y
H
01
ZATERDAG 29 APRIL 1899.
No. 34.
L
Nieuwstijdingen.
N EGEN
twintigste; Jaargang.
EN
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
I
geplaatst. De Hongaarsche Minister van Handel
c
gemeentelijke subsidie.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
PBIJS der ADVEBTENTIËN van 15 gewone regel» 40 cents.
Voor eiken regel meer 71 cent. Rij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
UITGEVËB:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
strekt door een vereeniging, die de bevordering
van opleiding in de werkplaats zich ten doel
stelt.
Een vereeniging in dien geest bestaat reeds
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentidn Dimdag en Vry’dag morgens vóór 12 uur.
aldaar een vergadering gehoudenwaarin in
plaats van de aftredende bestuursleden P. J.
P. Sluyter, Ph. Waller en M. E. Jonker wer
den gekozen de heeren C. N. J. Moltzer, D.
Blooker en H. v. d. Masch Spakler; de heer
Moltzer werd tot voorzitter benoemd.
Hierop kreeg mr. H. Smeenge het woord
om te spreken over »Het leerlingwezen.” Spr.
wees er op, dat het vakonderwijs lang het
stiefkind is geweest der regeering de eerste
die begon met subsidieering van overheidswege
van instellingendie gelegenheid gaven tot
vakonderwijs was minister Lobman. Door het
vaststellen van een inspecteur voor het ambachts-
onderwijs door deze regeering is men weer een
heel eind verder gekomen.
Spr. geeft hierop een overzicht van het
ontstaan en den tegenwoordigen stand van bet
ambachtsonderwijs hier te lande en wijst er dan
op, dat, hoe groot ook de vooruitgang op dit
gebied is geweest, er toch altijd nog veel, nog
veel te veel arbeiders zijn die zonder eenige
opleiding hoegenaamd zijn.
Maar hoe goed ook de ambachtsscholen zpn, j
er zijn bezwaren aan i
Uit Brussel wordt gemeld dat de heer
Tarnassi, sedert 1896 internuntius te ’s-Graven-
hage, benoemd zal worden tot nuntius te Brussel,
en te ’s-Gravenhage zal opgevolgd worden door
den heer Granito di Belmonteauditeur der
nunciatuur te Parijs.
Naar uit Hawnan in den Noord-Ameri-
kaanschen staat Georgia gemeld wordt, is daar
Zondag een neger, beschuldigd een pachter
vermoord en diens vrouw schandelijk mishandeld
te hebben, door de bevolking levend aan een
spies verbrandnadat hem eerst de ooren en
do vingers waren afgesneden. De neger had
den moord bekendmaar het andere hem ten
laste gelegde loochende hij.
De gouverneur kwam tevergeefs tusschen-
beide, om de uitvoering van de lynchwet te
voorkomendaar men vreest, dat de kleur-
genooten van den gelynchte hem zullen wreken,
heeft men den gouverneur verzocht troepen te
laten komen.
Geheimzinnige verdwijning. Een dame
die tot een der voornaamste Engelsche families
behoort, lady Sophie Scott, echtgenoote van sir
Samuel Scott, lid van het Huis der Gemeenten,
is op geheimzinnige wijze verdwenen.
Zij was op 17 April uitgereden; toen ze met
baar rijtuig in Bondstreet kwam, stapte zij uit,
voorgevende dat ze eenige inkoopen in verschil-
j lende winkels had te doen en liet haar rijtuig
wegrijden. Sinds dat oogenblik heeft men haar
niet meer gezien en men weet niet waar zij
gebleven is. Het gerucht gaatdat ze haar
echtgenoot heeft verlaten wegens een twist,
dien ze zouden gehad hebben.
Lady Sophie Scott is de dochter van graaf
1 Cadogan, vice-koning van Ierland. Sir Samuel
Scott behoort tot de rijke Schotsche bankiers
familie van dienzelfden naam, welke afstamt
van den grooten romanschrijver Waltor Scott.
