In Memoriam.
William Ewart Gladstone.
Verkiezing Provinciale Staten.
ZATERDAG 21 MEI 1898.
No. 40.
P. Fennema, te Sneek.
G. E. de Boer, te Snikzwaag,
bij Joure.
A. H. Tromp, te Woudsend.
A. Kerkhoff, te Lemmer.
J. de Jong, te Koudum.
Nieuwstijdingen.
Acht
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
meetschip
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIEN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7^ cent. By abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever
Brieven en Beri .tuten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uitei lijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Hoofdkiesdistrict SNEEK.
Door de Centrale vergadering der liberalen
is besloten tot candidaten te stellen de heeren:
Onder bovenstaand opschrift wijdt het Algem.
Hand, van heden o. a. de volgende woorden
aan den grooten Engelschen staatsman, die
Donderdagmorgen in 88-jarigen leeftijd over
leden is:
Het lijden van den krachtige is ten einde.
Slechts met moeite kon de dood hem vellen,
den heerlijken statigen eik, wiens kruin hoog
uitstak boven de overigen.
Hij was een groot man in zijn tijd, en met
weemoed ziet geheel Engeland hem heengaan,
dien het onder zijn beste, zijn edelste burgers
rekende.
Een burger van zijn vaderland te zijn, dat
was zijn hoogste eeretitel.
A commoner dat was hij en dat wilde hij
blijveneerbiedig wees hij den adellijken titel
af, die zijn Vorstin hem schenken wilde; a
commoner wilde hij sterven, den naam behou
dend, dien hij door zijn leven had groot ge
maakt.
Het Engelscbe parlement hief de zitting op
toen het overlijden bekend werd van den
staatsman, die zijn schoonste triomfen heeft
gevierd in de enceinte van het Huis. De
Koningin, de prins van Wales en de geheele
koninklijke familie zonden roerende brieven van
deelneming aan de weduwe. Zijn lijk zal in
de Westminster Abbey worden ter aarde be
steld, naast het stof der Koningen van Enge
land zijn gedachtenis zal worden geëerd door
een monumenttal van redevoeringen en levens
berichten zullen zijn lof verkonden door geheel
de wereld.
Maar zijn herinnering zal blijven voortleven
in de harten van allen die Engeland liefhebben.
En dat zal zijn grootste eerzuil zijn.
De Tweede Kamer heeft Dinsdag het
algemeen debat over het dienstplicht-ontwerp
voortgezet en ten einde gebracht. De heer
Seret verklaarde dat de anti-revolutionairen het
ontwerp zullen steunen, voor welke toezegging
de Minister van Oorlog dank zeide. Deze
Minister en die van Binnenl. Zaken hebben
vervolgens het ontwerp nader verdedigd, bewe
rende dat door afschaffing der plaatsvervanging
het kazerneleven zal verbeteren en dat het
dienen in het leger voor de jongelieden heil-
aan beide oevers. Men gelooft dat de duur
van het werk niet langer dan 3 a 4 jaar zal
zijn.
Tusschen stoomhamer en aambeeld. In
de machinefabriek van Gadisseur en Dechiron
te Luik geraakten op totnogtoe onverklaarbare
wijze twee werklieden tusschen het valgewicht
en het aambeeld van den stoomhamer; de een
werd verpletterd en de ander doodelijk gewond.
Eenige Parijsche bladen, die Dreyfus-
gezind zijn, melden met een zeker leedvermaak,
dat een hoofdofficier, van zeer nabij betrokken
in het proces Dreyfus en in de gebeurtenissen
die Zola’s J'accuse hebben uitgelokt, is opge
nomen in een krankzinnigengesticht.
Niemand, geen enkel blad heeft nog den
naam van dien officier genoemd, maar velen
geven een opsomming van de namen der offi
cieren, die niet bedoeld kunnen zijn, zoodat
men er wel uit kan opmaken wie dan eigenlijk
wel zou bedoeld zijn. De Aurore is het duide
lijkst van allen, dat blad zegt: deze is het niet,
die ook niet, gene ook niet.
Prinses Louise van Saksen-Coburg is
onder curateele geplaatst. Curator is de deken
der orde van advokaten te Weenen, Teistmantel.
Tot aanvulling van het bericht over de
te Londen gehouden conferentie der Noord-
Atlantische Stoomvaartlijnen, deelt de N. R. Ct.
nog mee, dat de vrachtprijs voor tusschendek-
passagiers, op alle betrokken lijnen, vastgesteld
is op 5, tot in het jaar 1900.
