ft
I
ZATERDAG 27 FEBRUARI 1897.
No. 17.
Zeven
Nieuwstijdingen.
A
Y KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
en
s 7
MilïS- EN 1DIERTEITIE-
BUD VOOR FRIESLAND.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
d-
gr
is
e
e
L
moet produc-
8
I
UITGEVER:
e
i
3
i
r
c
id.
'g>
ia,
•ff,
an
ns
te
ur
id-
de
n-
iat
L-
n
6
i.
s
r
e
n
r
v
1.
8
H.
an
te
m;
tar
n;
le;
nt
>g
ts
van zijn onveranderde liefde voor dit
Ziekte kent hij
en hij hoort als de
In de Tweede Kamer, zitting van gister,
Donderdag, heeft de heer Lohman den minister
Van Houten geïnterpelleerd over de zoo hoog
opgevijzelde ontslag-aanvraag van dr. Bredius.
De vragen van den heer Lohman komen
daarop neer, of de voorstelling der zaak, door
dr. Bredius in de N. R. Ct. gegeven, juist is.
De Minister, zeer uitvoerig antwoordend, ver
klaart dat de Regeering met dr. Bredius ver
schilde over den aard der vacature, wat dr.
Bredius bekend was.
Later vroeg dr. Bredius spoedige vervulling
der vacature op de een of andere wijze, waar
door de Minister meende, dat dr. Bredius zich
thans bij de opvatting der regeering neerlegde.
In een uitvoerige repliek constateert de heer
Lobman, dat de door dr. Bredius gegeven voor
stelling in hoofdzaak door de Regeering niet is
ontzenuwd en er voor dr. Bredius billijke reden
tot geraaktheid bestond.
Na dupliek van den Minister die bleef ont
kennen zich tegen den heer Bredius ook maar
in eenig opzicht te hebben vergrepen, en ver
klaarde ook tegenover hem als ambtenaar de
discipline te zullen handhaven, en een slotwoord
van den heer Lobman waarin deze o.a. bijbracht
dat kunstenaars zoo fijngevoelig zijn, zoodat men
hunne woorden niet al te nauw moet nemen,
wordt de beraadslaging gesloten.
Te ’s-Gravenhage is op ruim 81-jarigen
leeftijd overleden het oudste lid van den Raad
van State, Mr. A. J. Swart, na ruim 30 jaren
arbeids in dit hooge College.
- - In verband met de artt. 62 en 128 der
Kieswet, heeft de Minister voor de verkiezing
van leden van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, de kiesdistricten verdeeld in stem-
dis(tricten, met aanwijzing van het stemdistrict.
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 85 oent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrjjk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
waarin het hoofdstem bureau zitting heeft. Een
en ander is opgenomen in de Staats-Ct. no. 45.
Gedep. Staten onzer provincie hebben
weer ingetrokken hun besluit van 14 Jan. 1.1.,
waarbij het bevaren van de kanalen in onderhoud
en beheer bij de provincie, in het belang van
het behoud der ijsbanen, tot nadere aankondiging
werd verboden.
Na vroegere mededeelingen omtrent
hongersnood komen nu uit Engelsch-Indië ook
berichten van ernstige uitbreiding der cholera.
Benoemd tot rijksontvangers te Koevorden
de heer F. S. Boonstra, te Stavoren (residentie
Koudum)te Dokkum de heer J. Blok, thans
te Oud-Beierland.
De Katholieke Landdag in Friesland zal
op den tweeden Paaschdag, of wel op den
daaropvolgenden Zondag, te Leeuwarden eene
buitengewone algemeene vergadering houden,
waarin uitsluitend onderwerpen zullen worden
behandeld die in betrekking tot de aanstaande
verkiezingen staan.
De nieuwe Dockumer Stoomboot maat
schappij keert over het afgeloopen jaar 12 pCt.
dividend uit.
In de gehouden buitengewone vergadering
der Provinciale Staten van Noord-Holland hield
de voorzitter, mr. G. van Tienhoven, na opening
der vergadering een toespraak. Hij beval zich,
na een woord van hulde te hebben gewijd aan
zijn voorgangers, in de aangename gezindheid
en den steun der Staten aan en gaf de ver-
Brieven en Berichtende Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Het is nu 55 jaar geleden dat C. Hui
gen, de oudste ridder der M.W.O., de Willems
orde ontving hij is thans 87 jaar oud. De
Zw. Ct. meldt van hem, dat hij gedecoreerd
werd als hoornblazer van het Indische leger op
Sumatra onder generaal Michiels. In 1830
maakte hij den tiendaagschen veldtocht mee,
in 1836 ging bij naar Indië en diende daar
tot 1848.
Na zijn pensioneering ging het hem eenigen
tijd zeer slecht, totdat hij op Het Loo de aan
dacht van Koning Willem III trok en deze hem
een betrekking gaf als jager op Het Loo. Elf
jaar bleef hij daar, thans woont hij te Zwolle
bij een getrouwde dochter,
niet, zijn gezicht is goed,
beste.
