ZATERDAG 15 MEI 1897.
No. 38.
N ieu wsf i j di ngen
Zeven en twintigste Jaargang.
M
Y. KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
min mini imivi.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
van
van
tusschen Griekenland
f
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
\lll US II IDimWlE-
Tengevolge van het steeds stijgend aantal
en het vormen van
a. voor scheepvaart en
de Nederlandschen Boek-, I’laat-
voor Fotografie, etc.) die
WORKUM.
Miedetna, privaat leerling van
Onze stadgenoot, de heer A.
den heer B. Y.
Wielinga, alhier, is bij het op 12 Mei 1.1. te
Leeuwarden gehouden onderwijzers examen eer
vol geslaagd.
WORKUM. Bij de gister gehouden exa
mens te Rotterdam is de acte voor 2e stuur
man. groote Zeilvaart en Stoomvaart, benevens
de acte voor de Engelsche taal, behaald door
onze stadgenoot, de heer E. J. Tjeerde.
te
BerichtenDe vordering aan Poncelet ont
zegd. Geneesheeren bij kwakzalvers.
Grootere artikelen De breukzalf van pastoor
f 100 s maands, Beek. Middel tegen asthma uit de Löwen-
Brieven en Berichten, de Redactie betrefiende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentién Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
BOLSWARD, 13 Mei. Het Bestuur der
«Vereeniging ter bevordering van Handel en
Nijverheid” alhier, heeft zich het lot der schip
pers aangetrokken en een adres gezonden aan
de Provinciale Staten van ons gewest, waarin
wordt aangedrongen op wijziging in de veror
dening, regelende het sleepen van vaartuigen
achter stoombooten. De afstand tusschen boot
en vaartuig in die verordening bepaald, is in
de meeste vaarten met bare vele bochten on
mogelijk na te komen, waarom dan ook onder
schipperij en stoom bootpersoneel herhaaldelijk
klachten opgingen.
ten bedrage van f 500b. vrijen overtocht
naar Batavia als Gouvernementspassagier der
eerste klasse, c. q. ook voor hun wettig gezin;
c. eén voorloopig tractement van f
ingaande met den dag van aankomst te Batavia. apOtheek te Goch. Nanning’s kinadruppels
De miliciens verlofgangers der lichting
1894 van het 2e reg. veld-artillerie, in gar
nizoen te ’s-Hage en Leiden, worden voor
herhalingsoefeningen in werkelijken dienst op
geroepen als volgt: die van de ie, 4e en 5e
batterij van 21 Juli tot 24 Aug., en die van
de 2e, 3e en 6e batterij van 25 Aug. tot 28
Sept. 1897.
Het flottielj’evaartuig Serdang, in aanbouw
bij de Kon. Maatschappij De Schelde te Vlis
singen, voor rekening van de Ned.-Ind. Marine,
zal Zaterdag 15 dezer, des namiddags te 3 uur,
te water worden gelaten.
Veendam telt onder de bewoners aan
het beneden verlaat eene zeer beruchte familie,
Slor genaamd, die het nu en dan noodig schijnt
te achten eens van zich te doen spreken.
Zondagavond hoerschte wederom in dit gezin kanen op weg zijn gegaan naar Europa met
een ware revolutie. De zoon sloeg zijn moeder,
de moeder haar man en de man zijn schoon
zuster stokken en klompen waren niet voldoende
maar messen werden getrokken, doch gelukkig
niet gebruikt. Maandagmiddag kregen eenige
barer leden bet te kwaad met een politie agent.
Zij vielen den agent aan, waarbij een hunner
met een groot mes zwaaide en op den agent
afkwam. Deze, niet benauwd, kreeg zijn aan
valler te pakken en gaf hem zoo’n geduchte
rammeling, dat hij het raadzaam achtte de
vlucht te nemen. Intusscben waren ook andere
agenten toegesneld, die de overige woestelingen
naar hunne woning dreven.
Men meldt uit ’s Gravenhage:
«Het Grieksche Roode Kruis bericht geen
behoefte te hebben aan geneesheeren en ander
hospitaalpersoneel. waardoor het hulp verleenen
door bet Nederlandsche Roode Kruis in den
gestaakten Grieksch-Turkschen oorlog onnoodig
wordt.”
-- Op den Dam te Amsterdam kwam een
vrouw tot de ontdekking, dat de zuigeling, die
zij op haar arm droeg, gestikt was, tengevolge
van een al te sterke inbakering.
INHOUD van het Friesche Tijdschrift
.ySljucht en Bjucht” 15 Mei 1897
Bygelove, J. P. A. -Barsang op ’n bril-
loft, B - Op in secbtichjierrige brilloft,
G. P. Pier mei de hearrings, J. Gylstra.
In goede faem, J. B. Schepers. Lytse
Jan. Z. Aid Lammoei, Z. Briefwiksel.