Viervoudige moord. In het station Maklin
(aan de Weichselbahn) zijn de chef, zijn vrouw
en twee dochters door bijlslagen gedood. De
moordenaars, die blijkbaar dachten, dat er veel
geld in kas was, zijn nog niet ontdekt.
Door den intendant in de stelling Am
sterdam werd aanbesteed de levering van rund-
vleesch (en vet) en reuze), gedurende 2e half
jaar 1898. Minste inschrijvers: vleesch en vet
J. Zeehandelaar jr., f 44.2; reuzel N. T. Damen,
f 54 per 100 KG., beide te Amsterdam.
Uitvallen van sergeant X.
Op het commando »geef acht” moet je zoo
onbewegelijk staan, dat Lot’s vrouw als zout
pilaar daarbij vergeleken ’n mierenhoop was.
BOLSWARD, 19 Mei. Gisterenavond ver
gaderde de Raad dezer gemeente.
Ingekomen was
a. een schrijven van de Commissie voor de
Kroningsfeesten, houdende dankbetuiging voor
de verleende subsidie van f 400. Voor ken
nisgeving aangenomen;
b. voorstel v/d Schuttersraad tot wijziging
der Schutterijbegrooting over 1897;
c. voorstel van Burg, en Weth. tot wijziging
der Gemeentebegrooting over 1897 en indiening
van de Staten tot af- en overschrijving van en
op posten dier begrooting.
In handen gesteld der begrootings-commissie.
Besloten werd
le. het kohier der hoofdelijken omslag over
1898 vast te stellen, zoo als besloten is in de
geheime zitting van 21 April j. 1
2e. naar aanleiding van het rapport der
Commissie, de rekening van den Penningmeester
van het Algemeen Stads Armenhuis over 1897
goed te keuren en wel in
ontvang f 14589.22|
uitgaaf - 11881.12|
Batig saldo f 2708.10
zaam en nuttig zal zijn. De heer Troelstra
verklaarde dat, hoewel de arbeiderspartij over
de toekomstige legerorganisatie in ongerustheid
verkeert, de socialisten vóór het ontwerp zullen
stemmen.
Goedgekeurd in beginsel den persoonlijken
dienstplicht, behoudens eindstemming over arti
kels. Voorrecht van korps- en garnizoenskeuze
toegekend aan lotelingen die voldoen aan eischen
van militaire bekwaamheid, zijnde verworpen
het voorstel-Verheij om ’t ook aan lichamelijk
geoefenden te geven. De Minister beloofde het
blijvend gedeelte der militie zooveel mogelijk
te beperken binnen de eischen van ’s lands
belang. De heer Van Raalte trok daarom zijn
beperkings-voorstel terug. Nummerverwisseling
tusschen het blijvend gedeelte werd krachtig
bestreden door de heeren Van Kol en Kerdijk.
De Minister van Binnenl. Zaken ontraadde ten
sterkste verbod daarvan, dat de wet impopulair
maakt. Dinsdag voortzetting.
Bij de Regeering zijn nog geen protesten
ingekomen tegen aanwezigheid van Spaansche
oorlogsschepen te Curasao, noch uit Washington
noch van den Amerikaanschen gezant te ’s-Graven-
hage.
Persoonlijke dienstplicht. De heeren De
Visser en F. van Bylandt hebben op het aan
hangige militie ontwerp een amendement voor
gesteld, waarvan de bedoeling is om, nu door
de Regeering vrijstelling wordt gegeven aan
R. K. Ordebroeders, ook de mogelijkheid tot
aanvrage om vrijstelling van dienst te verleenen
aan de Protestantsche broeders diakonen en aan
hen die daartoe worden opgeleid. Thans bestaat
voor zoover bekend, slechts één dergelijke in
richting tot opleiding en wel die te Meer en-
Bosch bij Haarlem. De broeders worden daar
opgeleid niet uitsluitend voor ziekenverpleging,
maar ook voor godsdienstonderwijzers en anderen
arbeid der dienende liefdezij zijn levenslang
verbonden aan de inrichting en leggen bij hun
inzegening een gelofte van trouw af.
B. en W. van Leeuwarden hebben den
gemeenteraad een ontwerp-adres aan de Prov.
Staten van Friesland aangebodenom hen te
verzoeken te willen besluitenhet onderhoud
van den Dokkumer trekweg en van de daarin
gelegen bruggen te nemen ten laste der pro
vincie.
