WOENSDAG 28 APRIL 189T.
No. 33.
Buitenlandsch Nieuws.
Liberaal zijn.
Zeven en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
Hij laat ieder vrij
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
Y KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON, TE WORKUM
De afge-
ofschoon
de
van
standvastige meening hier nogmaals herhaald
«Nederland kan niet anders dan in liberalen
geest bestuurd worden 1”
Derhalve hebben anti revolutionaire zoowel
als katholieke kiesvereenigingen in ons oog geen
recht van bestaan en hebben we dus met deze
afgedaan. De verhoudingen komen nu buiten
alle geloof om
dan treffen we
besproken en
of geene bescherming. De behandeling
dit onderwerp stellen we tot een volgend
uit. Voorbands willen we
een liberaal geen vriend
staand jubelfeest van Koningin Victoria aan
leiding geeft is ook deze, dat men aan rijke
Amerikanen en anderen photographieën zendt
van huizen waar de stoet langs moet komen met
aanbieding van vensters tegen redelijke prijzen.
Gegadigden moeten vooraf eene som deponeeren.
Verschillende personen hebben dit gedaan, maar
van achteren bleek dat de eigenaars er niets
van wisten en van de toezenders der photo
graphieën is geen spoor te vinden.
De nieuwe Amerikaansche ambassadeur, John
Hay, is Woensdag te Southampton aangekomen
en door den mayor hartelijk verwelkomd, die
hem ook eene schilderij aanbood, voorstellende
het vertrek van den Mayflower, bijna drie eeuwen
geleden.
Blijkens nadere berichten zijn niet vijf, maar
twee Engelschen op Nieuw-Guinea vermoord.
De oorzaak van den opstand der inboorlingen
is nog steeds onzeker.
RUSLAND. Een telegram uit Petersburg
aan de Politische Correspondent zegt, dat het
rondschrijven van graaf Murawiew slechts slaat
op den invloed, welken de oorlog zou kunnen
hebben op de wijze, waarop voortaan de quaestie
van Kreta zal worden behandeld, welk eiland
onder de bescherming van het Europeesch
concert moet blijven. De inhoud van het rond
schrijven is thans door al de mogendheden
aanvaard.
ITALIË.
tot de maatschappelijke. En
in de eerste plaats het veel-
veelomvattend onderwerp van al
van
no.
wel verzekeren, dat
van bescherming is.
H.
De opgewondenheid te Rome, naar
aanleiding van den moordaanslag op Koning
Umberto, duurde Donderdag den geheelen avond
voort. In de schouwburgen hadden demon
straties ter eere van den Koning plaats en de
dagbladen, welke beschrijvingen van het voor
gevallene gaven, werden druk gekocht. Natuur
lijk veroordeelden zij den aanslag in krachtige
bewoordingen, de koelbloedige onverschrokken
heid des Konings prijzende. Geen koningsgezinde
zegt de socialistische Avanti, had de belangen
der monarchie meer goed kunnen doen dan de
smidsgezel Acciarito.
Deze laatste schijnt reeds den dag te voren
te hebben gezegd, dat hij seen voornaam per
soon” zou dooden en werd door de politie in
het oog gehouden. Zijn dolk, 30 centimeters
lang, had hij zelf gemaakt.
Werkelijk schijnt de politiek aan de zaak
vreemd te zijn. Bijzondere belangstelling ver
dient Acciarito voor het overige niet. Sedert
een jaar ging hij om met eene publieke vrouw.
Hij was aangenomen als vrijwilliger voor Grie
kenland, maar het Philhelleensch comité had
geen reisgeld voor hem.
Zaterdagochtend zijn te Rome een kameraad
van Acciarito, zekere Collabona en de svrien
din” van eerstgenoemde, Pasqua Venaruba, in
hechtenis genomen.
De kroonprins is op het bericht van den
aanslag terstond van Florence naar Rome ver
trokken, waar hij Vrijdagochtend in de vroegte
aankwam. Te elf uur heeft de Koningin in
de Suderio-Kerk, behoorende aan bet Koninklijk
Huis, een Te Deum doen uitvoeren, hetwelk
door haar en haren gemaal en verdere leden
van het Koninklijk Huis werd bijgewoond. Bij
het verlaten van de kerk werden HH. MM.
opgewonden toegejuicht. De straten zagen
zwart van menschen en voor de vensters der
huizen wuifden dames hare zakdoeken.
Het was Donderdag juist de 29ste jaardag
van haar huwlijk.
SPANJE. Volgens de dagbladen moet er
sprake zijn van eene leening voor de Philip-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentién Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Zoo zoetjes aan nadert de dag der verkiezing
voor de nieuwe Tweede Kamer der Staten-
Generaal, de eigenlijke Volksvertegenwoordiging.
Alom in den lande houdt men zich bezig met
het werk der voorbereiding. Dit is thans van
buitengewone beteekenis aangezien zoo straks
minstens een verdubbeld aantal kiezers ter
stembus zal trekken. Hoe de uitslag zal zijn,
welke partij in den lande de meerderheid zal
halen? men verdiept zich in gissingen en
maakt berekeningendoch weet er niets,
niemendal van.