Plaatje
Jeugdige strijders. Te Elten, bij Em
merik, zijn twee jongens van 16 jaren uit
Ottweiler gevat, die met revolvers, patronen en
dolken gewapend en in bet bezit van 300 mark
waren. Zij waren van hunne ouders wegge-
loopen en wilden aan den oorlog der Grieken
tegen de Turken gaan deelnemen.
Een duur adres. Het telegrafisch adres
uit Soerabaya aan de Regentes inzake de water
voorziening van die stad, heeft dertien honderd
gulden gekost.
INHOUD van no. 5 van het Maandblad
uitgegeven door de vereeniging tegen de Kwak
zalverij
lloofdartikelDe niet-officieele geneeskunst.
aan het paleis der Porte
diT mogendheden afge-
voorgesteld, met het oog
op de vredesonderhandelingen, de vijandelijk
heden tusschen Griekenland en Turkije te
staken
van Dr. de Vrij. Een Nederlandsch apotheker
en de Kneipp’sche geneesmiddelen. Waar
schuwing der Italiaanscbe regeering tegen ge-
heimmiddelen. Advertenties van doctoren.
Misbruik van namen. De helper van
Windelincx. Chaulmougra.
Ingezonden Over Windelincx en de controle
op zijn gesticht. Een staaltje van de han
delwijze van Windelincx.
Ter overneming: Pastoor Martin Beck’s
breukzalf.
Varia.
Correspondentie.
Herhaalde Waarschuwingen Dr. Spranger’s
Maagdroppels. Pain Expeller.
Amerikanen in Europa. Uit New-York
wordt bericht, dat daar Maandag 2000 Ameri-
hebben wij, die wij allen eeren en dienen,
wijl zij gesproten is uit het heerlijk Oranjehuis.
De rede werd luide toegejuicht.
Uitgaven door de nieuwe kieswet. De
i voornemens de gemeente-
Mr. N. G. Pierson te Hengelo.
Eergisteravond te Hengelo, waar hij candi- u<«/ura> «yv
daat gesteld is, sprekend, verklaarde mr. N. hooge regeering is - o
G. Pierson over de. liberale beginselen op staat- besturen tegemoet te komen in de aanzienlijke
Liberalen u*tgaven die de nieuwe kieswet voor hen mee-
j brengt; de minister van binnenlandsche zaken
zijn (politiek-) liberalen, die althans heeft gedep. staten verzocht de gemeente-
behoudend zijn op godsdienstig gebied, besturen uit te noodigen ZEx. opgave te doen
P en gelijk- van de onkosten die in dit jaar voor hunne
stelling der'godsdiensten heTboudt rekening gemeente zullen zijn voortgevloeid uit de toe-
met
Hervormingsgezind zijn de liberalen
den grondslag van de bestaande wetgeving
willen zij daarin wijzigingen overeenkomstig de
eiseben des levens. Uitvoerig ging daarop
de spr. na, welke hervormingen door liberalen
tot stand gebracht zijn kiesrecht uitbreiding,
belasting-hervorming, uitgaande van het be
ginselbelasting naar draagkrachttoepassing
van het beginsel der vrijheid ten aanzien van
het onderwijs; de meest mogelijke vrijheid
voor handel en nijverheid (bij de bespreking
waarvan de heer Pierson, die reeds bij de be
lasting over graanrechten gesproken had, nog
een en ander over protectie zie.)
Bij de opsomming van wat door de liberale
partij gedaan was, wees de spr. van tijd tot
tijd op tekortkomingen in de toepassing der
gestelde beginsels, maar, zei spr., ik ben hier
niet gekomen om een lofrede te houden op de
liberale partij, maar een pleidooi te leveren
voor de liberale beginselen. Die beginselen
kan spr. niet hoog genoeg roemen, maar de
menschen hebben dikwijls gefaald; zij hebben
gemeend dat de rechtsstaat genoeg was, terwijl
het nieuwe beginsel leert dat de Staat levens
gemeenschap, behoort te zijn. Wat kan de
8taat doen om als levensgemeenschap zich te
doen gelden Spr. weet niet in twee woorden
te zeggen, waarheen de nieuwe gedachte ons
zal leiden. Er zijn wel van die verbazend
knappe koppen, die u dat in 5 minuten weten
.te vertellen. Maar als men dat ook van spr
verwacht, dan moet men in ’s hemels naam
hena met afvaardigen. Er zijn veel quaesties,
waarvan hij de oplossing niet kan aangeven.
Bijv, wat moet er voor oude werklieden ge
daan worden Spr. heeft daarover nog geen
gevestigde meening; hij wacht het rapport der
Staatscommissie af.
Welke wetten dus noodig zijn ter uitvoering
van het beginselde Staat levensgemeenschap,”
weet spr. niet ineens te zeggen. Wetten, die
meer kwaad dan goed doen, wil hij niet.
Sociale wetten kunnen ook kwaad doen. Het
is even onjuist op sociaal terrein den Staat
voor onmachtig als voor almachtig te houden.
