I
De verkiezing te Veendam.
No. 24.
WOENSDAG 22 MAART 1899.
Wat Turken wel weten.
Officiéél gedeelte.
Buitenlandsch Nieuws.
Nkgkn en twintigste Jaargang.
Dit Blad versohijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Als men den loop der gebeurtenissen ge- ekomeD) d;e den Tsaar een petitie willen
durende de laatste dagen nagaat, zegt de Köln
1
t
Prys per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
PHIJS der ADVEBTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
UITGEVEBt
Y. KUIPERS, FIRMA H, BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
hartelijk blij dat hun oppositie in dit geval
slechts platonisch is geweest.
ENGELAND,
de begroetingen
hagelbuien ons
in de afgelegde
zeker bij de
lied
Hoor de golfjes kabbelenzij voeren haar
mede, de gouden lente!
Hoor de vogelen juichen het lied der lente
Hoor de planten fluisteren: zij komt ons wek
ken tot het rijke leven in zonneweeldezij
de schoone lente 1
Uw bekoring kan niets wat leeft ontkomen.
Zie den grijze, moedeloos en koud in langen,
ring -
beeld van ontbinding weder is verdwenen.
Zelfs de democratische en sociaal democratische
Was ’t meerder weelde
Dan lentevreugd
Die Adam streelde
In Edens jeugd?
Of breidde de aarde
Toen de eerste Bruid
Haar bruidskrans gaarde
Zich schooner uit?
Staring..
Gezegende Lente, Pascha der natuur, gij',,
rein en lieflijk als het pas geworden leven 1
Hernieuwd wonder der opstanding! Balsemend
•en, waarvan de inhoud overeenstemt
oordeelen, dat hij is een votum van afkeuring
1 als tegen den bevorderde zei ven.
niet g- dacht hebben.
Lord Russelde «lord chief justice” van
Engelandis door de Regeering aangewezen
wijlen lord Herschell te vervangen in de
commissie van arbiters voor bet Venezolaansche
grensgeschil. Wie den overledene zal vervan-
in de Engelsch-Amerikaansche commissie
de regeling der geschillen tusschen de
en Canada is nog niet uit-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dingdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
deel althans met den heer j Hierbij deelde hij mede dat aan dit vaartuig
eene nieuwe verbetering was aangebracht,
zoodat het niet langer «blind” kon heeten,
maar voortaan zijn koers zou kunnen bepalen
zonder boven waver te komen.
Het Lagerhuis is bezig met
voor Oorlog en Marine en heeft
Donderdagavond de aangevraagde gelden voor
de bemanning der vloot toegestaan. Een amen
dement om dat cijfer te verminderen, werd met
153 tegen 49 stemmen verworpen. De vice-
minister van Marine Macartney (de minister
Goschen is nog ongesteld) herbaalde de ver
zekering dat de Regeering deze sterkte der
vloot noodig achtte om haar opgewassen te
doen zijn tegen tenminste twee der voornaamste
I andere zeemogendheden.
en Rijksdag heeft gekregen bet schrik-
van
en
’t Is alsof ze
menschheid toeroept
«Maar ook gijdie zit te treuren
Om verloren zielsgenot
Wil het hoofd bemoedigd beuren
Ras verandert licht uw lot;
Trad de tijd uw heil ter neder
Straks geeft hij ’t licht dubbel weder.
’t Mag onder deze indrukken niet verwotr-
deren. dat we met volle instemming hier laten
volgen ’t onderstaande stukje van Nora ge
plaatst in Het Nieuws van den Dagvan
Zaterdag, 4 8 Maart j.l. H.
Bij een oproer in de lucht, zegt een Turkscb
spreekwoordverschuilt de zon zich achter de
wolken.
En onze dichter Laurillard was
Turken in de leer geweesttoen bij zijn
deed hooren
«Wolken zie ik grauw en dicht,
Die des hemels licht ontluist’ren
En aan mijnen blik verduist’ren
’t Schijnsel van het zonnelicht.
Te Veendam heeft men er
anders over gedacht Wel stelden de liberalen
daar den heer Smidt weder candidaatdoch
de socialen droegen den heer J H. Schaper
voor en deze werd gekozen met 1597
stemmen tegen 1426 uitgebracht op het afge
treden lid.
Welke is nu de beteekenis van dezen uitslag?