Bij gelegenheid van Dr. Kuyper’s zilve
ren feest als redacteur van De Standaard in
April a.s. zal in het Paleis voor Volksvlijt van
anti revolutionaire zijde een groote manifestatie
plaats vinden. Ds. Bavinck zal als feestredenaar
optreden.
Wilhelm Steinitz, de wereldberoemde
schaakspeler, is te Moskou overleden in een
krankzinnigengesticht, waar hij sedert een paar
weken werd verpleegd. Hij was den 18en
Mei 1837 te Praag geboren, en gold reeds als
knaap voor den besten schaakspeler zijner stad.
Het hoogst stond zijn roem, toen hij in 1886
in de Vereenigde Staten het wereldkampioen
schap verwierf tegenover Zuckertort. In de
laatste jaren ging hij achteruit, en in den aller-
laatsten tijd werd hij overtroffen door den jeug
digen Lasker.
Uit Bombay komt een goed bericht. De
sterftecijfers over de laatste zes dagen toonen
duidelijk een vermindering der epidemie.
Terwijl de strijd op Kreta in vollen gang
is tusscben Christenen en Muzelmannen, vallen
in Klein Azië de laatsten weer de eersten
aan. De Armenische Christenen moeten zeer
vervolgd worden door de Turken, hun winkels
worden uitgeplunderd.
Het hoofd der politie te Berlijn heeft
op de vraag van het gemeentebestuur of hij
in het verplicht nummeren der rijwielen eenig
nut zag, ontkennend geantwoord. Het numme-
ringsvoorstel zal daarom achterwege blijven.
De klachten over wielrijders, zegt het bestuur
zullen allengs verminderen, zoowel omdat het
publiek zich meer en meer aan het wielnjden
gewennen zal, als omdat de wielrijders zelf
begrijpen, welk gevaar zij in de eerste plaats
bij botsingen loopen.
Smokkelaars. Eenige smokkelaars
hebben dezer dagen getracht een vijftiental koeien
over de Belgische grens te brengen, doch wer
den daarbij door de Belgische douanen betrapt.
Drie koeien werden door de douanen buit
gemaakt: de smokkelaars wisten de overige in
veiligheid te brengen.
De schuld van het vergaan der Elbe.
Het schijnt nu opgehelderd, hoe de Elbe en de
Crathie in botsing hebben kunnen komen. Zoo-
als men zich herinneren zal, beweerde indertijd
de steward der Crathie, dat de stuurman, zon
der te zorgen, dat zijn plaats was ingenomen,
in de kombuis was gaan koffiedrinken en dat
bij daarheen ook den »man op den uitkijk”
had meegenomen.
EN TWINTIGSTE JAARGANG.
zekering
gewest.
Tot toelating van Jhr. C. van Citters werd,
na onderzoek van diens geloofsbrieven, besloten.
De heer D. Laan, te Wormerveer, werd na
twee vrije stemmingen en een herstemming tot
lid der Eerste Kamer gekozen.
De Chemische fabriek Rotterdam keert
over het afgeloopen jaar een dividend van 14
pCt. uit. Tot tweeden directeur werd benoemd
de heer J. J. Pennink.
Naar men verneemt, zal de Noord-
Hollandsche Tramweg-Maatschappij over 1896
een dividend van 6 pCt. uitkeeren.
De gep. luit.-gen. graaf Dumonceau, chef
van het Militaire Huis der Koningin en adj.-gen.,
alsmede de kapitein ter zee Zegers Veeckens
zullen tegen 22 Maart naar Berlijn vertrekken,
ten einde op dien dag de Koningin-Regentes
te vertegenwoordigen bij de plechtige herdenking
van den 1 OOsten gel oortedag van wijlen keizer
Wilhelm van Duitschland.
Rijksnormaallessen. Door den Minister
zijn maatregelen genomen om het getal leerlingen
der rijksnormaallessen te beperken. De direc
teuren dier lessen hebben van den schoolopzie
ner in hun district een schrijven ontvangen,
waarin gezegd wordt dat, daaronder gerekend
de kweekelingen die niet tot de 2e klasse over
gaan, te rekenen van 1 April e. k.: de eerste
klasse van iedere Rijksnormaalinrichting niet
meer leerlingen mag tellen dan 20, nl. 4 0
jongens en 10 meisjes, met dien verstande, dat
wanneer het maximum door een van beide
rubrieken niet wordt bereikt, de opengestelde
plaatsen door leerlingen van de andere rubriek
mogen worden ingenomen en dat voor beide
rubrieken een afzonderlijk vergelijkend toelatings
examen zal worden gehouden, wanneer de aan
gifte het aantal plaatsen overtreft.
De directeur van het post- en telegraaf
kantoor te Bolsward, de heer J. D. Doorman,
is benoemd tot inspecteur der posterijen en
telegrafie te Utrecht.
