ii
li
WOENSDAG 12 JANUARI 1898.
No. 4
Officiéél
Uit het verleden en voor de toekomst.
Buitenlandsch Nieuws.
gedeelte.
Acht en twintigste Jaargang.
4
Y. KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
Heden ’Woensdag’,
van ’s namiddags 12| 2 uur aan de Inge
zetenen, ten GEMEENTEHUIZE, gelegenheid
wenscbt te geven om persoonlijk met hem
kennis te maken.
lil
K f
ML
sKl
uni) nu Fiiiraiiii.
nails-1:\ tin niii.viii
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG- en ZATERDAG
T. M. TEN BERGE.
daardoor zijne
weid.
de
SPANJE.
FRANKRIJK.
In den nieuwjaarswensob
n
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVEB.TENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer cent. Rij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
van
geheel
slotte
zou
nog
’t Hier aangehaalde is ontleend aan
«Schets van het Nederlandsche Staatsbestuur,
enz.” door Mr. L. E. Lenting.
dit feit eene
i en behoeftigen
voor teringlijders.
In alle kerken zullen godsdienstoefeningen
naatn van Leman.
DUITSCHLAND en Oostenrijk verzetten zich
uitdrukkelijk tegen de candidatuur van Prins
George voor het Gouverneurschap van
aan inconsequentie schuldig te maken,
onze
voor vijftig jaar afgestaan.
negentig jaar.
«Ik zweer (beloof) dat ik de onafhankelijk
heid en het grondgebied des Rijks met al mijn van den Czaar van Rusland wil men eene her-
dat ik j nieuwde en duidelijke bevestiging der Fransch- Waadtland zal den 24sten het eeuwfeest vieren
van 1897 wakker in de herinnering en bevestigt
haar. Geruststellende woorden deze ook, want
het valt niet te ontkennen, dat men ten aan
zien van dat verbond wel eens eenigen twijfel,
eenige ongerustheid verneemt. Vragen b.v.
als deze: Wat wordt er van die alliantie?
I Trekt Frankrijk er wel de noodige partij van?
Laat men haar niet braak liggen? Laat Frank-
rijk’s diplomatieke beschroomheid er de vruchten
niet van verloren gaan, na er de verwezenlijking
zoo lang van te hebben uitgesteld? Het nieuwe
jaar moge op die vragen gewenschte antwoorden
I geven en ze in overeenstemming weten te
brengen met de als karaktertrek der algemeene
diplomatieke betrekkingen gehuldigde liefde
voor den vrede.
ENGELAND. Met evenveel belangstelling
als instemming nemen de Engelsche bladen
kennis van een plan, dat naar het schijnt wel
eenige kans op verwezenlijking bezit, om namelijk
Brieven en Berisnten, de Redactie betrefiende trance
aan dit adres, uite. lijk Maandag en Donderdag middags 1 nu.
Advertentièn Dinsdag en Vrydag morgens vóór 12 uur.
inhuldiging
hebben.
In geheel het Vaderland maakt men zich
reeds op om aan die inhuldiging een volkomen
nationaal karakter te geven door feestvieringen
i allerwegen. Ook de buitenlandsche pers zal
I daarbij worden uitgenoodigd om der wereld
i door eigen aanschouwing te verkondigen, dat
I Nederland zijne dynastie en
vrijheid en
immer weet
huis van Oranje-Nassau is verschuldigd.
Koningin Wilhelmina komt niet als vreem
delinge tot ons. Zij verkrijgt Hare hooge
positie volgens ’t erfrecht in de Grondwet
omschreven en wij gaven
historische schets om te bewijzen, dat H. M.
is van een oud en edel geslacht!
Wij spraken daar zooeven van de aanstaande
inhuldiging en willen daarop hier terugkomen.
Het is niet genoeg, dat de Koningin de
regeering aanvaard heeft, zij moet bevestigd
worden in haar gezag, en dat geschiedt door
de huldiging.
«De huldiging is de plechtigheid, waarbij
eensdeels de Koningin zich nauw aan het
Nederlandsche Volk verbindt, en de dure ver
plichting op zich neemt, om zoowel de onaf
hankelijkheid van het land te bewaren, als de
vrijheid en de rechten van hare onderdanen te
eerbiedigen, en de algemeene welvaart te be
vorderen, ««zooals een goed Koningin schuldig
is te doen,”” anderdeels het Nederlandsche
Volk, bij monde van de Staten Generaal, haar
als Koningin ontvangt en erkent, en zich ver
bindt, hare onschendbaarheid en rechten te
handhaven, »»en alles te doen wat goede en
getrouwe Staten Generaal schuldig zijn te doen.””
Wij laten hier de daarop betrekkinghebbende
artikelen uit de Grondwet volgen, met de op
merking dat, waar hier sprake is van Koning,
Gelderland, de lezer er zich maar Koningin voor in de
de Unie van plaats moet stellen.
