r
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1899.
Ng. CG.
Nieuwstijdingen.
Negen en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATEBDAG.
e r
Verder heet het
oorzaak is van verstopping van het vaarwater
De Minister van Marine, jhr. Roëll, is
voor
Een droevige plechtigheid. Woensdag zijn
Een grootezeer
vereende kracht konden optreden.
den schen niet voldoende en eenzijdig omtrent den
Frieslands Boezemstand in 1894 en 1899.
Eene vergelijking van de boezemstanden in
de maand Augustus van 1894 met die in de*
zelfde maand in 1899 toont een verschil aan
van 73 c.M.
Op 15 Augustus 1894
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H, BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
waterstand 52 c.M. boven zomerpeil
Aug. 1899 21 c.M. daaronder.
Men begrijpt dat het
i van
De directie van de Maatschappij tot
i van 8. S. heeft nu haar personeel
i aan het verbod streng de hand te
houden en bij overtreding steeds proces verbaal
ovatie.
was verlicht met lampions.
aankwam rees de oude heer kaarsrecht omhoog
en
Het er nog lustig op los.
was de gemiddelde
stelling” van
op laag water gezocht bij de lezing van
tekst van het adresen I
tekst duidelijk de «eenzüdige samenstelling” gesproken te hebben
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlyk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dingdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
de de rechte
vervuld bliek i
Na
van het succes dat de
naar Engeland te zenden ten einde het Engel-
Men heeft geklaagd over de «eenzijdige samen* sche volk op de hoogte van den toestand te
dit collegeMen heeft spijkers brengen in Transvaal, daar het gros der Engel-
betoogddat in dien oorsprong der oneenigheid is ingelicht.
Pry's per kwartaal 70 cent franco per post 88 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7j cent. Bij abonnement is de prijs belangrjjk lag
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
het Friesche Tijdschrift
19 Augustus 1899.
Beppe yn bjar fleur, 8. K. Net goed
dat zich bij de slachting «etter” vertoonde
het dier dan ook met f 20 werd betaald.
Bedoelde koe was voor de belasting aan*
gegeven voor f 10.
De 100- jarige.
slager Jan van de
plechtiglijk gevierd.
hebben.”
Buitenlandsche bladen over den
aanslag op Labori en over
generaal Mercier.
De Figaro zegt:
«Heden moest de confrontatie plaats hebben
tusschen Mercier en Casimir Perier. De ver
dediger Labori had zijne vragen gereed gemaakt;
J J. B. Schepers. In MisrekkeningC. H. troffen.” “a
De lemps geeft op de volgende wijze haar
afschuw te kennen over den aanslag
Voor het kantongerecht te Hoogeveen werd opwekt, is geen voldoende kwijting van ons
j.l. Maandag voortgezethet in de vorige zit- nationaal geweten. En niet alleen aan mr.
ting aangevangen onderzoek inzake het vleesch Labori, wakker verdediger, man met een hart,
van een bedorven rund te Beilen. Bij deze dat wij voldoening schuldig zijn. Er moet iets
gelegenheid bleek, dat een koe, die zes weken I gedaan worden om te geraken uit dezen gruwe-
had gelegen en geleden aan eene moeilijke lijken nacht, waarin de vlam van een revolver-
bevalling, werd verkocht voor f 22.50 indien schot een lichtstraal heeft geworpen.”
het meeviel, voor f 20 indien het niet meeviel.
Dat het niet meevielwerd hieruit afgeleidj Bijtend
dat zich bij de slachting «etter” vertoonde en
«De afschuw, welke deze aanslag bij ons
kenteekenen aantoont van een verdrukt volk.
TRANSVAAL.
Er zijn een aantal Nederlandscbe bladen
noemen wij slechts de groene Amsterdammer,
die de adresbeweging in zake Transvaal aan j
het Engelsche volk tegenwerken. Tot dezulke
richt zich De Nederlander. Het blad zegt o a.
«Hier was nu eens een nationaal werk
Leage sprekers in Engeland hebben gehad,
zegt het blad
«Wij zouden graag zien dat de regeering
hetzelfde deed, nl. dat zy eenige flinke sprekers
naar Engeland stuurde om onze zaak te be
pleiten. Onkunde is de oorzaak van de vyan-
delykheid welke men meer of min voelt tegen
de Transvaal en die vyandelykheid te doen
verdwynen zou heel gemakkelyk zyn als wy
mannen sturen. Het Engelsche pu
is vatbaar voor argumenten en een
Retour-kaartjcH.
Het Handelsblad wijst op een schijnbaar
nietigeinderdaad toch op eene belangrijke
aangelegenheid, vooral voor de vele spoor weg-
reizigers.
Wij, bewoners van den Zuidwesthoek, hebben
natuurlijk het meest te maken met den Hol-
landsch-IJzeren Spoorweg, en we weten ’t, dat
een retourkaart daar maar weinig in prijs ver
schilt met eene enkele-reis kaart. Van daar
dan ook, dat bijna alle reizigers retour nemen.