Intusschen is de zaak eene zeer ernstige,
dewijl ze ons allen aangaat en ons kan treffen
in ons bestaan, in onze beurs, in ons gezin
in ons doen en laten, kortom omdat ze onze
meerdere of mindere vrijheid zal bepalen,
Het moge vroeger het denkbeeld van den
kleinen burger of werkman geweest zijn, dat
de «heeren in Den Haag” het maar moesten
weten, thans is het een ander liedje. Ja, die
heeren moeten ’t nog weten, maar de kleine
man heeft ook een woordje mee te praten
door zijn stembiljet. Hij kan kiezen, wien hij
wil. En de meerderheid beslist,
vaardigde fer Tweede Kamer, -
zonder lastgeving of ruggespraak met zijne
kiezers gekozen, is in’s Lands Vergaderzaal
als ’t ware de verpersoonlijking van het district.
Dat men dit bedenke
Het is bij eene uitbreiding van het kiesrecht
een gevoon verschijnsel, dat de verschillende
partijen elk heur beste beentje voorzetten en
volksvrienden bij uitnemendheid willen heeten.
Dat liedje hebben we vroeger ook al hooren
zingen en we meenen derhalve gerechtigd te
zijn de belanghebbenden een 1
zichtigheid aan te raden. Schijn bedriegt en
’t is alles geen goud, wat blinkt. Er zijn
ware en ook valsche volksvrienden 1
Men doet daarom verstandig niet naar het
zoogenaamde marktgeschreeuw te hooren, maar
leuk-weg zelve door te denken en daarna een
eigen oordeel te vellen.
Als men dit nu doet, dan vindt men voor
eerst, dat de zaak der verkiezingen in geenerlei
opzicht met eenigen godsdienst te maken heeft.
De Staten-Generaal vertegenwoordigen het
geheele Nederlandsche Volk, zegt de Grondwet.
Derhave wie gekozen wordt, hij zij Jood of
Christen, of onder beide recht- of vrijzinnig,
of onder een kruis of een dubbel kruis, het
doet er niet aan toede gekozene moet het
geheele volk vertegenwoordigen, ook overeen
komstig zijne af te leggen eeden of beloften.
Hoe er dan ook anti revolutionaire of katholieke
kiesvereenigingen kunnen bestaan om candi-
daten in haren geest, den geest van uitsluiting,
van beperking, voor te staan, verklaren we
eenvoudig niet te begrijpen. Zij staan op den
grondslag van een bijzonder kerkelijk inzicht,
wat vierkant in strijd is met het zoo even
aangehaalde uit de Grondwet. Juist de vrijheid
van godsdienst, allen in den lande gewaarborgd,
eischt, dat niemand zich op een dergelijk bij
zonder standpunt plaatst.
De verkiezingen moeten buiten elke kerke
lijke geloofs belijdenis blijven. Dit kan ieder
eenvoudig mensch gemakkelijk begrijpen. We
hebben vrijheid van godsdienst en we behouden
dit voorrecht ondanks de verkiezingen. Deze
staan daar geheel buiten. De verkiezingen
betreffen uitsluitend onze nationale huishouding.
Wie gekozen wordt, Jood of Heiden, Protestant
of Katholiek, ’t doet er niet aan toe, de eerste
vraag is maar of hij een goed mensch is, die
kennis van zaken heeft en het hart op de
rechte plaats draagt. Wanneer men u dan
nadert om uwe stem op dezen of genen can-
didaat uit te brengen, alleen omdat hij een
geloofsgenoot van u is, kiezer, weiger dan vol
standig aan die uitnoodiging gehoor te geven.
Het staatsbelang eischt iets meer dan dat.
Maar hooren we ons toefluisteren, geen
anti-revolutionair, geen katholiek, niet waar,
dan een liberaal, een democraat of een sociaal?
Och, wat een geharrewar over namen I
Wij zijn liberaal en daarvoor kleeden we
ons. Democraat zijn we ook in den zin dat
we den werkman gaarne een goed bestaan
gunnen en sociaal evenzeer, dewijl we de be
langen van allen gaarne behartigd zien. Van
oproer of revolutie zijn we afkeerig en wij
achten ieder orthodox of vrijzinnig protestant
of katholiek, die zijne kerkelijke plichten ge
trouw waarneemt, maar wij noemen liberaal
ieder die boven geloofsverdeeldheid is verheven,
ieder, die wil medewerken tot het algemeen
belang ook zonder aanzien van rang of stand
en kennen derhalve geene democraten of soci
alen. Voor ons beeft het begrip liberaal zijn
eene ruime opvatting, het wil zeggen: mensch
zijn onder menschen. Wat gij wilt, dat u
geschiede, alzoo ook uwen broederen. Dit is
volgens onze heilige overtuiging de ongeschreven
Grondwet, die in de harten van allen gestalte
moet hebben aangenomen, zal het in een zelfde
land wel gaan. Broeders, eens van zin en
eens van doel.
