s
gw
GmeiiteaMjeziiiii
TELEGRAFEEREN.
WOENSDAG 21 JUNI 1899.
No. 49.
Buitenlandsch Nieuws.
A
Officiéél gedeelte.
Negen en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
I
H.
t
Workum de bekende vlag en bij heeseh
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUIÏI
I.
Wij leven verbazend snel!
Pas is iets geboren en ter nauwernood bekend,
of het moet alweder plaats naken voor iets
nieuws.
wijziging der verzekering tegen
ouderdom is in den Rijksdag
r;' - Jj
Prijs per kwartaal 70 oont franco per post8fi cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel rr. eer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
van H.M.
i van uit zijn dak-kantoor kon zien of
de schuit te Workum, te Gaastmeer of te Heeg
het waarheid zijndat er geen behoorde en bij telegrafeerde, als ’t moest, op
nieuws bestaat onder de zon en dat de mensch gelijke wijze verder
beid volgens wijlen Van der Hoeven rondgaat
in een cirkelgang.
In de eeuwige wetten der natuur is voor
zeker geene verandering. Meer tot haar wezen
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Din dag en Vrjjdag morgens vóór 12 uur.
van het Stads
boete; graaf de Fromessent frs. 100 boete.
ENGELAND. De stemming in het Lager
huis over de Indische suikerquaestie is bijna
een zuivere partijstemming geweest. De heer
Courtney en nog een paar Unionisten stemden
met de oppositiedoch overigens stonden
rechter- en linkerzijde scherp tegenover elkander.
De Daily News bespreekt de gevallen beslis
sing in een zeer heftig hoofdartikel, ten betooge
dat dit een begin is van protectie, waarvan
het einde niet te voorzien is. Het is, zegt zij,
niet om de Britsch-Indische suikerplanters te
doen, maar om de noodlijdende industrie op
Mauritius. En nu zegge men niet, dat dit een
bijzonder geval is; als wij één artikel bescher-
En dat nieuwe? i onmiddelijk zijn vlag dermate, dat de reeder te
’t Is eene herstelling van het oude zij het j Workum
dan ook in gewijzigden vorm.
Alzoo zou I
beteekenis van die verschillende seinen maar
weet.
vuurtorens aan de lieden uit de verte niet alleen
te verstaan, de richting in welke ze hebben te
varen, maar tevens den diepgang, met welken
ze »binnen” 1
vermelden ’t te verwachten weder, enz.
Een geheel stel van telegrafie werd er, zijn
we i
onzen
daar een aalaak van uit ’t Nieuwediep in aan
tocht was, ontdek!e alras de vuurtorenwachter
van
DUITSCHLAND. De toestand van den
Groothertog van Hessen blijft beterende; sedert
een paar dagen worden geene ziekte bulletins
meer uitgegeven.
Een ongewoon huwelijk zal eerlang aan het
Hof van Mecklenburg-Strelitz voorkomen. Prin
ses Marie, eene oudere zuster der met den
Montcnegrijnschen Erfprins verloofde Prinses
Juttazal trouwen met een Franschen graaf
en gaat daarna ook in Frankrijk wonen. De
bruidegom heet Charles graaf Fromiay de
Jamenteldoch behoort allerminst tot den
ouden Franschen adel. Hij is ven een rijke
koopmansfamilie en heeft zijn adellijken titel
ontvangen van den II Stoel, naar het schijnt
wegens milde bijdragen zijnerzijds voor liefdadige
stichtingen.
De wet tot
invaliditeit en
definitief tot stand gekomen onder medewerking
van de sociaal democraten. Dat is iets nieuws;
tot dusver weigerden zij aan zulke wetten hun
stem te geven. Maar van alle zijden wordt
dan ook erkenddat deze wet eene groote
verbetering brengt in genoemde verzekering
die thans nog aangevuld zal worden door wijzi
ging der wet tot verzekering tegen ziekte.
De bedoeling der Regeeriug met deze laatste
wijziging is, volkomen aansluiting te krijgen
van den tijd, gedurende welken de zieke werk
man ondersteuning ontvangt, aan dien waarop
de uitkeeriog wegens invaliditeit volgens de
nieuwe regeling begint.
FRANKRIJK. Indien het waar is, wat
men beweerd heeft, dat de heer Poincaré de
samenstelling van een nieuw Kabinet slecbts
voor de leus aanvaardde en met het stellig
voornemen niet te slagen dan moet men
erkennen, dat hij zijne rol voortreffelijk gespeeld
heeft. Iemand die vlamde op een Minister-
presidentschap, zou niet ijveriger, langduriger,
met grooter aantal personen hebben kunnen
onderhandelen dan bij.
Wat hiervan wezen moge, mislukt zijn de
onderhandelingen, dit staat vast.
Ook Waldeck Rousseau heeft voor de opdracht
moeten bedanken.
