ZATERDAG 2 APRIL 1898.
No. 27.
N ieu wsti j d i ngen
Acht
f
Y KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
mei lis- Ei tin i hum u:
III,lil lllllll 111 I ESI.I III.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
i
na
naar
dienen.
Prys per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement Is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
was
circa
van Constantinopel
zijn verdronken.
I
Progres gered.
In de Middellandsche Zee heeft ook zwaar
stormweder geheerscht.
boot Lydia, op reis
Marseille, dertig man
Nog een i
aanvaring nabij Constantinopel gezonken, van
de bemanning wordt niets vermeld.
was, doch hen nog een
waarna ze naar het huis
Bij de Oosterdijksbrug
Inhond van het Friesche Tijdschrift
iSljucht en Bjucht" 2 April 1898.
It Haed, Jan fen ’e Gaestmar. Reis mei
hynzers en sliden, fen Aldeboarn nei Amster
dam, yn 1729 (Nei in aid hanskrift), Sjouke
de Zee. Koartswyl. Briefwiksel, D.
In warskouwing fen bitsjutten (met plaatje).
De storm. Het booze weder van de
vorige week heeft, gelijk te verwachten was,
weder heel wat offers geëischt. Op de rotsen
van het eiland Bornholm is de schoener Alma,
uit Swinemünde, verbrijzeld. Alle opvarenden
schijnen verongelukt, nog slechts één lijk is
gevonden; onder het aan land gedrevene zijn
ook vrouwen en kinder-kleederen.
De met kolen geladen brik Emanuel is op i
reis naar Danzig verongelukt, de bemanning is
gelukkig gered.
In het Kanaal is de Engelsche driemaster
Lockdoon verongelukt, 10 der opvarenden zijn
behouden te Grandcamp aan wal gebracht.
Figaro meldt het stranden der Amsterdamsche
stoomboot Bussum nabij Duinkerken, de 18 I
en deze hebben gezien dat
er aanleiding toe gaf,
en bem op het hoofd
sloeg, zoodat bij begon te huilen en te schreeu-
Toen deed H. hem de handboeien aan,
die raakten hoe dan ook weer los en
hierop zei H. tegen de nachtwachts: »arresteert
ander schip, de Caplan, is door hem”.
brengen, bij de vervolging, ook veel schade
I Sonsbeeck,
klaagde tot 2 maanden gevangenisstraf.
Uitspraak over 8 dagen.
SNEEK, 31 Maart. Aan de Rijksnormaal
lessen alhier werden heden bevorderd:
Van de 3e naar de 4e klasseAagjen
Bouma, Elisabeth Brandenburgh, Jansje Deinum,
Hilda Maria Eisma. Dieueoke de Graaf, Jantje
de Jong, Jantje v. d. Meulen, Anna Willemina
Cornelia Niemeijer, Wijtske Schijfsma, Anna
Stokker, Alberdina Johanna Swart, Antje Sweiis,
Maria Vrolijk, Aaltje v. d. Wal, Hendrika v.
d. Wai, Himkjen v. d. Weij, Dirk Bakker,
Dirk Demmer. Willem Fritsma, Sijbrandus
Hiemstra, Arend v. d. Linde, Karst Nauta,
j Jelle Olij en Hartnen Ringma. Wegens ziekte
afwezig: één.
Van de 2e naar de 3e klasse: Jetske Bakker,
Brieven en Beri juten, de Redactie betreffende trance
aan dit adres, uiteilijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrjjdag morgens vóór 12 uur.
hij in den nacht van 4 op 5 December
1 uur met een neef in de herberg van
Alberda. toen H. kwam zeggen d t het reeds
na het sluitingsuur
borreltje toestond,
van den neef gingen.
zei H. »jij dien weg uit en jij dien” en floot
op zijn signaalfluit, waarop twee nachtwachten
opvarenden werden door de Fransche sleepboot bij hen kwamen
Hzonder dat D. O.
