Leerplicht.
Geïllustreerd Zondagsblad
deelen wij mededat wegens de enorme ver-
hooging der papierprijzen een gevolg van
de algemeen erkende stijging van de waarde
der grondstoffen de prijs van
voortaan, dus met ingang van
1900, eenigzins moet worden verhoogd.
WOENSDAG 28 MAART 1900.
No. 26.
Buitenlandsch Nieuws.
Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
op-
zeer bekwamen stuurman.
man, getuigde
1
I
UITGEVEBs
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGS EN ZOON. TE WORKUM
kosteloos onderwijs zoowel voor openbare
’t Kind moet ontwik
Maar daartegen
dan ook geene enkele belemmering gesteld in
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
Niettemin hopen we, dat de Tweede Kamer
a.s. Vrijdag ’t ontwerp leerplicht zij ’t met
algemeene stemmen aanneemt, als een stap
in de goede richting. H.
’t Leerplicht-ontwerp bevredigt ons minder.
Wij wenschen nog altijd daarnaast de invoering
van kosteloos onderwijs, natuurlijk voor ieder,
Over deze quaestie is wel gedebat-
maar tot nu toe zonder gevolg, omdat
het geval lang en breed van is verkregen, dan wel of het den Landdag ten
gewisseld trok ten slotte de
Was het j
hem trouwens, als de minister Millerand te
kennen gaf, eigenlijk te doen geweest om op
het ministerie het «verdeel en heersch toe te
passen”, dan was zijn toeleg verijdeld.
en kleeding
Het is den heeren niet
ook op advies van den beer De Savornin Loh-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiên Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
vecht van generaal French met de Boeren ten
oosten van Bloemfontein.
Reuter teekent bij dit bericht aan, dat het
blijkbaar betrekking heeft op een gevecht tus-
schen de cavalerie-brigade, die, zooals gemeld
is, te Trabanchu is aangekomen, en de Boeren,
die van de Oranjerivier naar het noorden
terugtrekken en van de heuvels van Basoeto-
land in grooten getale zijn gezien.
Uit Kroonstad wordt van 22 Maart gemeld,
dat de Vrijstaters in groot aantal terugkomen
en dat er veel commando’s worden gemobili
seerd. De Burgers zijn vaster dan ooit beslo
ten vol te houden. Ook de Regeering is stand
vastig en President Steyn heeft een proclamatie
uitgevaardigd, waarin hij de Burgers waarschuwt
om aan de oproeping tot den dienst te gehoor
zamen. Niemand mag op eenige wijze de
Engelschen helpen of de wapens neerleggen,
tenzij hij door dringende noodzaak daartoe ge
dwongen wordt. Die deze voorschriften niet
nakomt, wordt in de proclamatie gezegd, maakt
zich schuldig aan hoogverraad.
Ridder A. de Souza Corria, Braziliaansch
gezant te Londen, is Vrijdagochtend plotseling
overleden.
Zijn knecht, die als gewoonlijk tegen acht
uur hem een kop thee op zijne slaapkamer
van waardeering tegenover de
i van het bewind, omtrent
wiens leiding zij toch ook niets anders dan lof
hebben. En hoe kan dit ook anders, als men
kan tasten en voelen, dat de mannen van stuur
uitsluitend ’t oog hebben op ’t belang van
De kiezers van 1901 mogen zeer op
dag van Praag bijeenkomt, en dat is heden.
Men mag nu met belangstelling uitzien naar
hetgeen dit lichaam verrichten zal, of het
misschien niet weer bederven zal wat door de
vertrouwelijke beraadslagingen ter Conferentie
Den abonnés van het
Ofschoon de Illustratie uitermate goedkoop
is en de prijs niet in verhouding tot het vele
dat zij biedtzullen wij voor een geheel kwar
taal slechts 7| cent meer rekenen.
Wij houden ons overtuigd dat niemand onzer
lezers die het Geïllustreerd Zondagsblad ont
vangen en hetzelfde hebben leeren waardeeren
om zijn schat van keurige gravuren en belang
wekkende verhalen in den laatsten tijd ook
om de vele en kostbare platen betrekkelijk den
oorlog zulk een klein verschil te zwaar zal
vallen en daarom zich den eigendom van eene
zoo fraaie Illustratie zullen willen ontzeggen.
De prijs is dus te beginnen met het 2e
kwartaal 1900 f 0.45 of franco per post f 0.52^.
DE UITGEVER.
staanden Vrijdag, 30 Maart, wacht ons de
eindbeslissing. Wij voor ons hebben goeden
moed, dat ’t ontwerp door de Kamer zal wor
den aangenomen, zij het ook met vele stemmen
legen.
’t Ontwerp zelve is er niet op verbeterd,
‘t .Herhalingsonderwijs is niet verplicht, ofschoon
de gelegenheid daartoe kan en zal worden
aangeboden. Men weetdat dit onderwijs
oorspronkelijk door den Minister niet was
genomen, maar
zevende (verplichte) leerjaar was teruggenomen.
gezegde interpellant (de heer Ferrette)
schillende onaangename dingen beweerd had,
dezen getart om «zijne lasteringen” ergens
buiten de Fransche Kamer te herhalen.
