1
I
f
I
I
I
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1899.
No. 62.
Negenden twintigste Jaargang.
Nieuwstijdingen.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
j gekomen. Dat wil natuurlijk nog niet zeggen,
en is
een
Prjjs per kwartaal 70 cent franco per post 86 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
het Friescbe Tijdschrift
5 Augustus 1899:
Ook is verworpen het voorstel, dat zij, die
zich voorbereiden tot de evangeliebediening in
de Ned. Herv. Kerk, hun propaedeutische
studiën hier mogen volbrengen.
Deze bepalingen zijn echter niet van toe
passing op hen, die in den cursus 18991900
bun propaedeutische studiën hier zullen wenschen
te voltooien.
trokken school was gegrond op zes onderwijzers,
dat B. en W. daarom verplicht waren geweest
sollicitanten op te roepen ter voorziening in de
ontstane vacature en dat de Baad in dezen
stand der zaak tot de benoeming had over te
gaan. Verscheidene Raadsleden echter bestre
den deze meening.
De zaak is nog hangende.
Weigert de Raad de benoeming te doen,
dan hebben B. en W., ingevolge het 2e lid
van art. 126 der Gemeentewet, er in te voor
zien enzoo deze niet voor de uitvoering
zorgen, dan kan de Commisssaris der Koningin,
ingevolge art. 127 der Gemeentewet, dit doen.
Bij de veldbataljons van de 8 regimenten
infanterie worden weer in het genot van onbe-
A's j
verbindt als militair beneden den graad
totf 20 bij een verbintenis
van 1895, die sedert 3 Juli 11. voor herhalings
oefeningen onder de wapenen zijn.
De lotelingen, die dit jaar bij het wapen
der cavalerie zijn ingelijfd en na hunne in
lijving, tot nadere oproeping met verlof zijn
gezonden, zullen op Vrijdag den laten September
aanstaande in werkehjken dienst moeten wor
den gesteld, ten einde te worden gekleed en
geoefend.
Overreden. Eergisteravond is te Groote-
broek een passagier, die te vroeg uit den trein
stapte, onder de wagens geraakt en overreden.
De ongelukkige, vader van acht kinderen, was
onmiddelijk dood.
INHOUD van
TtSljucht en Bjucht.”
Beppe yn hjar ffieur, S. K. Jountinsen
yn ’t wald, Jan ten ’e Gaestmar. Seis
Ljeafdesisters, W. D. De kreft der Sterkste,
M. Miedema. Twa brieven yn sprekwirden,
Cadettenschool, den hoofdcursus enz.
Inhoudsopgave van No. 1 van het Maand
blad tegen de Vervalschingen.
Neemt de Vervalsching van levensmiddelen
toe Onderzoekingen van levensmiddelen
en bandclsart. gedaan aan het Bureau voor
chemisch en microscopisch onderzoek, Keizers
gracht 291, Amsterdam; Directeuren: Dr. van
Hamel Roos en Harmens. Contröle-onder-
zoekingen: (Bier. Boter. Brood. Cacao.
Havercacao. Cognac. Geëmailleerde
pannen. Kwast. Levertraan. Haver
meel. Kindermeel. Melk. Nikkel en
Nikkel-plaqué. Kwast. Wijn. Zeep.
Stoffen ter verduurzaming en kleuring in
voedsel. Kunstmatige melk. Vervalsching
van cajeputolie. Hygiëne en Industrie: Geven
wij te veel voor voedsel uit? Anti-nonnin.
Electrische voertuigen. De brandnetel
(geneesmiddel bij bloedarmoede). Leger-
Worst. Feuilleton. (Hoe lang kan een
mensch honger lijden Piano en zenuwlijden).
Wetenschappelijke Berichten: (Chemische
onderscheiding van barnsteen en copal. E -
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, niterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
AdvertentiSn Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
De geruchtmakende zaak. Woensdag
morgen werd door de 4e kamer der arrondisse-
ments-rechtbank te Amsterdam, uitspraak gedaan
in de zaak Haas-Van Hall.
De rechtbank ten slotte recht doende, ver
klaarde dat er geen termen bestaan om eenig
deel van de dagvaarding nietig te verklaren
en dat zij zich in alle opzichten bevoegd achtte
van de zaken kennis te nemen.
Op grond van de in het vonnis genoemde
overwegingen verklaarde de rechtbank bekl.
H. Haas schuldig aan het hem sub A ten laste
gelegde, sprak zij beide beklaagden vrij van
het hun sub B en C ten laste gelegde en ver
klaarde zij bekl. F. A. van Hall schuldig aan
het hem sub D ten laste gelegde.
Mitsdien veroordeelde de rechtbank bekl.