Zijn stok onderhaalde
Te Londen is bericht
ontvangen van het vergaan der Engelsche stoom I wen.
maar
De Voorzitter der Tweede Kamer, mr.
Gleichman, is naar Parijs vertrokken.
De heer P. Peereboom te Bolsward heeft
zijne benoeming tot lid van de Gedeputeerde
Staten van Friesland aangenomen.
De Zaanl. Crt. verneemt uit officiëele
bron, dat ook het uit de Zaanstreek verzonden
adres met de vele handteekeningen niet in
staat is het hart van den Minister van Water
staat te vermurwen. De Minister heeft duide
lijk te kennen gegeven, dat hij er in geen
geval aan denkt het wetsontwerp tot het ver-
leenen van Staatssubsidie voor den sluisbouw
te Zaandam weer in te dienen
De Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen heeft zich bereid verklaard
dezelfde vrachtvermindering, die aan minver
mogende longlijders wordt verleend voor het
vervoer naar Davos, ook toe te staan aan de
persoon die hen op hun reis naar of van Davos
vergezelt.
De onlangs opgerichte Vereeniging van
hoofden van openbare scholen in Nederland
zal haar eerste vergadering houden te Utrecht
in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pen ter vaststelling van statuten en reglement.
De bekende ververij en chemische was-
scherij der firma Gebr. Palthe, zal dit jaar
haar 25 jarig bestaan feestelijk herdenken.
Begonnen op kleine schaal, breidde de firma
haar inrichtingen allengs meer en meer uit,
en zijn deze thans van de grootste van dien
aard in ons land. Ten gerieve van het per
soneel, 340 arbeiders en arbeidsters sterk, zijn
aan de inrichting verbonden een pensioenfonds,
een herhalingsschool en een badinrichting
Voor het examen van commies der be
lastingen, in bet voorjaar te houden, hebben
zich reeds meer dan 600 sollicitanten aangemeld.
Overreden. Donderdagmorgen is aan den
overweg Spaarnbrug nabij Haarlem een man
overreden door den sneltrein van Amsterdam
naar Antwerpen.
Mislukt. Ter gelegenheid van de wed
rennen te Heemstede waren een vijftal flesschen
trekkers uit Amsterdam overgekomen, die door
kaartspel aan den weg hun slag hoopten te
slaan. De politie werd gewaarschuwd en ar
resteerde het nobele gezelschap.
Litgeleverd Door de Belgische justitie
is op verzoek der Nederlandscbe regeering aan
de marechaussee te Eysden (L.) overgeleverd
een notarisklerk uit Rotterdam, die verdacht
wordt zijn patroon f 27,000 ontstolen te heb
ben.
EN TWINTIGSTE JAARGANG.
Dat artikel regelt het herhalings-onderwijs en
bevat, zooals het nu luidt, twee beperkingen,
die in de onderwijswet geen weerklank vinden;
le. geene leerlingen, beneden den leeftijd van
12 jaren worden toegelaten en 2e. die langer
dan een jaar de gewone lagere school heeft
verlaten is uitgesloten van het herhalings onder
wijs. Door deze beperkingen is de toegang tot
de herhalingsschool voor velen versperd en
daarom wenschen Burg, en Wetb. eenvoudig
te bepalen »aan hen, die het gewoon lager
wonderwijs hebben genoten, wordt herhalings-
wonderwijs gegeven.”
In hunne toelichting zeggen Burg, en Weth.:
»Dat het herhalings-onderwijs te weinig tot
zijn recht komt is een algemeen verschijnsel.
Het is te betreuren, dat dit onderwijs zoo zeer
door leerling en werkgever wordt veronacht
zaamd. Onwil en onverschilligheid zijn de
grootste vijanden van dit onderwijs, dat zoo
noodzakelijk is, om het gewoon lager onderwijs
te bevestigen en voort te zetten. Menigeen,
die luide klaagt over misstanden in- en onrecht
vaardige behandeling van de maatschappij, heeft,
willens en wetens, de gelegenheid verzuimd,
om zijn kennis te bevestigen, aan te vullen en
te vermeerderen, opdat hij, voldoende toegerust,
den strijd om het bestaan kan aanvaarden.