ENGELAND. Uit Kaapstad wordt van 23
Maart aan een der Londensche bladen gemeld,
dat er berichten zijn ontvangen van een ge*
uit te stellen.
i ging voor tot
stellen tijdstip.
vierkant tegen.
’t Wetsontwerp op de leerplicht is eindelijk handen van
door de Tweede Kamer afgehandeld en aan- scholen om 't op te gooien bij den dorst
'wet bet stelsel van kindervoeding
te doen opnemen,
geluktverplicht is dit evenmin geworden.
Wel hadden alle Kamerleden medelijden met
die kleinearme stakkertsmaar verder dan tegenwoordige lieden
-JI V ZM MA f z-v 1»- 1 I A ZV O -z- 4 Zx 1 - X L
medelijden ging men ook al niet. De eerste
plicht der ouders is zelve voor hunne kin
deren te zorgenenz. Op dit thema, ook
al waar, werd sterk gebouwden
En dan komt daar de partijstrijdde allen
openbare school of de bijzonderej deze omstandigheid letten
Dat ellendige geharrewar, al zoovele jaren
■oud, doet nog kwaad aan de goede zaak. Het
kind is de twistappel en over zijn onschuldig
hoofd tracht menigeen zijne eerzuchtige droomen
te verwezenlijken. die het verlangt.
Vast staat als een rots, dat een kind, zal
het een burger of burgeres in de maatschappij I
worden, ftink en degelijk ontwikkeld moet zijn.
Dit eischt reeds de strijd om ’t bestaan, zelfs
in die matedat het meer dan voor zich zelf
moet voortbrengen. Er blijven achterlijken
De eenige wettige reden zou deze zijn, dat
het nu nog in de eeuw van spoor- en telegraaf-
wezen noodig moet worden bevonden de ouders
te verplichten hunne kinderen te doen en te
helpen onderwijzen (doopsformule).
Lieden ondertusschen, met de zaken bekend,
dat blad weten er meer van te zeggen, ’t Gaat met
het 2e kwartaal het onderwijs zoo’n gangetje. Er kan niets
wezen, of het kleine gedoe moet thuis blijven.
En dat ellendige wegblijven van school, het
doodt en schaadt het geheel. Wij willen er
voorbands maar liever niets meer van zeggen.
Enfin we hebben dan voorloopig leer
plicht, als nl. de Tweede Kamer er zich aan
staanden Vrijdag mede vereenigt, als daarna
de Eerste Kamer ’t ontwerp mede goedkeurt
en eindelijk H. M. de Koningin ’t bekrachtigt.
’t Heeft voeten in de aarde gehadom ’t
zoover te brengen. Onze lezers weten, dat we
voor de verwezenlijking van het denkbeeld
jaren lang hebben geijverd. En nu nog
altijd in afwachting I
Eene laatste poging werd nog door den heer
Schaepman, bij zijne overigens ridderlijke
houding, gewaagd om de werking der wet
Zijn amendement stelde verda-
een nader bij de wet vast te
De Regeering stelde zich hier
’t Zou een appeltje wezen in
de voorstanders der bijzondere
naar
meerdere subsidie. Het amendement lokte
rondweg de Kabinetsquaestie uit, dat wil zeg
gen, ware ’t aangenomen, de Regeering ware
heengetogen en had de verschillende portefeuil
les gesteld ter beschikking der Koningin. En
dan wie zouden ze aanvaarden? Geen en
kele andere groep dan die der liberalen was
er toe in staat. De Regeering had gelijk.
Wij weten ’t, ’t stellen van zoodanige quaes
tie is vooral bij de vierjaariijksche verkie-
er was bijgevoegd, nadat het zing nu maar geen middel, dat klakkeloos
x i tej> jjan(j kan wor(]en genomen, om zijn wil
Een stuk stuurmanskunst van een overigens door te drijven. Maar hier gold het eene zaak,
die van den beginne aangekondigd, het geheele
De sociale groep der Kamer trachtte in de I Kabinet raakte en dus volkomen gerechtvaar
digd was. Met beginselen knoeit men niet.
Het terugnemen door den heer Schaepman
lid van ’t geheel opgenomen, moet hij ook
meedoen ten behoeve van anderen, evenals de
vaderen werkten om ons wegen en dijken na
te laten.
De ontwikkeling worde ontdaan van alle
belemmerende zwachtels. Daarop richte men
’t oog. En dan vervalt die ellendige school
strijd met-een en pakke men ’t jonge volkje
binnen op vastgestelde uren en drijve men de
grooteren als ze niets te doen hebben
van straat en zegge menleer nog maar wat,
’t is goed voor jullie allemaal. Dat zedigheids-
argument is tamelijk wel uit den duim gezogen,
’t geldt althans niet bij de jaarvergaderingen
van alle christelijke jongelings- of jongedochters-
vereenigingen.
minste zal gelukken de wet in zake de auto
nome besturen onder dak te brengen.