Och, dat retour is immers ook gedurende dertig
dagen geldig
Doch nu komt de quaestie. Een retour
kaart is slechts persoonlijk, dat is alleen de
persoon, die haar aan vraagt, mag er op terug
rijden en geen ander. Dat staat zoo ongeveer
in de bepalingen der Maatschappij, welke be
palingen aan de meeste reizigers zoo goed als
onbekend zijn.
Nu gebeurt het nog al eens, dat iemand,
die zijn retour niet kan gebruiken, deze aan
een ander overdoet, die voorzien van een
kaartje en derhalve goed en wel gewapend
met volle gerustheid de reis aanvaardt, ’t Gaat
in vele gevallen goed. De conducteursde
station chefs en wie verder met de controle be
last zijn, kunnen moeilijk uitmaken bij de
vele reizigers en de snelheid van handelen, of
de persoon, die op de tweede helft van het
kaartje terugkomt, precies dezelfde is als hij,
die op de eerste helft is heengegaan. En voor
de Maatschappij zelve maakt ’t ook al weinig
uit of A of B daarop terugkeert. Maar ziet,
‘het zou toch kunnen gebeuren, dat men tot eene
ontdekking kwam van fraude, van strijd met
de bestaande bepalingen. En dan zou de
reiziger, die zich zoo volkomen veilig waande,
de dupe van de historie zijn. Daarom meent
het bovengenoemde blad dat het wellicht beter provincie geboren worden, die tot behoud
zoude zijn in den vervolge maar geen retour
kaart jes uit te geven, doch slechts enkele-reis
kaarten en de prijs daarvan dan te verlagen
zoodanig, dat twee dezer tot denzelfden prijs
of even hooger dan de tegenwoordige retouren
werden berekend.
’t Kan missschien beter zijnmaar voor de
-vele heen en terugtrekkenden ontstaat dan weer
het bezwaar van de dubbele moeite tot het
nemen van kaarten, voor velen niet zoo aan
genaam.
Ofschoon we ’t bezwaar van het Handelsblad
deelen, en der Maatschappij de intrekking der
bestaande bepaling op dit gebied in overweging
gevenmeenen we tevens ten aanzien der
enkele gevallen te mogen wijzen op den raad
van Tollens, die aan zijn tuinman, geladen met
het roer en schietende onder de roovende
vooglen, vol deernis toeriep:
«Maar de vooglen moeten eten
Even goed als ik en gij, en verder:
«Hoor eens, als ze ’t schap’lijk maken,
Zie wat door de ving’ren, baas!”
H.
is en i
worden aangedaan.
Ziedaar de beste bewijzen voor den abnor-
malen toestand van den boezem in Friesland.
Wijst de stand van 1894 op eene gewenschte
verbetering van de afvoermiddelen, waarvoor
het ontwerp tot afsluiting van de Lauwerzee
het recept aan de hand geeft een toestand
als wij heden beleven en die naar alle ken
teekenen het maximum nog niet heeft bereikt,
dringt en dwingt tot afsluiting van de Zuider
zee, waardoor het mogelijk wordt, Friesland ten
allen tijde van zoet water te voorzien. Uit
het Rapport der Staatscommissie voor de af
sluiting en bedijking der Zuiderzee, blijkt toch,
dat binnen enkele jaren na de afsluiting het
IJsselmeer slechts zoet water zal bevatten, dat
door den stand van 27 c.M. boven zomerpeil
de gelegenheid geeft met de sluizen vanaf
Schoterzijl tot en met de nieuwe sluis te Piaam,
rivierwater van de IJssel in de provincie aan
te voeren.
Tevens kan door voortdurenden aanvoer uit
het IJsselmeer en afvoer door de sluizen aan
de Lauwerzee eene waterverversching voor de
van
mensch en vee, tot instandhouding der scheep
vaart, en niet minder tot bevordering der in
dustrie, waarbij zoet water in massa de hoofdrol
speelt, zal strekken maar ook tevens de moge
lijkheid zal opleveren, bet vlas in eigen boezem
te kunnen rooten.
De middelen, om die onhoudbare toestanden
te voorkomenliggen voor de hand.
hangt dus af van eigen energie, maar helaasden geheelen dag niet stil heeft gestaan
treft men te dier zake eene lauwheid onder feliciteerende medeburgers,
vele Friezen aan, die onbegrijpelijk is en de
van bet daar
Zaterdagavond plaats gehad hebbend ongeluk
men herinnert zich dat twee jonge mannen
bij hun poging om mej. B. te redden met haar
verdronken begraven. Een grootezeer
geschokte menigte was op de been.
