WOENSDAG 9 FEBRUAKI 1898.
No. 12.
Buitenlandsch Nieuws.
f
Acht
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
e r
wordt dan ook niet ontkend. Maar De Standaard-
men
De Japansche vloot zal de Yang-
In de laatst bekend geworden week, loopende
begrooting
De jongste verkiezing voor den
Gemeenteraad van Workum.
Y KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
mogen wor-
aan-
daar waren er echter meer dan genoeg,
goed en wel, ware
gebeurd. T'
derhalve ter zake buiten bespreking.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVEBTENTIËN van 15 gewone regels 4.0 cents
Voor eiken regel meer 7j cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lag
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
De overheid heeft eene quarantaine ingesteld
voor hen, die Bombay willen ontvlieden, ten
van
is hoofdzakelijk daarom, dat we ze
hebben besproken. De beide betrokken candi-
daten kennen we niet anders dan bij name.
H.
de posterijen en
In De Vaderlander van 5 dezer lezen we,
over ’t geen we in ons no. van jl. Woensdag
over het hier bovenvermelde onderwerp schreven,
het volgende:
Een of geen quaestie ‘l
Te Workum heeft eene gemeenteraadsver
kiezing plaats gehad. Twee candidaten werden
gesteld, de heer Haijtema, anti-revolutionair en
de heer Swart liberaal. De eerste won het
ver: 177 tegen 103 stemmen.
»Maar,” zegt Friso, «daar is protest tegen
deze verkiezing aangeteekend, en wel op grond
van art. 52, le alinea der vigeerende kieswet.
Deze alinea luidt als volgt
»De inlevering der opgaven geschiedt per
soonlijk door een of meer der personen, die
haar hebben onderteekend. De candidaat kan
daarbij tegenwoordig zijn.”
Nu ligt in dit protest opgesloten dat een
ander dan iemand der verschillende onderteeke-
naars de lijst ten behoeve van den heer Haijtema
heeft ingeleverd en, is dit zoo dan is
gehandeld in strijd met de wet. Dan is de
gebeele verkiezing overbodig geweest en is de
heer Swart de aangewezen man voor de ver
vulling van den vacanten zetel, altijd vooronder-
zoo zegt onze be-
i. de liberale candidaat als man
gehouden zijn opnieuw zijn mandaat
j van de kiezers te stellen”
Alles dat is eene zaak, die niet hem, noch ons raakt,
van den gekozene zelf. Hij
DUITSCHLAND. T
eerste en tweede lezing het handelsverdrag
met den Oranje-Vrijstaat goedgekeurd.
In dezelfde zitting is, bij de behandeling der vallen
begrooting voor de posterijen en telegraphie, cijfer
aangenomen het voorstel der begrootings-com- met 116^ per mille,
missie om den Rijkskanselier te verzoeken de
bestelling der postpakketten op Zon- en Feest-
De informaliteit heeft plaats gehad en deze Sneek was er van moraliteit geene sprake. En
nu plicht is om, waar om eene ge-
11J ‘j- ENGELAND. De China Gazette meldt, dat
gemeester (of loco-burgemeester, deze omstan partij, al of niet opzettelijk in zijn kaart de Engelsche eskaders in den Grooten Oceaan,
Australië bevel hebben ontvan-
om zich gereed te houden om
dagen (behalve in het tijdperk van 1831
December) voortaan slechts te doen plaats
hebben vóór 12 uur ’s middags.
Verder besloot de Rijksdag, conform een
ander voorstel der begrootings-commissie, de
voorgestelde verhooging van het salaris van
den staatssecretaris voor de posterijen en tele
graphic, van 24,000 op 30,000 Mark, niet toe
te staan
Dit was echter geen votum van wantrouwen,
doch slechts zuinigheid, daar hetzelfde 1.1.