In verband met bet bovenstaande zou men
j Zij hebben overwonnendoch men overscbatte
de waarde dezer overwinning niet. Vooreerst
heeft bet denkbeeld bij velen zeer waarschijnlijk
I opgeld gedaandat de bevorderde nu reeds
«genoeg verdiende” en dat het lidmaatschap
der Kamer daarbij niet noodig was Want het
is een feitdat er in den lande genoeg ge
vonden worden van oordeeldat het lid ziin
I der Kamer a f 2000 per jaar een bijzonder
vette betrekking is. Hoewel deze kiezers wel
niet tot de snuggersten gerekend kunnen wor
den, tellen ze toch mee, want zij stemmen,
en elke stem heeft waarde.
Maar aan den anderen kant heeft men te
De BURGEMEESTER der Gemeente
WORKUM maakt bekend, dat de
verkoopers van sterken drank in ’t klein,
die na 1 Mei 1899 hun beroep wenscben voort
te zetten, hiervan uiterlijk vóór 1 April schrif-
van guren wintertijd zie hem blij en dankbaar nu
verjongen in de straling van uw gouden aan-
schijnziehoe jonge teere menschenplanten
zich drenken aan uwe levensbronne I Gij doet
i grijze winternevelen vluchten, en grijze sombere
zielenevelen moeten wijken voor uw aangezicht.
j Gij Godsgeschenkpredikt eeuwig leven
strooit uw bloemenschat tot op de graven en
de kranke spreekt met nieuwen moedoch
te schoon is de aarde om nu te sterven.
Zachtjes trilt die stem mee in den jubel
voor u, o blijde levenwekster, u, reine voedster
van het leven
«Maar de zon is niet gebluscbt
Boven ’t zwart dier wolkgordijnen
Staat zij onverzwakt te schijnen
In verheven kalme rust
Welke levenservaringen het lot onzer dichter
geweest mogen zijnniemand zal hem zijne
Turkscbe leer ten kwade duiden. Zij is waar
en niet anders.
Waar is bet, dat we thans de Lente intreden
en al moge ’t evenzeer waar wezendat de
koude Noordenwind met zijn
een wiotergeziebt geeft, als we
wintermaanden zoo maar even, als ter loops,
mochten aanschouwende Lente komt
geeft als de Godsgetrouwe bare zegeningen,
onder allerlei beproevingen der
DUITSCHLAND. In heel de Duitscbe pers I om
is er maar één stem van bevrediging dat door
de oplossing welke het conflict tusschen regee-
gen
voor
I Vereenigde Staten
bladen welker vrienden tegen bet compromis
gestemd hebbenzijn in den grond der zaak
In het district Veendam heeft eene verkiezing
voor een lid der Tweede Kamer plaats gehad,
noodzakelijk doordien de voor dat district zitting
j hebbende heer Mr. E. A. Smidt eene bevorde
ring gewerd bij de rechterlijke macht. De
Wet eischt dan. dat de bevorderde zijn ontslag
neemt als lid der Kamer. Hij is echter on-
middeliik herkiesbaar.
De Wet stelt dezen eisch als waarborg voor
de vrijheid der verkiezingen en van den ge
kozene. ’t Kon mogelijk zijn, dat de Regeering
door bevordering een «lastig” kamerlid op de
hand trachtte te krijgen En ziet, nu hebben
de kiezers uit te maken of dit al of niet het
geva] is.
In den regel wordt het ontslag-nemende
bevorderde lid zonder eenig verzet herkozen.
Geen der politieke partijen denkt er aan
tegenover den aftredende eene andere candi-
datuur te stellen.
telijk op ongezegeld papier aan het College
Burgemeester en Wethouders behooren kennis
te geven, teneinde geen stoornis in hun beroep
te ondervinden.
Workum. den 28 Februari 1899.
De Burgemeester voomoemd
T. M. ten BERGE.
partijen. De anti-revolutionairenchristelijk-
historischen en katholieken hebben geen candi
daten gesteld officieel ten minste niet. Maar
of ze daarom niet gestemd hebben is eene
andere vraag. En dan komt deze er nog bij
op wien? Letten we even op vorige cijfers
in verband met de thans verkregene.
Bij de algemeene verkiezingen in Juni ’97
werden 4492 geldige stemmen uitgebraebt.
Mr, Smidt werd toen gekozen met 2326 stem
men, terwijl voorts verkregen de heeren D. R.
Mansholt (protectionist) 24 8, M H. A. van
der Valk (anti-rev. en kath.) 1467 en H. P.
G. Helsdingen (soc.-dem.) 465 stemmen.
Deze cijfers geven te denken.
Tegen 4492 geldige stemmen van ’97 wer
den er nu slechts 3023 uitgebrachtdat is
ongeveer een 1470 minder of evenveel als de
candidaat der anti-revolutionairen en katholieken
erlangde.
