Kiewjaawenschea
si 2*5 cent,
8ste Volkstelling.
Bericht!
ML
d
In de laatste dagen.
Buitenlandsch Nieuws.
Officiéél gedeelte.
WOENSDAG 20 DECEMBER 1899.
No. 101.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
DE UITGEVER.
Wethouders allen met aandrang
Het
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVEB.TENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel rr.eer 7} cent. Bij abonnement is de pry’s belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever.
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
wimpels ontplooid,
klinkt de muziek
het welzijn
opgeofferd
en
of jongen) of een
(Wet van 22 April 1879, Staatsblad no. 63),
(Koninkl. Besl. van 2 Mei 1899, Stbl. no. 113).
Doch, hoe ’t ook zij, wij weten, dat en de
en de schuchtere vorstin het ten slotte
en Spitskop vielen niet te wreken,
geen onrecht geschied.
Gelegenheid tot het plaatsen van
in FRISO van 1 Januari, wordt weder
aangeboden.
Voor spoedige toezending houdt zich
aanbevolen
wel met ons meenende nevel zal opklaren
helderheid aanbreken, de strenge adem gevolgd
worden door zachte windjes, liefelijke geuren
mede brengend van bloem en blad. De strenge
winter, dien we nog gaarne enkele weken in
ons midden willen herbergen, ook zijn werk
ten algemeenen nutte verrichtende, zal daarna
gewillig zijne plaats ruimen aan de liefelijke
Lente.
verkrijgen kennis der bevolking is eene
van
der kaarten tot bet welslagen der volkstelling
mede te werken.
Workum, 18 December 1899.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
T. M. ten BERGE.
Be Secretaris,
J. 0UDEB00N.
met de meest mogelijke nauwkeurigheid en
volledigheid worden beantwoord.
En aldus geschiedde het in de laatste dagen
van het laatste jaar der negentiende eeuw.
Niemand die ’t werkelijk had verwacht,
Hij talmde, hij draalde de wintervorst, en
deed het voorkomen, alsof hij nog verre was
te zoeken.
Betrekkelijk zoele dagen gingen zijne komst aanvang
vooraf, zelfs verkwikkende regendruppelen ver
borgen zijn gelaat. Maar eindelijkdaar was sluier,
hij, man van karakter met zijn stevigen hand
betere deel in u, overigens zoo energieke Brit,
erkenne uwen misslag en steke de verzoenende
hand toe aan den dapperen Boer, den flinken,
rondborstigen man. Dan voorzeker hebt ge
de grootste overwinning behaald en moogt ge
inderdaad als Christen Kerstfeest vieren. Uw
nationale trots moge u nog parten spelen, maar
werp dien duivel uit u, waar de eerlijkheid en
goede trouw door hem geketend werden.
Voorzeker na dezen droeven, harden winter
zal de liefelijke lente des vredes ook nieuwe
groeikracht geven en veel herstellen, van wat
zoo onzalig is verwoest.
Die zich zelven overwint is meerder dan de
overwinnaar van zeven steden of veldslagen.
H.
De Regeering zelve had van die Hamburger
rede geen flauw vermoeden, zeide spreker. En
toch werd die reeds afgedrukt in de Reichsan-
zeiger, op het oogenblik dat de Keizer haar
uitsprak.
En deze rede was dus zonder dekking van
een verantwoordelijk minister. «En als nu de
Keizer zich zonder ministerieele bovenkleeding
aan het publiek vertoont, dan kunnen wij”,
zeide de heer Richter, «toch niet doen
als in het tooneelstuk van Fulda, waar de
Keizer in zijn onderbroek op het tooneel komt,
bet volk doet alsof hij in purper gewaad
is gekleed”.
meester en
uitdoor
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiên Dincdag en Vrijdag morgens vóór 12 nnr.
zoo bar. Hij
«heil en recbt
de verdrukten.” ’t Mistte
was? Of we ook bruik maakt als te Hamburg, dan mogen
van karakter met zijn stevigen moeten
eens
voortzet, stapelt schande op schande,
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
WORKUM brengen ter algemeene kennis, dat
dit jaar zal gehouden worden de 8ste alge
meene tienjaarlijksche volkstelling.
Deze heeft ten doel de aanwijzing van allen
die te middernacht tusschen 31 December 1899
en 1 Januari 1900 hunne werkelijke woon
plaats binnen Nederland hebben.
Deze allen worden aangewezen, onverschillig
of zij op genoemd tijdstip in hunne woning al
dan niet aanwezig zijn.
Ook worden aangewezen zij, die zonder wer
kelijke woonplaats binnen Nederland te hebben,
op genoemd tijdstip aldaar aanwezig zijn.
