r
Él
I
WOENSDAG 16 MEI 1900.
No. 39.
Binnenlandsche Berichten.
Buitenlandsch Nieuws.
Hooger loon.
4
Dertigste Jaargang.
lARGANG.
Dit Blad versohijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
I'
1.
den
andere behoeften ook weer dubbel werkmansstand,
niets gemaakt I enkele zakendie het lot van den arbeiders- opmerking, dat een wetsontwerp van wijdere
"F
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURG» EN ZOON. TE WORKUM
en
aan
arom las-
Ziehier
Want is de een traag, de ander is graag.'
»Dan is er niets anders op,” zei een derde,
»dan dat we alle werklui maar zoo wijs maken,
enkelen onder, die niet met ons menschen die willen koopen.
öogmaali
■ggen eg
't
aliertó^
had,
•gelsche
bende,
aste de
ismeer-
3n den
re vie-
>rake.
Brdag-
lizend
en te
idden
ie te
ïr de
ihte*
nge-
éen
lakt
|ch-
ge-
°P
lei
is
P’
fr
i
ll
de menschen meer zilver noodig hadden
Kortomkregen de arbeiders dubbel week
geld dan zouden ze voor voedselkleeding
woning en i
genieten.
want van niets konden ze toch niet te sparen
en
meer
meer
van
meer o
maar als wij niet meer willen djen menschen rechtmatig toekwam, omdat
■Ml
De interpellatie van
I
DUITSCHLAND
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 85 oent
PRIJS der ADVEBTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7{ cent. Bij abonnement is de prjjs belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
i worden.
Het is gebleken, dat de grootste vertraging
ontstaan is door de onvoldoende verbinding van
den Franschen Noorderspoorweg (ceintuur) naar
k lager
dien het bouwen van huizen
van meubelen meer
won hij er bij.
toch ook dubbel loon moeten ontvangen.
schoenmakers, de kleermakers, de bakkers,
want zonder arbeiders kan
worden. Maar wat zou er dan gebeuren? stand kunnen verbeteren, maakten we u
Stelt u eens voor, dat de werkloonen ver- opmerkzaam.
dubbeld werden, dat b.v. een timmermansknecht,
die in de week f 7 verdiende, nu eens f 14
weekgeld kreeg. Als een zoodanige loons-
verhooging zich tot hem alleen bepaalde, dan
had hij zeker veel gewonnen. Zijn woning en
huisraad zouden wel wat duurder worden, door- Afgevaardigden in zake ritueele moorden maatregelen betoogen, dat de bestaande wetten
j:__ l-.x L- - en F -I-Ü!---j-J- J -x-i—x__.
zou kostenmaar toch I ontstaan tengevolge
Maar andere arbeiders zouden den moord op den gymnasiast Winter zal
De achterwege blijven.
en 1
wie al niet meer, moesten daarom hun waren i in de gelegenheid was om mededeelingen te doen richt.
Volgens een schrijven van bevoegde
militaire zijde aan de Haagsche Ct. heeft de
minister van oorlog, dadelijk na het verschijnen
van het artikel van mr. Van Wessenhagen in
de Milit. Spectator over militairen rechtspleging
in ’t algemeen en het depót van discipline in
’t bizonder, zich de zaak aangetrokken. In de
laatste maanden zijn te Vlissingen zelfs op last
van hoogerhand aanmerkelijke wijzigingen bij
het depót aangebracht, die door meerdere ge
volgd zullen worden.
Prof. Stokvis, te Amsterdam, is als blijk
van waardeering zijner geschriften op medisch-
historisch gebied, benoemd tot buitenlandsche
associé van de Academie de médecine de France,
van regeeringswege ingesteld, die haar, als het
eerste wetenschappelijk, geneeskundig lichaam
in Frankrijk over alles wat geneeskunde betreft,
raadpleegt.