Gebrekkige kennis van ambacht of bedrijf
is hiervan het gevolg, een gevolg dat nadeelig
is, zoowel voor hem, die ambacht of bedrijf
uitoefent, als voor de geheele maatschappij.
Dit verschijnsel doet zich ook in onze ge
meente voor, waar het herhalings-onderwijs op
milde wijze en kosteloos wordt verstrekt. Aan
den gemeentelijken wetgever ontbreekt de macht,
om afdoende verbeteringen aan te brengen.
Toch is het zijn plicht om te doen zooveel
in zijn vermogen is.”
Door de boven aangegeven wijziging nu van
art. 9 waardoor meer «ruimte” gegeven wordt,
wat de toelating betreft, meenen Burg, en
Weth. dat verbetering kan worden aangebracht.
Of die meening juist is, is een andere vraag.
Als men inbalings in plaats van herhalings-
onderwijs wil geven, dan voorzeker ja, maar
dat is niet de bedoeling van art. 17 der wet.
En als men onder eenigszins verkapten vorm
de vroegere avondschool weer wil invoeren, dan
twee, ook is deze wijziging geheel in dien geest,
maar men spreke dan niet meer van »herha-
lings-onderwijs.”
WITMARSUM. Zoo ooit dan blijkt tegen
woordig de meerderheid van stoom boven wind.
Terwijl de Arumerpolders, waar stoomgemalen
zijn, geheel droog zijn, zóó, dat de grond al
weer flink uitgezijgd is en van den regen der
laatste week weinig of niets meer te bespeuren
is, zitten de skriten” waar windmolens zijn,
geheel vol water. De grond kan zoo onmogelijk
droog worden. De molens staan geheel aan
gespannen, wachtende op windboeren en
arbeiders zien er ook allen even begeerig naar
uit, maar de wind blijft weg en het water bljjft
staan.
Aan de stoom behoort dus hier niet alleen
het heden, maar zeker ook de toekomst. De
windmolens zullen langzamerhand moeten ver
dwijnen, om voor stoomgemalen plaats te maken.
GAASTERLAND, 31 Maart. In onze ge
meente is men thans reeds druk aan ’t planten
van aardappelen. Als we bedenken dat dit
ook dikwijls nog wel primo Mei gebeurt, dan
moet men bekennen, dat het thans nog vroeg
is. De landerijen liggen hier evenals de rogge-
te kunnen betwijfelen.
Princes Louise van
naar I
in Hongarije aangekomen, in gezelschap van
luitenant Keglevitch Mattachich.
hun intrek genomen in het kasteel Keglevitch,
in Croatië.
WORKUM. In de gister gehouden vergade
ring van den Raad dezer gemeente werd
beëedigd bet benoemde Raadslid de heer 8.
Haytema; afwijzend beschikt op een adres van
Foeke Zeilstra om verhooging van jaarwedde;
tot wederopzeggens vergunning verleend aan
J. Bogtstra, tot bet houden van kantoor aan de
gasfabriek, voor het Secretaris-Ontvangerschap
van het Waterschap het Work.-Nieuwland
aangenomen een voorstel van Burg, en Weth.
tot vervloering van het lijkpad van de waag
tot de z.g.n. schilswijk, en eindelijk Burg, en
Weth. gemachtigd, tot het oproepen van eene
onderwijzeres aan de school in het Heidenschap.
WORKUM. Onze Stadgenoot, de heer IJ.
Hiemstra, is geslaagd in het eerste gedeelte
arts-examen, aan de academie te Groningen.
LEEUWARDEN. Voor de Rechtbank al
hier heeft de politieagent Jobs. H., van Sneek,
terechtgestaan wegens mishandeling van den
koopman D. O. aldaar.
Nu is deze een lastig persoon voor de politie
en meermalen daarvoor veroordeeld, maar nu
Zij vonden hiertoe geen aanleiding,
man niets onbehoorlijks deed en
was.