Electrische klokken. In de straten van
De Weensche correspondent der Daily
Telegraph heeft vernomen dat de Russische
gedelegeerden dadelijk na de opening van de
ontwapeningsconferentie het voorstel zullen doen
I met gesloten deuren te beraadslagen.
Na korte besprekingen omtrent de rede van
den inleider, werd de vergadering gesloten.
Blijkens bij het Departement van Marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. pantserdekschip
Zeeland, onder bevel van den kapitein ter zee
A. G. Ellis, 24 dezer te Paramaribo aange
komen.
INHOUD van het Friesche Tijdschrift
„Sljucht en Bjucht”. 29 April 1899
Ljeafde en Wraek, M. Miedema. Foarjier,
J. v. i>. Tol. »Ald nij?”, G. Postma.
Forslag nVelstra” to Amsterdam. Forslag
xllalbertsma” to Grins. Ynpakt, T. J. B.
Koartswyl. In houn is in houn (mei plaet-
sjes), D. H. Z.
Stoomtrawlers en de ansjovisvisschers. Van
het eiland Urk wordt geschrevenEen Urker
en een Vollenhover visscher de laatste voor
ongeveer f 80 hebben aanzienlijke schade
geleden aan de haringnetten, die hun hoogst
waarschijnlijk is toegebracht door een stoom
trawler. Met angst en vrees
nu i
verbonden bijv. *de Wanneer deze nieuwe wijze van ansjoviskuilen
Aan de opzichters der kustlichten zijn
in het contract worden opgenomen de instructiën verschaft omtrent het toezien op de
voor
steedt.
Leerlingen van een ambachtsschool kosten
gemiddeld fill af 180 per jaar; aan een
patroon zou Spr. een vergoeding willen geven
van het loon van den leerling plus een bedrag
van f 25 a f 40. Spr. meent, dat een som
van f 100 per jongen in den geheelen leertijd
voldoende is en een degelijke opleiding waar-
t V j lila. tiau ucv uiuuioiü uüvi uui aau cnicvu aio
borgt. De gelden zouden moeten worden ver- Jid zoodat daarmede een afdeeli ifJ
z4zxzx»« AAV. rrnr Ann ir»i n r» nin /IA nntTArdni’l n cr 0 0
sticht. Later zullen bestuursters gekozen
worden.
Volgelingen van Tolstoï. Ds. Kijlstra heeft
in Drente en werkt met goed succes. Zij heeft zijn ontslag aangevraagd als predikant bij de
Staats-, provinciale en gemeentelijke subsidie. Herv. gemeente te Rottevalle. Met prof. Van
TWEEDE KAMER.
Na een tamelijk lange scheiding kwamen
Dinsdag de leden der Tweede Kamer weer
bijeen en zagen hun vergadering aangevuld
met den heer Schaper, het nieuwe lid voor
Veendam. De heer S., zegt de Telegr.
is een aangename verschijningtamelijk jong
zeer eenvoudigdat wil zeggen zonder een
zweem van aanmatiging of ingenomenheid met
zich zelf, welke toch niet ondenkbaar zou
wezen bij iemand die in weinig tijd en met
geen andere hulpmiddelen dan zijn goed ver
stand een positie van beteekenis gekregen
heeft. Na ten overstaan van den voorzitter
de verklaring en beloften te hebben afgelegd
werd hij door leden van verschillende politieke
richting met een handdruk welkom geheeten
in hun midden en nam hij voorloopig plaats
naast den heer Van der Zwaag.
De bijeenkomst van Dinsdagmiddag diende
hoofdzakelijk voor het trekken der afdeelingen,
die daarop de voorzitters gingen benoemen.
Daarna werd besloten Woensdag en Donderdag
bet tweede onderzoek van het leerplicht-ontwerp
te doen plaats hebbenover welk ontwerp bij
de Kamer niet minder dan 758 adressen zijn
ingekomen.
