tr
1
i
4
Is
1
I
1
v'
1
IN
Helpen en niet vergeten.
J
HET ROODE KRUIS.
V
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1899.
No. 91.
!r
Officiéél gedeelte.
Negen en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
e r
Maar edel is
Zij, die, hoewel zwaar gekwetst, zonder ge-
UITGËVERt
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
Daar worden duizenden
j
en vijand weldoende.
Omtrent de werking dezer Vereeniging moge
ook bet onderstaande opstel van den heer M.
W. Scheltema Ez. gelden, dat, ofschoon ’t be-
nog hulpbehoevende oud-strijders van 1830 in
den lande zijn. Men mocht ze eens vergeten
Al weder blijkt de moeielijkheid om ’t elk
naar den zin te maken.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 8B oont
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lag
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
Men heeft in het bovenstaande twee zaken,
die men niet met elkander moet verwarren
al komen zc in hoofdzaak op 't zelfde neer.
Bij een ongeluk een rampeen oorlog of
zoo iets is de indruk van velen op ’t eigen
oogenblik diep en men dient er van te profi-
volg. Maar verder
de hulp met-een.
Daar is eene jonge vrouw uit netten stand.
Met den dood van haren veelgeliefden echtge-
1 van bestaan ten
er zijn vermogende
die der droeve troost toezeggen
in den vorm van jaarltjksche bijdragen, ’t
Eerste jaar gaat ’t goed ’t tweede begint ’t
te haperen en ’t derde, maar lieve hemel,
moet dan de weldadigheid ook eeuwig duren
Zij wordt een last in plaats van een lust en
er is sprake van genadebrood 1
't Is moeielijk ook weldadigheid te betrach-
een’ tenzonder aanstoot te geven.
onderscheidenlijk wegens -- y
van de heeren j Maar edel is en 1
verminkten op ’t slagveld bij te staan.
borst is gegaan, een jong officier met de doods-
trekking heeft op den Pruisisch-Oostenrijkschen
oorlog van 1866, een goed denkbeeld geeft
gelegd
van
gebracht
een armvoogd en
eens i
hunner zaak staande houdt en hunnen moed
prijst? Een bagatel! Ziet, tienmaal zooveel,
eenige millioenen, dan zou het nog iets lijken.”
En dan lezen we daarbij in de bladen
Aan onze eigen landgenooten
»Wat schat van rijke gaven
ge aan uw >neven” biedt,
Vergeet ook in deez’ dagen
uw arme broederen niet
Onderteekening>Namens een
hulpbehoevende oud-strijders van 1830. allen droegen een witten band, waarop een
Met uneven” worden in het bedel-rijmpje rood kruis was gehecht, om den linkerarm,
bepaald bedoeld de Hollanders in Afrika. En Eene witte vlag met een rood kruis werd op
Het convooi is ge
reed. Ieder neemt plaats in de waggons. De
locomotief fluit en de extra-trein van het Roode
Kruis is spoedig uit het oog verdwenen en
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlyk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrydag morgens vóór 12 uur.
opgestapeld.
Verscheidene personen, mannen en vrouwen,
heeren en dames van verschillenden stand en
paar zeer leeftijd hadden zich in de wachtkamer vereenigd
blijft bet, gekwetsten en
Zoo-
Voorstel van Burgemeester en Wethouders lang die leelijke duivel, dien men oorlog noemt,
n n r» n I t, nn 1 Ha Ut» r, A -1 r
van ingekomen stukken.
^*^re,on™ al®cl,rÜv’ng van Hoofdelijken teereD) zoowel voor het heden als voer ’t ver
volg. Maar verder De indruk verflauwt en
IV. Adres van F. H. Eijdman te Delft om
hem voor den tijd van één jaar voorrang van
concessie te verleenen voor het maken eener water-
lettende op vriend of vijand alleen den hulp
behoevenden mensch op ’t oog heeft. Voor ’t
oogenblik zijn dan ook de sommen aan ’t
Roode Kruis verleend o. i. gewettigd. Van
eene afzonderlijke hulp aan de Boeren kan
later sprake zijn. Men vergete niet, dat de
duizenden Engelschen evenmin schuld aan den
oorlog hebben, als de steller en de lezers van
dit schrijven. Zij kunnen ’t ook niet helpen
zij moetenjammer genoeg. Wanneer zal ’t
punt »oorlog” ook eens aan eene volksstemming
onderworpen worden
Helpen we dus door onze gaven de Ver
eeniging Het Roode Kruis, alszoodanig vriend
meer dan twee tonnen gouda, een aardig som*
metje, naar hij meende.
»Wat?” zei een ander, »een bagatel
en niets anders. Is dat helpenwaar men
overal den mond vol heeft van de Boeren en
»«g een. weer d. Boerenhet rechtre.rdige “"„„'“et heden.