De correctioneele politierechtbank heeft uit
spraak gedaan in het proces tegen de graven
en baronnen, die met De Cbristiani op vijandige
wijze tegen president Loubet hebben betoogd
ter gelegenheid van de wedrennen te Auteuil.
De uitspraak luidde als volgt: graaf de Dion
15 dagen gevangenis; de baronnen de Meyron-
net en de Baulny drie maanden gevangenis en
frs. 300 boeteLouis en Félix Barriot en graaf
d’Aubigny een maand gevangenis en frs. 100
naar de andere plaatsen.
Alles derhalve telegrafie zonder draad.
Doch men zal ’t ons toestemmen, dat deze
wijze van telegrafeeren slechts enkele zaken
kon betreffen. De oudste wijze van telegra-
in te dringen, dat is de studie van den mensch. feeren was vrij wel gelijk aan het boven om-
En daarbij gelukt het vaak oude, schijnbaar schrevene, ofschoon ze eene ruimere uitbreiding
versleten zaken weder op te balen en onder
andere vormen tot het nieuwe te proclameeren.
De vormverandering wisselt en die verandering
is overal te bemerken. Het wezen der dingen
blijft.
Aldus waren onze gedachten bij de kennis
making met de uitvinding van den jeugdigen
(24 jarigen) Guglielmo Marconi, een Italiaan.
Hij is de uitvinder van den zoogenaamden
lucht telegraaf, of den telegraaf zonder draad.
Wij nu bier te lande kennen alleen den tele
graaf met draad, enkelen van nabij, sommigen,
en zeker de meesten slechts oppervlakkig.
Wij herinneren ons hier nog den eenvoudigen,
bejaarden kuiper uit Woudeend, die toen
de telegraaflijn Sneek—Lemmer was aangelegd,
zich de moeite getroostte eener wandeling
van twintig minuten om die palen en draad te
zien. Op de vraag: »wel, baas, en heb je
den telegraaf nu goed gezien,” antwoordde hij
in zijne eenvoudigheid: »wel zeker en ik heb
’t getroffen ookwant ze waren precies aan
den gang het gonsde er over, maar ik kon
er niets van verstaan.” De man begreep niet,
dat dat gonzen door den wind veroorzaakt
werd. Trouwens bij dwaalde nog niet zoover
af, als een ander, die van meening was, dat
de brieven met bliksemsnelheid over die draden
vlogen, enz.
Er zullen nu velen zijn, die wijzer mogen
heeten dan de gemelden, doch die in den grond
der zaak van het geheel nog weinig begrip
hebben. Laat ons dezen vooral een weinig ter
hulp komen.
inhield. Men plaatste torentjes op bepaalde
afstanden, zeg ééa a anderhalf uur van elkaar.
Men bouwde daar hefboomtoestellen op en liet
de armen naar links of rechts bewegen. Aan
die armen verbond men kogels of kegels en
wel aan ’t einde of in ’t midden of wel beide
te gelijk. Men wiet, wat een en ander betee-
kende en zoo bracht men het bericht van 't
eene torentje tot het anderetot het eindelijk
kwam ter plaatse of nagenoeg ter plaatse waar
het wezen moest. Op die manier verstond men
elkander tamelijk spoedig van uit de verte.
Alles luchttelegraaf, tenminste telegrafie zonder
dreadhoe gebrekkig dan ook en vooral hoe
beperkt.
Het zal den aandachtigen lezer zijn opge
vallen, dat de telegrafie zonder draad al eene
zeer oude zaak is, ja hij zal ze zelfs ouder
rekenen dan die met den draad.
In dat geval zou zijn oordeel al weer voor
barig zijn. Immers: er is geen nieuws onder
de zon.
Wij toch weten, hoe vluchtelingen in den
ouden tijd, om te weten, of ze ook achtervolgd
werden, hun oor tegen den grond hielden, om
zoo het paardengetrappel te vernemen. Dit
weer was telegrafeeren met een draad. De
aarde diende hier alszoodanig. Trouwens legt
uw oor eens tegen ’t uiteinde van een lange
balk en laat uw kameraad tegen ’t andere
einde met zijn nagel eens even tikken, ge zult
het duidelijk kunnen bemerken. En zulke voor
beelden zijn er genoeg te vinden.
Men bemerkt het reeds bij ’t telegrafeeren
met den draad is er een middenstof noodig
een overbrenger, die snel loopt. En nu loopt
die aarde niet snel en die balk evenmin en
och, de draad langs de telegraafpalen loopt ook
hoegenaamd niet. Maar er loopt toch iets, of
liever er trilt iets. En juist op dat trillen komt
het aan. Dat trillen brengt beweging over.
En beweging, zelve een gevolg van kracht,
i wordt op nieuw eene kracht.
1 Er is eene middenstof noodig voor elke soort
van telegrafie om de trillingen over te brengen.
