No. 81.
WOENSDAG 12 OCTOBER 1898.
De Godin der Mode.
Binnenlandsche Berichten.
Officiéél gedeelte.
Acht en twintigste Jaargang.
Er
Y. KUIPERS, FIRMA H- BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
De jongste Gemeenteraadsverkiezing
te Workum.
wii" h iinuin:\m
mui iiioii ui iesli ui.
Dit Blad versohijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG
i
n
voor
r?
i
S
I
Prjjs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIÉN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
Gedeputeerde Staten betreffende
de Warnser brug.
f-
rd
et
er
et
g-
g-
an
3
O
t
t
Q
n
h
4
et
>r-
irs
.at
ok
lat
in
I-
et
'g
et
9-
?e
rt
e
!t
n
k
en mededeelingen.
de begrooting der gemeente
verderfelijk acht, voor
Want immers zij was tot
om afschrijving
van hoofdelijken
stort de ergerlijkste tranenomdat ze in de sterke, overwonnen door de Godin der Mode. J
het land der vrijheid nog wel, gedwongen I
wordt ook hare offers te geven voor iets wat
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiteilijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrydag morgens vóór 12 uur.
hebt kolen noodig en ik graaf
gevalen uit is de oorlog De
lijke gedrochten liggen daar ten speelbal
wind en golven
kwaad doen.
Hoe groot
ze ellendigwat ze
de openbare school,
dit voetstuk verheven door een aantal vinnige
en hardnekkige bestrijders, die éénmaal in dit
gelid, moeielijk zonder zelfverloochening konden
wijken, ook al werd daar eene pacificatie ge
sloten. Eene guerilla-oorlog zou den «helden”
alzoo nog roem en naam verschaffenal was
de eer dan ook buiten gesloten.
De Godin der Mode voert haren scbepter,
als ’t ons gebleken is, bij de heeren der Schep
ping. Gewoonltjk wordt de zwakkere helft
van ons geslacht gerekend tot het gehoorzame
element. Eilieveer mogen eene wat lintjes
en strikjeswat hoedjes en ponnetjes noodig
zijn, wat beteekent dit alles? Eene kleinigheid,
die de ijdelheid zoo’n weinigje te gemoet komt,
Bij Kon. besluit is benoemd tot burge
meester der gemeente Sloten de heer O. Greebe,
en is benoemd tot kantonrecbter-plaatsver-
I vanger in het kanton Dokkum de heer J. A.
Drijber, burgemeester van Ameland.
De St.-Ct. no. 234 bevat de goedgekeurde
statuten der vereeniging «Fanfarecorps Klimop”
te Berlikum.
I
VERGADERING van den RAAD der
gemeente HINDELOOPEN op Don
derdag den 13 October 1898, des
voormiddags 10} uur.
Te behandelen punten:
I. Ingekomen stukken
II. Vaststelling van ooo
van het burgerlijk armbestuur en van het burger
weeshuis dienst 1899.
Aanbieding van een concept-adres ter be-
van subsidie, ingevolge art. 49 der onder-
Als in ons vorig no. reeds is gemeld is bij
de jongste Gemeenteraadsverkiezing de over
winning geweest aan den candidaat der liberalen,
j den heer Jansen. Hij had er vijftig stemmen
boven zijn medecandidaatden heer Feenstra.
’t Is bekenddat we ons in den regel met
de verkiezingen voor den Gemeenteraad niet
1 inlaten. De omgeving in onzen hoek is van
dien aard, dat elke kiezer het geheel tamelijk
wel kan overzien. Iets anders is dit met ons
zuster-blad De Banier. (Men zie het Ingezonden
stuk in ons vorig no.) De heer Feenstra diende
gekozen te worden, al was de Redacteur ook
een vriend van proportioneel kiesrecht
Opmerkelijke bekentenis! Opmerkelijk, dewijl
hij als tegen-candidaat optrad tegenover den heer
Van Gilse, in het district Sneek, den beer Van
Gilse, voorzitter van den bond voor proportio
neel kiesrecht. Met zoo’n beginsel voorop, gooit
men toch den voorzitter eener zoodanige ver
eeniging niet omver. Ten minste stelt men
zijne belangen achter bij die van het algemeen.
Men kan, met al zijn ijver, z’n doel voorbij-
loopen.
Zoo ook bij deze verkiezing.
De liberalen hebben overwonnen en dit
hetzij hier ronduit verklaardongetwijfeld met
de hulp der katholieken. Die hulp was niet
gevraagd, die hulp werd ongevraagd verleend.
Maar bestaan daarvoor geene redenen?
Wie het verslag der laatste Raadsvergadering
van Workum heeft gelezen, bekwam ongetwijfeld
den indruk, dat de heer Kroeze, aan ’t hoofd
der anti revolutionaire en christelijk-historische
partij zoo ongeveer de wetgever der gemeente
was gewordengesteund door den
om de burgerlijke armbesturen van
en Oudega te vereenigen.
