WOENSDAG 24 FEBRUARI 189Ï.
No. 16.
7
Buitenlandsch Nieuws.
Officiéél gedeelte.
Zeven en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
van
aan
H.
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent.
Prijs der ADVERTENTIES van 1—5 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7} oent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
Y KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
H. de Bok te Koudum om
strookje grond behoorende
Vrijdag is Cecil Rhodes voor de tweede maal
voor de parlementaire commissie in Londen
verschenen. Publiek was niet toegelaten, maar
de prins van Wales en vele leden van Hooger-
en Lagerhuis waren wel tegenwoordig. Aan
Rhodes werd weer de vraag gesteld, waarop
hij in de vorige zitting het antwoord schuldig
bleef, nl. wie bedoeld werd met het woord
«president”, dat voorkwam in zeker telegram,
dat door kolonel Rhodes werd gezonden aan
de Chartered Company te Kaapstad op 21
December 1895.
Het telegram luidde, dat de menscben in
Johannesburg er op aandrongen dat Cecil Rhodes
en de «president” overeenkomstig hun belofte
naar Johannesburg zouden komen op den dag
van het uitbreken der revolutie.
Rhodes antwoordde nu, dat met den «presi
dent” zeker bedoeld was sir Hercules Robinson,
gouverneur van de Kaapkolonie, maar dat dit
nog niet insloot, dat deze van den inval afwist.
Hij was alleen bekend met de positie van de
menschen te Johannesburg.
Op de verschillende vragen antwoordde Rhodes
verder, dat hij inderdaad had meegewerkt aan
den inval van Jameson, maar dat hij in het
laatste oogenblik dien had willen tegenhouden.
DUITSCHLAND. Naar aanleiding van lord
Salisbury’s antwoord op Duitschland’s blokkade-
voorstel verneemt de Norddeutsche, dat Duitsch-
land tot onderhandelingen over Creta’s toekomst
bereid is, wanneer ten eerste inlijving bij Grie
kenland, welke geenerlei waarborg tot herstel
van de orde zou opleveren en daarentegen een
gevaarlijk precedent voor de Balkanvolkeren
stelh n zou, wordt uitgesloten en ten tweede
aan de met het volkenrecht strijdige handeling
I
7.
onderscheidene gevallen van dien aard voor
komen. De menschen willen ’t niet allen
weten, omdat ze bevreesd zijn door hunne
opgaven ook in de termen te vallen van den
hoofdelijken omslag maar niettemin blijft het
feit bestaan.
Een ander geval. Een paar luidjes hebben
altijd met God en eere hun brood verdiend en
geploeterd en gespaard om tegen den ouden
dag verzorgd te zijn. Eindelijk is het hun
gelukt zich in het een of andere gesticht te
koopen, b.v. in het Sint-Anthony-gasthuis te
Leeuwarden. Onafhankelijk eten de oudjes hun
eigen brood, aan belastingbetalen doen ze
natuurlijk niet mede. Hoe komt nu dit vadertje
op de kiezerslijst, als hij geen spaarbankboekje
of eenig certificaat der Nederlandsche Werkelijke
Schuld bezit
Er zullen zich wel meer leemten voordoen,
’t Is goed, ze dadelijk te noteeren, opdat ze
zoo spoedig mogelijk kunnen aangevuld worden
en alzoo het beginsel der wet op ruime schaal
toepassing erlange.
Griekenland, welke een toenemend oorlogs
gevaar veroorzaakt, een einde wordt gemaakt.
Het Pruisische Heerenhuis heeft de wet tot
verbetering van de jaarwedden der lagere
onderwijzers, waarover verleden jaar zooveel te
doen is geweest, goedgekeurd. Het verleden
jaar door de Regeering ingediende en in het
Een schrede Huis van Afgevaardigden aangenomen wetsont
werp leed in het Heerenhuis schipbreuk op de
In 1885 bedroeg
de meerderheid der conservatieven 1838 stemmen
(45892751) en in 1892 en 1895 werd de
conservatief zonder verzet gekozen.
overleg des Nederlandschen volks, wat dan een
weerslag moge vinden in het gemeenschappelijk
overleg tusschen Regeering en Volksvertegen
woordiging. Afdoening van zaken verdient de
voorkeur boven de zoo hooggeroemde politieke
zetten. Het belang des Vaderlands eischt eene
andere studie dan die van het spel op ’t schaak
bord. Dit begrip sta boven aan.
In dien geest dan doorgewerkt en de tijd,
die ons nog van de Juni-verkiezingen scheidt,
aangewend tot onderlinge gedachtenwisseling in
welwillenden en welmeenenden zin en het
einde zal goed zijn.
bepalingen, die de steden financieel in ongun
stiger conditie brachten. Aan de daarbij geuite
bezwaren was de Regeering voor een deel te
gemoet gekomen, doch de vertegenwoordigers
der groote steden in het Heerenhuis toonden
zich nog niet tevreden. Ditmaal echter bleven
zij in de minderheid. Zij beweren thans, dat
hunne belangen aan politieke partij berekeningen
zijn opgeofferd.