Een waarschuwing. Nog steeds komt
voor, dat rookers bij voorkeur, wanneer
buiten de ”polit7êk staande? wZarb?"allen ?“et ZIJ rei,zen aan kun passie voldoen in niet rook-
vereende kracht konden optreden. Zoo althans coupé s. D"
scheen het ons toe en zoo moet het ieder toe- exploitatie
geschenen hebben, die niet wil, dat alles door opgedragen
de partijdrift wordt bezoedeld en in de war 1
gestuurd. °P te maken*
Men is echter gaan zienof in het bestuur Het Transvaalsche blad De Voortrekker
der Ned. Zuid Afrik. Vereeniging wel alle heeft het denkbeeld opgeworpen om sprekers
politieke richtingen vertegenwoordigd waren
en 15 aan het licht trad!” Verder heet het: «Dat
Aug. 1899 21 c.M. daaronder. Stonden in De Amsterdammer en enkele andere bladen de
1894 de hooilanden onder water en dreef het adresbeweging bestreden, omdat zij de redactie
hooi weg of verrotte en was ook de tweede te slap oordeelen en een forscher toon hadden
snede verloren; in 1899 overal gebrek aan willen aanslaan, vinden wij dom en onverstan-
en meegaandheid
i een algemeen adres
Maar dat sommige andere
aan
ons
Het eeuwfeest van den
Water te Schiedamis
De muziek van de schut
terij en den R. K. Volksbond bracht hem een
i was hier wel algemeen van oor-
Toen de muziek deeldat Mercier tegen beter weten in zijne
campagne
als er een wals werd geblazendanste hij
De Kölnische Zeitung en generaal Mercier.
van sarcasme is een hoofdartikel dat
de Kölnische Zeitung hieraan wijdt en daar het
blijkbaar voor officieus geldt, is het de moeite
waard er het een en ander uit te melden.
«Nu te Rennes,” dus zegt het blad, «de
coup de massue van generaal Mercier gevallen
is, zullen vele Duitscbers den generaal excuus
dienen te vragen en erkennen moeten, dat zij
hem in hun gedachten groot onrecht hebben
De straatwaar de oude man woont, I gedaan. Men
- M,
i tot eene wederveroordeeling voort
zette, maar nu, na de volkomen nietigheid zijner
«onthullingen”, aan welker belangrijkheid de
man nog werkelijk schijnt te gelooven, kan
men zijn val bezwaarlijk anders dan pathologisch
en met die mate van medelijden beschouwen,
die men aan een zieke verplicht is. Wij zijn
te meer geneigd den toestand van generaal
Mercier uit dit oogpunt te beschouwen, dewijl
in de zoele lucht van het Dreyfus-proces ook
j bij anderevroeger geheel toerekenbare, per
sonen duidelijke teekenen van dementia merk
baar geworden zijn, zooals bij den ongelukkige
Quesnay de Beaurepaire, die blijkbaar door de
quaestie-Dreyfus zijn verstand verloren heeft.
Wat hem daarvan nog overgebleven was, hebben
boosaardige spotvogels als Karl I, Karl II en
Karl III hem ontroofd. De gevallen Mercier
en Quesnay zijn geheel analoog en vertoonen
beiden de karakteristieke symptonen van ver
volgingswaanzin met begin van hersenenver-
weeking. Wij zijn geneigd te gelooven, dat
tegenwoordig meer dan één Franschman zich
in dezen toestand bevindt en dat wij hier met
een van die aanstekelijke volksziekten te doen
hebben, waardoor soms geheele gezelschappen
i worden aangegrepen, en waarvan ook de aller
jongste gebeurtenis, de moordaanslag op Labori,
een nieuw verschrikkelijk bewijs levert.
in 1899 overal gebrek aan willen aanslaan, vinden wij dom
water, de slooten verdroogd zoodat scheiding dig. Zonder toegevendheid en
van de weilanden niet meer aanwezig is, tot in dergelijke détails komt
drenking van het vee water kunstmatig wordt nooit tot stand. i
aangevoerd, het vee door bewaking op de per- bladen het groote algemeene belang dezer be-
ceelen moet worden gehouden, de scheepvaart weging blijkbaar hebben opgeofferd
op de buurtvaarten geheel gestremd is en de kleinzieligste partijdrift, dat heeft
groote scheepsvaarwaters nauwelijks met vijf j met groote verontwaardigingal hebben wij krachtdadige redenaarstocht zou goede gevolgen
voet diepgang zijn te bevaren, een enkele tjalk gemeend die eerst thans te moeten uitspreken.’
het water door de geheele provincie brak ujf }ie(; buitenland teruggekeerd en heeft zijn
vooral de reukorganen onhebbelijk werkzaamheden hervat.
INHOUD van
j „Sljucht en Bjucht.”
LJ
i bigrepenSj. de Zee. Seis Ljeafdesisters,
W. D. Ut Sud AfrikaM. Yn ’e hus-
o. a r, T* i- m r I, UCU,6V* ““u “juc imgv1* geiccu gcumani,
balding, Sj. de Zee. Lansljue yn Iransfael. moe8^ getroffen worden, welnu, hij is ge-
Nutsprekkeu BernefaemC. II.
Koartswyl.
Wat de menschen al te eten krijgen!
FRISO
luw imui hiii.su\u.
JIMS- H UIVHITEWIE-
- - j van (-
U-A-,-A-A-4...1.A __1i; te Utrecht de drie 8|achtoffer8