Omtrent deze allen moeten de opgaven ver
strekt worden, die gevraagd worden op kaarten,
die tusschen 26 December 1899 en 1 Januari
1900 zullen worden rondbezorgd en dadelijk
na Nieuwjaar zullen worden teruggehaald.
Door of voor ieder moet aan zijne woning
worden ingevuld een BLAUWE KAART (voor
een man of jongen) of een WITTE KAART
(voor eene vrouw of meisje).
Bovendien moet door of voor ieder aan de
woning waar hij tijdelijk aanwezig is ingevuld
worden eene ORANJE KAART (voor een
tijdelijk aanwezigen man
ROSE KAART (voor een
vrouw of meisje).
Het hoofd van
van iedere instelling, gebouw, gesticht of schip,
waar de kaarten worden bezorgd, is verplicht bezorgd. Men kent den strengen heer als
voor de behoorlijke invulling zorg te dragen. bijzonder nukkig en bijna niemand zijner ver-
van
uur tot uur naar zijn gelaat ziet, om te ver
nemen boe bij geluimd is. Och, ’t is maar
zooer is geen onverdeelde pret in de wereld
Op ’t oogenblik, dat we deze letteren schrij
ven, schijnt zijne koude Majesteit al een bij-
64) zonder kwade bui te hebben en dreigt hij met
ten hoogste veertien vertrek, al doet de verleidelijke maan, wie
ten hoogste honderd grooten invloed op zijn humeur wordt toege-
schreven, ook al baar best om als een
De nauwkeurige, door de volkstelling te lieftallige schoone van achter haren sluier den
zaak I ouden heer vriendelijke lachjes te geven en
algemeen belang. Tot het verkrijgen dier hem weer op te vroolijken. Met de duizenden
kennis is noodig, dat alle vragen op elke kaart feestgenooten om ons hopen we, dat dit werk
I der jonkvrouwe moge gelukken, voor ook zij
zich in haar slaapsalon terugtrekt. Dames
Op verzoek der regeering noodigen Burge- j hebben ook grillen
Wethouders allen met aandrang P*'L u
nauwkeurige en volledige invulling vorst
DUITSCI1LAND. In den Rijksdag gaat
men voort met scherpe critiek uit te oefenen
op de Hamburger rede des Keizers. Vrijdag
deed dit op niet onvermakelijke wijze de Afge
vaardigde Eugen Richter.
«De minister Von Miquel”, dus zeide de
Afgevaardigde van de Vrijzinnige Volkspartij,
beeft hier het recht des Keizers om redevoe
ringen te houden verdedigd, en gezegd, dat
het onder de vroegere Keizers niet voor is
gekomen, dat men de woorden van den Monarch
aan critiek onderwierp, maar vroegere Keizers
waren ook niet gewoon om de aangelegenheden
van den Rijksdag in -openbare redevoeringen
te behandelen. Als de tegenwoordige Keizer
van zijn vrijheid van spreken een dergelijk ge
en
i wij, dat is onze plicht, daarvan even-
gebruik maken. Wat men tegen het
bosch roept, kaatst de echo terug”.
Hoewel de minister Von Miquel gezegd had,
dat de Keizer geen raadgevers noodig had,
meende de heer Richter, dat de Hamburger
redevoering juist het tegendeel bewees.
De heer Richter noemde de beschuldigingen
in die rede uitgesproken onrechtvaardig en om
zich tegen dergelijke beschuldigingen te verde
digingen had men niet den «mannentrots voor
Koningstronen” noodig. Als een particulier
dergelijke beschuldigingen uit, laat men hem
voor hetgeen bij is, maar nu zulks van eene
zoo hooge en bevoorrechte plaats geschiedt,
moet men er zijn stem tegen verbeffen. Dan
toonde spreker aan, dat de Rijksdag in de
acht eerste jaren van ’s Keizers regeering maar
een paar kleine korvetten en advies jachten
bad afgestemd en al bet overige had toegestaan.
En dan te zeggen, zooals de Keizer deed, dat
hardnekkig de versterking der vloot was afge
wezen en het welzijn van het gansche vader
land was opgeofferd aan partijquaesties, dat
En ’t geschiedde mede in de laatste dagen
van het laatste jaar der negentiende eeuw, dat
ook tegen alle verwachting in een andere vorst
verscheen, de verschrikkelijke monarch van den
oorlog.
Helder en heerlijk was het weder, de zachte
geuren der Vredesconferentie voorspelden den
van het duizendjarig rijk. En plotse
ling overtrekt het land der zwarten een dikken
om ook, wat daar nog blank is, te
hullen in die kleur der ijselijkheid. De be
druk, als wijlen Simon Gorter hem, in vroege- j heerscher der zee, de vorst der werelddeelen,
ren tijd qualificeerde. In een paar nachten de machtige Brit is ontstemd. De zucht naar
deed hij zijn kunetenaarswerk netjes af: eerst een handvol goud heeft zijne woede ontketend
werden de kikkerslooten overbrugddaarna I en bij werpt zijne bliksems, om te verpletteren
allerlei vaarten, poelen, plassen en al wat zijne luimigheid, zijne begeerte in den
weg staat.