De Mode is eene Godin.
Naar 't heet, eene Godin van de Nieuwere
Richting. In de oudheid had men natuurlijk
in geen
i vreese-
r 1 van
en kunnen zelfs geen muis
zullen wenschendat de ijdelheid van onze
besproken Godin op velerlei gebied worde
gekortwiekt.
Werkt er allen toe mede, gij, die invloed
op uwe omgeving kunt uitoefenen. H.
maar voor de heeren is die Godin eene brutale,
eene veel-eischende, eene verslindende
Dan vooral als ze die heeren tegen elkander
in ’t harnas jaagt. Dan vooralals zede
oude coquette, wil twisten over ’t vooraanzitten i
in de Synagoge. Want ziet, dat heeft ze altijd
gedaan en alszoodanig is er ook al weder geen
nieuws onder de zon. Bij de meest groote
slachting is zij er, die regeert. En de groote
maatschappij is haar dienaar.
Wilt ge bewijs?
In 1870/71, bij den oorlog van Frankrijk
Duitschland, werden de Duitsche zoowel als de
Fransche geweren en kanonnen genegeerd, zelfs
de allerbekwaamste aanvoerders werden ter zijde
gesteld voor schrik nietlezervoo r
den eenvoudigen Duitschen schoolmeester
Duitschland kende leerplicht, elk Duitsch soldaat
was degelijk en wel onderwezen en daarom
kon hij, als zijn bevelhebber sneuvelde, in diens
plaats optreden en het kommando overnemen. I
Zoo werd geredeneerd en hoeden af voor i
den Duitschen schoolmeesterdie Frankrijk
De Mode eischte dezen te bewie-
deze vervuld werd door een anti-
revolutionair dan zouden deze de meerderheid
hebben gehad en dus maar onbeperkt hebben
kunnen heerschen, spijt proportioneel kiesrecht.
De katholieken schijnen daar zoo iets tegen
gehad te hebben en ze steunden uit eigen
beweging den liberaal, die gekozen werd, zoo-
dat nu de verhouding is 5 anti revolutionairen,
5 liberalen en 1 katholiek. Aan den laatsten
dus de beslissende stem. Dom is deze handeling
niet. Integendeel getuigt ze van eene wel
overlegde politiek.
De uitslag moge den proportioneele tot
nadenken stemmen 1 H.
en machtig zal de mijnwerker j
zich gevoelen bij het besef, dat hij de macht
bezit over vrede of oorlog. God Mars moet
dus zijne vrienden zoeken onder de gewone
werkliedenWe kunnen ons voorstellen, hoe
deze zullen jubelen bij deze uitkomst. Mars
Weest blijde met den blijden!
Intusschen niet al te overmoedig. De
Godin is zoo wispelturig en die kuur heeft ze I
vooralals ze het meest gevierd wordt. Dan
stoot ze den pas verheven gunsteling van zich, I
om weer een ander voorwerp harer min te
kiezen.
Ten opzichte van den oorlog vooral heeft
thans den gebieder aller Russen, Czaar Nicolaas,
de man der ontwapeningsvoorstellen, het bepaald
verbruid. Immers de ijdelheid steeg al hooger
en hooger en nu komt daar pardoes zoo’n
nuchter woord tot aftakelingEn datnu
daar pas de Spaansche vloten tot wrakken zijn
geschoten
’t Heeft al den schijn, dat op zekere oogen-
blikken ook aan Goden en Godinnen breidelen
worden gesteld.
Welnu, er zullen weinigen zijndie niet
zoo klaar als helder bronwater,
eene waarheid als eene koe. Dege
lijkheid gegrond op algemeene ontwikkeling
op algemeene kennis.
Hoezeer zou men zich warm maken tegen
iederen bedillaar, die kennis en wetenschap
aan de kinderen des volks zou willen onthou
den.
En toch als daar een wetsontwerp op den
leerplicht wordt aangeboden omdat nog hon
derden ouders in averrechtsche richting sturen
ten opzichte hunner kinderen dan komt daar
de kerk (niet een, maar een summa van
kerken) zich tegen zulk een snood bedrijf
verklaren als een ongehoord ietsals een
leegtrommelen van den buidelaan wien ze
zelve zoovele zilverlingen heeft ontlokt.
Gewis, de zilverlingen brachten het heil niet
aan, wat bedoeld werd. Die van Judas b.v.
waren al van zeer verdacht allooi. Maar de
anderevoor christelijke belangen
leverden ook voor dat christendom oogenschijn-
lijk bittere vrucht. Althans de Godin der Mode
VERGADERING van den RAAD der
gemeente Hemelümer Oldephaebt
en Noordwolde, op Zaterdag, den
15 October 1898, des voormiddags
te 9| ure.