Haas tot een gevangenisstraf voor den tijd van
3 jaar, met aftrek van zes maanden door hem
reeds in voorloopige hechtenis doorgebracht en
bekl. v. Hall tot een gevangenisstraf voor den
tijd van 3 jaar, zonder eenigen aftrek, echter
bepalende dat geen termen bestaan om de in
het requisitoir van den officier van justitie
eveneens geëischte ontzetting uit de rechten,
bedoeld bij art. 28 W. v. S.alinea 1 4,
eveneens op te leggen.
Aan beide beklaagden is volgens de wet
een termijn van 14 dagen toegestaan, om van
dit vonnis in hooger beroep te komen.
Mr. F. A. van Hall heeft besloten van
het vonnis der rechtbank in booger beroep
te gaan.
De veroordeelde H. Ph. Haas heeft, wegens
uitstedigheid van zijn verdediger, mr. v. Gigch,
nog geen beslissing genomen.
De Synode der Ned. Hervormde Kerk
heeft besloten afwijzend te beschikken op het
verzoek van eenige theologische studenten, die
bun propaedeutische studiën aan de Gemeente-
Universiteit hier volbrachtenom vergunning
hun verdere studiën daar voort te zetten en te
voltooien, en als spoorstudenten de lessen der
De benoemde Gouverneur-Generaal van
Ned.-Indië zal aan hen, die hem over dienst
zaken wenschen te spreken, daartoe de gelegen
heid geven op Maandag, Woensdag en Donder
dag 14, 16 en 17 Augustus a.s., des namiddags
van IJ tot 4 uren, in het gebouw van het
Departement van Koloniën.
Amsterdamsche Courant.
Blijkens de statistiek der geboorten en
der sterfte in Nederland, opgenomen in de St.-
Ct. no. 179, werden in Januari 1899 levend
geboren 13,948, levenloos aangegeven 709,
overleden met inbegrip der levenloos aangege-
venen 8108, wat is 18.81 per 1000 inwoners
per jaar.
Men schrijft het volgende aan het A. H.
Het is, alsof zich in den Gemeenteraad
Bolsward telkens geschillen over de wet op het
lager onderwijs moeten voordoen, den eenen
keer over de bezoldiging van de onderwijzers,
de andere maal over benoemingen van onder
wijzers enz. Thans alweder een geschil van
de laatste soort. Ter voorziening in eene ont
stane vacature als onderwijzer hadden Burg, en
Weth. den Gemeenteraad eene voordracht aan
geboden. Met het oog op het verminderd getal
leerlingen, oordeelden eenige leden, dat een
nieuwe onderwijzer onnoodig was. De Burge
meester wees er op, dat het leerplan der be-
een verbintenis voor 3 jarenf 6 bij een ver
bintenis voor 2 jarenf 3 bij een verbintenis
voor 1 jaar.
De nieuwe postzegels. Van de nieuwe
postzegels zegt het U. D.
Gister zijn de nieuwe postzegels in omloop
dat wie thans postzegels koopen gaat, nieuwe
ontvangt. De voorraad oude is aan de ver
schillende kantoren nog zóó groot, dat een
nieuwe op een brief voorloopig nog wel een
groote bijzonderheid zal blijken te zijn.
Het hart van menig verzamelaar zal natuur
lijk overvloeien van verlangen naar deze novi
teiten. Daar is reden voor. Want de nieuwe
van zijn zoo bijzonder fraai uitgevoerd, zoowel wat
de teekening als wat de kleur betreft, dat de
Nederlandsche postzegels op dit oogenblik zeker
met de fraaiste op één lijn gesteld mogen
wordenjazelfs bovenaan staan-
De buste der Koningin is fraai ontworpen
en is genomen naar het bekende portret in
Kroningsornaathet hoofd getooid met
diadeem.
Buitengewoon fraai zijn de postzegels, die
in twee kleuren gedrukt zijn, bijv, die van 25
ets. in blauw en rood. De postzegels van vijf
cent, in de wandeling steeds «blauwe” post
zegels genoemdzijn thans rood. Daar zal
men dus nog aan moeten wennen. Ook de
duurdere zegels zijn zeer fraai van tint.
Tegelijkertijd zijn ook nieuwe briefkaarten
in omloop gebracht. De binnenlandsche zijn
groen, de buitenlandsche rood. Het zegel is
op deze nieuwe niet zooals thans met de smalle
zijde, maar met de lange zijde van den recht
hoek naar beneden geplaatst.
Teneinde den waschbazen, die in October
als zoodanig bij de verschillende korpsen over-
i compleet komeneen positie in het leger te
laten behouden en hun een bestaan als gehuwde
lieden te bezorgenzullen zijdie hiertoe ge
negen bevonden wordenwerkzaam gesteld
worden als oppasser bij inrichtingen van mili-
paald verlof gesteld de miliciens der lichting tair onderwijs, als de Kon. Mil. Academie, de
f 12 bij een verbintenis voor 4 jaren; f9 bij
godsdiensten door den Volksraad met 16 tegen
12 stemmen is verworpen. Dit besluit, terwijl
wij in ’t gezicht zijn van de 20ste eeuw, kan
niet anders dan de vrienden van Transvaal
onaangenaam aandoen.