De gemeenteraad van St. Nikolaas (België) Kantonrechter heeft dan ook D. O. niet
heeft bij politie-verordening de jacht op kik- aheen vrijgesproken van dronkenschap maar,
vorschen verboden. De liefhebbers van kikker r" J 1 L LI
boutjes roeien deze nuttige dieren geheel uit aangeraden
en brengen, bij de vervolging, ook veel schade dienen.
toe aan de veldvruchten. -De Subst. Off. van Justitie, Mr. H. G. Aan
IA z-, iSonsbeeck, vorderde de veroordeeling van be-
De Uubaanscbe opstandelingen hebben m a D,
niv klaapdft tot z maannon P’AvanorAmaRtraT.
de provincie Santa Ulara een suikerfabriek van
de Duitsche firma Schmitt in brand gestoken,
en toen men hen wilde beletten de kas te be
stelen, doodden zij 4 menschen en verwondden
ze er tien.
Woensdag vermeldden de groote Bladen
een telegram uit Londen, dat op de beurs
daar het gerucht liep, dat president Kruger
dood was. Sommigen verzekerden dat hij ver
moord was, anderen spraken van een beroerte.
Noch a^n het departement van koloniën,
noch aan het consulaat generaal van de Z.-A.
Republiek is iets omtrent den beweerden dood
van den president bekend.
Daar ook Vrijdagmorgen nog geen directe
berichten uit de Z. Afrikaansche Republiek
zijn aangekomen die het bericht bevestigen, Machteltje Bakker, Oeda Titia Bergmans, Eliza
gelooven we de waarheid er van minstens sterk Magaretha Buis, Tjitske Kingma, Brecbtje
I Meinesz, Anna Berber Meijer, Elizabeth Stüvel,
Saksen Coburg is, Janke Wilkens, Froukje v. d. Zijl, Dirk Flap
uit Budapest wordt gemeld, te Varardin per, Maurits Flapper, Hendrik Franken, Jan
j Jlammersma, Jacob Huitema, Pieter de Jong, I
Ze hebben Jan Dirk Kampen, Auke Nawijn, Jan Spoelstra
en Klaas IJntema. Niet bevorderd
Wegens ziekte afwezig: één.
Van de le naar de 2e klasse: Liskje Au-
kema, Mettje Bergsma, Akke de Jong, Amarens
van Loon, Margaretba Maria v. d. Meulen,
Auna Hendrika Sevensma, Joukje Starkenburg,
Hinke Stilma, Fokje v. d. Veen, Antonia Zand-
stra, Johannes Atema, Hendrik Dirk Fritsma,
Eelke Haagsma, Gene Huttinga, Oepke Jellema,
Ulbe Siedsma, Jan Steggerda, Jan Wagenaar
.en Lodewijk Zelle.
Toegelaten tot de le klasse: Froukje Kres-
ner, Albertina Oddens, Atje Olij, Tetje Schaaf,
Maaike Stüvel, Nellij Amelie de Vries, Hen
drika Vrolijk en Anna Jantje Wouda, allen te
Sneek; Johanna Margaretha Ursina Hemsing,
Balk, Froukje Jellema, Deersum, Martha Reit-
sma, IJsbrechtum en Boukje Simonides, Hinde-
loopen, Theodoor de Boer en Berend Elzer te
Sneek, Frans de Boer, Koudum, Rintje Hoog
land, Dijken, Ruurd v. d. Meer, Workum en
Jan van Tuinen, Weidum. Afgewezen: negen.
BOLSWARD, 31 Maart. Door Burg, en
Weth. dezer gemeente is aan den Raad eene
wijziging voorgesteld van art. 9 der verordening
tot regeling van bet openbaar lager onderwijs.
omdat de
j niet dronken
De gemeenteraad van St. Nikolaas (België)
van
na de toedracht der zaak vernomen te hebben,
een aanklacht tegen H. in te
