ZATERDAG 27 MEI 1899.
No. 42.
N ieu ws ti j dingen
I
Negen en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
de Koningin-
per 1000 K.G. zijn.
Althans in de uitstalkast van «De
ses
Pryg per kwartaal 70 cent franco per post 8ft cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prjjs belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
UITGEVER:
Y- KUIPERS, FIRMA H, BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
vijf jongelingen bij de opleiding van adspirant-
administrateurs bij de Kon. Ned. zeemacht
kunnen worden geplaatst.
Nadere bijzonderheden bevat de St.-Ct. no.
119.
de Raad kapt. Van der Lee voor
van 1 jaar schorste in zijn bevoegd-
als schipper op een Nederlandsch
den heer P. II. i
eiland Markenwegens het schrijven van
voor den burgemeester van dat eiland beleedi-
gend artikel in het weekblad De Monniken
dammer, tot een geldboete van f 50, subsidiair
20 dagen hechtenis. (Eisch was f 100, subsi
diair 40 dagen hechtenis).
Tot lid der Eerste Kamer voor Gelder
land is, ter vervanging van wijlen jhr. Van
Nispen tot Pannerden, gekozen de heer 8. M.
van Wijk (kath.), industrieel te Renkum, met
32 stemmen tegen 20 op mr. M. Tydeman (lib).
en subordinatie door uitdrukkelijk te weigeren
en opzettelijk na te laten de orders van dengene,
die boven hem gesteld is, na te komen.
De Minister van Marine brengt ter
kennis van belanghebbendendat in dit jaar
vreaesconferemie. ivoor ue vrvuea
,r - - rentie is besloten zich te splitsen in drie
Moeder zijn Donderdagmorgen te 10.37 per -
Staatsspoor uit ’s Gravenhage naar Het Loo
De diepbedroefde ouders van het vermoede
lijk ontvoerde knaapje van 7 jaren, dat onge
veer een maand geleden te ’s-Gravenhage werd
i booten
de tweede commissie de drie daarop volgende
punten5e. toepassing der Conventie van Ge-
néve op zeeoorlogen6e. neutraalverklaring van
reddingsbooten van schipbreukelingen; 7e. her
ziening van de oorlogsgebruiken
de derde commissie zal alleen onderzoeken
punt 8, de arbitrage in haar geheelen omvang.
In de eerste commissie hebben voor Neder
land zitting generaal Den Beer Poortugael en
kapitein ter zee Tademain de tweede com
missie Staatsraad Asser en generaal Den Beer
Poortugael, en in de derde commissie jhr. Van
Karnebeek, mr. Rahusen en Staatsraad Asser.
De bekende dienstweigerende milicien
De B. is door den krijgsraad te ’s Hertogen
tot een jaar militaire ge-
om te slagen. Van de gevreesde koffie-
ziekte heeft men nog niets gehoord. De kosten
dat daarentegen als vaststaand kan worden
aangenomen door verschillende getuigen
verklaringen dat inderdaad op de stroomklip
gestooten is;
dat kapt. Van der Lee noch om 2 u. 30
noch om 2 u. 40 des namiddags zelf naar den
koers gekeken beeftmaar telkenmale op de
waarschuwing van zijn eersten officier van koers
is veranderden zich dus niet voldoende met
de navigatie van het schip heeft ingelaten
dat het ongeval dus is veroorzaakt door de
schuld van kapt. Van der Lee, die niet genoeg
gelet heeft op den invloed van den stroom in
de nabijheid van de stroomklip, en met groote
zorgeloosheid verzuimd heeft zelf de noodige
waarnemingen te doen
waarom
den tijd
heidom
koopvaardijschip te varen.
Koffiecultuur in Guatemala. De heer
F. W. Morren, secretaris der »Vereeniging van
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrjjdag morgens vóór 12 uur.
j en collegiaal naast elkaar op een muziek
stuk dat tot titel heeftDie Waff'en Nieder,
Friedensmarsch von Otto Antonius.
In den morgen van den 8en Juni zal
een bij ons zichtbare gedeeltelijke zonsverduis
tering plaats hebben. De eerste aanraking
tusschen de schijven van zon en maan geschiedt
te Vlissingen ’s morgens te 5 uur 3 min., te
Bij beschikking van den Minister van
Binnenlandsche Zaken is bepaald, dat het
schriftelijk gedeelte van het examen ter ver
krijging der akte van bekwaamheid als hoofd
onderwijzer of hoofdonderwijzeres voor het jaar
1899 zal plaats hebben op 28 Juni e. k.dat
de mondelinge examens zullen aanvangen op
17 Juli d. a. v., en dat de commission, met
het afnemen dezer examens belast, zullen zitting
houden te 's Hertogenbosch, Arnhem, ’s-Graven
hage, Amsterdam, Deventer en Groningen.
INHOUD van het Friesche Tijdschrift
„Sljucht en Bjucht." 27 Mei 1899.
Ljeafde en Wraek, M. Miedema. Domeny’s
ezel, Sj. de Zee. Skoanmemme fortriet, oar
bjar snoar Griet, Gabe. Frysk yn ’t Am-
sterdamsk Oan H. D. H. to Amsterdam
Jan fen ’e Gaestmar. Ek in drigemint, T.
