WOENSDAG 3 MAART 1897.
No. 18.
1
Officiéél gedeelte.
Buitenlandsch Nieuws.
Zeven en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
d
t
Naar aanleiding van een ingekomen stuk.
20.000 zieken door professoren behan-
Het terrein is reeds door hem
de plannen zijn gereed. De
tweemaal zoo groot worden als
ms
ir-
en
»g>
11
Het onop-
afbreken kost den
massa gelds en leidt
eene waarheid,
a! heel wat wetten
de Departementen
Laten we
niet-politieke.
Y- KUIPERS, FIRMA H- 8RANDENBURGH EN ZOON, TE WORKUM
krijgen nieuwe kiezers, minstens
We zullen dus
De BURGEMEESTER der gemeente
WORKUM maakt bekend, dat de
verkoowsïanstBrhnflranïin’tkleln,
die na 1 Mei 1897hun beroep wenschen
voort te zetten, hiervan uiterlijk vóór 1 April
schriftelijk op ongezegeld papier, aan het College
van Burgemeester en Wethouders behooren
kennis te geven, ten einde geen stoornis in
hun beroep te ondervinden.
Workum, den 1 Maart 1897.
De Burgemeester voornoemd,
R. J. VISSER.
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 oents
Voor eiken regel meer 7| oent. Bij abonnement Is de prijs belangrjjk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bjj den Uitgever
van
verkiezen zou zijn,
dat er zoo zoetjes
komen op ’t gebied
is men
van
en dan wacht
van het lid der
Kamer, den heer Pijttersen. Maar arbeid en
nijverheid verschillen nu niet zoo hemelsbreed
en fabrieken gaan er ook al mede, terwijl we
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
DUITSCHLAND. De Keizer heeft een toe
spraak gehouden aan het gehouden feestmaal
van den Brandenburgschen Landdag. Hij hul
digde daarin zijn grootvader als den man, die
de eenheid des Rijks had tot stand gebracht.
Het aandenken aan Wilhelm den Groote, zeide
bij, maande tot vervulling van de grootscbe taak,
den Umsturz met alle middelen te bestrijden.
Een partij, die de grondslagen van den Staat
den arbeid en thans aantastte, tegen ,den godsdienst opstond en zelfs j opstand der Matabelen uitgezonden bereden
den persoon van den Keizer niet ontzag, moest I
overwonnen worden.
Een buitengewoon zware brand heeft Don-
derdag te Frankfort a M. gewoed, in een grooten
bazar. Met ongelooflijke snelheid verspreidde
het vuur zich door het geheele gebouw, dat tot
infanterie zullen vervangen.
ITALIË. Een telegram uit Rome gewaagt
van een bericht uit Asmara, volgens hetwelk
het bekende machtige Abyssijnsch opperhoofd
Aloela den 15den Febr. te Abba Garima is
overleden.
reeds hebben Kamers van Koophandel en Fa
brieken, die niet zoo bepaald op de algemeene
belangstelling mogen roemen.
Dan is er meer, dat we tegenwoordig wel
gerust buiten de politiek mogen stellen de
behartiging van het volksonderwijs, na de
pacificatie, in zijn ruimsten omvang, de
regeling der brievenposterij en der telegrafie,
en goed beschouwd ook, de zaak onzer lands
verdediging te water en te lande,
houdelijke opbouwen en
belastingschuldigen eene
tot niets.
Ziet, we
dubbel zooveel als er waren,
ook nieuwe Kamers, Staten en Raden krijgen,
alles wel. Maar laten we dan ook eene andere
indeeling van de Departementen van Algemeen
Bestuur bedoelen. Laten we ze splitsen in
politieke en niet-politieke. De vriendelijke
lezer vergunne ons deze benamingen, we hebben
er op ’t oogenblik geene betere voor. Laten
b.v. Buiten- en Binnenlandsche Zaken, Justitie,
Koloniën en Financiën de politieke uitmaken
en Waterstaat, Handel, Nijverheid, Landbouw,
Oorlog, Marine (alleen voor ons land, de
belangen van Indië bij Koloniën.) Onderwijs,
Post- en Telegrafie en wellicht anderen zooge
naamd stille departementen zijn, die ieder voor
zich, zeg maar door een Directeur worden ver
tegenwoordigd, met recht om voor zijne afdee
ling óp te treden in den Ministerraad en in de
Staten-Generaal, dan zouden we verdienstelijke
mannen, die goede bouwstoffen hebben verza
meld en op 't punt staan deze in ferme voor
drachten te belichamen, niet zoo spoedig ter
wille der wufte politiek als sneeuw voor de
zon zien verdwijnen.