Het O. M. bij de rechtbank te Assen
heeft tegen den persoon te Steenwijksmoer, die
zijn medeminnaar op Nieuwjaarsdag 1.1. met
een knuppel zoodanig op het hoofd geslagen
had, dat deze aan de gevolgen daarvan over
leden is, een gevangenisstraf van vijf jaar ge-
ëischt.
De rechtbank te Alkmaar heeft den eige
naar van een hondenkar, die eenigen tijd ge
leden valschelijk aangifte bij de politie gedaan
had, dat hij op den straatweg van Heilo naar
Alkmaar was aangerand en van zijn geld be
roofd, veroordeeld tot een gevangenisstraf van
twee maanden.
- De Oranjebond van Orde is voornemens
bij genoegzame medewerking en ondersteuning
in de provincie Limburg een stichting te vesti
gen van 12 gezonde en goedkoope arbeiders
woningen. Bij die woningen wordt tevens een
stuk heidegrond gegeven, dat de arbeider in
zijn vrijen tijd, of op tijdstippen, waarop hij
misschien zonder werk is, kan en moet produc
tief maken.
Sterftecijfers. In de maand Januari over
leden in onze provincie 590 personen, zijnde
per jaar gerekend 20.81 op 1000 inwoners.
Naar den leeftijd was de sterfte: beneden 4
jaar 94, van 15 jaar 65, van 514 jaar
24, van 14 20 jaar 23, van 2050 jaar 73,
van 50 65 jaar 66, van 6580 jaar 138,
boven 80 jaar 65.
Aan besmettelijke ziekte stierven 20 perso
nen, waarvan 17 aan mazelen; aan kinkhoest
19, kanker 25, keel longtering en ziekten der
ademhalingsorganen 177, ziekten der spijsver
teringsorganen 35, hartziekten en rheumatisme
38, ziekten van hersens en ruggemerg 24,
apoplexie 40, enz., enz.
Naar uit Groningen aan het Dagbl. ge
meld wordt, zou dr. Döderlein, hoogleeraar
te Leipzig, benoemd worden als opvolger van
prof. Sanger.
Met 1 April worden 128 jongens van
de Kweekschool voor Zeevaart te Leiden over
geplaatst op Hr. Ms. instructieschip Admiraal
van Wassenaar te Amsterdam, om aan boord
van dien bodem verder voor den zeedienst te
worden opgeleid.
Bij de koloniale reserve is de aanbreng
premie van personen boven den 18-jarigen
lèeftijd van f 10 tot f 20 verhoogd.
Blijkens bij het Departement van Marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. pantserschip Piet
Hein, onder bevel van den kapitein ter zee
H. R. J. J. Thorbecke, den 24 dezer te
Smyrna teruggekeerd.
Op het eiland Ameland heeft eene toe
neming van het getal kiezers plaats, die be-
trekkelijk misschien wel de aanzienlijkste in
bet geheele land zal zijn. Dit getal zal van
88 tot 340 klimmen, eene vermeerdering dus
van bijna 400 pCt. Er zijn niet meer dan 8
kiezers door aangifte daaronder.
Door den heer J. E. Scholten, eere-voor
zitter van de provinciale vereeniging ter bevor
dering van de paardenfokkerij in de provincie
Groningen, is een jaarlijksche subsidie van
f 1000 toegekend voor het houden van locale
keuringen, in verbinding met een centrale keu
ring van veulens, afstammende van ouders,
ingeschreven in het provinciaal Groninger paar
denstamboek.
Uit Pretoria wordt geseindEen ge
wichtige constitutioneele crisis is in deze repu
bliek ontstaan, doordat het hooggerechtshof op
zijn recht staat om besluiten van den Volksraad
te toetsen of zij niet met de grondwet in strijd
zijn. De Volksraad behandelt op het oogenblk
een wetsontwerp, dat den rechters voorschrijft
een nieuwen eed af te leggen, waarin zij ver
klaren besluiten van den Volksraad als wet
te aanvaarden.
In de zitting van Woensdag deed de president
een ernstig beroep op den Volksraad, dat hij
het wetsontwerp zou aannemen. Rhodes heeft,
zeide hij, jaren lang de Republiek trachten te
ondermijnen, en dat is slechts door de besluiten
van den Volksraad verijdeld. En als de sou-
vereiniteit van de Republiek niet gehandhaafd
wordt, zou de Londensche conventie verbroken
worden en oorlog kon er het gevolg van wezen.
De rechters hebben een verklaring uitgevaardigd,
waarin zij er op aandringen, de beraadslaging
te verdagen, en zich bereid toonen tot een
vriendschappelijk vergelijk mede te werken.
Gister, Donderdag, heeft de Volksraad het
wetsontwerp aangenomen.
De Volksraad gaat heden tot Mei uiteen
Men verwacht dat de zaak interessante ge
volgen zal hebben.