J. B. Fen alles hwet, H. Koartswyl.
Forkeard warskoud (mei plaetsjes), A. v/d.
Zee.
De Koningin ontving Woensdagmiddag
de eerste gedelegeerden ter vredesconferentie
in de witte danszaal. Na afloop begaven de
afgevaardigden zich naar de diplomatenzaal
alwaar H. M. de Koningin-Moeder de delega
tion ten gehoore ontving.
De hoofden der missiën werden voorgesteld
door den intendant van Hr. Ms Huis, jhr. De
Ranitz.
H. M. de Koningin ontving Woensdag
den ambassadeur van Rusland De Staal voor
den aanvang der audiëntie voor de eerste
gedelegeerden ter vredesconferentie. De ambas
sadeur overhandigde toen H. M. de onder-
scheidings-teekenen der St. Catherineorde. Daar
na heeft H. M. de Koningin Moeder de gedele
geerden ontvangen.
Vredesconferentie. Door de vredesconfe-
com
missies, in wier midden behandeld zullen wor
den éen of meer punten, vermeld in de circu
laire d.d. 30 Dec. j.l. van graaf Muravief aan
de diplomatieke vertegenwoordigers bij het Hof
te St. Petersburg.
De eerste commissie zal beraadslagen over i
de eerste 4 punten: le. beperking der oorlogs-
uitgaven; 2e. verbod van nieuwe vuurwapenen;
3e. beperking van het gebruik van explosie-
middelen4e. verbod van onderzeesche torpedo-
een diploma als stuurman aan boord van
vaardijschepen zal, overeenkomstig het bij ko
ninklijk besluit van 17 Juni 1891 (Staatsblad
no. 106) vastgestelde reglement voor
examens, aanvangende 13 Juni, te 9^ uur,
zitting houden te Amsterdam, in het Raadhuis
aldaar.
In de aanvraag om toegelaten te worden
waarschijnlijk een
geleerden naar Sumatraom
fluistering waar te nemen,
de mildheid van een
een f
doende.
Bij Kon. besl. zijn benoemd in de com
missie voor advies bij den eerstvolgenden ver
koop der, tot ’s-Rijks hengstveulendepót be-
boorende hengsten, alsmede voor aankoop van
hengstveulens ten behoeve van
in het binnenland benevens in Duitschland en
in België gedurende het jaar 1899:
tot lid en
Hr. Ms. kanonneerboot lladda wordt
met 1 Juni a.s. te Hellevoetsluis in dienst
gesteld voor de oefeningen der zeemilitie van
de lichting 1899.
Blijkens bij bet Departement van Marine
ontvangen berichten is: Hr. Ms. fregat Atjeh,
onder bevel van den kapt, ter zee L. J. K.
A. Jeekel, 23 dezer van Kaapstad vertrokken,
en is Hr. Ms. opnemingsvaartuig van Gogh
onder bevel van den luit, ter zee ie kl. W.
D. II. baron van Asbeck, 20 dezer van Cadix
vertrokken.
In 1901 gaat, naar de N. B. Ct. meldt,
expeditie van Nederlands
daar de zonsver-
Er is, vooral door
paar Amsterdammers, al belanghebbenden bij de koffiecultuur in Ned.-
flink bedrag bijeendoch nog niet vol- indië” hield in Polen te Amsterdam een lezing
over bovengenoemd onderwerp.
-1 Na Ceylon is Guatemala de grootste con-
- current voor Oost Indië. In 1896 was de uit
voer van koffie 22,300,000 dollar, de invoer
bedroeg 9,000,000 dollar.
die inrichting Hierop ging spr. de gesteldheid van het land,
de verkeerswegen en havenplaatsen na. De
grond is zeer vruchtbaar en rijk aan mineralen
voorzitterde majoor D. Krom- en het klimaat gezond. Op den mijnbouw is
hout, van den staf der artillerie, voorzitter der nagenoeg geen belasting. De meeste plantages,
remontecommiseie voor de bereden artilleriedie voornamelijk in het Zuiden liggenzijn in
tot leden: de paardenarts der le klasse, handen van Duitschers. Een groote moeielijk-
met den titulairen rang van majoor, W. F. heid is goede werklieden te krijgen; deze
Schröder, van het le regiment veld artillerieverdienen pl. m. dollar per dag, behalve
B. den Ouden, burgemeester van Eist en eten en huisvesting.
Opijnen; A. Costermans Hzn., te Eist. De natuur is zoo mild in Guatemala, dat
Examens voor stuurman. - De Rijks-j blJzondere ke“nia van koffiecultuur niet noodig
commissie voor de examens ter verkrijging van 18 om ‘e 81a«en- Van ^gevreesde koffie-
koop
- - van verbouwing en de transportkosten naar de
jkust bedragen gemiddeld f 17.50 per pikol,
die terwiJ1 de vervoerk°sten naar Europa 3 p. st.
per 1000 K.G. zijn. Naast koffie wordt suiker
verbouwd, anders zou bij de lage koffieprijzen
geen rendabel bedrijf mogelijk zijn.