In het daarop volgend debat zei mr. Pierson
nog; de liberale partij heeft niet door haar
tekortkomingen het vertrouwen verbeurd, zij
deed meer dan eenige andere politieke partij
in ons land. De koloniale politiek van
Keuchenius was gebouwd op liberale beginselen.
Bestrijding van drankmisbruik ligt op den
-weg van alle partijen. Leerplicht is een
beginsel van menschelijkheidhoe kan men
ouders gunnen dat zij hun kinders onderwijs
onthouden Zonder persoonlijken dienstplicht
kan van rechtsgelijkheid geen sprake zijn.
Spr. eindigde met den wenk dat, boven
wat ons scheidt iets staat, dat ons bijeenhoudt
■svp zijn broeders van één land dezelfde Vorstin
verschillende stoombootlijnen. De meesten om
Brussel, Parijs, Stockholm te bezoeken en vooral
om de Londensche jubileumfeesten bij te wonen.
Men denkt, dat er in deze en in het begin der
volgende maand minstens 80,000 Amerikanen
naar Europa zullen komen en dat zij hier 375
miljoen gulden zullen verteren.
Zóó’n vergadering is nog eens aardig.
In een dorp in het gebied van Bern werd voor
korten tijd een kiesvergadering in een schuur
gehouden, daar een ander lokaal niet te vinden
was. Daar werd de spreker, de candidaat, bij
de optelling zijner aanbevelingen plotseling door
het geloei van een koe onderbroken. Nadat
de vroolijkheid van de toehoorders wat bedaard
was. merkte de redenaar op: «Mijne Heeren,
op deze interruptie van mijn tegenstander was
ik volstrekt niet voorbereid
Woensdag is
een collectieve nota
geven, waarin wordt
kundig gebied te willen handelen,
zoo zei hij, zijn geen tegenstanders
godsdienster
zeer I
Maar het liberalisme wil vrijstelling en
de verscheidenheid in godsdienstig denken, passing van het 2de lid van art. 50 der kieswet,
op
omvangrijke inzendingen
nieuwe afdeelingen (o.
visscherij, voor
en Kunsthandel, voor Fotografie, etc.) die een
groote plaatsruimte zullen innemen, is het
hoofdgebouw' der Dordtsche Tentoonstelling te
klein geworden voor hetgeen verwacht wordt.
Daar de aanvragen om nog ruimte in het
hoofdgebouw te huren steeds aanhouden, beeft
het hoofdbestuur besloten een nieuwen vleugel
te doen bijbouwen, waarvan de aanbesteding
de volgende week zal plaats hebben.
Schipbreuken. Te Terschelling zijn
twee blazerschepen bij het binnenkomen van
de haven omgeslagen, waarbij de bemanning
omgekomen is. Zes personen hebben hnn dood
in de golven gevonden.
In den nacht van Maandag op Dinsdag is
op de Zuiderzee een Bunschoter botter vergaan.
De drie opvarenden zijn verdronken.
In den Hortus Botanicus te Utrecht
bloeit thans een uit Midden Amerika afkomstige
orchidee met niet minder dan 600 fraaie ge-
teekende. sierlijk gevormde bloemen.
Gewestelijke Vereeniging Friesland”
het Nederlandsch Onderwijzers-Genootschap. De
jaarlijksche vergadering der Gewestelijke Ver
eeniging «Friesland” van het Nederl. Onder-
wijzers-Genootscbap wordt dit jaar te Leeuwarden
gehouden op Woensdag 16 Juni. In deze
vergadering zal o. a. door den heer I. Visser
van Leeuwarden worden ingeleid het vraagstuk
»In hoever is het mogelijk en noodig, dat het
hoofd der school als klasse-onderwijzer optreedt?”
en zal hij de stellingen verdedigen: le. Zonder
nadeel voor het onderwijs kan aan elke school
het hoofd klasse-onderwijzer zijn2e. In het
belang van het onderwijs moet het hoofd der
school klasse-onderwijzer zijn. Verder zal in
deze vergadering als spreker optreden de heer
dr. P. H. Ritter van Amsterdam.
Ter beschikking van den Gouverneur-
Generaal van Nederlandsch-Indië kunnen worden
gesteld twaalf onderwijzers, om te worden be
noemd tot onderwijzer der 3e klasse bij het
openbaar lager onderwijs voor Europeanen en
daarmede gelijkgestelden daar te lande.
Voor uitzending kunnen in aanmerking komen
zij die in bet bezit zijn der hoofdacte en daar
enboven van een acte voor de Franscbe taal,
dan wel voor eenig ander vak (middelbaar of
j lager onderwijs). Acten voor gymnastiek, vrije-
en orde-oefen in gen der gymnastiek en teekenen
zijn hieronder niet begrepen, doch strekken tot
aanbeveling wanneer zij gepaard gaan met de
acten welker bezit een vereischte is.
Zij die ter beschikking van den Gouverneur
Generaal van Nederlandsch-Indië worden gesteld,
ontvangena. een gratificatie voor uitrusting
