I
R
ZATERDAG 3 APRIL 1897.
No. 27.
Tentoonstelling Dordrecht.
Nieuwstijdingen
Zeven en twintigste Jaargang.
Y KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
ii.
FRISO
Ds.
BLAD VOOR FRIESLAND.
MEIWS- RN ADVERTENTIE-
)s.
en
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
kanaal-
e
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent.
Prijs der ADVEBTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
e
a
nds
!id-
Ds.
lur
Kanaal en Bruggelden.
Zooals men zich herinneren zal werd in het
r
i
i
ur
A.
Os.
an
er
er
r-
rs
te
9
■om
J.
s-
e-
te
hebben gewenscht met zijn 79en verjaardag,
^egen dergelijke geruchten spreekt.
Naar het Berliner Tageblatt beweert, zou
het testament van Prinses Sophie geopend zijn
Haar nalatenschap zou 84 miljoen mark
bedragen.
Daarvan zou de Vorstin veertig miljoen ver
maakt hebben aan den Groothertog, 20 miljoen
aan den Erfgroothertog, en aan Haar dochters
Marie en Elisabeth elk 5 miljoen, terwijl prins
Bernhard eveneens 5 miljoen zou ontvangen.
De rest zou besteed zijn aan legaten.
Voorts zou de Groothertogin bepaald hebben,
dat de Groothertog uit het hem toegevallen
erfdeel in denzelfden geest en in gelijken omvang
als zij zelve het deed, instellingen van algemeen
nut zal ondersteunen en de liefdadigheid zal
betrachten.
De Berlijnsebe correspondent der N. R. Ct.
meent echter deze meedeelingen slechts onder
voorbehoud te moeten weergeven uit Weimar
had hij nog geen bevestiging van haar juistheid.
De keizerin-weduwe van Rusland is te
Kopenhagen aangekomen.
Een zeldzaam bezoek. In afwijking van
de gewoonte dat kunstschilders zelfs bezoeken
brengen aan runderen, hetzij op stal of in de
weide, scheen Woensdagochtend te Dordrecht
een koe in den kop te zijn gekomen eens een
visite te gaan maken in een schildersatelier.
Van vier koeien, die van de Rotterdamsche
markt waren gekomen en naar stal werden
gebracht, wipte er onverhoeds een de gang in
van een huis aan de Wijnstraat en de trap op
naar de verdieping waar de kunstschilder R.
Lary zijn werkplaats heeft. De slagersknechts
bleken daarmede echter niet ingenomen, mis
schien ook omdat het al tegen het middaguur
boerderij van
dert flink.
In Oud Dordt komt al wat orde in den chaos;
slanke torentjes en rijzige trap of tuitgeveltjes
beginnen het hoofd te verheffenhet stadhuis
met zijn gekantelden trans en hangende hoek
torentjes is in de hoofdlijnen reeds goed ken
baar.
En al is het nu nog een stad van gladde
planken, men kan toch al nagaan, hoe aardig
het er uit zal zien, als het kleurige bekleedsel
met papier Maché kleur en relief aan het geheel
zal hebben verschaft.
Het beeft H. M. de Koningin-Regentes be
haagd, 'oor
Dordrecht (afdeeling Oude Nijverheid en
tijdelijk af te staan eene serie Delftsche maand-
borden, eene serie Delftsche wapenborden en
en twee zilveren candelabers stijl Lodewijk XVI.
De toezeggingen voor deze afdeeling van
verschillende zijden ontvangen, maken het waar
schijnljjk dat de collectie Oude Nijverheid en
Kunst een der belangrijkste van de geheele
Tentoonstelling zal worden.
Door bet overlijden van H. K. 11. de
Hertogin van Saksen, Prinses Sophie der Neder
landen, eenige dochter van Koning Willem II,
is weder een der weinig overgeblevenen uit het
huis van Oranje Nassau heengegaan. Thans zijn
nog alleen Koningin Wilhelmina en Prinses
Marie, de dochter van nu wijlen Prins Frederik
en gemalin van den Prins Von Wied, over.
Volgens de Grondwet was Prinses Sophie,
bij ontstentenis van nakomelingen van Koning
Willem III, ’t eerst tot de kroon geroepen,
met hare afstammelingen. Haar eenige zoon,
de Erfprins van Sak sen-Wei mar, is in 1894
50 jaar oud overleden. Deze Erfprins was
gehuwd met zijn nicht Pauline, kleindochter van
den bekenden Hertog Bernhard van Saksen-
Weimar, die als generaal in 1831 den veldtocht
in België medemaakte en in 1848 opperbevel
hebber der Nederlandsche troepen op Java was.
Uit dat huwelijk zijn twee zoons geboren. De
oudste, Erfgroothertog Willem Ernst, is 20 jaar
oud en thans in de rechten van zjjn moeder
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentidn Dinsdag en Vrjjdag morgens vóór 12 uur.
excursion-tickets van Londen naar Amsterdam
(via Utrecht en Rotterdam) en Rotterdam wor
den uitgegeven tegen den prijs der enkele reis,
geldig per dagboot (via Vlissingen) en gedurende
8 dagen.