Schrik, o Afrikaansche leeuw voor de woede
van het fiere Albion. Vanuit Europa, zoowel
als uit Amerika, Azië en Australië zal bij zijne
satellieten op u afzenden, om u te leeren dee
moedig te zijn.
Toch was zijn gelaat niet
hulde zich in schapenvacht, om
te brengen aan
vreeselijk. Of ’t meenens
hier den man i
handdruk herkennen?
De beschaafde wereld beeft daaromtrent en
schier zonder uitzondering baar oordeel uitge
sproken. Meer echter ook al niet. Rijksdaalders
en tientjes rolden tot ondersteuning van ge
kwetsten en gewonden, doch de groote Machten
bleven eenvoudig toeschouwers van verre.
Intusschen God helpt die zich zelven hel
pen
Geen grillige maanmaar de alles-beheer
scbende zon (der gerechtigheid) doet hier de
zware nevelen verdwijnen. Het licht breekt
door.
Majuba
Daar was geen onrecht geschied. Maar het
onrecht van beden is gewroken bij Stormberg,
aan de Modder rivier en bij Colenso. De
snoevende overmoed is gebreideld.
Zou ’t inderdaad waar zijn? De machtige
ook tot deemoed gestemd
Reeds hooren we de bevelen, die hier nog
meerder kanonnenvleesch (’t woord is helaas,
maar al te waar) zullen aanvoeren. Millioenen
scbats vraagt god Mars en de broedermoord noemde spreker onrechtvaardig,
zal worden voortgezet, al zullen de Engelen
ook jubelen van «Vrede op Aarde”. Wie zal j
trachten dezen leugen te verhoeden? Ieder,
die God de eere geeft en op een welbehagen
in menscben rekent, is daartoe verplicht.
De dappere bewoners der beide Zuid-Afri
kaansche republieken hebben voldoende bewezen,
dat ze weten, wat ze willen en dat ze hunnen
wil kunnen doen eerbiedigen ook. ’t Is geen
oneere, zoo Engeland dit erkent en den vrede
zoekt met zulke mannen. De Biit zal er bond-
genooten in stede van vijanden zoeken. Elke
dagdie doze afschuwelijke menechenmoord en
voortzetstapelt schande op schande. Het
werd aan
meren zelfs het verder gekabbel ontzegdde
zeilschepen mochten rust genieten en zelfs de
overigens zoo machtige stoom werd in zijne
werking belemmerd. Als ’t een weldadigen
vorst betaamt schonk hij sneeuw, om zich over
de plantenwereld te ontfermendoch als ook
de vinken en de veldleeuweriken uit hunne
«haardsteden” werden weggejaagd, om zich ter
wille hunner hongerige magen in de buurtschap
der menscben op te houdenwerd hjj ten
tweeden male bewogen en deed het misten en
regenen zelfs, om den vogeltjes het zoeken
naar voeder gemakkelijker ie maken.
En zoo is bij dan onze gast. En of hij ge
vierd wordt? In de noordelijke provinciën
onzes lands vooral wedijvert men in het feest-
geven te zijner eere. Overal worden de beurzen
leeg geschud, vlaggen en
wedstrijden georganiseerd en
tot in de meest afgelegen plaatsen, nu evenzeer
aan ’t spoor gelegen, als de meest voorname
steden. Jan en alle man zijn wakker geworden
’t is verwonderlijk hoe een paar duimen ijs
doz i een mensch veranderen kunnen. Vlugheid vaart
tijdelijk aanwezige I door de ledende ondernemingsgeest huwt
daaraan en men zwaait en draait en voert zelfs
ieder gezin of de bestuurder vroolijke dansen uit op den harden vloer
Maar bij alle vroolijkheid blijft men niettemin
de kaarten worden bezorgd, is verplicht bezorgd.
j en bijna niemand zijner
Deze zorge er dus voor, dat aan den teller, eerders, die niet van dag tot dag, zelfs
wanneer hij de kaarten bezorgt, worde opge
geven hoeveel blauwewitteoranje en rose
kaarten er in de woning noodig zijn.
Overtreding van de voorschriften betreffende
de volkstelling wordt krachtens art. 20 der
wet van 15 April 1866 (Staatsblad no.
gestraft met hechtenis van
dagen of geldboete van
gulden.
Negen en twintigste Jaargang.
null Hlllll FllltSLIlll.
Minis- a urn iihai ii
1
.1