Het vergunningsrecht. De voornaamste
bepaling uit onze drankwet is, dat het aantal
vergunningen in elke gemeente niet meer mag
bedragen dan één op elke 250500 inwoners,
naar gelang de grootte der plaats. Bij de
i in de Tweede Kamer in 1881
hoofdelijke bleek, dat vele Kamerleden de door de regee-
v handelen
alle arbeiders op de heele spc<ren, zooveel te rijker worden zij.
er voorts gedaan kan worden en ook
om
het
brengen, dat ieder arbeider liever werkelijk reeds gedaan wordt
meer in het voordeel van l
moesten de werkloonen wel verhoogd wordenregelen zult ge wel eens later hooren.
Maar wat zou er dan gebeuren?
eens voor, dat de werkloonen ver
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiên Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Herhaaldelijk is van Parijs uit gemeld, dat
de Czaar de tentoonstelling zou komen bezoeken,
doch uit St.-Petersburg komt thans het volgend
officieuse bericht»In den laatsten tijd werd
aangekondigd, dat een bezoek aan de wereld
tentoonstelling te Parijs door Czaar Nicolaas II
stellig te wachten was. Verder werd bericht
dat de Czaar in den loop van den zomer naar
Bucharest zou komen. In welonderrichtte
kringen is van dergelijke reisplannen van
Czaar tot nu toe niet het geringste bekend”.
ENGELAND. De overbevolking van Londen
en andere Engelsche steden of, juister gezegd,
het gebrek aan goede woningen voor den
jl. Donderdagavond het Zweedsche Regeering heeft verkondigd, maar
v I* 4. mm 1 1. T I -* r s
wetsontwerp der Onder dezen titel reist Koning Oskar.
over eene zaak, die nog hangende was, zegt
de eene lezing. De andere zegt, dat de
interpellatie niet de door het reglement van
orde geëischte ondersteuning kon verkrijgen.
De Duitsche handelsminister heeft een schrij
ven gericht tot de verschillende Kamers van
Koophandel, om haar advies in te winnen in
zake het leggen van een telegraafkabel van
Duitschland naar Ijsland over de Shetlandsche
eilanden. De omstandigheid, dat de Duitsche
visschersvaartuigen op de Noordzee steeds meer
genoodzaakt zijn de Noordsche wateren en ook
IJslandsche op te zoeken, heeft tot deze vraag
aanleiding gegeven.
FRANKRIJK. De inzenders in de Neder-
landsche afdeeling ter Parijsche tentoonstelling,
die hunne goederen nog niet hebben afgezonden,
worden door het centraalbureau nogmaals uit
drukkelijk gewezen op het belang daartoe
onmiddellijk over te gaan.
Verdere vertraging in de afzending zal groote
moeielijkheid teweeg brengen, daar de aanvoer Bovendien" is
op de terreinen weldra voorgoed zal gesloten huizers geoorloofd hunne familie voor langeren
In zekere stad waren zooals overal elders
rijken en armen, maar ook welgestelde en
minder gegoede burgers. De laatsten moesten
ook, zooals overal, zuinig leven om rond te
komen. Die vlijtig, zuinig en ordelijk waren,
kwamen er ook het bestmaar die dat niet
waren, misten wel eens,
hadden willen hebben. Vooral de mannen,
die wel eens de kroeg bezochten, hadden het
thuis schraal, en hun vrouwen moesten de
kinderen wel eens half gekleed en slecht ge
voed de deur uitzenden.
Eén der werklieden zeide eens, toen hij bij
zijn glaasje zat, tot zijn makkers: »Weet je
wat, jongens? we moeten het allemaal bedan
ken, om langer te werken voor zoo’n beetje
geld.” »Ja, maar”, zei zijn buurman, sdat’s
goed en wel,
En zijn er
meê willen doen, dan zullen we die wel krij- liefhebbers zich voor een zaak opdoen, zooveel
gen.” De zaak werd overdacht, en nog eens j 11 J- ---
met anderen besproken. Er waren er velen,
die ook zoo dachten, en welhaast wisten er
een paar, die nog al knappe kerels genoemd
werden, bet waarlijk zoover te brengen, dat al
de arbeiders hun werk dreigden te staken, zoo
ze geen hooger loon kregen.