Voor we verder gaan en in een tweede arti-
kei de telegrafie met draad en zonder draad
nader bespreken vragen we onzen lezers zich
te overtuigen, hoe ze duidelijk de trillingen
kunnen gevoelen b.v. bij de uitvoering van een
Trouwens diF gaat gemakkelijk als men de fanfare corps in eene besloten ruimtehoe bij
J‘- -L!'i—j- --1-eene heierij Op eenigen afstand de slag eerst
Zoo geven de seinen van haven- en wordt waargenomen, wanneer het blok al weder
is omhoog gehaald, hoe de spoortrein het meer
dere geratel doet hooren reeds over de brug
en hoe ten slotte men bij onweders telt tusschen
kunnen komen, de semophoren j het zien van den bliksem en het hooren van
--e,j„_ den donc|er t ofschoon beide toch op ’t zelfde
oogenblik ontstaan. Denk dan met een aan het
wel ingelicht, door de palinghandelaars in lossen van het geschut en hoe zelfs tengevolge
a Zuid-Westboek op na gehouden. Als de' bedrijven van het Nieuwediep, bier de glas
ruiten kunnen trillen. De lucht is veerkrachtig.
Maar veerkrachtig zijn alle stoffen, hoewel niet
in gelijke mate. H.
VERGADERING van den RAAD der
Gemeente WORKUM op Donderdag
den 22 Juni 1899, ’s namiddags 8
uur, teneinde te beraadslagen over
de hieronder vermelde punten.
De Burgemeester,
T. M. ten BERGE.
I. Notulen der vorige vergadering.
II. Mededeeling van ingekomen stukken.
III. Adressen om afschrijving van hoofdelijken
omslag over 1899.
IV. Wijziging der begrooting
Weeshuis over 1898.
V. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
inzake de aanschaffing van een portret
de Koningin.
VI. Alsvoren tot het vaststellen van nieuwe
verordeningen
a. op de heffing- en invordering van leges, en
b. alsvoren van begrafenisreebten.
VII. Benoeming van leden en plaatsvervangende
leden van een stembureau voor de stemming van
een lid van den Gemeenteraad.
VIII. Bezwaarschriften tegen aanslagen in het
primitief kohier van hoofdelijken omslag over 1899.
Ze staan voor de deur.
Wij bemoeien ons niet met allerlei partij-
berekeningen. De Gemeenteraden zijn nu een
maal geene politieke lichamen. En dus is het
tamelijk onverschillig of de meerderheid liberaal
of anti liberaal gezind is. Maar van knoeiers
en genieperaars hebben we een afkeer. De
Gemeenteraden hebben de wetten des lands in
hunne gemeenten te eerbiedigen en ze moeten
medehelpen, om deze te doen uitvoeren. Op
welke wijze? Dat is nu juist de vraag, ’t Ant-
woord is intusschen niet moeielijkop loyale
en royale manier. Hebben ze iets tegen die
wetten, ze kunnen er qua lichaam bij hoogere
autoriteit tegen opkomen, maar voor ’t overige
moeten ze eerbied koesteren voor de wet. Dat
is eenvoudig het standpunt van een Gemeen
teraad, plus natuurlijk de zorgen, meer aan
elke gemeente eigen.
Op dien grondslag dan wekken we alle
kiezers op tot belangstelling in de aanstaande
algemeene Gemeenteraadsverkiezingen, om daar
bij minder te letten op personen eener bepaalde
richting, doch wel op degelijke, onafhankelijke
gemeentenaren, die het belang van allen op ’t
oog hebben. Zij verdienen het eerst in aan
merking te komen.
Domoors, dwarsdrijvers, doordrijvers en al
wat van dat geslacht is, moeten gestrengelijk
geweerd. Eigenbaat-zoekers en eigengerechtig
den evenzeer. Verstandige, onpartijdige en
onafhankelijke personen mogen, ja moeten in
de eerste plaats in aanmerking komenhet
zoogenaamde geloof blijve er buiten.
Dat is ons eenvoudig advies. En we hopen,
dat het door het meerendeel der kiezers, zoo
niet door alle, zal worden opgevolgd!
Het woord telegrafeeren beteekent vér-schrij-
ven, in meer uitgebreiden zinzich in de verte
dat is buiten ’t bereik van het gehoor
doen verstaan.
Nu weet de eenvoudigste boer, dat toen de
horloges nog zoo duur en daarom nog niet
algemeen waren, bij zijne knechten of arbeiders,
in bet veld bezig en die bij niet beroepen kon,
ten maaltijd ging noodigen door het oprichten
van een zoogenaamden ssjouw.”
De vlootvoogd seinde de kapiteins samen tot
het beleggen van een scheepsraad door ’t op-
hijschen van den admiraalsvlag, de voorbijvarende
schepen praaiden elkander door het bijschen
van seinvlaggen en ze verstonden die taal.
FRI
sun mini FiiiBinu.
Anins- b int ui iiaiii
\1
t
4
i ■It.'ih
J zJa» naonnf ft»a OO Brxofo