Gedurende de maanden April en October
zullen dergelijke biljetten naar de stations Rot
terdam en Amsterdam, via Utrecht, ook worden
afgegeven aan de houders van excursion tickets
van Noord-Engelsche stations naar Londen.
Te Hoorn is een vrijzinnige Kiesvereeni-
ging opgericht onder den naam Vooruitgang
terstond traden meer dan 400 leden toe.
De Am sterdam fche Omnibus Maatschappij
vervoerde gedurende het le kwartaal van dit
jaar 4,585,490 passagiers, tegen 4,484,989 in
hetzelfde tijdvak van 1896.
Het blijkt nu toch, dat het verlof van
den Duitschen Minister van Marine Hollmann
slechts een voorlooper zal zijn van zijn ontslag.
Reeds wordt als zijn opvolger genoemd admiraal
von Tirpitz. Deze laatste is een der jongste,
maar reeds een der meest beteekenende admi
ralen der Dnitsche vloot. Men heeft zijn naam
herbaaldelijk genoemd in verband met de nieuwe
plannen voor de vloot. Hij gaat door voor de
vertegenwoordiger van bet beginsel eener groote
Duitsche slagvaardige vloot met zoo groot
mogelijke eenheid van type.
Nu het zoo goed als zeker is dat Hollmann
aftreedt, bestaat de mogelijkheid dat er ook
weer geruchten gaan loopen over eene crisis
wat het Rijkskanselierscbap betreft; ofschoon
de hartelijkheid, waarmede de Keizer en de
getreden, wat de Nederlandsche kroon betreft,
welke echter niet te gelijk met die van een
ander land mag worden gedragen. De tweede
zoon, prins Bernhard Hendrik, is 18 jaar.
Prinses Sophie heeft verder twee dochters,
van welke de oudste met den Vorst Hendrik
VII van Reuss-Schleiz is gehuwd en de jongste
met Hertog Jan Albrecht van Mecklenburg.
Na de Weimars komen de afstammelingen
van Prinses Marianne der Nederlanden (zuster
van Koning Willem II), die met Prins Albrecht
van Pruisen (den jongsten broeder van Keizer
Willem I) is gehuwd geweest. Die afstamme
lingen zijn Prins Albrecht van Pruisen (de Regent
van Brunswijk) en zijn drie zoons, de afstam
melingen van nu wijlen Prinses Alexandra,
kinderlooze weduwe van Hertog Willem van
Mecklenburg-Schwerin.
Vervolgens worden geroepen de afstammelin
gen van Prins Frederik. De oudste van diens
beide dochters (overleden in 1878) is met Karei
de XV van Zweden gehuwd geweest en haar
eenige dochter is de gemalin van den Kroon
prins van Denemarken (8 kinderen). De jongste
dochter van Prins Frederik, Prinses Von Wied,
de eenige nog levende Prinses van Oranje-Nassau
behalve Koningin Wilhelmina, heeft 5 kinderen.
Ten slotte kunnen nog de mannelijke afstam
melingen van Prinses Caroline van Oranje een
zuster van Koning Willem I, tot den troon
worden geroepen.
Den 16 October 1896 zijn de machinist
en stuurman van de Hunzeboot, kapitein P.
van Dijk, op reis van Amsterdam naar Gronin
gen op de Meersloof onder Garijp in het water
gevallen en is de stuurman verdronken. De
justitie heeft een onderzoek ingesteld, doch
heeft geen zekerheid verkregen omtrent bet
iu. ue lYuu.i.g.u-iiegvuicB u«- gebeurde. Alleen achtte zij bewezen dat de
de Nationale-Tentoonstelling te machinist dronken is geweest en nu heeft het
Kunst) kantongerecht te Bergum hem een geldboete
van f 10 subsidiair 4 dagen hechtenis opgelegd
terzake dat hij, terwijl hij in staat van dronken
schap verkeerde, eenige handeling heeft ver
richt waarbij, tot voorkoming van gevaar voor
leven of gezondheid van derden, bijzondere
voorzichtigheid of voorzorgen worden vereischt.
De machinist, die zijne betrekking bedreigd
ziet als hij wegens eene daad in dronkenschap
veroordeeld blijft, is in hooger beroep geko
men, en nu hebben de rijksveldwachter K.
Hoekstra en de gemeenteveldwachter E. v. d.
Wal, die direct na het ongeval aan boord der
Hunze zijn gekomen, voor de Rechtbank te
Leeuwarden verklaard, dat de machinist erg
dronken was, zoo erg dat, teen de boot naar
Bergumerdam stoomde, Hoekstra den kapitein
waarschuwde, dat de machinist niet vertrouwd
was. Daarentegen verklaarden de kapitein en
zijne vrouw, dat de man niet dronken was en
nog nooit dronken aan boord is geweest. In
dien stand van zaken is een nieuw getuigen
verhoor gelast op 21 April a. s.