Vrijdag worden eenige andere ontwerpen in
de afdeelingen onderzochtin de eerste plaats
de verhooging van Hoofdstuk III der Siaats-
begrootingter bestrijding van de kosten der
vredesconferentie. Over ditzelfde onderwerp
namelijk over de conferentie, heeft dr. Kuyper
verzocht een interpellatie tot den Minister van
Buitenlandsche Zaken te mogen richten. Dit
verlof is niet, zooals anders veelal pleegt te
geschiedenaanstonds verleendmaar de be
slissing daarover aangehouden tot Vrijdagmiddag
3 uur, wanneer een korte openbare vergadering
gehouden zal worden tot regeling van werk
zaamheden.
Naar de N. B. Ct. verneemt, is jhr. F.
K. J. van Nispenlid der Eerste Kamer
ernstig ziek.
In de vergaderzaal der Tweede Kamer
is de heer mr. Van Gilse die wegens plaats
gebrek aan de zijde der liberalen tot dusver
gezeten was aan de rechterzijdenaar de
linkerzijde verhuisdwaar hij nu den zetel
van mr. Smidt heeft ingenomen.
De plaats van den heer Schaper naast zijn
geestverwanten in de Kamer was slechts tijde
lijk wegens de afwezigheid van den heer Tijdens.
Aan de rechterzijde is een zetel voor het
jongst gekozen lid opengehouden.
Blijkens een door de Regeering ontvangen
mededeelingzal het zevende internationale
geografische congres gehouden worden te Berlijn
van 28 September tot 4 October 1899. Het
congres staat onder het protectoraat van Z. K.
H. Prins Albert van Pruissen.
Voor belanghebbenden liggen gedrukte cir
culaires betreffende het congres ter inzage bij
den algemeenen secretaris van de Kon. Academie
van Wetenschappen en den voorzitter van het
Ned. Aardrijkskundig Genootschap te Amster
dam.
Het leerlingwezen. Door de sVereeni-
ging tot bevordering van Fabrieks- en Hand-
werksnijverheid in Nederland”, afd. Amsterdam,
werd Woensdagavond in bet American Hotel
aan de tallooze ansjovisnetten straks
onberekenbaar blijken te zijn.
daarom wel En van De Lemmer schrijft men De vis-
die kan ook plaats vindensobers vreezen zeer de concurrentie der stoom-
geling de i trawlers vier zullen er komen waarmee
verhouding van patroon en leerling wordt vast- het bedrijf in het groot zal worden uitgeoefend,
gesteld en straf wordt bepaald voor niet na- Het ge.rechtshof te Amsterdam heeft be-
koming van de verplichting. vestigd het vonnis der Haarlemsche rechtbank
Een dergelijke wetgeving zal echter niet zoo tot homologatie van het faillissement van den
gemakkelijk zijn te verkrijgen, daar men hier stoomtram Haarlem Alkmaar.
te lande de gegevens mist waarop zoo’n wet In de gemeenteraadszitting van s-Graven
zon moeten gebaseerd worden. Daarom acht hage> dee]de de Burgemees(er m8de) dat door
y 0 10 F (---^ -*****—*-^ rx A t z, n n. 4-zx «aaItaii
in een nauwer verband tusschen patroon en
leerlingde leerling moet niet, zoodra hij voor
zijn eersten patroon wat waard geworden is,
van dezen kunnen wegloopen.
Voorts dient de verplichting gecontracteerd,
om na een zekeren tijd door een proefstuk te
bewijzen dat er iets geleerd is. Ook
zal het onderricht worden bevorderd.
moet
Rees en ds. A. de Koete den Helder, heeft
hij het plan opgevat nabij Apeldoorn to stichten
een koloniegeheel in Tolstoïaanschen geest.
Deze heeren zullen daar als arbeiders werken
tegen een jaarlijksch loon van f 700, bun door
andere heeren gewaarborgd.