Nu waren er in die stad veel fabrieken.
Wat daar gemaakt werd, werd naar andere
landen gevoerd. De fabrikanten wisten geen
raad, toen al hun werkvolk bedankte. Wat
zouden ze doen? Gaven ze hooger loon, dan
moesten ze hun waren duurder verkoopen, en
raakten daardoor hun klanten kwijt, die de
zelfde soort van waren elders goedkooper kon
den krijgen. Ze besloten daarom vreemd
werkvolk in dienst te nemen. Maar daardoor
misten de werkstakers hun doel. Ze dreigden
de vreemde onderkruipers met den dood. Er
kwam oproer in de stad, en de oproerigen
moesten door dragonders tot rust gebracht wor
den.
Van lieverlee kwam het oproer tot bedaren,
en ieder van de werkstakers bood zijn diensten genieten
weer aan,
leven. Velen van hen moesten nog lang wach- j
ten, eer ze werk kregen, en allen hadden meer
of min schade geleden.
Maar als nu eens i
wereld zoo deden, wat dan Ja, als men
zoo ver kon I
honger leed, dan voor laag loon werkte, dan
stemmingen over het al of niet doen drukken
van eenige adressen bij het protocol en toen
drie zulke stemmingen waren gehouden, bleek
het dat het Huis niet voltallig genoeg meer
was om besluiten te nemen. De voorzitter
sloot toen onder luide protesten en rumoer van
de linkerzijde de zitting. De volgende is be
paald op den 17 en Mei.
Intusschen is ook eene bijeenkomst gehouden
van verschilllende partijleiders, waarop besloten
is, de taalwetontwerpen der Regeering aan een
nauwkeurig onderzoek te onderwerpen en
daarbij de hulp in te roepen van de leden der
V erzoeningsconferentie.
RUSLAND. Ten einde de landverhuizers
in hun pogen om naar Siberië te verhuizen
tegemoet te komen, heeft de Russische Reg.
op verscheiden punten van den Siberischen
spoorweghalten opgericht met toevluchtsoorden,
waar de landverhuizers de noodige verpleging
en ook geneeskundige hulp kunnen vinden.
i het onbemiddelenden landver-
duurder laten betalen. Bleef het nu hier maar
bij, dan zou de timmerman met zijn dubbel
weekgeld nog winnen.
Maar de menschen, die het leer aan den
schoenmaker, het laken aan den kleermaker,
en het meel aan de bakkers leveren, moesten
hun knechts ook dubbel weekgeld geven, en
dat maakte de prijzen weer duurder.
Toch zou de werkman nog ruimer kunnen
wat ze toch graag jeven dan nu, wanneer de landhuur, de be
lasting en andere dingen nog maar dezelfde
bleven.
Maar dat zou het geval niet zijn.
Het geld, dat voor belasting betaald wordt
wordt ook weer aan andere dingen uitgegeven,
daar alles duurder werd, zou ook de Staat
geld moeten uitgeven en dus ook weer
belasting moeten vragen. De verhuurders
landerijen en huizen moesten ook weer
geld ontvangen. Niet alleen, dat het
ze
werken, dan zullen anderen het toch wel doen, j zejf ane8 duurder moesten betalen, maar het
■ar x j- x j_ hun worden aangeboden ook.
Want, zoo landerijen en huizen niet duurder
werden en andere dingen wel, dan zouden meer
En hoe meer
1
te duurder laten de verkoopers er zich voor het tentoonstellingsterrein,
betalenwant zij staan hun koopwaar af aan
hen, die er het meest voor geven.
