I
il
II
i
J
I
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1899.
No. 69.
Het hoogste gezag.
rit
1
d
<1
Officiéél gedeelte.
Buitenlandsch Nieuws.
Negen en twintigste Jaargang.
Dit Blad versohynt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
om eene waardige protest-
hoogste zal zijn: het leger of de wet?
bloot zijn.
Voorzitter van
drijven, noch zich laten ontmoedigen. Ik heb
Daar mogen ten onzent zijndie wijzen op
de vader van het internationaal recht.
De brandweer is daar namelijk
heeft afgezet.
I11
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
maar i
sproten uit die der overtuiging,
geweld maar desnoods met geweld.
Die meeting, door duizenden bijgewoond, is
uitmuntend geslaagd. Er is met kalmte, maar
met waardigheid gesproken en de groote con
té verschijnen in het Paleis van
Ditmaal niet om eene schitterende
1.
leden.
2.
3.
4.
5.
en Wethouders
strookje grond met de Diaconie
Van Rennes over Transvaal naar Amsterdam
is een omweg van belang. Maar op ’t vrij-
heidskompas stuurt men handig en in een wip
is men er. Daar in de hoofdstad van ons land
werd een oproep vernomen van een honderd a
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent
PRIJS der ADVERTENTIEN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prys belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
en mededeelingen.
VERGADERING van den RAAD der
Gemeente Hemelumer Oldephaert
en Noordwolde op Dinsdagden
5 September 1899, des voormiddags
te 9| ore.
Punten van behandeling:
Installatie van de nieuw benoemde raads-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterljjk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentidn Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
zich onmogelijk heeft gemaakt, is het volgende
De Keizer had hem opgedragen, de regee-
ringsambtenaren in het parlement onder het
oog te brengen dat zij natuurlijk vrij waren
in het uitbrengen van hun stem, maar dat
zij onmogelijk hun ambt zouden kunnen be
houden na een votum tegen de kanalenwet.
In plaats daarvan beging de Minister echter
de inconstitutioneele daaddeze ambtenaren
aan te manen om vóór het wetsontwerp te
stemmen. Dit hebben de conservatieven hem
erg kwalijk genomen, vooral nadat een van de
landraden in het Pruisische Huis van Afgevaar
digden in vollen toorn over dit optreden van
den Minister zijn mandaat bad nedergelegd.
FRANKRIJK. President Loubet heeft te
Rambouillet den Raad van het arrondissement
ontvangen en op de toespraak van den voor
zitter geantwoord, dat hij blijde was naar
Lezing der notulen.
Ingekomen stokken
Benoeming van een Wethouder.
Aanbieding van de gemeente- en armvoogdjj-
begrootingen.
6. Missive van Gedeputeerde Staten, houdende
bedenkingen tegen de heffing en invordering van
schutstalgeld.
7. Adres van K. S. Visser e. a. betreffende
het doortrekken van den kunstweg langs het Sou
te Warns tot Laaxum.
8. Voorstel van Burgemeester
tot ruiling van een
te Molkwerum.
9. Adres van H. Postma te Warns om een
strookje grond van de gemeente in koop te mogen
erlangen.
10. Bezwaarschrift tegen bel kohier van school
geld over het 2e kwartaal 1899.
Koudum, den 29 Aug. 1899.
De Burgemeester,
H. M TROMP.
stelling van den krijgsraad,
dezen is een kolonel.
een 1
maar dat doet er voor onze
aan toede man is kolonel.
rang hooger geplaatstengeneraals, oud-ministers, Daar mogen ten onzent zijn, die wijzen op
zelfs een oud-president der Republiek! Welk 1781 84 en moeielijkbeden vreezen omtrent
eene verhouding geeft dit? onze sympatbiën met de stamverwante volkeren
is onafzetbaar, maar een kolonel?
werkelijk wel vrij?
Ziet, dat is in ons oog eene vraag van aan
belang en doet ons de samenstelling van krijgs
raden een weinig zonderling vinden. En we
kunnen de vraag niet weerhouden, waarom
voor deze categorie van menschen nog eene
afzonderlijke rechtsspraak moet bestaan? Deze
vraag staat tevens in verband met de boven
aangehaalde quaestie omtrent de hoogste macht
in den staathet leger of de wet
Dreyfus 1 Welke naam zou meer genoemd
worden, wiens zaak zou meerdere belangstelling
wekken? Van alle hoeken der wereld zijn
correspondenten te Rennes aanwezig om na
elke zitting van den krijgsraad verslagen te
zenden en uitvoerige telegrammen over te seinen
aan hunne bladen. De oudezoowel als de
nieuwe wereld, volgt met belangstelling alles,
wat daar in die betrekkelijk kleine provincie
stad gebeurt. Dit moge Frankrijk, de groote,
fiere natie bedenken, dat zijne eerlijkheid, zijne
men op ’t Britsche Rijk ten
sloten is do Republiek te verdedigen, de open
bare orde te handhaven en den eerbied voor
het recht te verzekeren. Het geheele land zal
moeten buigen voor de uitspraak van den
krijgsraad te Rennes, in volkomen onafhankelijk
heid gewezen. De vertegenwoordigers des volks
zullen dat werk der verzoening en bedaring
bevorderen, noodig als het is in het hoogste
belang van ons vaderland.”