FRANKRIJK. Men begint zich in Frank
rijk meer en meer voor Grieken en Gretensers
warm te maken. Vooral in de studentenwijk
te Parijs moet groote opgewondenheid beginnen
te heerschen en er is een comité benoemd om
stelselmatig manifestatiën op touw te zetten,
hetwelk eene proclamatie in koffiehuizen enz.
heeft doen aanplakken en daarmee het vuurtje
aardig schijnt te hebben aangestookt. Vrijdag
avond zijn een 1500 studenten rondom het
standbeeld van Danton vergaderd en voorts
naar een lokaal getrokken, waar de socialist
Jaurès een verhandeling over de Cretenser
quaestie hield. Zij zongen de Marseillaise en
hieven kreten aan ter eere van Griekenland en
tegen de Turken. De politie dreef hen uiteen,
zoodat slechts een klein aantal bedoeld lokaal
bereikten en een honderdtal werd in hechtenis
genomen.
Ook te Lyon hebben ongeveer 500 studenten
eene Philhelleenscbe demonstratie gehouden.
ENGELAND. In het district Chertsey beeft
weer een bij-verkiezing van het Parlement plaats
gehad met een veelbeteekenenden uitslag. Daar
is namelijk de conservatieve candidaat met 4845
gekozen tegen den liberaal, die 3977 stemmen
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrjjdag morgens vóór 12 uur.
VI
Singel te Koudum voor
aan f
e. a. te Koudum.
VII. Verzoek van
aankoop van een
de gemeente.
Koudum, den 22 Februari 1897.
De Burgemeester,
H. M. TROMP.
Arbeid, leemten, plannen.
15 Februari is reeds eenige dagen achter
den rug.
De verschillende opgaven, noodig voor de
samenstelling der kiezerslijst zijn dus verstrekt.
Van onderscheidene gemeenten komen mede-
deelingen der voorloopige uitkomsten. Die
uitkomsten zijn zeer verschillenddit valt nu
reeds te constateeren de percentage der uit
breiding is voor alle gemeenten niet gelijk.
Is deze voor sommige gering, voor andere
overtreft het de honderd zelfs aanzienlijk. Een
overzicht van het geheel is nog niet te geven.
Al had men ook de opgaven van al de gemeen
ten, dan ware dit voorshands nog onmogelijk,
aangezien het te verwachten valt, dat onder
scheidene personen abusief zijn aangebracht en
dus verwijderd dienen te worden anderen
x daarentegen nog niet op de lijst voorkomen,
die er wel op moesten staan. Er wacht den
verschillenden gemeente-besturen, speciaal de
heeren burgemeesters, dus nog een belangrijken
arbeid, voor al de zaakjes in orde zijn. Nu
er is nog tijd en intusschen wenschen we de
edel achtbare heeren een’ pleizierigen arbeid
’t Spreekt als van zelve, dat bij de invoering
van een nieuw systeem, altijd leemten worden
ontdekt. Zoo ook hier. Op een tweetal dezer
vestigen wij de aandacht.
Daar zijn er kleine bazen, luidjés, die voor
eigen rekening handelen, visschers en andere.
Zij staan bij niemand in dienstbetrekking en
mogen toch gerekend worden wel het bij
de wet bedoelde minimum te verdienen. Hoe
komen deze nu op de kiezerslijsten Belastbare
eigendommen bezitten ze niet, ook brengt de
huurwaarde van de door hen bewoonde perceelen
het kiesrecht niet mede. Waren ze bij een
ander in dienstbetrekking, zij zouden klaar zijn
nu echter niet. Wij weten ’t, reeds in de
Kamers is op deze aangelegenheid de aandacht
gevestigd doch de Minister was van oordeel,
dat zulke omstandigheden zich wel hoogst zelden
zouden voordoen. Dat wij er evenwel ook op
wijzen, heeft zijn grond in de omstandigheid,
dat onder onze visschers langs de Zuiderzee,
geregeerd worden. Dit is bij ons eene waarheid
als eene koe. Het kabinet Mackay-Keuchenius
heeft genoeg tot leering gegeven. De onmacht
tot besturen bleek direct toen de firmanten
na slooping, op hunne manier zouden bouwen.
Onderlinge jalouzie sleepte spoedige ontbinding
na zich.
En zoo zou ’t weer gebeuren.
achterwaarts en dan, ja dan? wederom
drukte om alles weder in de plooien te krijgen
en een jaar drie, vier verloren, een beschei
den stuk van ons aardsche zijn, zonder vrucht,
zonder zegen.
Niet alzoo.
Wij binden het allen vrijzinnigen in den
lande, onverschillig van welk kerkgenootschap
zij zijn, op het hart, om eenstemmig te zijn en
eene wijze keuze te doen.