Arme ouders. Men leest in het Vader-
welke den voorzitter der commissie J. H. P. land:
E. Kniphorst, vóór 6 Juni portvrij moet hebben
bereikt, zal de candidaat, onder toezending van
eenig authenthiek geboorte-bewijstevens te
kennen moeten geven voor welke vaartGroote vermist, verzoeken beleefd aan de vermoedelijke
of Kleine, voor welk diploma: Zeil of Stoom ontvoerders hun tot leniging hunner smart, zij
en voor welken rang hij verlangt geëxamineerd het ook bij ongeteekenden brief, te willen
te worden. Mocht hij het examen volgens een bekend maken of hun lief kind nog leeft, in
der programma’s B of in dezelfde zitting nog welken toestand bet zich bevindt en wat de
een aanvullings-examen wenschen af te leggen, toekomst van hun kind zal zijn. Dit reeds
zal hij ook dit moeten vermelden. zou hun een groote troost zijn.
Het ongeval van de Prinses Marie. De
Raad van
in de zaak
Voor de Rechtbank te Leeuwarden heeft
Marten A. W., 61 jaar, schipper, gedomicilieerd
te Oostermeer, bij verstek terecht gestaan ter
zake dat hij den 3 Mei 11. te Stavoren bij het
doorvaren der sluis, terwijl het hard woei, den
schipper W. v/d. Klei, die tegen zijn vaartuig
aan kwam, met een klomp geslagen en bloedend
verwond heeft.
Aan de politie bad hij het toebrengen van
één slag bekend en de visscher D. Schellinga
had gezien, dat hij op het eene vaartuig tegen
het andere liep en hij toen v/d. Klei met de
klomp sloeg, waardoor deze bloedde. Deze
getuige voegde er bij dat, zooals v/d. Klei
deed, goede stuurmanskunst was.
De Subst. Off. van Justitie, mr. H. G. van
Sonsbeek, vorderde dat beklaagde, met gedeelte
lijke vrijspraak voor het toebrengen van één
slag zal veroordeeld worden tot 7 dagen ge
vangenisstraf.
Uitspraak over 8 dagen.
De thans verschenen 25ste aflevering van
het Friesch Rundvee-Stamboek (voor 1899)
bevat de beschrijving van 104 zwart-bonte
stieren, 361 zwart-bonte koeien, 1 rood-bonte
stier, 3 rood-bonte koeien, 1 gemengd kleurige
stier en 1 gemengd-kleurige koe.
Aan deze aflevering is toegevoegd eene alpba-
betische woordenlijst in het Èollandscb, Fransch,
Duitscb en Engelsch.
Verder bevat deze aflevering staten van
melk- en boteropbrengst van de beslagen vee
van 11 leden der Vereeniging, gedurende het
melkjaar 1898/99.
Twee photografiën van de koe «Jonge Afke
I”, in 1890 geboren en toebehoorende aan den
heer P. T. J. Gosliga te Weidum versieren
deze aflevering.
HH. MM. de Koningin en
- -- - De zaak Brugman-De Lange, die zooveel
Tucht deed Dinsdagavond uitspraak pennen in beweging heeft gebracht, schijnt af-
van kapitein T. van der Lee, gezag- geloopen. AL’--
voerder op het Nederlandsche stoomschip Prin- Nieuwe Muziekhandel” te Amsterdam staan de
ces Marie, welke bodem 19 October 1898 op portretten van de heeren Brugman en De Lange
de z.g. stroomklip ten N. van Java stootte, en I vredig
zoodanig beschadigd werd dat terugkeer naar
Tandjong-Priok noodzakelijk was. De Raad
overwoog
dat de bewering van kapitein Van der Lee,
als zou hij hebben gestooten op de een of
andere oneffenheid, ontstaan door vulkanische
werking, door niets gestaafd wordt;
vertrokken, uitgeleid door den Commissaris der
Koningin, den burgemeester en den gouverneur
der residentie.
Op den bepaalden tijd arriveerden de Koning
innen per extra-trein, die begeleid werd door
den inspecteur van vervoer Jorissen en den
adjunct-ingenieur van tractie Slotboom.
Ter ontvangst waren op het perron bij het
paleis Het Loo aanwezig de intendant Van
Steijn, de jagermeester Dewitb, de hofarts Pot
en de burgemeester Nolthenius.
Niettegenstaande het ongunstige weder waren
vele belangstellenden tegenwoordig. HH. MM.
onderhielden zich eenige oogenblikken met ge
noemde heeren en begaven zich daarna onder
hoerah der aanwezigen in gesloten hofrijtuig
naar het Paleis.
Bij aankomst werd de Koninklijke Standaard
ten paleize gebeschen.
De rechtbank te Haarlem veroordeelde
van Beusekom, arts op het j
jgens het schrijven van een I
bosch veroordeeld
vangenisstraf wegens misdrijf tegen den dienst
FRISO
MMS H IIIVHÏIIAIII
lll.lllIIHIII FIIIESI.IM.
