I
-S,
Elkander ontmoeten!
WOENSDAG 18 OCTOBER 1899.
No. 83.
Buitenlandsch Nieuws.
Officiéél gedeelte.
Negen en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs bel
schoolgel-
Kapitaal. Een loopen tegen elkander ineen
4
En
van
ping
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
Rijken en armen ontmoeten elkander, God
heeft ze beide gemaakt!
Derhalverijken en armen verstaan elkander.
Zou *t werkelijk zoo wezen 1
Prys per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
angrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
i|i
I
lukkig dringt dit besef meer en
spreekt men van velerlei hervorming op sociaal,
eener gausche bevolking.
En zoo ziet men dan eene worsteling tusschen
een klein, doch koen volk, tegenover eene j
oppermachtige wereldkracht. Wij, ten onzent,
kennen den tachtig-jarigen oorlog. Den uitslag
met een.
De tegenwoordige inrichting der legers waar-
werden motiën aangenomen, ver-
dat Engeland zich in de binnen
Een land, oppermachtig ter wereld, kan
veel hooi op zijn vork laden,
zijne oppermacht af aan
land op zijne beurt weder
zijn tijd.
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, niterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentidn Dingdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
land van voorheen. Engeland heeft zijn Indië
Maar het zijner kracht bewustwordende Rusland
treedt ook daar als concurrent op. Engeland
beeft zijn Afrika en ’t zijn slechts eenvou
dige Boeren, die den wereld-monarch den voet
dwars durven te zetten na jaren Barrens,
wat zal hier het èinde zijn?
Liever geen leven, dan sgeen Vaderland!”
Dat zijn woorden van een man van karakter,
aan de gedachte
verre Zuid Afrika
Daar vecht men
te
Portugal stond
Nederland en Neder-
meer door en I lana °P z9ne Deurt wener aan Engeland. Alles
I heeft zoo zijn tijd. Engeland verloor voor
dat is op gemeenschappelijk gebied. Tot die eene, eeuw ongeveer de bezitting Amenka en
de Vereenigde Staten van dit werelddeel
Men dient elkan- kunnen zich thans reeds meten met het moeder-
En daar ginds in het
verstaat men elkander niet,
en schiet men en verwoest en vernielt en doodt,
dat het een aard heeft,
elkander, gewapend heelemaal
groet is
ter i
monster ter vernieling, gepantserd en wel. En
dit ondier wordt de kop verplet door andere,
nog sterkere monsters. Vijftien dooden Men-
Vergun ons een wedervraag en wel dezenismaking als de geharnaste vuist der vernie-
Zou er heelemaal niets van waar zijn? I tiging.
Onwillekeurig dwaalt ons oog over zoovele
Godshuizen liefdesgestichten genootschappen
van hulp en barmhartigheid en tal van anderen.
De rijkdom heeft de armoede verstaan en deze
den ander begrepen. Of dit begrip nu alge
meen is of wel tot zijne grootste volkomenheid
is gebracht, zie dat is nog de groote vraag.
En dan de anderKapitaal en arbeid ont
moeten elkander, verstaan ook deze zich?
In vele gevallen ongetwijfeld, maar in alle
Daar worden zoo herhaalde malen de gereed
schappen aan
het geroep van werkstaking, terwijl elders om
werk, al is het schraal beloond, gebedeld wordt.
Men heeft elkander inderdaad niet begrepen
want werkelijk hebben rijken en armen elkander
noodig en kan het kapitaal niet buiten den
schen, die elkander nog nimmer hebben ont
moet, jagen daar anderen als hazen op en
Welk eene vreeselijke verschijning zulk
ontmoeting 1 En deze tegen ’t einde der
hoogverlichte negentiende eeuw, nog in het
zelfde jaar van de Vredes conferentie te ’s-Gra-
venbage.
Wie had zoo iets kunnen denken?
Bij het scheiden van de markt leert men de
kooplieden kennen. En menigeen begrijpt
thans, waarom Transvaal en de Oranje-Vrijstaat
niet tot het Vredes congres zijn toegelaten.
Treurig voorzeker, want zij hadden de eerste
moeten zijn. Kleinere, zich bij aanvang ont
wikkelende staten met veel geleden leeds achter
vernielen levens, door zoovelen gewaardeerd
eene
zoo
borgt ons een sneller verloop der gebeurtenissen.
Daar ten noorden nu van de Kaap »de Goede
Hoop” zullen elkander menschen ontmoeten uit
de vijf verschillende werelddeelen der aarde
want ook Australië zal zijn aandeel zenden.
En al deze lieden zullen elkander niet verstaan,
dewijl de een den ander voor dezen nimmer
ontmoette
Dubbel schande, dubbel wee over bet hoofd
i van den bewerker van dezen broedermoord
die geheel den aardbol omvat.