ZWITSERLAND. Een voorstel van prof.
Rossel, strekkende om binnen het geheele grond
gebied van het Zwitsersch Eedgenootschap het
spel te verbiedende speelzalen te Genève
MontreuxInterlakenLucerne en Baden te
sluiten, is door den Nationalen Raad met 73
Wij weten, dat we hiermede op een terrein
komenwaarop vele voetangels en klemmen
zijn gelegen. Toch kunnen deze bij onderling
overleg geheel worden weggenomen. Leerplicht
en
als bijzondere scholen.
hulpbehoevenden over, die verzorgd, verpleegd keld worden, waar dan ook.
moeten worden ten koste der maatschap.
Hoe nu ter wereld is het mogelijkdat den vorm van belasting, die vooral den nijveren
zonder in verdere overwegingen als landsbelan- werkman ’t meeste treft. Ontwikkeling naar
gen, enz., te treden er lieden kunnen ge- eigen keuze en de maatschap betaaltomdat
vonden worden, die tegen dezen noodwendigen ook de maatschap er ’t grootste belang bij
eiscb eenige bezwaren kunnen doen gelden? heeft, ’t Kind kan niet betalen, later als
handel Millerand ontving ook zij eene
De minister van Buitenlandsche Zaken Del-
cassé verklaarde dat de toestand zeer eenvoudig
en normaal was. Er kon, zeide hij, in dezelfde I
stad zeer goed meer dan ééne Kamer van
Koophandel bestaanmaar alleen die, welke dat de Conferentie uiteen gaat als de Land
ziek onderwierp aan den gezant, stond met den
minister van Buitenlandsche Zaken in betrek
king wat de Regeering niet behoefde te ver
hinderen ook de andere te steunen en aan te
moedigen.
Nadat over
gedachten was
interpellant zijne interpellatie in.
DUITSCHLAND. De Karlsruher Zeitung
maakt de officieele bekendmaking openbaar
van de verloving van den vermoedelijken Ba-
denschen Troonsopvolger, Prins Maximiliaan,
met de oudste dochter van den Hertog van kwam brengen, vond hem dood op den grond
Cumberland. Men beschouwt deze verloving
als een teeken van toenadering tusschen het
Welffenhuis en het Duitsche Rijk.
FRANKRIJK. In de Kamer is het geval
der tweevoudige Fransche Kamer van Koop
handel te Brussel te berde gebracht. Wellicht
herinnert men zich hoe, tijdens bet ministerie-
Dupuy, in verband met beweerde spionnage-
praktijken van een der leden, zekeren Moutier,
verleden jaar geschil ontstond tusschen den
voorzitter Rolland en den Franschen gezant,
hetwelk hierop uitliep, dat er een scheuring
ontstond en de heer Rolland met de hem trouw
gebleven leden zich stelde tegenover den gezant
en eene i
Fransche Regeering opgerichte
liggen. De overledene was zestig jaar, onge
huwd en bekleede zijn post sedert 1890.
OOSTENRIJK HONGARIJE. De leden der
Verzoenings conferentie tusschen Duitschers en
Czechen komen dagelijks van ’s morgens tot
’s avonds, nu eens in sub commissies, dan weer
in plenum bijeen en naar het schijnt kunnen
de heeren nogal met elkaar overweg. Ze heb
ben tot nu toe ten minste geen ruzie gekre
gen en de minister-president, de heer Von
Körber, bepaalt zich er toe om historisch en
statistisch materiaal te leveren voor overeen
komsten, zonder zichzelf bepaald voor het een
of ander te verklaren. Op deze wijze is men
nieuwe, door dezen in overleg met de het eens geworden over de taal der gemeente-
o J en door die en districtsambtenaren, tot op een netelig punt
Regeering ondersteunde Kamer, volhoudende na ten minste, welke taal deze ambtenaren
dat zij de eigenlijke en echte Kamer van Koop- nl. zullen gebruiken tegenover de Rijksambte-
handel uitmaakten. naren. Over deze quaestie is wel gedebat-
Van den tegenwoordigen minister van Koop- teerd,
„„i, eene toe]agei zoowel de Regeering als de woordvoeders der
Czechen en Duitschers de beslissing en verant
woording niet goed voor hunne rekening durf
den te nemen, en wellicht zal men ook niet
terstond tot een besluit in dezen komen, om-
Intusschen heeft de heer Rolland, van wien
zegde interpellant (de heer Ferrette) ver-I
tegen 32 stemmen verworpen.
TURKIJE. De Sultan heeft thans een iradé
uitgevaardigd, waarbij de Russische eischen in
zake de spoorwegen in Klein-Azië derwijze
worden ingewilligd, dat in het noordoosten van
Klein-Azië alleen spoorwegen mogen worden
JIMS- ffl Uil BTFATIl-
III.Ill lllllll FR li:SL I III.
I