De heer J. v/d. Veen, plaatsvervangend
hoofd eener school te Sneek, herdacht 1 April
j.l. onder zeer vele blijken van belang stelling
den dag, waarop hij vóór 25 jaren zijn betrek
king als onderwijzer aan de jongensschool aldaar
aanvaardde.
Bij die gelegenheid was ’t schoollokaal keurig
versierd en ontving de jubelaris vele prachtige
cadeau x.
begin des vorigen jaars de vereischte goed
keuring onthouden aan de in 1895 door de
Prov. Staten van Friesland genomen besluiten
tot vaststelling van tarieven van heffing van
en bruggelden op onderscheidene ka
nalen, zoomede aan de reglementen op de
invordering dezer gelden. De bezwaren waren,
evenals die in onderscheiden adressen van
Kamers van koophandel, inzonderheid gericht
tegen de heffingen op het kanaal Harlingen
Leeuwarden, de FranekerSneeker zeilvaart
en de vaart van Schenkeschans op Sneek.
Om aan de bezwaren tegemoet te komen,
werden in de jongste winterzitting der Prov.
Staten de kanaalgelden op de vaart Harlingen
Leeuwarden niet onbelangrijk verlaagd en
de heffingen op de beide andere vaarten niet
weder in de besluiten opgenomen.
Toch waren de vroegere adressanten nog
niet tevreden en werden daarom aan den
minister van binnenlandsche zaken opnieuw
adressen ingediend, met verzoek te bevorderen,
dat ook de nieuwe besluiten niet door de
Koningin-Regentes werden goedgekeurd. In
een adres uit Harlingen werd zelfs gevraagd
afschaffing van alle dergelijke provinciale hef
fingen.
De adresbeweging heeft thans echter niet
geholpen. Al de vastgestelde heffingen zijn
eenige dagen geleden door de Koningin Re
gentes goedgekeurd.
Waarschijnlijk zal nu ook wel de vereischte
bekrachtiging bij de wet volgen.
Naar gemeld wordt, is bij de familie te
Breda bericht ingekomen, dat de heer B. G. Keizerin Woensdag prins Hohenlohe geluk
Versélewel de Witt Hamer, oud-officier van
het leger hier te lande, thans mijncommissaris
in Transvaal, is gekozen tot lid van den 2en
Volksraad. Hij neemt zitting 1 Mei a.s. en
wel als vertegenwoordiger der bevolking van
de Kaapgoudvelden nabij Barberton. Dit is de
eerste Nederlander, die in bovengenoemd lichaam
zitting neemt.
Tot lid der Provinciale Staten van Utrecht
is voor het district Breukelen gekozen de heer
Huydekoper.
Het adres aan den burgemeester van
Haarlem, waarin geprotesteerd wordt tegen de
toepassing der Zondagswet, is door 907 winke
liers en andere neringdoenden geteekend.
De burgemeester is van zijn buitenlandsch
verlof teruggekeerd.
Op 24 Maart 1.1. heeft te Parijs de onder-
teekening plaats gehad der verklaring tot ver
lenging der op 27 Decemb'r 1890 aldaar
tusschen Nederland, België en Frankrijk gesloten
Telegraaf-conventie.
Het Panopticum te Amsterdam werd in
1896 bezocht door pl. m. 72,000 personen;
na afschrijving wordt aan aandeelhouders f 25
per aandeel uitgekeerd.
Blijkens bij het Departement van Marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. Pantserschip Piet
Hein, onder bevel van den kapt, ter zee H.
R. J. J. Thorbecke, den 29en dezer van Smyrna
vertrokken ter aanvaarding van de terugreis
naar Nederland.
Aan de commissie voor bet te Nijmegen
te houden kegelconcours zijn van wege de
Koningin-Regentes toegezegd een zilveren en
een groote bronzen medalje.
Van 15 tot en met 19 April a.s. zullen
Teneinde het publiek, ongeduldig als altijd,
in de gelegenheid te stellen, zich te overtuigen
van de snelle vordering der werkzaamheden,
had het Tentoonstellings-bestuur j.l. Zondag het
terrein tegen een kleine entrée voor iedereen
toegankelijk gesteld.
Het Dordrechtsch Fanfarecorps (kapelmeester
de heer Dresselaers) gaf bij die gelegenheid
een promenade concert en voerde daarbij o. a.
uit de aan het Hoofdbestuur opgedragen Ten-
toonstellingsmarsch gecomponeerd door den heer
Léonce Serruijs.
Door ruim 2000 bezoekers werd van deze
gelegenheid om een kijkje op het terrein te
nemen gebruik gemaakt.
Het hoofdgebouw, met zijn hoefijzer-vortnig
front dat in bet midden een voorsprong maakt,
begint zich al duidelijk af te teekenen.
De galerij die een gedeelte van het gevel-
front uitmaakt is zóó geprojecteerd, dat zij zich
in het water van de vijvers, die er onmiddelijk
langs loopen zal weerspiegelen, hetgeen een
aardig effect zal opleveren. Ook de zuivel-
de landbouw-Mij. Nederland vor-