Met het vandaag komen en morgen gaan
zijn de belangen van den landbouw even weinig
gebaat als die van alle andere opgenoemde
aangelegenheden. En waarlijk, al moge ons
vaderland vroeger eene belangrijke rol in de
wereldgeschiedenis hebben gespeeld, die rol zal
van geene mindere beteekenis worden, als zijne
bewoners hunne werkelijke belangen begrijpen
en rustig arbeiden om het eigen huis in te
richten tot een woonplaats van vlijt, vrede en
orde, waardoor welvaart wordt geboren. Men
kan veel door onderlinge welgezindheid en ver
draagzaamheid, door zich te stellen in de wer
kelijke positie en allerlei eerzuchtige droomen
af te sterven. Dan zal opnieuw het oud devies:
«In eendracht macht” zelfs heel de wereld het
noodige respect inboezemen. H.
den nok was gevuld met licht brandbare stoffen.
Er waren ongeveer honderd menschen in het
brandende huis, die zich nog bijtijds konden
redden. De brand sloeg over naar een naburig
huis aan het Zeil, waar in zeer korten tijd de
trappen onbegaanbaar waren. Twaalf bewoners
van dit huis konden slechts met moeite langs
ladders en met springzeilen worden gered. Dank
zij het feit dat de brand midden op den dag
uitbrak en dus hulp spoedig en in ruime mate
was te verkrijgen, zijn geen menschenlevens te
betreuren. Twee reusacbtige gebouwen zijn
totaal uitgebrand in den tijd van anderhalf
uur.
FRANKRIJK. Een der bekendste personen
te Parijs, de oudste commissaris van politie
Clément, is overleden. Hij was in 1836 gebo
ren en is bij vele belangrijke zaken betrokken
geweest, als de inhechtenisneming van Prins
Pierre Bonaparte in 1869, de uitbanning van
den Graaf van Parijs, de inhechtenisneming van
Prins Jéróme Napoleon, den oud-minister
Baïhaut, Charles de Lesseps enz. Hij had
"Woensdagochtend bij eene huiszoeking koude
gevat.
Te Marseille en te Rijsel hebben Donderdag
avond manifestatiën van studenten ter eere van
Griekenland en tegen Turkije plaats gehad,
bestaande in vergaderingen, redevoeringen en
motiën, gevolgd door zang en getier op straat.
Op beide plaatsen kwam de politie tusscben-
beide en dreef de manifestanten uiteen. Te
Marseille verscheen de vice consul op det balkon
en bedankte de jongelieden Toen zij naar het
Turksche consulaat wilden trekken, werd hun
dit door bereden gendarmes belet.
Vrijdag zou de Regeering een wetsontwerp
indienen strekkende om het maximum gewicht
der postpakketten te brengen op 10 kilogr. en
de afmeting op 1,50 M. De vracht zou bepaald
worden op 1 fr. 25, postzegel ingesloten.
ENGELAND. Behalve het vermelde omtrent
de Donderdag gehouden vergadering van het
Lagerhuis dient nog te worden aangestipt, dat
de algemeene beraadslagingen over het ontwerp
tot ondersteuning van «vrije scholen” teneinde
gebracht zijn en besloten is tot de artikelsge-
wijze behandeling er van over te gaan. Een
voorstel, om het debat te verdagen, was met
eene meerderheid van 150 stemmen verworpen.
Sir J. Blundell Maple, lid van het Lagerhuis
en stichter van vermaarde meubel-magazijnen
te Londen, heeft ter eere van de zestig jarige
regeering van Koningin Victoria 102.000 p. st.
geschonken voor nieuwe gebouwen ten behoeve
van het University-College-hospitaal, waar jaar
lijks een
deld worden,
aangekocht en
inrichting zou
de tegenwoordige.
Londensche bladen berichten, dat het eerste
bataljon van het Suffolksche regiment, thans te
Alderskot, bevel heeft gekregen om zich onver
wijld naar Zuid-Afrika in te schepen, welk
bericht nader wordt bevestigd. Er wordt bij
gevoegd, dat bedoelde troepen de tijdens den
Voor eenige dagen hebben we reeds gemeld,
dat ook door onze Redactie werd ontvangen
een stuk van onderscheidene heeren uit de
verschillende provinciën van ons Vaderland,
lieden van allerlei politieke en godsdienstige
richting, waarin zij opwekken om bij de
aanstaande verkiezingen van leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal de belangen
van den Landbouw in zijn vollen omvang
(d. i. dus veeteelt, akker-, tuin- en boschbouw)
meer op den voorgrond te doen treden, dan
tot nog toe is geschied.
Tot heden lieten we dit stuk onbesproken.
Thans willen we er eenige regelen aan wijden.
De heeren geven eene lange lijst van wenschen,
welke volgens onze bescheiden meening alle
voor inwilliging vatbaar zijn. Zij geven deze,
aangezien de landbouw in hoofdzaak staat
buiten de eigenlijke politiek, zij meenen,
dat de landbouwbelangen voor verreweg het
grootste gedeelte kunnen besproken worden,
onafhankelijk van de richting van het bewind,
dat men aan het hoofd van ’s lands zaken
wenscht te zien geplaatst. Bij de bespreking
van de keuze der candidaten in de verschillende
deelen des lands, kunnen daarom mannen van
allerlei politieke kleur samengaan bij zeer veel
van hetgeen zij wenschelijk achten, ter bevor
dering van de ontwikkeling van onzen landbouw.