Ook de rijke, die zijn geld te leen geeft voor
handel en nijverheid, had meer rente noodig,
en kon het wel krijgen ook, want daar er meer
betaald moest worden, was er meer geld noodig
de eigenaars er van zouden het uitleenen
die er de meeste rente voor betalen wilden.
Het zou nog de moeielijkste zaak zijn hoe
men aan geld zou komen, want de zilvermijnen
zouden toch immers niet meer opleveren, omdat
aan
was
De heer Von Herzberg dag gehouden zitting
had bericht ontvangen, dat de Regeering niet Huis
1 meer
van den nog onopgehelder- I binden dan de minister Chaplin wil toegeven.
ja de yrg_
jascne ai naar geiang
uitge- beraadslagingen
tijd in die toevluchtsoorden onder te brengen
voor het geval zij nog geen vaste woonplaats
hebben of ter verkrijging van een stuk land
rond moeten reizen. Vergoeding hiervoor be
hoeft voorloopig niet te worden betaald, maar
de gemaakte onkosten moeten in den loop
van tien jaren worden vergoed. Ook land
bouwwerktuigen kunnen de landverhuizers op
zeer aannemelijke voorwaarden in de Russische
Regeerings depóts verkrijgen. Niettegenstaande
dit alles gaat het landverhuizen naar Siberië
toch nog niet naar wensch en ziet men er
weinig tastbare resultaten van.
ZWEDEN en NOORWEGEN. De Zweedsche
minister van Buitenlandsche Zaken baron La-
gerheim heeft volgens de Tagliche Rundschau
verklaard, dat Koning Oskar te Londen in zake
den oorlog van Engeland en de Zuidafrikaan-
sche Republieken niet de meening van de
geld moeten betalenen niemand zou er iets onderwerp van debat in het Engelsche Lager- die van een privaat persoon graaf Van Haga.
de gemeentebesturen de
En hoe bevoegdheid wilde geven om ook buiten de
men-
grenzen der gemeente werkmanswoningen te
stichten. De heer Robson betoogde, dat dit
weinig zou baten, indien niet ook tevens ge
zorgd werd voor goedkoope middelen van
personenvervoer en dat bovendien nog meer
gedaan moest worden voor het opruimen van
slechte woningen.
De minister Cbaplin meende, dat de ge
meentebesturen onder de bestaande wetsbepa
lingen reeds genoeg konden doen als zij wilden,
itom de loonen in elk geval meer dan zij deden en, hoewel
den werkman te bij erkende, dat dit wetsontwerp niet in alle
Op behoeften voorzag, verdedigde hij het met de
reeds strekking dit jaar niet afgedaan zou kunnen
worden.
Middelerwijl is het debat verleden Donderdag
blijven steken en blijft het de vraag of zelfs
dit wetje wel zal worden afgehandeld nog in
den dit zittingjaar. Vele voorstanders scheen het
heer Von Herzberg in het Pruisische Huis van niet te vinden en de vrienden van radicalere
het maken i naar aanleiding van de onlusten in Oost-Pruisen, i de handen der gemeentebesturen veel
OOSTENRIJK HONGARIJE.
van het Oostenrijksche j al
van Afgevaardigden is weer niets i
De Czechen eischten weer
bij winnen. Integendeeler zou zoo’n groote huis. Behandeld werd
verwarring ontstaandat er in geruimen tijd Regeering, dat aan
heel wat minder werd voortgebracht. Lu uuc
minder er wordt voortgebracbt door de
schen zoo veel te minder is er voor hen te
Het eenige middel om meer te
is meer voort te brengen en meer
daarvoor hebben de menschen ijver
en verstand noodig.
Hoe ijveriger daarom de menschen zijn, hoe
versttmdiger ze handelen, en hoe zuiniger ze
Wat
I
mill lllllll Fll IBl I Ml.
IIUIIS- IA Uil UI 11.\III
I I II.
i
i
UITGEVER:
tg.
2_. i er i
- *•--•- __.d een - - --