Prof. Van Rees heeft aan het Hbld. mede
gedeeld dat hij niet mee doet.
Het zou trouwens ook echt komediespel zjjn 1
Vergiftiging. Op bevel van den rechter
commissaris is te ’s Gravenbage in hechtenis
genomen een naaister, verdacht van gepoogd
te hebben haar benedenbuurvrouw met arsenicum
te vergiftigen.
Toch gestaakt. Men schrijft uit Vlissingen
aan de Midd. Ct.
Nu gaan ze me waarachtig er een pretje
van maken! Zaterdagmiddag liep ’t gerucht,
dat de arbeid op de fabriek De Schelde gestaakt
zou worden. Nu ’t staken in de lucht schijnt
te zitten, slaat de schrik al spoedig ’n mensch
op ’t hart. De arbeid was daar ook gestaakt,
zien de vissebers zooals iederen Zaterdagmiddagom, evenals
al dit stoomschip door de Zuiderzee kruisen, altijd, Maandagmorgen weer hervat te worden.
aankomende ambachtsman moet vaak van de bevredigende uitkomsten mocht geven, dan zal
school worden genomen, omdat hij geld moet de schade
verdienen.
Opleiding in de werkplaats zou
gewenscht zijn en
wanneer maar door een wettelijke re|
de verplichting.
Een dergelijke wetgeving zal echter niet zoo tot homologatie van het faillissement van den
verkrijgen, daar men hier stoomtram Haarlem
lande de gegevens mist waarop zoo’n wet
-xuDaarom acht - - -
oorloopig verbetering te zoeken de gemeente njetg zaj gedaan WOrden tot ont-
M •.Awl.AAzI IllOOAnAn TXA 4 l*AAn Z1T1 j
vangst der gedelegeerden ter ontwapenings
conferentie.
Na de goedkeuring door de Tweede
Kamer van een crediet voor de ontvangst der
i gedelegeerden ter ontwapeningsconferentie zal
hierdoor de Eerste Kamer opgeroepen worden.
Verder
verplichting voor den leerling om teekenonder- I aanwezigheid van vreemde visschers in of nabij
de territoriale wateren en omtrent telegrafische
mededeelingen daarvan aan de betrokken auto
riteiten.
De krijgsraad te Haarlem heeft den
onwilligen milicien Van Wendt uit Hilversum,
die weigerde zich te laten keuren enz omdat
iets te leeren en nem met te laten ronmoopen tij als Tolstoïaan geen militair wil zijnver-
of ander werk dan het hunne verrichten. Hij oordeeld tot drie maanden militaire gevangenis
wijs te volgen.
In het contract moet een loon worden vast
gesteld dat rekening houdt met de vorderin
gen terwijl ook prijzen dienen te worden
uitgeloofd voor vlijt en goed gedrag.
De patroon moet worden verplicht den jongen
iets te leeren en hem niet te laten rondloopen hij als Tolstoïaan geen militair wil zijn
zal in den eersten tijd vergoeding moeten hebben i 8traf.
de zorgen die hij aan zijn leerlingen be- Naaistersbond. Te Haarlem R wftp, n
Budapest zullen electrische klokken worden
is Woensdagavond een openbare bijeenkomst geplaatst De Hongaarsche Minister van Handel
gehouden beegd door den >Algem. Ned. aan dit be«uit van den Gemeenteraad
Naaistersbond, met het doel daar een afdeeling
te stichten. Door de secretarresse, mej. Prijes ZlJ° g°^dke™nS ^hecht
van Amsterdam, werd op eenvoudige, duidelijke
wijze uiteengezet het noodzakelijke van vereeni-
1 gen en het doel van den Bond en reeds dade
lijk trad het grootste deel der aanwezigen als
FRISO
(IMS- B Uil IKIIAIII
min uiiiii nu bi nu.
L
f
Js/ i
.1..