Het duurde niet langof aan het station
van den Nieder-Schlesischen Markischen spoor
weg werd met eene bewonderenswaardige orde
en vlugheid in de goederenwagens het noodige
VERGADERING van den RAAD der
gemeente WORKUM, op Vrijdag
den 17 November 1899, ’s namiddags
7 uur, teneinde te beraadslagen over
de hieronder vermelde punten.
De Burgemeester,
T. M. ten BERGE.
Notulen der 2 vorige vergaderingen.
II. Mededeeling
omslag over 1899.
Adres van
voor den tijd van één jaar voorrang
c
leiding in deze gemeente
V. Adres van A. D. en J. A. Walta, pachters n00*' gaa^ 00 middel
der Gemeentereiniging om ontheffing der pacht gronde. Geen nood
of vrijstelling van de betaling der pachtsom van familieleden,
de Gemeentereiniging. - -
VI. Benoeming van een lid der plaatselijke
Commissie van toezicht op bet lager ond'-rwijs,
wegens periodieke aftreding alszoodanig van den
heer W. Kroese.
VII. Alsvoren van een Weesvoogd wegens
periodieke aftreding alszoodanig van den heer J,
Deinnm.
VIII. Alsvoren van
secretaris-boekhouder
periodieke aftreding alszoodanig
F. Brouwer en J. Oudeboon.
IX. T'
tot het verleenen van gratificatiën aan de Rijks-
veldwachters brigadiers-titulairs Brouwers en Lem-
stra.
nog door de kinderen Mammons wordt aange
beden, en zijne doodende bliksems met hosan
nah’s worden begroet, doet het deu werke-
lijken mensch goed den aartsvernieler onmidde-
lijk gevolgd te zien door den Engel der Liefde,
hier optredend als »Roode Kruis”, die niet
en tienduizenden - -
bijeengebracht alom in den lande ten behoeve
van de gekwetsten en verminktenginds in
het verre Afrika. Op allerlei wijzen komt
men tot bijdragenschaalcollecten, inteekenings-
lijsten concerten en voorstellingenlezingen
postwissels, busjes, enz., kortom ieder doet zijn
best om iets bijeen te scharrelen voor die arme
stakkertsdie daar in de brandende hitte in
’t stof bijtenzelfs de fanfare-corpsen blazen
den menschen de duiten uit den zak om ze
een plaats te geven in den buidel der onge-
ziene weldadigheid.
Een liefhebber van cijferen telde de bedragen
onlangs samen en kwam tot een bedrag van
binnen weinige uren zal dokter Meier met zijne
reisgenooten menig ongelukkige van den dood
redden, menig stervende bijstaan in zijn laatsten
stond
De trein van het Roode Kruis is op de
plaats zijner bestemming aangekomen. Dokter
Meier en zijne helpers en helpsters hebben na
ingewonnen inlichtingen zich naar dat punt in
de nabijheid van het slagveld begevenwaar
nog geene ambulances en veldlazaretten waren
opgeslagen en in orde gebracht en men toch
vermoeden koudat een aantal gekwetsten
dadelijk hulp zouden behoeven. Op de kerk
en het schoolgebouw van een Boheemsch dorpje,
dat door de inwoners geheel verlaten was
omtrent een half uur van Königgratz gelegen,
wordt de witte vlag met het roode kruis ge
plaatst eenige mannelijke en vrouwelijke op
passers blijven daar onder leiding van een paar
doctoren en chirurgijns, en zij richten die ge
bouwen met eene bewonderenswaardige vaardig
heid tot hospitalen in.
Intusscben is dokter Meier met anderen verder
op gegaan. Eene alleenstaande hoevewier
muren en dak de sporen dragendat in hare
nabijheid het oorlogsvuur gewoed heeft, wordt
door hem in bezit genomen en van hetzelfde
herkenningsteeken der Vereeniging voorzien
terwijl de chirurgijns en ziekenoppassers hunne
instrumentenwindsels en compressen pluksel
en alles gereed maken, wat dadelijk noodig kan
zijn. Inmiddels gaat dokter Meier met eenigen,
die van draagbaren voorzien zijnhet veld in,
terwijl een tweetal ziekenwagens hem volgen
Nog hooren zij het bulderen van het
kanon, nog worden schoten op weinig afstands
van hen gewisseld. Het Oostenrijksche leger
ontruimt al strijdende Bohemen en wordt door
de Pruisen achtervolgd, terwijl beiden hunne
geneeskundige legertreinen meevoeren, duizen
den gekwetsten en zieken hulpeloos achter
latende.
Meier en de zijnen behoeven niet verre te
gaan, om dadelijk met zegen werkzaam te zijn.
Op geen honderd el afstands van de hoeve
ligt een groot aantal verwonden. Hier zijn de
grenadiers der Pruisische garde slaags geweest
met een Oostenrijksch corpsaan de witte
uniform te herkennen. De strijd is verwoed
geweest en het is duidelijkmen heeft man
tegen man gevochten.