Officieus heeft Rusland in Berlijn doen
vragen, of de Duitsche regeering niet er toe
over zou willen gaan, om de nieuwe regeering
van Kreta te erkennen.
Vegetarische restauratie. De uit de
sociaal-democratische beweging welbekende
Luitjens heeft in de Warmoesstraat te Amster
dam een vegetarische restauratie geopend.
De Times verneemt uit Peking, dat de
Engelsche ingenieurs, belast met den aanleg
der eerste sectie van den Loehan-spoorweg
bericht ontvangen hebben dat zij door Fransche
ingenieurs vervangen zullen worden. Een neder
laagje 1
Volgens de New-Vork Herald hebben de
Vereenigde Staten verscheidene eilanden der
Wellington-Archipel van Chili gekocht, om er
een kolenstation te vestigen.
De moord op generaal Heureaux is aan
leiding geweest tot een revolutie in San Domingo.
Bijzonderheden ontbreken.
was een
Christinus
Luister eens goed.
Onder het opschrift: Politieke Brieven zegt
bij o. a. i
«Het is toch wel erg, dat de menschen nu
nog niet eens weten hoe ze stemmen moeten.
Ik heb het in twee privaatlessen aan mijn hond
geleerd en toch geloof ik, dat sommige men
schen (kiezers nog wel) het in geen vijf privaat
lessen leeren.”
Ofschoon Christinus het woord menschen
cursief laat zetten, mogen wij niet aannemen
dat hij sommigen van zijn drie-soortige mede-
christelijken wil qualificeeren tot eene lagere
orde dan zijn hond. O, neen, zóó onchristelijk
denken wij niet van hem.
Waarde lezer, bevallige lezeres, Christinus
is verrukt door de buitengewone bekwaamheid
van zijn hond, een hond die in twee privaat
lessen leert hoe hij stemmen moet, terwijl,
volgens het geloof van Christinus, sommige
menschen het in geen vijf privaatlessen leeren.
Christinus is dankbaar voor het bezit van
zóó’n merkwaardigen hond en in volheid des
harten stort hij die dankbaarheid uit in De
Banier.
O, onwetende geestverwanten van wijze
kiezers, weest niet boos op Christinus, meent
niet dat hij U beleedigen wil en U, menschen,
stelt beneden zijn hond.
O, neen, bij drukt zich wat onhandig uit;
de slag van de vuurpijl is dezeDe hond van
Christinus is een wonderhond en gaarne zouden
wij nu voor de roem van ons land, dat pheno-
meen in wijderen kring bekend willen zien.
Christinusdenk er eens over nabij de
Parijsche tentoonstelling in 1900 is ook eene
afdeeling voor bonden open gehoudenbewaak
zorgvuldig uw kostbaar dier, als de tijd daar
is zendt gij hem naar de wereldtentoonstelling
en uw naam zal beroemd worden.
Wellicht valt daarvan nog eens een straaltje
op Workum neer, als toeristen uit alle wereld
streken door de tentoonstelling er op attent
gemaaktons station belegeren om met eigen
oogen te zien de stemhond van Christinus.
STICHRINUS.
De Wonderhond van Christinus.
In De Banier van j.l. Woensdag geeft
Christinus aan de geestverwanten van de
Kiesvereenigingen «Recht en Orde”, «Neder
land en Oranje” en «Steunende op den Bijbel,
verdedigen wij de vrijheid”, alle drie gevestigd
te Workum, een lesje hoe men zijn onkundige
geestverwant, bij wie nog kleinheid van stem-
verstand vermoed wordt, moet leeren stemmen.
In dat stuk trok iets onze aandacht; niet
de stemming zelf, ook niet de wijze van stem
men evenmin de candidaten of de wijze van
aanbevelingdat is oud nieuws.
Neen, waarde lezer, bevallige lezeres, het
hond die ons boeidede hond van
W. fen W. Koartswyl. Briefwiksel.
Plaetsje.
Het aanbrenggeld bij werving voor het
leger is verhoogd en wel indien iemand zich wjtBtoffen welke bij het koken niet neergeslagen
kerkeHjke hoogleeraren te Utrecht te volgen k"^| bxF^vSSs^Z
6 jaren; i 16 by een verbintenis voor 5 jaren
worden.) Gemengde Berichten. Sprokke
lingen op Hygiënisch en Maatschappelijk gebied.
Het is wel jammer, dat de door president
Kruger voorgestelde gelijkstelling van alle
FRISO
IILIII Ulllll FIIIIISLIUI.
villi' H IIHHIIIAIII
rt,H .lu-ieiv'i.',
i
1
s
I
I i
Inlr ia vprwnrnpn hor vnnrcrnl dol r»rï nm n fint»