Uit de Rue Chabrol ook heden geen nieuws
van beteekenis. Men verhaalt, dat de dames
de la Halle voornemens waren in grooten
optocht naar die straat te gaan om den heer
- -In
dien van dat verhaal iets waar is, dan zou de
is hij niet voornemens zelf brand te stichten,
dan zou deze toch bij ongeluk veroorzaakt
kunnen worden en de brandweer werd dus
als maatregel van voorzorg ontboden.
ENGELAND. De toestand blijft dezelfde.
Er is een nieuw Blauwboek te Londen ver
schenen, waarin een schrijven van sir Alfred
Milner voorkomt, gedateerd 14 Juni 11., advi-
seerende het Transvaalsche bemiddelingsvoorstel,
het resultaat der Conferentie te Bloemfontein,
onmiddellijk te verwerpen.
In Chamberlain’s antwoord d.d. 27 Juli 1.1.
toont deze zich verheugd, dat de Transvaal
eenige tegemoetkoming toondedoch geeft
tevens te kennen, dat er nog veel verschil
punten overblijven. Daarin doet de Minister
tevens het voorstel om de gemengde commissie
van onderzoek in te stellen.
Hierop is het antwoord van de Transvaalsche
eene verhouding geeft dit? onze sympatbiën met de stamverwante volkeren
Ja, op dezen oogenblik is de president de in Zuid-Afrika, wij willen geen ruzie, geen
president. Maar morgen, overmogeu, als het oorlog, maar zoover is ’t Goddank, in ’t vrije
proces is afgeloopen, dan is hij weer kolonel Nederlandde pionier van recht en wet, nog
En als dan zulk een oud- niet gekomen, dat men zijn mond moet houden
en niet meer mag zeggenwat waar is. De
tegen dezen molenaar van San Souci wist het den grooten
er nog rechters in Berlijn
te ontspannen, in weerwil van de bezorgdheden
waarop de voorzitter had gezinspeeld.
»De bezorgdheden zoo vervolgde de
President hebben reden van bestaan en
het is niet zonder diepe droefheid, dat wij de
gemoederen in verwarring zagen komen en
ongeregeldheden in de straten. Maar men
en niets anders. 1
minister weer op nieuw minister wordt en een
generaal wederom tegen eenf
kolonel optreedt, wat dan Een gewoon rechter Frits te zeggen, dat
Is de man waren en zoo mag ook elk weldenkend Neder
lander het in allen ernst tegenover machtige
Staten getuigenEr zijn nog rechters in de ju]e8 Guérin levensmiddelen te brengen,
wereld. Uicu ,au -
Amerika huldigde wijlen Hugo de Groot als brandweer misschien goede diensten kunnen
de vader van het internationaal recht. Wij, i bewijzen mal
latere Nederlanders, zouden onzen voorvaderen Btralen tegen te houden; een zachter middel
onwaard zijn, zoo we in dezen een stap terug dan de bajonetten der infanterie, die de straat
traden- heeft afgezet. De brandweer is daar namelijk
Voorwaarts ligt de weg, niet met geweld, vertegenwoordigd, omdat de heer Guérin eenige
-met de kracht der overreding, voortge- met petroleum gedrenkte lappen op het dak
i uit die der overtuiging. Recht boven van Z1jn gebouw had laten nederleggen. Al
H.
DUITSCHLAND. De Nat. Lib. Corr. vat
de besluiten, die in den Kroonraad te Potsdam
genomen zijn, aldus samendat de kanalenwet
in den aanstaanden winter nog eenmaal aan
den Pruisischen Landdag zal worden voorgelegd
en dat na korter of langer tijd de Minister van
Binnenlandsche Zaken Von der Recke zijn
portefeuille zal neerleggen.
De regeering zou het dus met het Huis van
Afgevaardigden nog eenmaal in het goede
willen probeeren en de conservatieve oppositie
tegen de kanalenwet de gelegenheid geven,
haar opvatting te wijzigen, en eerst dan, als
deze tweede poging nutteloos bleek, het Huis
ontbinden.
Het feit waardoor de Minister Von der Recke Regeering nog niet ontvangen.
De tweede opmerking is dezeDreyfus is
een Jood. Dat doet er nu niets aan af of
toe, al was hij ook een Heiden. Zoo moest
het wezen, maar zoo is het niet. Ja, er zijn i
er, die willen zeggen, dat hij indertijd veroor
deeld werd, louter omdat hij een Jood was.
Wij nu onderschrijven voorhands die meening
niet, al moeten we erkennendat er veel is
wat deze meening rechtvaardigt.