Hier ligt onder het lijk van een reusachtigen
Oostenrijker, wien een zwaard midden door de
kleur op het gelaat. Dokter Meier knielt bij
hem neder, luistert naar zijne ademhaling
hij leeft nog Spoedig wordt het lijk ter zijde
1 en met wat water worden de lippen
den stervende bevochtigdhij wordt bij-
t en behoedzaam op een draagstoel
geplaatstmaar er is geen tijd te verliezen
de rechterarm is hem vermorzeld, alleen dade
lijke hulp zal hem kunnen behoudenop het
slagveld wordt bem de arm afgezet en daar
hij door bloedverlies te uitgeput is, om ver
vervoerd te kunnen worden, wordt hij naar de
boerderij gebracht. Ginds ligt een sergeant-
majoor, wiens beide beenen met kogels zijn
doorboordook hij vindt eene hand, die hem
redten daar op bet oogenblik geene draag
baar meer beschikbaar is en bij op het veld
niet kan geholpen worden, nemen een paar
vrijwillige ziekenoppassers hem behoedzaam op
en dragen hem, terwijl het zweet hun langs
het voorhoofd gutst, naar de ambulance in de
boerderijde gekwetste was een Oostenrijker,
de beide helpers waren Pruisen. De mannen
en vrouwen van het Roode Kruis kennen geen
vijandenzij vragen niet, waar vriend of vijand
ligt, maar waar een officier of soldaat in lijden
is, daar is een mensch in lijden en zijn zij tot
hulp gereed 1
Dr. Meier wenkt een paar zijner helpers
dat zij wat achteruit moeten gaan en wijst hun
een zeven- of achttal gekwetsten aan, waar
onder hij nog een zich heeft zien bewegen.
Hij zelf buigt zich over een jong mensch, een
toonbeeld van mannelijke schoonheidhij heeft
eene doodelijke wond in de borst gekregen
Meier licht zijn hoofd op, de stervende heeft
nauwelijks de kracht zijne band op te heffen,
hij wijst naar zijn gouden ring Meier
begrijpt hem, en neemt den ring van zijn vin
ger aportefeuillefluistert hij, en in
den borstzak zoekende, vindt Meier haar.
»Groet mijne ouders groet haar
God zij mij Het hoofd voorover bui
gende gaf bij in de armen van Meier den geest.
Eenigen tijd later kon de arts aan de beproefde
bruid den verlovingsring en een brief, haar op
den avond vóór zijn dood geschrevendoen
toekomen, en den ouders de plek aanwijzen,
waar het lijk van bun zoon begraven lag.
Zoo kwamen Meier en de zijnen als reddende
engelen op het slagveldde gekwetsten, die
zonder levensgevaar niet verder vervoerd konden
worden, werden naar de boerderij gebracht, waar
zij die liefderijke verzorging vonden, die hun
treurige toestand vereischte. Een tweetal chi
rurgijns en helpers en eene vrouw uit den
deftigen burgerstand hebben bier het werk der
liefde op zich genomen. De eerste, die op
een brancard werd binnengebracht, was een
grenadier.
Men legt hem op stroo ter nederhij ziet
I er walgelijk uit, met dat bloed en zand op
zijne gescheurde kleederen. Hij verroert zich
niet, hij klaagt niet; toch is hij door drie
kogels in den schouder, in de heup en in het
been getroffen, Men mocht bij hem niet lang
dralen met de operatie. Een chirurgijnbij
gestaan door een der helpers, haalt de kogels
uit de wondende vrouw ondersteunt hem het
hoofd en spreekt hem troostrijke woorden toe
bij draagt zijne smart met heldenmoed.
Intusschen zijn andere lijders de hoeve bin-
dengebracht. Ziebij, die bij de staldeur op
eene matras is nedergelegdvereischt wel
spoedig hulpeene lading schroot beeft hem
langs den rug getroffenzijne kwetsuren zijn
vreeselijk om aan te zienzijne ledematen zijn
akelig gezwollendoor eene dikke laag pluksel,
die met water bevochtigd op de wonden wordt
gelegd, tracht men hem een kussen te bezorgen,
waarop hij rusten kan.
nVerlaat mij niet!” smeekt bij de vrouw,
die zich beijvert zijn leed te verzachten.
»Zeker nietspreekt zij hem toe, en drukt
hem de hand.
Mevrouw,” vraagt de chirurgijn, »van waar
hebt gij de kracht al die ellende hier te aan
schouwen
»Ik ben moeder!” antwoordt zij en verpleegt
met moederlijke liefde den ongelukkige.
Weinige uren later nam bij hare hand, bracht
die aan zijne lippen, en stierf, haar aanziende
met eene onuitsprekelijke uitdrukking van dank
baarheid.
worden in het bedel-rijmpje rood kruis
Ia Hnllandora in A frilzn Fn I F Ann wiHc
t is mede duidelijkdat de inzender of de een der wagens geplaatst,
dichter van het aangebaalde, de gestorte bij
dragen nog al tamelijk ruim vindt en er daar
om op meent te moeten wijzendat er ook
FRISO
BUII IM KIBSMII.
JIMS- H UllIBHAIII
I.
1
i
III.
