dit nog een nieuwtje
wasAlsof couranten en brochures zich niet
hebben uitgeput in de mededeeling van alles,
wat op deze zaak betrekking heeft
Intusechen, het is minder te doen om
iinlichtingen
pakken!” Daar zullen een massa nieuwe
kiezers komen en om te beginnen zullen ze
■een geheel andere Tweede Kamer samenstellen.
En wat zal dan het lot van het goede
Vaderland worden? Och, we leefden zoo goed,
zoo rustig, maar dan Die toekomst, die toe
komst Allerlei booze gedrochten zweven daar
in ’t verschiet. De duivelen van anarchie,
socialisterij, clericalisme, liberalisme, radicalisme,
en welke al niet meer. Ieder loert reeds op
een aas en tracht in te pikken wat bij kan.
Hoevelen niet, die de vrees om het hart slaat
Het is een kwaad iets zich door vrees te
laten beheerschen. Daarom wekken we in de
■eerste plaats op tot kalmte, op welke dan zoo
geleidelijk de bedachtzaamheid kan volgen.
Wat toch is de zaak?
We zullen met een dubbel, wellicht driedubbel
kiezerskorps eene nieuwe Tweede Kamer mogen
samenstellen, en dit wel op een geheel andere
manier dan vroeger. Maar voor wie is die
Tweede Kamer? Immers voor al de kiezers,
oude en nieuwe, en tevens voor al de overige
niet-kiezers. Het stembiljet is het belang van
iedereen. Wie zal nu zoo dom en zoo dwaas
zijn, om daarmede het geheel in de war te
jagen? Daar moge een enkele onbezonnen zijn,
die niet weet, wat hij doet, maar ook hier
staat eene omheining. Er moeten immers
minstens veertuig derzulken zijn, zullen ze nog
iets kunnen uitwerken. Daarom alle dwaze
vrees aan kant
Zij, die gelooven, haasten nietDat wil
niet zeggen, dat men Gods water maar over
Gods akker moet laten loopen, maar evenmin,
dat men zich door bange vrees moet laten leiden.
Met deze woorden bedoelen we eenvoudig, dat
men kalm en bedaard uit eigen oogen leert
zien en na rijpe overweging tot handelen overgaat.
Want, laat het ons bedenken, ieder kiezer is
voor het uitbrengen van zijne stem zelve ver
antwoordelijk. En die verantwoordelijkheid
heeft beteekenis. Het mag daarna niet meer
k ter Secretarie der gemeente zullen worden heetenzij moesten dat anders hebben gedaan,
neen, dat zij verandert nu in wij. En dat is
eene belangrijke schrede vooruit, waarmede we
de Nederlandsche burgers van harte feliciteeren.
’t Komt nu maar op ’t beste handelen aan.
Dat ieder dit bedenke
Er bestaan partijen in den lande en ’t is
niemand dezer kwalijk te nemen, dat ze aan
leden trachten te winnen. De nieuwe kiezers
mogen dubbel bedenken welke dezer partijen
zij zullen dienen. Daarvan hangt alles af, ook
dit of het kiesrecht hun ten goede of ten kwade
zal komen. Want een recht op zich zelve brengt
nog bitter weinig heil aan, het gebruik van dit
recht is de zaak.
Gaan we nu de partijen in Nederland na,
dan zijn daar naar onze bescheiden meening
twee, die hoegenaamd niet in aanmerking kun
nen komen. Dit zijn de anti-revolutionaire en
de katholieke partijen. Wat hebben we op
staatkundig gebied met een bijzonder gods
dienststelsel te maken? De Grondwet geeft
ons allen voldoende godsdienst-vrijheid en daar
om en dit is onbetwistbaar in het algemeen
belang mogen en moeten we als staats
burgers nooit ofte nimmer naar eenig gods
dienststelsel vragen. We zijn er daarom niet
minder godsdienstig door, wel meer. Maar,
wat raakt het nu, of een knap medemensch
katholiek of jood of orthodox of modern ge
reformeerd is, of mennoniet of luthersch, of J
wat ook meer? De godsdienst is een zaak
tusschen het individu en zijnen Schepper en
heeft met alle Staatsbemoeiingen niets anders
te maken dan dit eene, dat de vrijheid voor
ieder gewaarborgd blijve. Daarom is ’t ons
altijd voorgekomen dat iemand, die zich als
katholiek of anti revolutionair aan eenige Staats
partij aansloot een deel zijner vrijheid
verloor. Dat nu moet niet zoo zijn. Vrijheid
is blijheid. Men stemme naar plicht en gewe
ten.
Bij de invoering der nieuwe kieswet, bij de
toepassing van het meer uitgebreide kies-stelsel
hopen we dan ook van harte geene kerkelijke
partij meer te ontmoeten. En speciaal raden
we onzen katholieken medeburgers aan zich
daarmede niet meer in te laten. Immers als
zij nu allen aan één kant gaan staan, dan
dwingen ze daartoe ook al de nitt-katholieken
en wat zouden we, bij de meerderheid dezer,
dan wel niet een prettig landje hebben!
De anti revolutionairen hebben ’t vooral op
hun geweten, dat ze de katholieken tot ijverig
optreden hebben aangespoord. Zij tegenover
elkander staande als vuur en water, - hebben
het wonderlijk stuk van samenwerking uitge
haald en ’t zal te bezien staan wie van beide
aan het langste einde heeft getrokken. Let
b.v., na de bekende pacificatie op onderwijs
gebied, op den toestand van zoovele zoogenaamde
christelijke scholen
Op het terrein van den Staat kennen we
als zoo niet anders dan Staatsburgers en deze
mogen zich verdeelen in tweeërlei groep.
Meerdere zijn o. i. onbestaanbaar.
Men mag willen behouden, wat men heeft
men mag andere, gewijzigde toestanden begeeren.
Men mag bescherming vragen voor handel
en nijverheid of men mag een voorstander zijn
van vrije concurrentie met het buitenland. Men
mag tot verdediging van den vaderlandschen
grond een voorstander zijn van een groot leger
of men mag den tijd gekomen achten, dat een
voudig een goed geregeld korps voldoende is
om de inwendige rust te handhaven.
Men mag, enz., enz.
Men mag veel, maar bedenke bij dit alles,
dat men ook veel moet.
Men moet Staatsburger kunnen zijn, die weet,
wat het beteekent in een maatschap te leven
en te verkeeren. Die maatschap betreft het
belang van ’t algemeen. En deze wetenschap
is het eigendom van duizenden en tienduizenden
in den lande, van zoovelen die zich niet laten
opzweepen door schetterend lawaai, als men
’t noemt, bedaard de kat uit den boom
kijken.
Of ’t de minste burgers zijn?
Zij hebben eene overtuiging en dat beteekent
iets. Zoo min ze vreezen voor eenig clericaal,
zoo min laten ze zich bangmaken door een
sociaal of anarchist. Ze gaan bedaard huns
weegs, doende wat goed is. Zij gelooven aan
de voortgaande ontwikkeling van het mensch-
dom en de maatschappij en ziet zij die ge
looven, haasten niet.