Daar kunnen predikers komen ook van mo
dernen kant, die om welke redenen ook,
weinigje voor- tegen zulk eene algemeene verbroedering
i_.j_.-__i. 0pk0ineD) wij moeten er niets van hebben.
En orthodox, èn katholiek, èn modern geleuter,
dat alles doet niets ter zakede preekstoel
is geen stembus.
Een liberaal heeft met dat alles niets te
maken. Hij laat ieder vrij en kiest, wien hij
wil.
Een katholiek?
Waarom niet? Was niet de heer Cremers,
om maar één voorbeeld te noemen, een ka
tholiek en werd hij niet door ’t Groningsche
district Zuid horn ter Kamer afgevaardigd Nog
meer, werd diezelfde heer niet telkens weder
door de liberale meerderheid tot eersten can
didaat voor het Voorzitterschap der Tweede
Kamer den Koning voorgedragen? De katholieke
heer Cremers was liberaal in merg en been,
zooals vele andere, vooral Limburgsche afge
vaardigden dit ook geweest zijn. En hoe zal
naderhand de geschiedenis over een man als
dr. Schaepman oordeelen?
En anti revolutionair
Beginnen we met dr. Kuyper, bij betoont
zich volksvriend in de Kamer en ’t zou jammer
zijn, zoo hij van daar verdween. Eminente
menschen behooren in de Kamer, daar is hunne
plaats.
Minister Van Bruggen, de anti-revolutionair,
bezorgde ons het zoo bekende art. 23 (nu 33)
der onderwijswet«opleiding tot alle christelijke
en maatschappelijke deugden,” en ’t kabinet-
Mackay bracht de pacificatie op schoolgebied.
Bewijzen te over, dat geen eenzijdig gekleurd
kerkelijk Kabinet iets kan doen in ons goede
Vaderland. De Regeering moet boven alle
partijen verheven staan en daarom zij onze
DUITSCHLAND. Keizer Wilhelm heeft op
zijn terugreis uit Weenen te Dresden vertoefd
om den Koning van Saksen op zijn 69sten
jaardag geluk te wenschen.
Het verblijf des Duitschen Keizers te Weenen,
hoe kort ook, heeft zich als bij vorige gelegen
heden gekenmerkt door de hartelijkheid der
ontvangst. Eene politieke bedoeling had dit
reeds lang voor het uitbreken van den Grieksch-
Turkschen oorlog aangekondigde bezoek niet.
Niettemin heeft het in de gegeven omstandig
heden meer dan anders de aandacht getrokken,
ook in verband met het aanstaande bezoek van
Keizer Frans Jozef te Petersburg. Men ziet
in een en ander een bewijs van de eenstemmig
heid der drie Keizers, die op het oogenblik
voor den Europeeschen vrede niet anders dan
van het hoogste belang kan zijn. Zoolang
Rusland en Oostenrijk Hongarije in de Oostersche
quaestie ééne lijn trekken, behoeft men voor
verwikkelingen op het Balkan-Schiereiland niet
te vreezen.
FRANKRIJK. Toen President Faure Don
derdag te Saint-Nazaire aankwam is de regen
eindelijk opgehouden en zelfs een weinig zonne
schijn doorgebroken. De bevolking ontving
hem veel koeler dan te Nanteser zijn veel
socialisten, zelfs moeten er anarchisten zijn, en
des ochtends had men een viertal personen
aangehouden, die bedreigingen tegen den Presi
dent hadden geuit. Voor het overige hebben
de receptiën, de bezoeken aan hospitaal en
werkplaatsen, het banket (waaraan de zes socia
listische Raadsleden geen deelnamen) enz., niets
bijzonders opgeleverd. Den nacht bracht de
President door aan boord van de Dupuy de
Lome, waarmee hij zijne reis naar Sables-d’
Olonne en Rochefort heeft voortgezet, en
ministers van Binnenlandsche Zaken en
Marine aan boord van de Bouvines.
Vrijdagochtend is in eene zaal van de school
voor rechtsgeleerdheid te Parijs een eerste Con
gres van leeraars bij ’t middelbaar onderwijs
bijeengekomen. Er waren 220 opgekomen, van
wie omtrent 160 door vereenigingen waren
afgevaardigd. Meer dan honderd lijceën enz.
waren alzoo vertegenwoordigd. De heer Lacroix,
«professeur honoraire” van ’t lyceum te Bord
eaux, werd bij acclamatie tot voorzitter gekozen.
Men zou handelen over gewestelijke studiever-
eenigingen, eene algemeene vereeniging van
onderlingen onderstand en ’t vbaccalauréat.”
ENGELAND. Den 28en April vertrekt
koningin Victoria uit de Riviera naar Engeland.
Denzelfden dag keert ook lord Salisbury naar
zijn land terug.
Onder de bedriegerijen tot welke het aan
FRI
iiLiii mini rniEsi.ni).
■IHI8- EI WIERTEVTIE-