Woensdag geschied was bij de begrooting van
I Justitie en de commission tot onderzoek der
begrootingen eenstemmig hebben voorgesteld
aan geen der staatssecretarissen verhooging
van salaris toe te staan.
Het Beiersche Ministerie heeft bij den Land
dag van Beieren een wetsontwerp ingediend,
waarin aan meerderjarige vrouwen het deel
nemen aan Vereenigingen. inclusief de poli
tieke Vereenigingen, wordt toegestaan.
FRANKRIJK. Een nieuw geval van mo
gelijke gerechtelijke dwaling, gelijk aan dat
van wijlen den onlangs gerehabiliteerden Pierre
Vaux, komt den vrienden van Dreyfus te stade.
De drie dochters van Germain Cirasse hebben
aan de Kamer een verzoekschrift gericht tot
herziening van het arrest, krachtens hetwelk
hun vader in 1852 wegens moord ter dood
werd gebracht. Er schijnen vele redenen te
zijn om te gelooven, dat de man onschuldig
was en de commissie der Kamer, hiervan over
tuigd, adviseert ten gunste der adressanten.
De Figaro, die een paar maanden geleden
met zooveel warmte voor Dreyfus in de bres
sprong, maar opeens de huik naar den wind
hing, bevat thans een artikel van Saint Genest,
waarin deze, de gewichtige rechts quaestie ten
eenenmale ignoreerende, tegen den persoon
Dreyfus uitvaart op eene wijze, waarvan de
volgende regelen een kenschetsend staaltje op
leveren
«Welaan, ik beken, al zou men mij meedoo-
genloos vinden: zoo het van mij had afgeban-
gen Dreyfus driejaar geleden te doen verdwijnen,
ik zweer u dat zijn proces niet zou hebben
plaats gehad. En zoo ik morgen vernam, dat
hij rauw was opgegeten door haaien of gekookt
verslonden door de kanaken, ik er geen traan
om laten zou.”
ENGELAND.
EN TWINTIGSTE JAARGANG.
Brieven en Berirtiten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiteilijk Maandag en Donderdag middags 1 uu<
Ad vertentién Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Art. 53 zegt«Voldoet de opgave niet aan
de door of krachtens deze Wet gegeven voor
schriften, dan wordt daarvan, met mededeeling
van de redenen in het bewijs van ontvangst
melding gemaakt.”
Dit nu schijnt niet te zijn geschied. Maar
dat is de schuld niet van de liberale partij,
noch veel minder van den candidaat, den heer
Swart, die op volkomen wettige wijze is voor
gedragen.
Art. 53 vervolgt»De burgemeester is niet
bevoegd eene opgave te weigeren, dan wegens
het gemis van het vereischte aantal onder-
teekeningen.
De opgave van de candidatuur-Haijtema is
Daarin is dus vol
komen gehandeld volgens de Wet.
De slot-alinea van ’t meer bedoelde art. 53
bepaalt het voor een ieder ter inzage neder-
leggen op de secretarie der gemeente en ’t zoo
spoedig mogelijk in afschrift aanplakken daarvan,
enz., terwijl eene alinea in art. 54 nog zegt,
dat op den door den burgemeester opgemaakte
alphabetische lijst der candidaten aanteekening
wordt gehouden van door dezen, overeenkomstig
art. 53 gemaakte opmerkingen.
Is dit niet gebeurd, dan mag naar onze
bescheiden meening de op wettige wijze voor
gedragen candidaat daarvan niet de dupe zijn.
Nu moge de Standaard- Vaderlander ’t op
een accoordje willen gooien en zeggen neen,
maar dan moet alles maar uit zijn en op nieuw
worden begonnen. Daarmede maakt men geen
feiten ongedaan of mag men verkregen rechten
verkorten.
Wij blijven derhalve bij onze conclusie:
Omtrent de gemeenteraadsverkiezing te Workum
bestaat geene quaestie: de heer Swart is gekozen.