Negentiende eeuwomfloers
uw
uw hoofd bij
verdwijnen met het zwarte kleed der rouwe,
- -- - Om elkander j wijl de gouddorst boven de rechtvaardigheid
te verstaan, houdt men aller- triumfeerde en deze de moordlust ontketende,
waar sbroeders” van geheel het wereldrond
elkander met doodelijke wapens ontmoeten
even nadat de afgezanten der beschaafde
maatschappij” zich meenden te hebben verstaan
over de voorwaarden van een eeuwigen vrede.
Welk een goed toch, dat mensebengoed
H.
FRANKRIJK. In verband met de mani-
festatiën te Montélimar heeft de minister van
Oorlog een einde gemaakt aan de sedert jaren
bestaande toegeeflijkheid ten aanzien van het
dragen van uniform, en het verschijnen, in
burgerkleeding aan de militairenbehoudens
uitzonderingen, verboden.
Mannen ontmoeten
1 en de broeder-
een kogel. Een trein, het middel
verbroedering, wordt hier een ondier, een
- '.En d'e daarmede uitdrukking gaf
Gedurende de afgeloopen negen maanden
des jaars heeft de invoer 3 144 823 000, de
uitvoer 2 840 031 000 fres. bedragen, tegen
3 417 363 000 en 2 544 342 000 fres. ver
leden jaar gedurende hetzelfde tijdperk. Ver
minderd is alleen de uit- en invoer beide van
levensmiddelen.
De Kamer van Koophandel te Dijon heeft
in eene buitengewone vergadering den volgen
den wensch uitgesproken en den minister van
Koophandel toegezonden
De Regeering neme de noodige maatregelen
om den kleinhandel te beschermen tegen de
kunstgrepen der congrcganistische en andere
clericale inrichtingen, welke heimelijk eiken
koopman bedreigen die zijne republikeinsche
beginselen durft voorstaan.
ENGELAND Lord Pauncefote zal met 1
November naar zijn post als ambassadeur te
Washington terugkeeren en men verwacht dan
wat voortgang in de onderhandelingen met de
Vereenigde Staten over Canada en Alaska.
De hoogbejaarde voorzitter van de Cobden-
club, lord Farrer, is in den ouderdom van
81 jaren overleden. Hij had zijn leven lang
voor de beginselen van vrijen handel gestreden
en toen bij in bet begin van dit jaar voor
zitter van genoemde Vereeniging werd, vaar
digde deze de circulaire uit, waarin werd aan
gedrongen op gelijke rechten voor alle natiën
in de landstreken die nu in het Verre Oosten
voor den Europeeschen handel en ondernemings
geest werden geopend. Hij bleef tot verleden
jaar lid van den Londscben Graafschapsraad
van welken bij in 1889 een der eerste aider
men was.
De vorige week is te Londen het Kerkelijk
Congres der Kerk van Engeland geopend, dat
andere jaren meestal in een der kleinere steden
van het Rijk vergadert. Onder de vele rede
voeringen trokken natuurlijk bet meest de aan
dacht die, welke gehóuden werden over de
ritueele quaestie. Eene rede van lord Halifax,
den hoofdman der uiterste High-Church partij,
werd luide toegejuicht en daartegen stuitte
een vertoog van de woordvoerder der tegen
partij. den heer Webb Peploe, op groot
verzet. Zoodanig zelfs, dat de Daily News
zegt: »De behandeling die hij ondervond
was eene schande voor eene vergadering van
kerkelijke personenvan Christenen of zelfs
maar van fatsoenlijke lieden.”
NOORD-AMERIKA. Te Nieuw-York is
Donderdagavond eene groote samenkomst ge
houden waarin tal van sprekers tegen Groot-
Britannië te velde trokken en een lans braken
voor de Boeren.
Voorts
klarende
landsche aangelegendheden der Transvaal niet
behoorde te mengen en het zijn plicht ware
geweest, in plaats van een oorlog in Zuid-
Afrika uit te lokken, de aangeboden hervor
mingen aan te nemen of bet geschil aan
scheidsrechterlijke beslissing te onderwerpen.
Het Senaatslid Masson verklaarde eene motie
van sympathie met de Boeren in den Senaat
te zullen indienen en het zenden van een
adres aan Koningin Victoria te bunnen gunste
te zullen voorstellen.
ZUID-AFRIKA. Het eerste oorlogsfeit is
verricht, de Boeren hebben een gepantserden
millitairen trein vernield en de militairen die
er zich in bevonden krijgsgevangen gemaakt
voor zoover dezen niet door het vuur der
VERGADERING van den RAAD der
gemeente "WORKUM, op Vrjjdag
den 20 October 1899, ’s voormiddags
10 uur, ten einde te beraadslagen
over de hieronder vermelde punten.
De Burgemeester,
T. M. ten BERGE.
I. Mededeeling van ingekomen stukken.
II. Adres van Ruurd Visser e. a. alhier om
kosteloos onderwijs in het bouwkundig teekenen
voor hunne zonen.