Daar wordt van verschillende zijden geroepen
om medemerking tot oplossing van zoovele soci
ale quaestien, tot bevrediging van een dito tal
sociale nooden. Die roepstemmen verdienen
een geopend oor. Al is er reeds in dien geest
gewerkt er is nog veel onafgedaan gebleven.
Onder sociaal verstaan wij algemeen. Niet
uitsluitend het belang van den Nederlandschen
werkman, maar dit met en benevens dat van
ieder ander. Klassen of standen mogen en
willen we niet erkennen: de leden der Staten
Generaal vertegenwoordigen bet geheele Neder
landsche volk. En dan komen daar honderden
personen van allerlei richting aandringen om
ook bij de aanstaande verkiezingen een geopend
oog te hebben voor de behartiging der land
bouwbelangen in hunnen ruimsten omvang.
Arbeiders, boeren, zullen schippers, kooplieden,
visschers en anderen achterblijven Dat ze
mede spreken, want deze materie is, volgens
onze bescheiden meening van heel wat wijderen
omvang, dan de slingeringen der zoogenaamde
politiek, gewoonlijk een speelgoed van sommige
hooggeleerden. Waar de wet het kiesrecht
heeft uitgebreid, trede ook meer en meer elke
kiezer, of elke groep van gelijkgezinde kiezers,
zelve op, om door woord of geschrift, zijne verwierfmeerderheid 868.
wenschen te doen blijken. Waar deze billijk
worden bevonden, mag immers gehoopt worden
op bevrediging. Dit mag heeten het onderling
VERGADERING van den RAAD der
gemeente Hemelumer Oldephaert
en Noordwolde, op Zaterdag den
27 Februari 1897, des voormiddags
te 9| ure.
Punten van behandeling:
I. Ingekomen stukken en mededeelingen.
II. Resolutie van Gedeputeerde Staten houdende
op- en aanmerkingen over de politie-verordening.
III. Aanbieding en vaststelling van de plannen
van scboolbouw te Molkwerum.
IV. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
om dispensatie te vragen, van de invoering van
vak j van art. 2 der wet op het lager onderwijs.
V. Idem om aan den gemeente-veldwachter W.
Bootsma eene gratificatie te verleenen.
Voorstel van den heer Salverda om den
rekening der gemeente
te koopen, met adres van J. J. van der Veer
Middelerwijl maken de verschillende partijen
in den lande zich op en trachten recruten te
werven, hunne gelederen te versterken en bij
onderscheidene programma’s hun willen en
bedoelen te formuleeren. Scherpe lijnen, als
’t u blieft en - - eigen candidaten ’t Zal er
van langs gaan. Ziet, bij zoo’n eerste stemming
door een uitgebreid, een verdubbeld korps, moet
men precies zijne krachten meten. Naderhand
bij herstemming, kan men weten, wat
tot zijn vrede dient en met wie men zal
samengaan. Zoo ongeveer klinkt het krijgs-
geschreeuw langs alle liniën.
Wordt er gelet op de werkelijke belangen
van het gemeene Vaderland
Welzeker, welzeker, immers dat wordt be
hartigd door elke partij, volgens hare richting.
De goede lieden zeggen ’t zelve en dan moet
het wel waar zijn. Maar ziet ge, een spiegel
gevecht vooraf mag daarbij geen kwaad. Als
we er niet komen, dan gaan we met anderen
mee en ja dan is het belang, het vader-
landsche belang wel wat gewijzigd, maar
zoo nauw’ moet men ’t niet nemen enfin
men heeft dan toch dat belang op ’t oog
Een fraaie redeneering, niet waar
Bij al die drukte zal men een groot aantal
candidaten te voorschijn zien komen en zullen
zich vele verrassingen voordoen. Maar, wat
geene verrassing zal zijn, het te verwachten
feit, dat bij de herstemmingen de verschillende
kerkelijke partijen weder de handen ineen slaan
en de meerderheid zullen wegdragen. En ziet,
dat zouden we een ramp achten voor het
Vaderland.
Men versta ons wel wij willen niemand
buiten eenig regeerings-lichaam sluiten ter wille
van zijn geloof. Een orthodox protestant zoowel
als een degelijk katholiek kunnen brave, liberale
menschen zijn, die de algemeene belangen naar
plicht en geweten doorloopend behartigen
maar we willen geene opzettelijke keuze van
orthodoxen en katholieken, juist en alleen,
omdat ze orthodox of katholiek zijn. Een
algemeen regeerings-college is geen bijzondere
kerkeraad. Een beperkt godsdienstig program
kan voor het geheel niet gelden, juist ter wille
van de handhaving der vrijheid van godsdienst.
Herhaalde malen hebben we ’t aangetoond
Nederland kan niet anders dan in liberalen zin
MEI MS- n IIIVEKTEVTIE
UITGEVERS
1
FRISO.
nun iiimi raisinn.