Wat nu ten slotte het moreel onrecht betreft,
dat zou geschieden «omdat de wet niet absoluut
spreekt” (n. bdan zou,
I strijder »z.
eer l
heeft ingeleverd, had ook wel kunnen teekenen, ter beschikking
A A M «WA MAM AM Ank 4-A M «V» AAM zJ r. A ABAW1A AA. A 11A A I 11 - - 1
wel, ware dit dan eenvoudig maar dat is eene zaak
Maar dit is niet geschied en blijft mag dan doen, wat hij wil.
Bij de boven aangehaalde Kamerverkiezing voor
steld dat zijne lijst overeenkomstig de wet is
ingeleverd.
In dat geval is er dus geene quaestie.”
Zoo Staat de zaak zoo eenvoudig
Wij gelooven het niet.
Met De Stand, met wie wij het anders niet
vaak eene zijn, merken we op: »de loco-burge
meester had de
regu voor afgegeven zonder captie te maken.
Ook hebben de opgaven ter visie gelegen, en
niemand heeft bedenking gemaakt. En einde
lijk heeft de burgemeester een stemming uitge
schreven,” die ook beeft plaats gehad en ver
onderstelde, dat beide opgaven geldig waren.
Anders had aanstonds de eene (a. r.) lijst (Haij
tema) ter zijde gelegd moeten zijn, en de eenige
wettig opgeven (liberale) candidaat (Swart)
moeten gekozen verklaard zijn. Geen stemming
had mogen zijn uitgescbreven.
Nu de inspanning der kiezers voor nul te
verklaren om eene informaliteit door den bren
ger en den loco-burgemeester buiten hun weten
gepleegd schijnt ons door de letter noch door
den geest van de kieswet geëischt.
Maar wil men dit laten gelden, dan kan
toch zeker o. i. slechts de wettigheid van de
verkiezing van den heer Haijtema wegens de
informaliteit betwist worden. Hij is gekozen.
Hij kan geen zitting nemen. Zijne verkiezing
moet vernietigd worden wegens informaliteit.
Maar nimmer kan men naar onze meening
eenvoudig teruggaan, doen, alsof de verkiezing
niet had plaats gehad, en nu nog den heer
Swart gekozen verklaren omdat er geen tegen-
candidaat is, die feitelijk al officieel is erkend.
Mocht het toch geschieden, omdat de wet
niet absoluut spreekt, dan geschiedt er toch
moreel onrecht, zou o. i. de liberale candidaat
als man van eer gehouden zijn opnieuw zijn
mandaat ter beschikking van de kiezers te
stellen.
Maar in ieder geval te Workum is wèl
een kwestie, die naar wij hopen zal worden
opgelost op eene wijze, die het rechtsgevoel
bevredigt.”
of ’t
Vaderlander beroept er zich op, dat de bur- meenzame spreekwijze te gebruiken de tegen-1
(ni.ncnctor nf IfViA-hnrrtümooof-nr rlava cmaian1-l
digheid doet niets ter zakede loco-burgemeester iaat loeren, het gewonnen spel prijs te geven, in Indië en in
is de burgemeester, als hij diens functiën waar- - i
neemt), de opgave heeft ontvangen en daarvan aard, dan welke
re$u (bewijs van ontvangst) heeft gegeven zonder
captie (aanmerking) te maken. Ook hebben
de opgaven ter visie gelegen en niemand heeft
bedenking gemaakt. En eindelijk heeft de
burgemeester een stemming uitgeschreven, die
ook heeft plaats gehad,” enz.
Alles waar, zeer waar. Maar dat wisten
we ook reeds, toen we ons artikeltje schreven.
Meerder licht heeft het ons niet aangebracht.
