I
f
I
Bericht.
Verkiezing Provinciale Staten.
ZATERDAG 28 MEI 1898.
No. 42
P. Fennema, te Sneek.
G. E. de Boer, te Snikzwaag,
bij Joure.
A. H. Tromp, te Woudsend.
A. Kerkhoff, te Lemmer.
J. de Jong, te Koudum.
Ramp te Pernis.
Nieuwstijdingen
I
I
I
I
w
f
Acht en twintigste Jaargang.
het
Y. KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
I
Wegens de Pinksterdagen zal het vol
gend nummer van „FRISO” eeil dag
later verschijnen.
Hoofdkiesdistrict SNEEK.
j
I
9
i:ini iwn rii!i:sit\n.
Dit Blad versohijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
ti
e
De Uitgever.
i
aan.
1
van
ners
Hanskaedbield.
bureau
Verdronken.
bet wetsontwerp is
1
B
1
1
UITGEVER:
e
Q
e
3
e
t
i
r
r
B
r
1
B
3
r
i
i
B
I.
i
7
e
B
f
B
1
r
r
i
r
3
1
B
1
3
maatschappelijk belangdat
IIHIIS- B ll'IIIIIIWI
gebracht. Een werk
J j r* 4- l-v« rl z-v ZLAMrtiz* «Si
door lord Ashburnbam
was, ging nu voor <onr
Door de Centrale vergadering der liberalen
is besloten tot candidaten te stellen de heeren
Gaarne verleenen wij plaats aan het onder
staande.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 86 cent.
Prijs der ADVEB.TENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7j cent. Bij abonnement is de prijs belangryk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
om in de vergadering
taten mede te deelen
INHOUD van
,,Sljucht en Rjucht.”
Fen in Lieu en in Tiger. T. J B. In
Misbegryp of net? H fen W. Hwet al to
ier op ’e Dei. T. J. B. Op ’e Brilloft. T.
J. B. Branskea. Jelke. Dat wist er net,
M. G Stienstra. Koartswyl. Riedling.
,,Moarnsi? ik (met plaatje)D. H. Z.
c.s. om
van de
Met 1 Juni a s. zal het centraal magazijn
van levensmiddelen te Amsterdam worden opge
heven.
Brieven en Berimten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uite: lijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Bij het zwemmen in een
sterk stroomende beek te Amersfoortis een
23 jarige jongeling verdronken. Zijn lijk werd
eenige oogenblikken later opgevischt.
Door den bliksem getroffen. Te lerseke
is een man doodelijk door den bliksem getroffen.
Bij Oosterhout werden mede twee mannen
I in het veld getroffen, waarvan een doodelijk.
Wat voor eenige dagen vermoed werd, is
treurige werkelijkheid geworden. In den storm
van den 24sten en 25sten Maart j 1. is weer
een onzer vischsloepen, met heel de bemanning,
bestaande uit dertien personen, een prooi
der golven geworden.
Tot de nagelaten betrekkingen behooren ook
vier weduwen en eenige weezen, die in hun
man of vader den kostwinner van het huis
gezin hebben verlorenen dientengevolge in
zeer treurige omstandigheden verkeeren.
Het alhier bestaande Visschersfondsdat al
sedert jaren in zeer slechten financiëelen toe
stand verkeert, wegens de geringe verdiensten
der visschers, komt door deze nieuwe ramp in
nog grootere moeilijkheid. Vandaar komt het
Bestuur van genoemd Fonds tot U, Land-
genootenmet het dringend verzoek: zendt
eene milde gave aan een der onder-
geteekenden en helpt alzoo mede den nood
leenigen van vele Weduwen en Weezen van
onze op zee omgekomen visschers.
Uwe giften zullen verantwoord worden in de
N. R. C. en in de Standaard.
A. BELTEN, Burgemeester.
A. BOUMAN, Wethouder.
E. G. v. d BOVENKAMP, Rijks Ontv.
B. ’t HART, Reeder.
P. HENRY, Gem. Ontvanger.
J. v. i>. HOEK. Lid v. d. Gemeenteraad.
J. J. KLUIT, Gem -Secretaris.
A LOOIS, Pred. Geref. Kerk.
R. MEDEMA, H e. Bijz. School.
D. OZINGA. Pred. Ned. Herv. Gem.
Dr. H. C. SCHOUTEN, Arts.
W. SNIJDER, Reeder.
J. J. SPEELMAN. Reeder.
P. VEERBEEK.
J DE WAGTER, H. e. O School.
J. D. WASSINK, H.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag.
Bij de voortgezette behandeling van
wetsontwerp op den persoonlijken dienstplicht,
bestreed dr. Scbaepman in een uitvoerige
welsprekende rede de amendementen tot schrap
ping van vrijstelling der geestelijkheid; wordt
die opheffing niet in de wet behouden, dan is
deze veroordeeld bij de geheele katholieke
bevolking. Daarin ligt het kernpunt dezer wet.
in zoover beantwoordende aan de traditie in
alle landen.
De heer Ilesseling wilde behoud der thans meerendeel kan
bestaande vrijstelling en geen uitbreiding.
De heer Veegens verdedigde namens de
commissie van rapporteurs uit naam der ver
draagzaamheid de vrijstelling, zelfs uitgebreid,
der geestelijken.
De heer van Gilse sloot zich hierbij
De heer De Visser verdedigde de vrijstel
lingen uit een
vordert de Kerk in haar werkkring niet te
storen.
Persoonlijke dienstplicht. Door do
Regeering is bij nota van wijziging voorgesteld
aan art. 7 van het gewijzigd ontwerp van wet
een tweede zinsnede toe te voegenluidende
als volgt»Na het in werking treden der
tegenwoordige w'et worden de artt. 116 en 117
der wet betrekkelijk de Nationale Militie niet
toegepast op lotelingenbehoorende tot de
lichting van 1898
Deze bepaling wordt voorgesteld opdat be
doelde lotelingen niet achterstaan bij hunne
mede lotelingen van dezelfde lichtingwant
terwijl de lotelingen die vóór 1 September 1898
krachtens de tweede zinsnede van art. 177 aan
de beurt van oproeping kwamen of komen
ingevolge art. 69 bevoegd waren of zijn om
zich in dienst te doen vervangen, zouden zij
die na genoemden datum ter inlijving zouden
zijn op te roepen, de gelegenheid hiertoe missen.
Ambachtschool te Leeuwarden. Uit het
jaarverslag 1897/98 blijkt, dat wederom een
groep jongelieden aan de maatschappij afgele
verd en een andere groep toegelaten werd om
voorbereid te worden. Is het streven, het peil
van het ambacht te verboogen, den ambachts
man te maken tot een denkend persoondie
den hooger ontwikkelden vakmanden archi
tect, den bouw- en werktuigkundigen ingenieur
begrijpt, opdat hierdoor nijverheid, industrie en
ambachten in bloei toenemen een feit is
dat de leerlingen in de leerjaren niet verdienen,
en wie na het verlaten der lagere school direct
naar een baas gaan wel. De verdienst wordt
gedurende de drie leerjaren gemiddeld berekend
op f 156; maar nu is aan oud-leerlingen op
gave gevraagd, hoe het ben is gegaan en blijkt
dat ze gemiddeld zooveel meer verdienendat
het le jaar reeds ruim f 90 is inverdiend en
bet 2e jaar ruim f 60 oververdiend. Het
na 3 jaren reeds opwerken
tegen volwassen gezellen. Een 16 tal zijn be
vorderd tot onderbaasteekenaar of opzichter
en genieten een salaris van f 45 tot f 100
’s maande, aan enkelen werd reeds een salaris
van f 2000 toegekend. Gemiddeld hebben
20 °/0 het door het samengaan van kennen
en kunnen tot een zeer gewenschte positie ge
bracht.
De Maatschappij de Katholieke Illustratie
te ’s Hertogenboseb, looft als premiën uit1
prijs van f 50.2 prijzen van f 25voor
amateurs pbotographen, die haar het spoedigst
de meeste en de beste photographieën zenden
van de Kroningsfeesten te Amsterdam en te
's-Gravenhage.
Zij behoudt zich bet recht voor de photogra
phieën, ook de niet bekroonden, te reproduceeren
en in de Katholieke Illustratie op te nemen,
met den naam des vervaardigers.
Zij verzoekt amateurs-photographen, die ge
negen zijn in dezen wedstrijd mede te dingen,
daarvan spoedigst aan de Directie opgaaf te
doen.
De firma Ivens Co. te Nijmegen, Amster
dam en Groningen stelden voor dezen wedstrijd
als 4e prijs een photographie-toestel (Binocle
Pocket Kodak, waarde f 12.beschikbaar.
De Minister van Oorlog heeft bepaald
dat van de lichting 1895 de verlofgangers der
militie behoorende tot het reg. grenadiers en
jagers, het 4e en het 7e reg. inf. en de
vestingbataljons der overige regimenten inf. voor
ten hoogste 25 dagen onder de wapenen zullen
komen.
Het schriftelijk gedeelte van het toela-
tings-examens voor den hoofdcursus dat dit
jaar van 14 tot en met 16 Juli zal plaats
hebben, wordt bij de staven der korpsen afge
nomen. Tot het afleggen van het mondeling
gedeelte worden de adspiranten naar Kampen
opgeroepen, waartoe de aangewezen commissie, i
onder voorzitterschap van den majoor jhr. C.
K. van der Wijck, van het 2e reg. inf. te
’s Bosch, alsdan zitting zal nemen.
Gedurende de maand Mei zijn bij het
leger 11 personen uit den militairen dienst
verwijderd en met een briefje van ontslag
weggezonden, die niet meer voor den dienst
of als militair geëmployeerde mogen worden
aangenomen.
De heer P. Langerhuyzen, de bekende
schilderijen-verzamelaar van Krailoo heeft de
.zeldzame Mauve op de te Amsterdam gehouden
veiling der firma Roos Co: aangekocht voor
f 10.000.
Heerlijk dat dit kunstwerk van den grooten
Hollander binnen de grenspalen blijft en voor
zoover men uit enkele daden van den heer
Langerhuyzen verwachten mag, voor goed in
Holland zal blijven.
De ovatie, den heer Langerhuyzen ter veiling
gebracht, was een welverdiende hulde.
Maaiers en hooiers. De door den Bond
van landarbeiders te Knijpe uitgeschreven ver
gadering van maai°rs en hooiers was goed
bezocht. Na velerlei discussie werd het volgend
voorstel aangenomen
a. Voortaan te maaien bij de roede (16
vierk. M.) en het maailoon in het binnenland
vast te stellen op 1 cent, in het buitenland
(maden) op 0.8 cent per 16 vierk. M. Elk
stuk land wordt na de maaiïng opgemeten.
b. Het weekloon der hooiers bedraagt f 7
boven den vollen kost, met een werkdag van
’s morgens 5 tot ’s avonds 7 uur. De arbeider,
die bij regenachtig weder ’s avonds 6 uur naar
huis wil ?aan, is vrijdoch verliest dan het
avondeten. Verkiest de boer dat ’e avonds na
7 uur gewerkt wordt, dan moet hij aan de
hooiers per uur 15 cent betalen.
Er werd eene commissie, bestaande uit drie I
personen, benoemd, die deze week den boeren
in de buurt met dit voorstel zal bekend maken,
van 28 dezer de resnl
I
e. Bijz. School.
M. ZWANENBURG, Reeder.
Pernis, 20 Mei 1898.
Te Londen is de boekerij verkocht welke
graaf van Ashburnh-m, 20 jaar geleden, heeft
nagelaten en die hoogst zeldzame oude werken
bevatte. De 4075 nummers hebben te samen
62,712 pd. st. of ongeveer 7£ tons gouds op-
van 1653 over het visschen,
j dat bij de eerste uitgaaf 1| schilling kostte en
j i_--1 v00r iQQ pj getocht
was, ging nu voor 800 pd. st. in andere handen
ver.
Oproer. Te Calcutta hebben in ver
band met de pest-epidemie vrij ernstige opstoot
jes plaats gehad. Een dokter, die maatregelen
nam om de aangetasten te isoleeren, werd door
het gepeupel aangevallen. Nadat hij het volk
eerst gewaarschuwd had, schoot hij zijn revolver
af en doodde een en verwondde twee personen.
De menigte liep te hoop voor het gezondheids-
i en verlangde de uitlevering van den
arts. Ten slotte werd de menigte door de
politie uit elkaar gedreven.
Mc. Kinley heeft van de presbyteriaansche
geestelijken een petitie ontvangenwaarin ge
protesteerd wordtdat de oorlog is verklaard
op een Zondag en dat ook de slag voor Cavite
is gestreden op den dag des Heeren. Zij ver
zoeken admiraal Sampson last te geven, wan-
Zitting van Donderdag.
Bij de voortgezette behandeling van het
wetsontwerp op den persoonlijken dienstplicht
kwam weer in stemming het amendement-
Troelstra, betrekkelijk vrijstelling van kostwin-
waarover gister de stemmen staakten.
Thans werd het amendement-Troelstra met 48
tegen 43 stemmen verworpen.
Het voorstel van den heer Verhey
de mogelijkheid te openen voor uitstel
eerste oefening of opkomst, zoowel voor de zee-
als landmachtwerd door de Regeering over
genomen.
Op voorstel van den heer Van Karnebeek
werd de vrijstelling wegens broed ‘rdienst eenigs-
zins uitgbreid.
Artikel 1, het hoofdbeginsel der wet bevat
tende, werd aangenomen met 71 tegen 19
stemmen Tegen stemden alle Katholieke leden,
behalve dr. Schaepman.
De overige artikelen werden daarop goed
gekeurd.
De eindstemming over
bepaald op Woensdag a.s.
het Friesche Tijdschrift 0
28 Mei 1898.