In dit concept-adres wordt gewezen op den
slechten toestand vin dezen trekwegdie op
onderscheiden gedeelten grootendeels is weg
geslagen vóór en aan de zijden der bruggen
zijn gaten en de bruggen in die mate defect
dat ze geen waarborg opleveren voor een vei
lig verkeer. In de jaren 1890, 1891, 1892,
1893, 1894 en 1895 hebben B. en W. krach
tens art. 180 der gemeentewet ten koste van
den onderhoudplichtige de noodzakelijkste her
stellingen aan den weg, zoover in deze gemeente
gelegenaangebrachtmaar herhaalde aanma
ningen tot teruggave der kosten bleven onbe
antwoord, en al kunnen nu die kosten in rech
ten teruggevorderd worden, de nalatige onder-
houdplicbtigen zijn onmachtig tot betalen en
dus is het gemeentebestuur tegenover hen
machteloos.
Vroeger behoorde de trekweg aan de ge
meente Harlingen, de familie Vegelin van Claer-
bergen e. a., op wie de kosten zouden zijn te
verhalenmaar met goedkeuring van Ged.
Staten heeft Harlingen den trekweg bij gedeel
ten verkocht.
Door het sedert toegenomen stoombootver-
keer wordt de weg afgeslagen en ondermijnd
zoodat de tegenwoordige eigenaren een zwaar
der onderhoud hebben dan vroeger bestond
terwijl de opbrengst der tollen in evenredigheid
is afgenomen en zoo zijn zij niet bij machte
de noodige kunstwerken aan te leggenom
den trekweg tegen afslag te hoeden. Vervalt
die weg, dan is de vaart onbruikbaar voor
trekschepen en bij tegenwind ook voor zeil
schepenterwijl deze van dit kanaal in veel
grooter getal gebruik maken dan de stoomboo-
ten, want ondanks deze zijn de meeste dorps
veer- en trekschepen blijven bestaan.
Het provinciaal belang bij de instandhouding
van den trekweg wordt nader betoogd en
daarbij gewezen op eene regeling in Zuidhol-
land omtrent het onderhoud van vaarten in
die provincie. Daarbij wordt vastgehouden aan
de van ouds bestaande onderhoudplichtigheid
doch zoodra er blijkt geen onderhoudplichtige
te zijn, of geen op wien de herstellingskosten
verhaalbaar zijn, daar onderhoudt de provincie
zelve.
Keuringen voor de veefokkerij. Aan de
vóórkeuringen in deze provincie is deelgenomen
met 207 2 jarige en oudere en 442 eenjarige
stieren, samen 649 stuks. Daarvan zijn waar
dig geacht om aan de Districtskeuringen deel
te nemen 145 twenter of oudere en 251 enter-
stieren, samen 395 of 60 pCt. Naar deze
cijfers te oordeelen is het doel om een juist
beeld te bekomen van den werkelijken toestand
van het mannelijk fokmaterieel in onze provincie
vrij wel bereikt.
De Minister van Oorlog heeft bij de
inspecteurs der wapens en dienstvakken en bij
de chefs van de verschillende militaire inrich-
I tingen advies gevraagd inzake het doen ver-
j richten door burger personeel, gepensioneerde
of gepasporteerde militairen van verschillende
welke thans door militairen worden
EN TWINTIGSTE JAARGANG.
diensten
gedaan.
Den 15 Juni 1898 wordt Hr. Ms. loge
mentschip voor zeemiliciens Neptunus te Wil'
lemsoord uit dienst gesteld.
INHOUD van het Friesche Tijdschrift
y>Sljucht en Rjucht.” 21 Mei 1898:
Stil en bistindicb, mar de knepen ynwindicb,
T. J. B. It a, b, c, G. Postma. Koarts-
wyl. In sterke loftbal (met plaatjes}, D. H. Z.
De zitting van den Pruisischen Landdag
is gesloten en het Huis van Afgevaardigden
besloot na eene langdurige vergadering geene
avondzitting te houden. Dientengevolge ver
valt de behandeling van het voorstel der agra
riërs betreffende het verzamelen van graan in
Rijksmagazijnen voor het geval van oorlog.
De voorstellers werkten zelven tot dezen loop
der zaak mede en daarmede wordt het vermoe
den bevestigddat bet hun meer om eene
demonstratiemet het oog op de aanstaande
verkiezingen, dan om het voorstel zelf te doen
was.
Een brug over de Kleine Belt. De
Deensche Staatspoorweg-maatschappij is voor
nemens een brug over de Kleine Belt te leggen.
Die brug zou ongeveer 1350 M lang zijn, en
zou gebouwd worden 40 M. boven de opper
vlakte van de zee, die op die plaats ongeveer
27 M. diep is, zoodat de pijlers een lengte
moeten hebben van 67 M. De onkosten van
dit werk zijn berekend op f 32,000,000 voor
mm- H tnu.i;ti:\he
ihui mini IÏJI 'I iv.