Wij zoeken dit maar weder in de Wet zelve
en lezen daar, met weglating van hetgeen
overbodig mag geacht worden, het volgende
Art. 52 (2e alinea). «De burgemeester stelt
een bewijs van ontvangst ter hand aan dengene,
die de opgave inlevert.” (Wij merken op,
dus ook aan hem, die niet tot de onderteekenaars
behoort, als hij de opgave maar inlevert. Doch
dan kan ook dat bewijs van ontvangst (dat
re$u) niet gelden om eene grove informaliteit
te niet te doen.
Opmerkelijk is het, dat De Vaderlander, die
anders zoo vaak met De Standaard verschilt,
I thans de meening van dit blad deelt. Daar
is echter een gezag, dat booger staat dan dat
van het hoofdorgaan der anti-revolutionairen
(beurtelings afgewezen of ter hulp geroepen,
al naar ’t uitkomt) en dat gezag is de Wet.
’t Komt hier niet aan op de knikkers, maar
op de eer van ’t spel, in casuwaarheid. En
de waarheid heeft nog altijd het rechtsgevoel
bevredigd
De Standaard immers wil de verkiezingen
zoo zuiver mogelijk hebben, althans de heer
Kuyper. De verkiezing voor een lid der
Tweede Kamer voor het hoofd kiesdistrict Sneek
is nog niet vergeten. Geen puntje, geen krasje, I dan ook niet geweigerd,
geen vlekje op een stembiljet zou
den geduld, hoe onschuldig ’t ook mocht
gebracht zijn.
En nu zou eene onvergeeflijke informaliteit
in het geheel maar niets moeten beteekenen?
Wij vragen of er hier ook van meten met
twee verschillende maten sprake mag wezen?
’t Is bekend, dat bij de minste en geringste
afwijking, de anti-revolutionairen met hunne
bondgenooten onmiddelijk hun protest laten
hooren. Waarom zouden de liberalen dat dan
ook niet mogen doen, als duidelijk is gebleken,
dat èn tegen de letter èn tegen den geest der
Wet is gezondigd.
Als reeds is gezegd schrijft art. 52 in on
dubbelzinnige bewoordingen voor: »De inleve
ring der opgaven geschiedt persoonlijk door
een of meer der personen, die haar hebben
onderteekend.” (Wij cursiveeren).
Aan de gecursiveerde voorwaarde is niet
voldaan. En dat niettegenstaande de candidaat
opgave aangenomen, en er Haijtema, wiens persoon natuurlijk buiten
i beschouwing blijft, door twee kiesvereni
gingen candidaat was gesteld, ’t Pleit in elk
geval niet voor de activiteit van de besturen
dezer vereenigingen. Nu kan daar wel be- I
weerd worden»och, de man, die de opgave van
ziet dat zou eene quaestie zijn van meer edelen j gen, om zich gereed te houden om het eskader
gewoon is bij verkiezingen in de Chineesche wateren te gaan versterken,
aan te treffen. Den Engelschen admiraal moet zijn opgedragen
Hoe ’t zij, deze zaak levert al weder eene j op Tschu-san de Engelsche vlag te hijschen,
niet te verwerpen bijdrage tot de juiste kennis zoodra de Russen in Port Arthur hun vlag
de nieuwe kieswet en hare werking en ’t vertoonen.
uitvoerig tse-Kiang opvaren zoodra het water stijgt.
Tegenover deze alarmeerende berichten stelt
echter de Birmingham Daily Post, het orgaan
van Chamberlain, het bericht, dat een cornpro-
i mis met Rusland waarschijnlijk is. Bij de
laatste receptie van het corps diplomatique
door lord Salisbury zijn de Russische en de
Duitsche ambassadeurs en de Chineesche gezant
De Rijksdag heeft bij niet verschenen.
i.j_i-j]aat8t bekend geworden week, loopende
tot 2 Februari, zijn te Bombay 927 sterfge
vallen aan de pest voorgekomen op een totaal-
van 1871 sterfgevallen, gelijk staande
missie om den Rijkskanselier te verzoeken de I
1
urns-i:\ mi i nii.vni
IILII) UH H list I in.
UITGEVER;