Mr. Smidt werd gekozen met 2326 stemmen
en verkreeg thans slechts 1426, dat is precies
900 minder. Een protectionist (voorstander
vau beschermende rechten) was thans niet
aanbevolen. Rekenen we ’t aantal stemmen
van den heer Mansholt maar bij die van den
heer Helsdingenden sociaal democraat, dan
verkrijgen we 218 en 465 of te samen 683. j
En nu is de heer Schaper gekozen met wel
1597 stemmen, zoodat de sociale heeren alzoo
ruim 900 zijn vooruitgegaan, of ongeveer bet
zelfde cijfer, dat de liberalen minder verwierven
Als nu zoo de zaak staatis de quaestie zeer
eenvoudig Maar dan moeten ook alle anti
revolutionairen en katholieken zich van stemming
hebben onthouden. En is dit inderdaad het
geval
Van meer dan ééne zijde wordt dit ontkend.
Dat anti-revolutionairen hunne stem aan een
sociaal-democraat kunnen geven, hebben
belang bij de ontbinding van den Rijksdag
had, allerminst evenwel de regeering, welke
zeker bij een nieuwe verkiezing een Rijksdag
terug gekregen zou hebben waarvan het zeer
de vraag zou zijn geweest of deze de leger-
voorstellen gemakkelijker zou hebben aange
nomen dan de tegenwoordige. Teekenend is
ook dat de conservatieven en agrariërs, die
anders altijd hun voordeel in conflict-geruchten
zienna eenig overleg toch ook tot de over
tuiging gekomen zijn dat met een conflict ten-
gevolge van het niet bewilligen van 7000 man
niets was aan te vangen. Ook zij verklaren
zich thans ingenomen met het compromis en
wijzen er op dat het uitlokken van een conflict
wegens kleinigheden altijd verwerpelijk is.
De Regeering heeft een aanschrijving tot
de besturen van Duitsche spoorwegen gericht,
waarbij dezen gelast wordt de slagboomen bij
overwegen op zoo grooten afstand van de
sporen te plaatsen, dat er voldoende ruimte is
voor een paard en rijtuig tusschen de slag
boomen en de sporenvoor het geval deze
achter een plotseling neervallenden slagboom
mochten geraken.
Men hoopt zoodoende ongelukken bij over
wegen te voorkomen.
FRANKRIJK. De Fransche Zeemacht heeft
in de Kamer den minister van Marine Lockroy,
die de algemeene beraadslagingen over zijne
begrooting opende, stof verschaft tot eene rede
waarin hij aantoonde, dat de Regeering in den
laatsten tijd gehandeld had alsof morgen de
oorlog stond uit te breken wat nog de beste
wijze was, zeide de minister, om den vrede te
bewaren. Hij had getracht een nieuwen geest
in de marine te brengen, haar te verlossen van
de oude sleurde west- en zuidkust was ver
sterkt, de verdediging der Algerijnsche kust
we j verzekerd enz. Voorts stond de minister stil
indertijd gezien in ’t district Schoterland, toen i tij de diensten welke men van de onderzeesche
de heer Domela Nieuwenhuis verkozen werd torpedobooten hopen mocht en bij de treffelijk
En van de katholieken wordt nu beweerd, dat i geslaagde proefnemingen met de Gustave Zédé.
Ze - VOOr een Óeei mmaus - uiri ucu ncci
Schaper zijn meegegaan, na diens verklaringen
tegenover het hangende wetsontwerp op den
leerplicht.
Doch hoe het zij, den liberalen kan het ver
wijt van flauwhartigheid niet ontgaan. Al
mogen ze honderden malen van verrassing spre
ken bij een tusschentijdscbe verkiezing eigen-
lijk zoo wat om den vorm toegegeven
doch ze wisten, dat de candidatuur van den
heer Schaper was gesteld en die wetenschap
alleen moest voldoende geweest zijn hen tot
den meesten ijver aan te sporen.
Voor ’t beden is er geen verder doen aan
en moeten we de houding en de daden van
den heer Schaper afwacbten. H.
gemaakt.
RUSLAND. Te St.-Petersburg zijn vertegen
woordigers uit alle standen van Finland en uit
iedere gemeente van dat land één afgevaardigde
is uw ademstralend uwe koelte.
FRISO
'IMS- H millTFATIE-
itmi viinii rim:sLi\D.
99
Li
I
i UUX'UWl vu'.ai uxj 10 wu -vivmi.i mnwtawg
tegenover de Regeering, die bevorderde, zoowel
En toch zal
het grooter deel der kiezers daaraan hoegenaamd
Het is eene nieuwe
methode een tegen-candidaat in ’t gelid te
brengen, eene methode waarvan den socialisten
de eer der uitvinding te beurt is gevallen.
I
V
