ZATERDAG 25 JUNI 1898.
No. 50.
N ieuwsti jdingen
Acht en twintigste Jaargang.
j.
Y. KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
H.
om
P-
jn
d.
Herstemming Provinciale Staten.
\m iis n nu ui 11.\i
lil tll INI FillKL»
Dit Blad versohijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
J.
;e
e
e
i
een rups in een plant
i
UITGEVER:
n
n
e
i
I.
e
in
te
rt
la
jn
es
ar
a;
ar
ar
ar
e-
E.
•P
s-
te
i
te
o,
j-
1-
s,
1-
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent.
Prijs der ADVEBTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement la de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bjj den Uitgever
verteertdat ten slotte alleook de kleinste
deelen van de dierlijke substantie door plant
aardige zijn vervangen. En zoo komt het, dat
de vorm van de rups met al de organen, pootjes,
monddeelen enz. met pijnlijke nauwkeurigheid
behouden blijft en dat ten slotte inplaats van
een levende rups haar in plantaardige stof
omgezet evenbeeld voorhanden is. Dit is nu
in waarheid geworden tot den wortel, om het
zoo te noemen, van een plant, waaruit na korten
of langen tijd de jonge lootjes te voorschijn
komen.
Tot nog voor korten tijd vond het verhaal
omtrent deze plantrups weinig geloof en werd
steeds gerekend tot de zeeslanggeschiedenissen
totdat nu eindelijk dit verschijnsel op volkomen
bevredigende wijze is verklaard.
De rups graaft zich nl. zoodra zij het einde
van haar larve-periode voelt naderen, in de
vochtige aarde in om daar te verpoppen Daarbij j
gebeurt het dan wel, dat tusschen de vouwen I
en schubben van haar huid sporen van zekere
zwamachtige gewassen blijven hangen, welke
der rups een uitstekenden
vinden. Weldra breidt het
zwam zich in de cellen van
het Friesche Tijdschrift
25 Juni 1898.
mei de koenen, B. S. Hijlkema.
Brieven en Berijtiten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiteilijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentièn Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
blijde liederen gezongen en corporaties van
allerlei werklieden hielden optochten met borden
waarop opschriftenhulde betuigend aan de
voorstanders van de haven.
Op de reeders-societeit Neptunes, die voor
deze gelegenheid voor ieder toegankelijk was
werd feest gevierd en geïllumineerd.
Verschillende vereenigingen enz. zonden tele
grammen van dankbetuiging aan den Raad in
één woord, Scheveningen is gelukkig.
De giftmenger. De wegens de ver
giftiging te Sassenheim tot levenslange gevan
genisstraf veroordeelde Van Kampen is van
den Haag naar Leeuwarden overgebracht, waar
hij de eerste 5 jaar van zijn straftijd in de
cel moet doorbrengen.
Onverlaten. Op het Hoogeland te
Utrecht is door de politie een jongen van nog
geen 16 jaar achter een boom gevonden
bloedende uit neus en mond.
Men meent dat eenige behangers en schil-
dersknechts, waarmede de jongen op werk was
geweesthem zooveel sterken drank gegeven
hadden dat hij buiten kennis geraakte.
Na eerst bij een bewoner van de Braam-
straat te zijn verpleegd, werd het kind geheel
bewusteloos naar het politiebureau in de Malie
baan gebracht.
Door de politie is een onderzoek ingesteld
naar de daders.
Bij de schouwing van het lijk van den
19-jarigen Alkemade, in het Academisch Zieken
huis te Leiden, die door een knaap van 15
jaar op 16 Mei j.l. met een steen aan het
hoofd gekwetst werd, en aanvankelijk herstelde,
doch jl. Vrijdag overleedmoet gebleken zijn
dat de dood een gevolg was van dien steenworp.
De jeugdige dader, voor wien door de recht
bank te ’s-Hage reeds straf was geëischt, zal
voor het feit nu opnieuw moeten terechtstaan.
Vergiftiging. Een jongmensch te St.-
Johannesga bemerkte, dat hij een puistje aan j
den wang had en krabde het open. Om het
bloeden tegen te gaan nam hij een zakdoek,
die nog niet gebruikt was en wiesch daarmede
de wonde. Dadelijk begon de wang op te
zwellen en werd in allerijl een geneesheer van
Joure gehaald, die bloedvergiftiging constateerde.
In weerwil der onvermoeide pogingen door den
geneesheer aangewendom den jongeling te
behouden, is hij reeds Maandagmorgen overleden.
INHOUD van
„Sljucht en Rjucht."
Murk i
Oan libbens Ie, Jan fen 'e Gaestmar. - Frysk
to Pretoria, W. D. It jild hat syn beswieren,
H. fen W. Koartswyl. Plaatje, D. H. Z.
De crisis in Frankrijk. Nadat Felix
Faure Woensdagmorgen beraadslaagd had met
de presidenten van Senaat, Loubet, en Kamer,
Deschanel, ontbood hij des middags den senator
Peytral om dezen te belasten met het vormen
van een nieuw ministerie. Na een onderhoud
van twee uren verklaarde Peytral zich bereid
stappen voor de oplossing van de crisis te wil
len doen. Het is intusschen nog niet bekend
of Peytral definitief de opdracht heeft aanvaard.
Peytral was minister van financiën in het
ministerie Dupuy in 1893 en staat wat zijn
politiek betreft, dicht bij de radicalen.
Het Journal des Débats zoowel als de Liberté,
blijven aandringen op een homogeen ministerie,
hetzjj gematigd of radicaal.
Een verschrikkelijke ramp heeft te Black
wall in Engeland plaats gehad bij het te water
laten van het groote pantserschip Albiondat
in tegenwoordigheid van den hertog en de
hertogin van York geschiedde.
De enorme waterverplaatsing bij het afioopen
was oorzaak dat een tribune, voor de toeschou
wers opgericht achter het bassin, geheel onder
liep De tribune werd volkomen door het
water bedolven, en driehonderd personen wer
den in het water geworpen.
Er zijn reeds dertig lijken uit het water
opgehaald, doch men vreest, dat er een zestigtal
menschen bij de ramp zijn omgekomen.
Allen behoorden tot de werklieden-klasse.
De bewoners van den omtrek der werf hadden
gebruik gemaakt van het openlaten der deuren,
om op de verhooging te klimmen, ten einde
het te water laten van het schip te zien.
Gewoonlijk wordt dit door de politie belet.
Het van stapel loopen is overigens volkomen
geslaagd.
De kreten van de slachtoffers der ramp
werden verdoofd door het geluid der toejuichin
gen van de aanwezigen bij bet te water laten
en door het fluiten der in de nabijheid liggende
stoomschepen.
Bij Munster had een der deelnemers aan
een wedstrijd de onvoorzichtigheid onmiddellijk
na de aankomst een glas bier te drinken. Hij
kreeg een hevige congestie en stierf binnen
enkele uren.
Grappige vergissing. Onlangs klampte
een sloep van de Almirante Oquendo, een
parlementaire vlag voerende, voor Santi ;go de
loiva aan. Twee officieren van het Spaansche
schip, door hunne Amerikaansche confraters
ontvangen, verklaarden gekomen te zijn, omdat
de lowa de witte vlag geheschen had. Groote
verbazing onder de Yankees. Men zocht overal
naar de witte vlag en zie de Spanjaards
hadden daarvoor een te drogen gehangen hemd
van kapitein Evans aangezien. Onder veel
gelach en met allerlei plichtpleging namen de
Dons weder afscheid.
De verandering van
is een merkwaardige speling van de natuur,
waarvan alle reizigers, die Nieuw-Zeeland be
zocht hebben weten te vertellen. Het staat
vast, dat de rups in een bepaalde periode van
haar ontwikkeling in den vochtigen grond zich
ingraaft en dat zich dan uit haar schijnbaar
onveranderd lichaam na verloop van eenigen
tijd een stengel verheft, welke gelijkt op een
rietstengel in miniatuur. Na het verwelken
van dien stengel verschijnt een andere en zoo
voort tot de groeiperiode van de plant voorbij
is.
De uitslag van de gister gehouden herstem
ming voor de Provinciale Staten in Friesland
is als volgt:
Leeuwarden. Gekozen de heer S. B.
DRIJBER (lib.) met 2193 stemmen. Op den
heer D. Lautenbachde candidaat der drie
vereenigde partijen, waren 1657 stemmen uit
gebracht.
D o k k u m. Gekozen de candidaten der drie
vereenigde partijen met ongeveer 400 stemmen
meerderheid.
Franeker. Gekozen de heer DE RUITER,
candidaat der drie vereenigde partijen en een
deel der spoor liberalenmet 2610 stemmen,
en de heer VAN LOON (lib.~) met 2555 stem
men. De heer Kuperus (a. r.) verkreeg 2449
en de heer Velstra (lib.) 2372 stemmen.
De herstemming te Amsterdam. Door
den Voorzitter van het hoofdstembureau in
district VI, den heer Wijnmalen, is aan de
politie kennis gegeven, dat van katholieke en
anti revolutionaire zijde kaarten aan de kiezers
werden uitgereikt ter aanbeveling van de heeren
Van Eeghen en Waterschoot van de Gracht
in den vorm van een stembiljet, waarop de
stippen vóór de namen dier kaarten waren
zwart gemaakt. Daaronder stond gedrukt
«Wanneer ge het anders doet, is uw stem van
onwaarde.”
De politie maakte tegen de verspreiders
proces-verbaal op.
Aan ons bureau kwam zich hedenmorgen
een kiezer uit district I beklagen, dat hem van
katholieke zijde op een der stembureaux op
zeer indringende wijze werd gevraagd om zijn
stembiljet te laten zien. Nadat men zich te
vergeefs allerlei moeite had gegeven om inzage
van het biljet te krijgenliet men den kiezer
eindelijk met rust. Onze zegsman was over
dit feit zeer verontwaardigd en vraagt of er
tegen dergelijke onhebbelijke inmenging niets
te doen is.
Het is de Amsterdamsche Courant van heden
die dit mededeelt.
Wij kunnen dat Blad er op wijzen dat ook
in Friesland dergelijke praktijken zijn ingevoerd,
zoodat men aan een wachtwoord moet denken.
De te Leeuwarden verschijnende Courant Ons
Noorden publiceert ook een soort stembiljet
waarop de stippen voor de gewenschte namen
zijn zwart gemaakt.
Daar boven durft men te zetten„Dit model
Stembiljet moet door de Kiezers worden ge
volgd.”
Het spreekt van zelf dat verstandige Katho
lieken zoo’n onbeschoft commando beleedigend
en hoogst afkeurens-waardig vinden.
Scheveningen s haven. Wat een vreugde
in Scheveningen, wat een blijdschap over het
besluit van den Haagschen Gemeenteraad om
in het zeedorp een haven aan te leggen. Wel
is het besluit nog niet definitief, daar de ge
meente alleen zal overgaan tot den aanleg van
een binnenhaven, wanneer het rijk de voorhaven
bouwt en de Provinciale Staten een subsidie
toestaan.
Maar dat zal wel terecht komen en in Sche
veningen is men den Haagschen Raad al uiterst
dankbaar voor zijn besluit. Overal vlagde men,
de straten waren vol menschen, alom werden
PRACTISCH.
Hij: «Rijk ben ik niet, Clara, maar als
de toewijding van een liefhebbend man je boven
alles gaat
Zij: «Voor mij is dat genoeg, lieveling,
dat weet je, maar zouden bakker en
slager er ook mede tevreden zijn?”
A. »Heb je de lezing van professor Martens
bijgewoond over: «De influenza is maar inbeel
ding?”
B. «Natuurlijk niet, want de lezing is niet
doorgegaan.”
A. «Niet doorgegaan?”
B. «Neen, want de man ligt met de influenza
te bed.”
WORKUM. In de gister gehouden vergade
ring van den Raad dezer gemeente is benoemd
tot onderwijzeres aan de school in het Heiden
schap Mej. Cornelia van Dijk te Sneek;
aangenomen een voorstel van Burgem. en
Weths. om machtiging tot het doen van ver-
timmering in bet Gemeentehuis en besloten ter
gelegenheid van de Kroningsfeestenvoor
rekening der gemeente een vuurwerk af te
steken en het gemeentehuis te versieren enz.
WORKUM. Heden arriveerde alhier het
hoofd der Katholieke Kerk in Nederland Mgr.
van de Wetering, aartsbisschop te Utrecht,
het H. vormsel toe te dienen aan de
vormelingen der Parochie van Workum en
Omstreken.
WORKUM. Gisteravond was de nieuwe
muziektent op het Marktplein weer in gebruik
genomen. Het fanfarecorps Concordia" onder
directie van den heer H. Zeijlstra voerde van
half negen tot tien uur eenige welgekozen
stukkenwaaronder een paar nieuwemet
succes uit. Ondanks het koude weder luisterde
een flink publiek met belangstellingdank zij
de goede zorgen was ook de lieve jeugd reeds
veel ordelijker zoodat de uitvoering best afliep.
Naar wij vernemen zal het fanfarecorps
Crescendo" de volgende week eene uitvoering
geven.
WORKUM. Bij de j.l. Woensdag in de
Stads-Armenkamer gehouden aanbesteding we
gens het leveren van 500 roggenbrooden is
aannemer geworden Cornelis Damstra voor
f 87.50.
LEEUWARDEN, 23 Juni. Voor het Ge
rechtshof is een hooger beroep behandeldin
gesteld door den Off. van Justitie te Heeren veen
van een vonnis der Rechtbank aldaar, waarbij
I Roelof M.32 jarenthans zonder beroep
voorheen brievengaarder te Wanneperveenis
vrijgesproken van de hem ten laste gelegde
verduisteringen als ambtenaar; rapporteur,
J i - J L m II A i ii 1- -
Aan beklaagde, die sedert 1 Mei 1890
brievengaarder is te Wanneperveen, is ten laste
volkomen gelegd dat hij in het tijdsverloop van 1 Mei
in het lichaam
voedingsbodem
weefsel van de
het rupsenlichaam uit, terwijl het op deze wijze
het geheele dierljjke lichaam zoo
de Raadsheer mr. R. A. Fockema.