Maar een Jood heeft zijn Sabbath, even
zeer als een Christen zijn Zondag. Nu wordt
daar te Rennes op Zondag geen krijgsraad
gehouden, op Zaterdag echter wel. Heeft dan
ook in eene vrije Republiek een Jood niet ’t
recht zijn Sabbath te vieren, ook al is bij een
beschuldigde? Men gevoelt het: er hapert
ook in dit opzicht iets aan. De zoogenaamde
vrijheid wordt derhalve door een schijnbaar
gezochten regeeringsvorm ook al niet gedekt.
ridderlijkheid thans gewogen wordt door geheel
de beschaafde wereld.
De Dreyfus-zaak is nu eenmaal eene wereld
zaak geworden en Frankrijk kan er niet met
een sisser af. Daar moet rechtvaardigheid r
betracht, of de natie verspeelt baar crediel. honderd-twintig-tal der voornaamste heeren en
De Dreyfus-zaak is niet die van een persoon, dames om te verschijnen in het Paleis van
een martelaar desnoods, zij is de belichaming Volksvlijt.
der quaestiewelke macht in den lande de voorstelling of een prachtig orgelconcert bij te
hoogste zal zijn: het leger of de wet? wonen, maar i
En zonderling genoegmoet dit vraagstuk meeting te houden tegenover het machtige
worden beslist in eene Republiek, dat is nog Albion (Engeland) in zake Transvaal,
wel, naar ’t heet, onder den meest democrati- i
schen regeeringsvorm. Van daar de buiten
gewone de algemeene belangstelling. Het
gemeenschapsgevoel der beschaafde wereld eischt clusie is deze geweestEngeland heeft het
recht ook waar het een mindere betreft tegen- recht niet zich met de binnenlandsche aan-
over het militaire vertoon der meerderen. Het gelegenheden
gezag der wet doorstaat de vuurproef.
We zijn in den komkommertijd.
In letterlijken en figuurlijken zin.
Wat het laatste aangaatAugustus is de
maand der vacantiën, in den regel ook van de
groote politieke vacantie. De heeren volks
vertegenwoordigers nemen rust om, na eenige
weken van ontspanning, op nieuw te bab
belen.
Dan komt er weer leven in de brouwerij
en dan hebben de verschillende organen der
pers weer stof te over, om hunne kolommen
te vullen. Maar voor ’t heden verkeeren ze
in den komkommertijdweinig drukte.
Evenwel, dit jaar dat ten opzichte van warmte
en regen zoo buitengewoon mag beeten, ver
loochent ook zijn karakter niet omtrent het
buitengewoon zijn op politiek en militair ge
bied het schenkt alszoodanig een overvloedigen
regen, ofschoon men moeielijk kan zeggen, dat
deze verfrisschend mag heeten. ’t Is alsof er
onweer achter zit.
De couranten hebben volop stofDreyfus
de Transvaal, de kanalenwet in Duitschland
de kieswet in België, enz. Gelukkig alles nog
van vreemden bodem, ofschoon de Hilversum-
sche onlusten ook hier te lande eenige beweging
veroorzaakten. Over een paar dezer aangelegen
heden wenschen we een woordje in ’t midden
te brengen.
om die >dames” met eenige water-
Zonder daar voor ’t oogenblik verder op in j *echt
te gaan, hebben we voor heden slechts een
zorgdbeden nabij is. De maatregelen door de
dekte rijkdommen. Met daverend applaus werden
t aangenomen. Het recht
den sterkste mag niet gelden.
kerel zijn, flink voor zijn taak berekendzaken bereddert, staat ook hier boven het leger. de vaste overtuiging, dat het einde onzer be-
van Transvaal te bemoeien.
Transvaal heeft zijn eigen land als 't ware
geschapen, heeft zijn gebied en bestuur geregeld Rambouillet te hebben kunnen gaan om zich
en is beschavend opgetreden. Ook hier geldt
t en wet. En ’t zou een moord op groote
sphaal, een onverantwoordelijke daad zijnzoo
tweetal opmerkingen van lageren aard, die eene andere beschavende Mogendheid dwars-
naar we meenen, ook niet van belang ont- boomde, louter om de in het eigen laud ont
bloot zijn. Z.
Vooreerst hebben we ’t oog op de samen- motiën^in dien geest oj
oorzitter van Van den sterkste mag niet gelden. De wet, moet het ernstige van dien toestand niet over-
t Moet een kraan van de internationale wet, dat elk volk zijn eigene
opmerking niet Evenals de Dreyfuszaak het oog trekt naar
Frankrijk, let men op ’t Britsche Rijk ten Regeering genomen getuigen, dat zij vast be-
En deze man krijgt daar voor zich vele in aanzien van Transvaal. sintpn :a do Renubliek te verdedigen, de open-
nun Kimi riiiLSLi\n.
NIKIJWS- 0 IIIIWmiE-
i
FRISO.