III. Benoeming van een Ambtenaar van den
Burgerlijken Stand, in de plaats van den heer
Bijlsma, die bedankt heeft.
IV. Missive van Burgemeester en Wethouders
Hem. Oldeph. en Noordw. inzake de uitdie-
van de Heidenschapstervaart, met voorstel
van Burgemeester en Wethouders.
V. Vaststelling van het kohier van
den over het 3de kwartaal van 1899.
VI. Vaststelling van het 1ste suppletoir kohier
van Hoofdelijken omslag over 1899
Ja, jongens en meisjes ontmoeten elkander
en?
Wij plaatsen een vraagteeken en een aantal
stippels want de aandaebtige lezer of lezeres
zal den zin zelve onmiddelijk aanvullen met:
»zij ontmoeten elkander niet alleenmaar ze
verstaan elkander ook.” Ziet, daar komt het
nu maar op aan, elkander ontmoeten wil zeggen
elkander verstaan.
En elkander verstaan wil al weder zeggen
dat de een iets voelt voor den ander, dat er
gemeenschappelijk belang bestaat, naar een en
hetzelfde doel wordt gestreefd, enz., enz.
Zoo maar losjes weg onderscheidene lieden
tegenkomen, ochwat een drukte. De een
neemt van den ander geen notitie. Kom in
een groote stad, b.v. Amsterdam. Dat jakkert
en sjouwt, dat sleept en draaft, dat gooit elk
ander bijna in vliegende vaart om. Sta daar
nu eens dood bedaard naar te kijken en ge
krijgt den indruk alsof ieder zeggen wil»wat
raakt mij jou, als ik er maar kom.” En zoo
zoetjes aan krijgt men van het menschzijn al
een tamelijk slecht koopmans denkbeeld.
Intusschen de lieden kennen elkander niet
en daardoor is er niets, dat het begrip verstaan
rechtvaardigt. Soms, ja, ziet men een enkele
uit de duizend een vluebtigen groet met een
voorbijganger wisselen. Deze beide hebben
elkander begrepen.
Keer nu terug tot een kleine omgeving.
Daar kent de een den ander als ’t ware van
top tot teen. De groet zal daar per dag herbaalde
malen worden gewisseld en al naar het uur:
een goeden morgengoeden middaggoeden
avond of zelfs goeden nacht inhouden. Wan
neer daar twee elkander ontmoeten en elkander
stokstijf voorbijgaan zonder groet of wedergroet,
zeg dan maar gerustdie twee verstaan elkan
der niet.
En in ’t groot en in ’t klein is zulk een
ontmoeten een treurig iets en strekt het nimmer
ter bevordering van de werkelijke belangen
van kleinen of grooten kring.
hervorming, zal ze beteekenis hebben, behooren
echter allen mee te werken. 1
der te verstaan.”
zich hadden ze recht tot mede-spreken, ook om
't beschavend karakter, dat van beiden daar
uitging onder woeste” Kaffers,
te ontmoeten en t
wege bidstonden en predicatiën voor de zending
ouder de heidenen” en offert men duizenden
schats. En zie de millioenen worden aange-1
grepen om dezelfde heidenen” de gelegenheid
te geven te aanschouwen hoe de eene bescha-
ver den ander knaphandig ’t licht uitblaast ter
wille van het smeer! zouden we enzer niet schamen?
Zulk eene ontmoeting doodt met-een het
overigens zeer te waardeeren pogen van het
Nederlandsch-zoowel als van het Engelsch-
Zendeling-genootschapom van andererer po
gingen niet te gewagen. Wereld der goud j
dorst werp uw masker af, ontketende humaniteit,
schaam u.
Elkander ontmoeten, elkander verstaan be-
teekent evenmin de slappe handdruk der ken-
Voor beide kennismakingen zegt een fatsoenlijk
mensch een hartelijk »dankje.”
De leelijkheid van dén oorlog in Zuid-Afrika
is gelegen in den gouddorst van sommigen. Van
velerlei zijde komt de bewering, dat de Britsch-
Zuid Afrikaansche Compagnie met hare milli
oenen ter onderneming op den rand is van een
failliet. De goudmijnen van Transvaal kunnen
redding schenken. Van daar, zoo zegt men,
den oorlog.
Als dit waar is, zal de geesel der reebtvaar-
den kant geworpen en klinkt digheid bij de latere boekstaving der historie
niet uitblijven. Ook de eeuwen ontmoeten
elkander.
De koloniseerende idéé heeft zijne schaduw-
zijde.
arbeid en beteekent deze al bitter weinig zonder
Kapitaal. Een loopen tegen elkander ineen
dwingen geeft ook hier niets dan schade. Ge- 1
heeft
eene
de Vereenigde Staten
FRISO
mui win HiKsumi.
JIMS- El till 1.1111 III
y
I
HUretJKl liitJU vau vcicnci ucuuiuiiug uu outtaat, j j o
l-A n zx zx 1 r» ATT’A o f I