Punten van Behandeling:
I. Ingekomen stukken en mededeelingen.
II. Adres van den Raad der gemeente Leeu
warden, betreffende verhooging van de rijks- en
provinciale bjjdragen in de verplegingskosten van
behoeftige krankzinnigen.
III. Benoeming van leden in de Commissie
van toezicht op het lager onderwjjs in deze ge
meente.
IV. Verzoeken
omslag.
V. Missive van
vernieuwing van
VI. Voorstel ivan Burgemeester en Wethouders
om den waagmeester te Koudum eervol ontslag te
verleenen.
VII. Idem
Kolderwolde
VIII. Commissoriaal rapport van het onderzoek
der gemeente- en armvoogdjj-begrootingen
Koudum den 10 October 1898.
De Burgemeester,
B. M. TROMP.
III.
koming
wijs wet.
IV. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot het verleenen van subsidie aan het Burgerlijk
Armbestuur, dienst 1899.
V. Regeling van het herhalings-onderwijs in
den winter van 1898/99.
VI. Uitloting van een aandeel in de bestaande
geldleening.
Hindeloopen den 8 October 1898.
De Burgemeester,
Van NAUTA.
overwon.
rooken.
Doch de dame is grillig. Ze heeft zoo i
bare gunstelingen bij tijd en wijle.
De schoolmeester is van zijn hoog standpunt
gevallen en de mijnwerker is thans de
meestgeliefde. De vloten ter zee, ze manoe-
vreeren links en rechts, doch alles door stoom
en met stoom. Nu zou men oppervlakkig
denkendat de stoom een complimentje zou
krijgen’t is bekend evenwel dat voor ’t ver
krijgen van stoom steenkool noodig is en om
deze te bekomen, moeten de mijnwerkers hunne
krachten inspannen. Van die mijnwerkers nu
hangt alles af. Al geeft de schatkist millioenen
bij millioenen voor de meest vreeselijke ijzeren
of stalen gedrochtenen al worden daarop I
bevelhebberen geplaatst, belichaamde wonderen
van kennis en moed, dat alles baat niet, wan
neer de mijnwerker stilletjes zijne hulp weigert.
Doodeenvoudig kan hij verklaren: «man, je j
ze in geen 1
Workum
heer Nauta.
De vergadering bestond toen uit 5 anti-revo-
lutionairen4 liberalen en 1 katholiek.
was ééne vacature.
Als nu
vele Goden en Godinnen, en lieden van weten-
schappelijke opvoeding kennen ze op hun
duimpje, althans zij dienen ze te kennen.
Waartoe anders zouden ze wetenschappelijk zijn?
Men had goede en slechte Goden en Godin
nen. Men had ze te land- en te zeewaart.
Men had ze in ’s hooger sferen en men had
cultuurgodenenz., enz. De Godenleer omvat
eene studie van aanbelang. De Heilige Schriften
bemoeien er zich mede en de niet-heilige van
deze en vroegere dagen evenzeer. Toch komen
de laatsten met de eersten in ’t gareel en
wordt een drinkebroer een evenknie van Bac
chus, den god van den wijn, een spotter” een
soortgelijke van den Mammoneen krijgs
haftige een item van Mars, enz., enz., enz.
Die oude Godenleer heeft waarde ook voor
onzen tijd. En deze waarde grondt zich «een
voudig op doze stelling: ’t "Was in de vorige
eeuwen ook niet zoo als ’t behoorde, evenmin
als ’t nu iszoo het behoort. Er haperde
toen wat aan en er hapert ook thans nog wat
aan. Ziet, dat is de quaestie, dat is de door-
loopende quaestie door alle eeuwen heen. Elke
eeuw zal een greintje meer der eeuwige quaestie
ter oplossing aanbieden, maar de volmaaktheid
zal voor de naaste eeuwen nog altijd op zich
laten wachten. Dit te wetenmag voor het
minst tot bescheidenheid stemmen. En daarmee
is alle verwaandheid en waanwijsheid gehekeld.
Daar heerscht ook in de politiek
immer door de Godin der Mode. En daarmee
is tevens gezegddat deze Godin niet alleen
eentje is van de Nieuweremaar tevens eene
der Oudere Richting. Zij heeft als slinger
plant hare klawieren omstrengeld aan het be
staande om dit voor het minst oogenlijk te
doen schijnen. De zelfzuchtige mensch ziet
aan, wat voor oogen is, en met zijn bekrompen
brein gaat hij daarop in. Hij kleedt zich a la
modeen als de hooger geplaatste hem een
fat gelieft te noemen, ’t is den verblinde on
verschillig-, hij slaat door als een blinden vink,
wel wetendedat in ’t land der blinden één
oog Koning is.
Los is de ondergrond en weldra wordt het
«Hosannahdan ook vervangen door een
«Kruist hem Wij moeten van deze wuftheid
niets hebben en gunnen ze gaarne een ander.
Uitsluitend degelijkheid moet het fundament
van staat zijn.
Dat is nu
dat is nu