«Art. 51. De Koning. de regeering aan
vaard hebbende, wordt zoodra mogelijk plechtig
beëedigd en ingehuldigd binnen de stad Am
sterdam in eene openbare en vereenigde zitting
der beide Kamers van de Staten-Generaal.
Art. 52. In deze vergadering wordt door
den Koning de volgende eed of belofte op de
Grondwet afgelegd
«Ik zweer (beloof) aan het Nederlandsche
Volk dat ik de Grondwet steeds zal onderhouden
en handhaven.
vermogen zal verdedigen en bewaren
de algemeene en bijzondere vrijheid en de Russische alliantie zien,
rechten van alle mijne onderdanen zal bescher- vooral als heuglijkste gebeurtenis
men, en tot instandhouding en bevordering van
de algemeene en bijzondere welvaart alle mid
delen zal aanwenden, welke de wetten te mijner
beschikking stellen, zooals een goed Koning
schuldig is te doen.
«Zoo waarlijk helpe mij God almachtig!”
(>Dat beloof ikl”)
Art. 53. Na het afleggen van dezen eed
of belofte wordt de Koning in dezelfde ver
gadering gehuldigd door de Staten-Generaal,
wier voorzitter de volgende plechtige verklaring
uitspreekt, die vervolgens door hem en elk
der leden, hoofd voor hoofd, beëedigd of be
vestigd wordt
«Wij ontvangen en huldigen, in naam van
het Nederlandsche Volken krachtens de Grond
wet, als Koning wij zweren (beloven), dat
wij uwe onschendbaarheid en de rechten uwer
kroon zullen handhaven; wij zweren (beloven)
alles te zullen doen wat goede en getrouwe
Staten-Generaal schuldig zijn te doen.
«Zoo waarlijk helpe ons God almachtig!”
(«Dat beloven wij!”)
Uit eene aandachtige lezing van art. 53
blijkt, dat het niet mogelijk is voor tegen-
van het Koninklijk gezag de voorge-
voorrecbten lief heeft en het nog
te waardeeren, wat het aan het
standers
j schreven eed of belofte af te leggen, zonder
zich aan inconsequentie schuldig te maken, vertegenwoordigers der groote mogendheden met
Naar onze bescheiden meening kunnen de
bovenstaande zoodanigen dan ook niet optreden als leden
der Staten Generaal en als ze er zijn,
behooren ze te bedanken.
«De Grondwet van 1815 schreef voor, dat j
de huldiging geschieden moest in de open
lucht, beurtelings te Amsterdam of in eene
der steden der zuidelijke provinciën ter keuze j
den Koning, en dat de Grondwet in haar
worden voorgelezen, terwijl ten
eene bijzondere huldiging van de I
Staten der verschillende provinciën gevorderd
De huldiging in de open lucht verviel
bij de Grondwetsherziening van 1840; het
overige bleef totdat de commissie van 17 Maart
het als geheel overbodig en de provinciale
huldiging zelfs als in strijd met die der Staten-
Generaal uit de nieuwe Grondwet lichtte.
De inhuldiging van Koningin Wilhelmina zal
plaats hebben in de Nieuwe Kerk te Amsterdam.
H.
van dit verbond, het door den Czaar en
President der Republiek aan de Neva-boorden
openbaar uitspreken van 1
Het nieuwe jaar begint met een gelukwensch j
van den veelbegeerden bondgenoot; die wensch
roept de belangrijkste en heuglijkste gebeurtenis ter gedachtenis worden gehouden, gepaard met
«De kroon der Nederlanden werd in 1813 I
opgedragen aan Willem Frederik, prins van
Oranjeoudsten zoon van den voormaligen
stadhouder Willem V, die in 1795 den Vader-
landscben bodem voor de revolutie had moeten
verlaten, en in Engeland, waar hij eene wijk
plaats had gevonden, overleden was. Geene
dynastie verdiende meer, om ook thans bij den
nieuwen stand van zaken aan het hoofd van
den Staat gesteld te worden, dan die, wier
naam en lotgevallen zoo nauw met de geschie
denis van ons Vaderland verbonden is geweest.
Oorspronkelijk van Germaanschen oorsprong
kreeg het huis van Nassau door het huwelijk
van Engelbert I met de rijke erfdochter uit
het geslacht Polanen en der Lek aanzienlijke
bezittingen bier te Lande. Later werd de
kleinzoon van dezen, Engelbert II, landvoogd
over de Nederlanden onder Filips den Schoone,
toen deze de Spaanscbe erfenis ging aanvaarden.
Adolf van Nassau, afstammeling van een zijtak,
bekleedde hier te Lande eveneens gewichtige
betrekkingen en was de vertrouweling van
keizer Maximiliaan, toen deze gedurende de
minderjarigheid van Karel V met bet regent
schap was belast. Een achterkleinzoon van
Engelbert I, Hendrik van Nassau, was onder
Karel V stadhouder geweest van Holland en
Zeeland, in welke waardigheid hij door zijnen
zoon René werd opgevolgd. Willem van Oranje,
die zijne titels en rijkdommen van dezen René
erfde, was de edele figuur, die zoo luisterrijk
te voorschijn treedt in de dagen van verzet
tegen Spanje, de grondlegger van Nederlands
onafhankelijkheid. Hij en zijn broeder Johan
van Nassau, de stadhouder van Gelderland,
bekend als de ontwerper van
Utrecht, zijn de stamvaders der latere stad
houders. Wat een Maurits en een Frederik
Hendrik tot bevestiging van de zelfstandigheid
en een Willem III voor den roem van Neder
land hebben gedaan, weet ieder, die de ge
schiedenis van het Vaderland kent.”
Toen nu de eerstgenoemde Willem Frederik,
prins van Oranje, de regeering hier te Lande
definitief aanvaardde, deed hij dit onder den
naam van Willem I, koning der Nederlanden.
Hij werd opgevolgd door zijn zoon Willem II
en deze weder door zijn zoon Willem III. Als
deze laatste na een ruim veertigjarige regeering
kwam te overlijden was er geen mannelijk oir
aanwezig, slechts eene jeugdige dochter. Vol
gens de bepalingen der Grondwet was nu deze
dochter, Wilhelmina Helena Paulina Maria,
Koningin der Nederlanden. Maar wijl diezelfde
Grondwet ook bepaalt dat de regeering eerst
na den 18 jarigen leeftijd kan worden aanvaard,
was er een Regent of Regentes noodig om het
opperste gezag in naam van H. M. Koningin
Wilhelmina uit te oefenen. Wij allen weten
De BURGEMEESTER der Gemeente WOR
KUM brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat bij
en heeft eene bespre
king gehouden met de voornaamste leden der
Jong-Czechische partij Engel, Herold, Kaizl,
Kramarz en Pazak.
Deze conferentie droeg echter geen bindend
karakter, doch was meer een gedacbtenwisseling
over den politieken toestand, voornamelijk met
I uci oog op uc vergauenug van den Boheem-
I anhon T.anddftO’ Hin Iwrlön (ronnond wnrdt.
Duitschland vroeg SPANJE. In Madrid wordt verzekerd, dat
tegen het einde van Februari weer 6000 man
naar Cuba zullen worden gezonden.
ZWITSERLAND Het Zwitserscbe kanton
op welke loffelijke wijze Koningin Emma zicb
van die taak beeft gekweten en nog kwijt,
I maar ook dat Koningin Wilhelmina op 31
Augustus dezes jaars den vereischten ouderdom
van 18 jaren heeft bereikt om zelve de teugels
van het bewind in handen te nemen.
In het begin van September zal de plechtige
van H. M. te Amsterdam plaats
Als belangrijkste en zijner bevrijding van het juk der Berners en
van het afge- zijn opneming in ’t Eedgenootschap als zelfstan-
loopen jaar noemde men het proclameeren j dig kanton, eerst onder den-T-
den De kantonnale Raad heeft besloten, ter eere
i i van dit feit eene instelling te stichten voor
het groote woord, zieken en behoeftigen en een berg-sanatorium
die van China, Japan en Korea te vereenigen
op een Congres ter verdeeling van China in
eenige kringen, binnen welke elk der Euro-
1 peesche mogendheden voor hare belangen zou
hebben te waken. Daardoor zou voorkomen
worden, dat de eene mogendheid invloed trachtte
uit te oefenen binnen een kring, die reeds door
eene andere als het domein harer belangen
werd beschouwd.
Het bericht der Duitsch-Chineesche overeen
komst betreffende Kiao-Tchow wordt door de
Engelsche bladen vrij kalm, doch niet zonder
eenig wantrouwen opgenomen. Zij herhalen,
dat van een Engelsch standpunt uit niets kan
worden ingebracht tegen Duitschlands wensch
om voor zijn handel en scheepvaart een «steun
punt” te bezitten aan de Cbineesche kust. Dus
ook niet tegen de vervulling van dien wensch;
Engeland bezit in Hongkong reeds lang het
zelfde.
OOSTENRIJK-HONGARIJE. Het Opper
ste Gerechtshof te Weenen heeft bres geschoten
in de beruchte taalverordeningen, door te be
slissen, dat de rechtbank te Eger zich slechts
van het Duitsch mag bedienen.
De onderdanen van het Duitsche Rijkdie
bij de ongeregeldheden te Praag schade heb
ben geleden, zullen deze van de Oostenrijksche
Regeering volledig vergoed krijgen.
Intusscben zet de minister president Von
Creta. Gautsch zijne onderhandelingen voort om eene
Eene te Dresden gehouden sterk bezochte verzoening te bewerken
vergadering van vrouwen uit den gegoeden
burgerstand protesteerde tegen een door de
Regeering voorgesteld wetsontwerp, ten doel
hebbende het recht van vereeniging en vergade
ring der vrouwen nog meer in te krimpen.
Het Duitsche eskader bevindt zich thans in
de Roode Zee. j het oog op de vergadering
De Cbineesche regeering heeft Kiao Tcbow schen Landdag, die heden geopend wordt.
I