Daarom hebben ze met opzet één punt
weggelaten, namelijk dat der beschermende
rechten, waarover in de verschillende deelen
des lands de tneeningen te zeer uiteenloopen,
dan dat men te dezen opzichte eenige eenstem
migheid zoude kunnen verkrijgen.
Wat ons aangaat, de heeren hadden gerust
kunnen aangeven: «beschermende rechten zijn
als regel volstrekt niet in ’t belang van ’t
algemeen te achtenmaar, als gezegd is,
ze hebben deze quaestie met opzet in ’t
midden gelaten.
Wat nog tot aanbeveling dient, is de be
merking aan het slot, dat de aangeboden lijst
niet bepaald beschouwd moet worden als een
verkiézingsprogram, niet als een credo, waaraan
zich de candidaten voor het lidmaatschap der
Tweede Kamer onvoorwaardelijk zouden hebben
te onderwerpen, maar als een leiddraad voor
hen, die bij de aanstaande verkiezingen, ook
de landbouwbelangen wenschen te maken tot
een punt van bespreking.
Daar zijn er in den lande, die meenen, dat
men met een bepaald program den afgevaar
digden bepaalde eiscben kan stellen. Deze
heeren zouden alszoodanig Kamerwaarts gaan
I met bepaalde lastgeving en dus geheel in strijd
handelen met het gebiedend voorschrift der
Grondwet, dat van geene lastgeving, zelfs niet
van ruggespraak met de kiezers wil weten.
I De onderteekenaars der circulaire wijzen hier
den rechten weg men formuleert zijne wenschen
en kiest dienovereenkomstig een persoon, van
wien men ten volle vertrouwt, dat hij daarmede
instemt. Verklaart hij dat zelve bovendien,
zooveel te beter. Men weet dan, wat men doet.
Dit is overeenkomstig de Grondwet. En deze
wijze van doen hadden we met ons artikel van
heden voor 14 dagen ook op ’t oog, Dat
sommigen dit verkeerd begrepen hebben, is
niet onze schuld. Er zijn er lieden, die de
woorden soms wonderlijk kunnen verdraaien,
als dit in hunne kraam te pas komt. Wij
voor ons blijven evenwel op het standpunt der
Grondwet; aan revolutie doen we niet mee.
Om echter tot het bedoelde stuk terug te
komen, de vele onderteekenaren eiscben in de
eerste plaats de instelling van een Ministerie
van Landbouw, Handel en Nijverheid en zeggen
in hunne toelichting: «De zorg voor de belangen
der drie groote bronnen van volkswelvaart,
landbouw, handel en nijverheid, die zoo nauw
met elkander zijn verbonden en in zoo menig
opzicht samen gaan, worde, afgescheiden van
alle andere bemoeiingen, toevertrouwd aan een
afzonderlijk Minister, welke aan deze hoogst
gewichtige taak al zjjne krachten zal kunnen
wijden. De Staatszorg voor den landbouw,
bedoeld in den meest uitgebreiden zin, thans
over verschillende departementen van algemeen
bestuur verdeeld, worde daarbij gelegd in ééne
hand, en opgedragen aan één verantwoordelijk
persoon, die niet alleen van alle landbouw
belangen in hunnen vollen omvang zijne studie
zal kunnen maken, maar die. als hoofd van
een departement, tevens geroepen is, deze voor
te staan en te verdedigen in den Ministerraad
en in de vergaderingen der Staten-Generaal.”
Men bemerkt, dat het tegenwoordige depar
tement, dat heet Waterstaat, Handel en Nijver
heid, dan wijziging zou moeten ondergaan, in
den zin, dat Waterstaat gaat verhuizen (zeer
waarschijnlijk wel naar Binnenlandsche Zaken,
waarbij ’t vroeger ook was gevoegd), om plaats
te maken voor Landbouw.
Nu zal er wel niemand zijn, die er tegen
zal hebben, om de behartiging der landbouw
belangen niet aan een enkelen verantwoordelijken
persoon toevertrouwd te zien, maar het mag
zeer de vraag zijn of deze persoon nu wel een
Minister moet zijn in den zin. zooals die tot
heden, aan zoodanig «Staatsman” werd toege
dacht.
Een Minister staat of valt met de beslissing
der wufte politiek. En dan slingeren de land
bouwbelangen met-een. Wij wenschen meerdere
stabiliteit, meerdere vastheid. En deze niet
slechts op ’t gebied der landbouwbelangen alleen.
Bedriegen wij ons niet, dan heeft Dr. Kuyper
als zijne meening gezegd, dat een Ministerie
Arbeid nog boven dat van Landbouw te
Nu. ’t is
aan
van
weder bezig met de behandeling
hit ontwerp Kamers van Arbeid
daar ook nog de Bakkerswet
den heer Pijttersen.
1
FR
«LUIlllllllFIIIESL Uil.
«tuis FF IIIIEBTEITIE-
Q
1
IS
r”
UITGEVER: