Over politie- en justitiezaken.
BEKENDMAKING.
WOENSDAG 6 JULI 1898.
No. 53.
Officiéél gedeelte.
Binnenlandsche Berichten.
Acht
TWINTIGSTE JAARGANG.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
bespre-
t
daar blijven tal van misdaden
een herinneringsvoorwerp in brons,
Het publiek moet
algemeen ook, doch enfin in het bovenstaande
I
H.
mededeelingdat zij tot het bestuur
eener
i
Y. KUIPERS, FIRMA H BRANDENBUR&H EN ZOON. TE WORKUM
een
men,
(Slot van het artikelvoorkomende in
het no. van 15 Juni jl.)
het beginselwaarvoor Van
van zijn leven heeft ge-
’t Is
op even
genoemd,
kan bar
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post8S oent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 oents
Voor eiken regel meer 7} oent. Bij abonnement Is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
Brieven en BerijUten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiteilijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Din.dag en Vrjjdag morgens vóór 12 unr.
in staat van
aanzien gerust de vraag gelden: Wachter,!
wat is er van den
bedillaars de hand in eigen boezem stekenblijven
om I
een nietigst zaakje om een
men eene photographic van hem
De BURGEMEESTER der Gemeente
W0RKUM-,
Gelet op eene aanschrijving van den
Commissaris der Koningin in deze provin
cie, betreffende het nemen van maat
regelen tegen brandgevaar door hooi-
broeien.
Herinnert bij dezen belanghebbenden
aan den inhoud van art. 158 van het
Wetboek van Strafrecht, waarbij verschil
lende straffen zijn bedreigd, onder anderen
tegen hem, aan wiens schuld (waaronder
is te verstaan nalatigheid, onvoorzichtigheid,
gebrek aan voorzorg, achteloosheid enz.)
brand is te wijten.
Worküm, den 4 Juli 1898.
De Burgemeester voornoemd,
T. M. ten BERGE.
Eerste Kamer. De Eerste Kamer heeft
het wetsontwerp op den persoonlijken dienstplicht
met 32 tegen 13 stemmen aangenomen. Tegen
de katholieken en het liberale lid Fennema.
De heer Bergsma heeft verlof gekregen op
naderen dag den Minister van Buitenlandsche
Zaken te vragen of de stand der besmettelijke
veeziekten hier te lande voor de Belgische
regeering aanleiding is, de grenzen voor den
invoer van het Nederlandsche vee open te
stellen.
De laatste regel van onze aanhaling uit
Camphuyzen’s Meieche morgenstond brengt ons
der Geref. Kerk B. te Leeuwarden zich tot
dus het zwijgen aan den heer Commissaris der Koningin met de
r*zl z,zl 1 r. zl n 4* nif V» 1-XZ1C.41111 V* nnnn.1
op, om óf de «herrie” j]di.
verlietliet
vervaardigen.
«Wat men gevreesd had, gebeurde. De
ongelukkige had nog niet lang de gevangenis
verlaten of hij maakte zich weer aan diefstal
schuldig en begaf zich met het gestolene naar
Rotterdamom zich van daar per stoomboot
naar Engeland te begeven. Eer hij echter op
de boot aankwamwas hij reeds in handen
der politie. Hoe kwam dat? Zoodra de diefstal
ontdekt waswerd er door de telegraaf geseind
naar alle havenplaatsen. Zoo was ook te Rot
terdam de tijding van het gebeurde aan de
politie aldaar bericht en werden er nasporingen
gedaanvooral in logementen en bij stations
van stoombooten en spoorwegen. Die naspo
ringen waren niet te vergeefsch. Men ontdekte
werkelijk den dief, maar deze loochende aan
vankelijk de gepleegde misdaad. Hij verbleekte
echter toen hem zijn portret vertoond werd
dat uit de gevangeniswaarin hij vijf jaren
had doorgebracht, per spoor was overgezonden.
Daaruit kon nu wel niet bewezen worden, dat
hij de misdaad had verrichtmaar het kwaad
vermoeden tegen hem werd versterkt, en dit
Bijzondere, ook droevige, omstandig
heden hebben ons verhinderd dit stuk vroeger
eene plaats te geven. Tot recht begrip voor
den lezer achten wc het dienstig te herhalen
dat we in bovengenoemd no. wezen op een
paar uitdrukkingen in den mond des volks:
1°. «Met al de hooggeroemde beschaving
der negentiende eeuw neemt ’t aantal misdaden
ontzettend toeen
2°. «De geslepenheid wint er aan en de
ijver of het doorzicht der justitie verflauwt, wagens
want daar blijven tal van misdaden ver- d'ensten
borgen.”
Wat de eerste uitdrukking aangaat, hebben
we in een populair gesprek tusschen mijnheer
en mevrouw Groothuis er op gewezen
dat ’t in den goeden ouden tijd ook lang
niet pluis was;
dat de «koningin der aarde”, de pers,
thans elke misdaadzelfs in den meest
verborgen hoek der wereld gepleegdoveral
bekend maakt en dat de vrees voor de publieke
opinie (openbare meening)reeds veel kwaads
heeft voorkomen
dat aan de opvoeding en het onderwijs veel
meer zorg wordt besteeddan voorheenen
eindelijk
dat mijnheer Groothuis zijne wederhelft aan
’t verstand trachtte te brengenhoe de boos
wichten in de laatste jaren drie gevaarlijke
vijanden hadden gevonden in stoomtelegraaf
en licht.”
Mevrouwdie er iets van begreepwaagde
de opmerkingdat stoombooten en spoorwegen
den deugnieten juist een welkome gelegenheid
aanbodenom vaardig te kunnen ontsnappen.
Zoo ver waren we gevorderd. Laat ons nu
allereerst dit gesprek voortzetten.
«Maar nog meer,” antwoordde de heer
Groothuis, «om ze weer op te sporen.
«Luister, ik zal u wat verhalen. In een
der gevangenissen was een booswicht, van wien
men, na het uitdienen van den straftijd, weinig
beterschap verwachtte. Eer hij de gevangenis
te meer, daar men een groote geldsom bij hem
vond, die hij niet uit de gevangenis had mede
gebracht. Het vermoeden werd zekerheid
toen de ongelukkige zijn misdaad beleed. Hij
werd weder teruggebracht naar de gevangenis,
die hij zoo kort te voren verlaten had.
«Zulke gevallen zijn zoo zeldzaam niet en
evenmin de wijzewaarop diefstallen ontdekt
en verhinderd worden.
Een groot kassier waren eens eene menigte
bankpapieren ontvreemd. De nommers der
bankbiljetten waren echter bekend en nu werd
door de telegraaf alom bericht, welke biljetten
gestolen waren. Op die wijze kwam men de
dieven op het spoor. De telegraaf, de spoor-
en stoombooten hebben al heel wat
I uiensieu aan de politie bewezen. En van de
photographic zal tot herkenning van misdadigers
gedurig meer gebruik gemaakt worden. Ze
vervangt de signalementen, die lang zoo bruik
baar niet zijn, om verdachte personen te her-
kennen.”
Tot zoo verre dit gesprek, ’t Komt ons
voordat ’t genoeg geeft om den «goeden
ouden tijd” niet terug te verlangen. De wreede
straffen als vuur- en waterproef, pijnbank,)
geesseling, brandmerk, doodstraf, wij willen
er van zwijgen. Hoe menig onschuldige is
gemarteld en gefolterd. Bewezen is, dat de
toenemende beschaving verzachting op dit gebied
heeft teweeg gebracht en men neme de stati
stiek te baat om omtrent het aantal misdaden
oordeel te vellen. Bovendien bedenke
dat het met die hooggeroemde beschaving wordt bovendien
ook nog niet alles is. Waar nu nog een
wetsontwerp op den leerplicht tot het dertiende
als van zelve tot ons tweede punt van
king:
«De geslepenheid wint er aan en de ijver
of het doorzicht der justitie verflauwt, want
daar blijven tal van misdaden verborgen.”
ons onmogelijk de weerlegging te geven
zangerigen toon als de dichter, pas
Doch ook een morgenstond in Mei
en guur zijnevenals een Juli-dag
van het heden.
«Daar blijven tal van misdaden verborgen
Wij hebben in ons eerste artikel er eenige
opgenoemd. Maar we meenen op grond van
het vorenstaande te mogen aannemendat er
vroeger oneindig meer verborgen bleef dan thans.
«De geslepenheid wint er aan! Ongelukkig
is dit waar. De kennis kan verkeerd werken.
Een ontwikkeld hoofd alleen is niet voldoende.
Daar moet een goed hart onder zitten. En
beide moeten een wil vormen om het goede
te bewerken. Men kan hier op de openbare
scholen schelden, ’t zal de vraag zijn, hoe de
ijskoude dogma’s den boel hebben verbruid.
«Maar «de ijver of het doorzicht der justitie
verflauwt 1”
Wij hebben geene enkele reden om de
waarheid dezer stelling aantenemen. Integen
deel hebben we geheel andere uitkomsten
ontmoet en dit niettegenstaande de ondankbaar
heid en de tegenwerking van het publiek.
Want men vergete het niet. Enkele onhan
dige personen, niet voor hunne taak berekend,
uitgeslotenis de politie en de justitie daar
I om bet leven en den eigendom, de rust en de
orde van ieder en van het algemeen te be
schermen. En ieder Burger van den Staat
is gehouden zijne medewerking te verleenen.
Dit is zijne plicht.
En wat is nu de werkelijkheid?
Men betitelt al die heeren met leelijke
namen de weZdenkenden zonderen zich af, omdat
ze er geene drukte mee willen hebben en de
kwaadwilligen komen
te vergrooten, óf in de gelegenheid te zijn een
duit te «verdienen, in den vorm van «getuigen-
geln ij>> i legenheid
Dat «getuigengeld nu is een zaakje van I
aanbelang, waarop we ten slotte willen wijzen.
Zijn onze inlichtingen juistdan geniet een
getuige in de gemeente zijner inwoning als
Het ligt niet
morgen?” en mogen de der justitie,
te onderzoeken in hoeverre partijzucht de worden behandeldde regeling der vergoeding de verdediging des vaderlands zinnebeeldig
onkunde heeft bevorderd en daardoor de mis- doet hier veel ter zake. IL.»
daad in de hand gewerkt. medewerking, het publiek wil dit over ’t
Achwaren alle menschen wijs
En wilden daarbij wel 1”
van buiten het tot vijf a zes gulden kan bren
gen. r
dat b. v. een werkman te Amsterdam, g._
van een
belang en
van eenige mededeeling, omdat hij er
schade door kan lijden. Zijn halve gulden
En te verwon- den generaal Eland hulde wordt gebracht
deren valt het evenmin, dat een sjouw
een i
DIENSTPLICHT.
De wet op den persoonlijken dienstplicht is
Zaterdag door de Koningin-Regentes ondertee-
kend.
De fabrieksarbeider Jochem S., uit Bartle-
hiemdie in den avond van 9 Juni j.l. een
moordaanslag op zijne vrouw gepleegd en daarna
zich zelven zeer ernstig verwond heeft, is van
het Diaconessenhuis te Leeuwarden overgebracht
naar het krankzinnigengesticht te Franeker.
De vrouw heeft verleden week hersteld ge
noemde ziekeninrichting verlaten.
ATJEH.
De correspondent der N. R. Ct. seinde Zater
dag uit Batavia
«Kolonel Van Heufsz viel den 28sten Teupin
Raja aan. De vijand liet 32 dooden achter;
aan onzen kant werden 3 minderen gewond.
Den 29sten nam Van Heufsz Sangget Menoe.
De vijand liet 29 dooden achter. Aan onzen
kant sneuvelden de le luit. Goldenberg en 4
minderen; 8 werden gewond.
Na in Ndjong leeftocht medegenomen te
hebben vervolgden de onzen den vijand.
Den 30sten werd opnieuw gevochten.
Panglima Polim is nu in Samalanga.”
Dezelfde correspondent seinde gister.
«Partijgangers van Toekoe Oemar bedreigen
Kolonel Moorrees gaat met de helft van
Het 7de bataljon snel daarheen.”
Naar de A. R. Ct. meedeelt, zal bij ge-
1 van de inhuldiging van H. M. de
Koningin een groot gala-diner gegeven worden,
waartoe o. a. de leden der Staten-Generaal
zullen worden uitgenoodigd.
waterproef, pijnbank vergoeding slechts vijftig cents, terwijl iemand Naar men verneemt, ontving de Minister
- 3 van Oorlog Vrijdag, op den dag der bekrach-
Te verwonderen valt bet dan ook niettiging van bef wetsontwerp tot invoering van
die iets I den persoonlijken dienstplicht door de Eerste
misdaad afweet, zich in zijn eigen Kamer, van de weduwe van generaal M. D.
in dat zijner huishouding onthoudt graaf van Limburg Stirumden grondlegger
financieele I der beweging voor de afschaffing der plaats-
j vervanging en oprichter en voorzitter van den
bij""dadelijke "betaling" tót Anti dienstvervangingsbond, een schrijven waarin
negen stuivers teruggebracht' En te verwon- den generaal Eland hulde wordt gebracht en
I j- ix l.x-j_x-j-tjeslooper erkentelijkheid betuigd voor het welslagen van
jaar noodig is niet alleen, maar tevens zooveel in een afgelegen deel gaarne als getuige wil zÜy poging om F
verzet en «bezwaren” ontmoet, als het thans j optreden in een nietigst zaakje om een flink Stirum een groot deel
wijzen zijnde, mag ten dezen daggeld te verdienen. streden, tot wet te verheffen.
.i aan den ijver en het doorzicht De brief waarin aan deze dankbare gevoe-
dat grootemisdaden verborgen laD8 «’ting werd gegevenstrekte tevens ten
kleinezelfs de nietigste geleide van een herinneringsvoorwerp in brons,
voorstellende en behoorende tot de nalatenschap
van generaal Van Stirum.
Verpleging van behoeftige krankzinnigen.
liggen vingerwijzigingen genoeg, om tot betere Korten tijd geleden wendde de diakonie
uitkomsten te geraken.
Voorloopig doen we er
toe.
EN
\ms- M IIIIF.IIÏEVIII?
iinii iniiii rm
i
9
UITGEVER:
