J
4
ZATERDAG 23 JUNI 1900.
No. 50.
N ieu wsti j dingen
Dertigste Jaargang.
Dit Blad versohjjnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
jaren ook
van
Bij gemeld besluit is
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
f 2700.
terdam
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentién Dinsdag en Vrjjdag morgens vóór 12 uur.
dan de gewichtigste tijdingen geheimzinnige
onzichtbaar het luchtruim naar alle richtingen
zullen doorzweven.
Reuter seint uit St. Petersburg
«De stand van wintergranen was aan het
einde van Mei in het grootste deel van Rus*
land gunstig, in de middendistricten goed, in
de zuidelijke en noordwestelijke vrij gunstig en
in de zuidwestelijke ongunstig. De zomer
granen stonden eveneens gunstig, in Zuid-Rus-
land en verschillende deelen van Polen slechts
matig gunstig, in het zuidwesten ongunstig.
De jongste regens hebben den stand in het
zuiden en zuidwesten verbeterd.”
Zonderlinge weddingschap. Twee Weeners
hebben om 5000 kronen gewed, dat zij een
groote ton van Weenen naar Parijs zullen rollen,
binnen een tijd van vijftig dagen.
Zij hebben Vrijdag dien zonderlingen tocht
aanvaard.
Zulke menschen zullen wel vreemde hersens
hebben.
Te Moskou wordt nu, ingevolge een
beroepen en I
bestaan opgeleid en geven redenen tot groote
tevredenheid. In dit tijdvak overleden 26 en
keerden 28 naar de verplichte verzorgers terug,
terwijl op 1 Januari 1900 in verzorging bleven
203tot dezen datum werden dus 628 weezen
in de verzorging opgenomen.
Van de 203 verpleegden genieten 115 mid
delbaar-, uitgebreid lager-, lager- (openbaar of
bijzonder) of huisonderwijs, zijn 8 voor onder
wijs nog te jong, worden 78 opgeleid tot 31
verschillende betrekkingen en kunnen 2 (broe
ders) tengevolge van zeer meewarige lichaams
gebreken niets presteeren.
Alleen aan verpleeggelden werd in 1899
uitgekeerd f 33545.70® hiervan door particu
lieren, corporatiën en het Rijk gerestitueerd
f22903.81, zoodat door de kas der Maatschappij
niet minder dan f 10641.89® moest worden bij
betaald. Dit inderdaad zeer beduidende cijfer
geeft te denken en is het beste bewijs, dat
deze nuttige vereeniging bij voortduring meer
deren steun noodig heeft. Wel wordt het be
langrijke nadeelige saldo door legaten gedekt,
maar het Bestuur zou zoo gaarne voortbouwen
op hechte fundamenten, te verkrijgen door ver
meerdering van de vaste jaarlijksche inkomsten.
Verblijdt daarom den heer J. Woudstra, Dir.-
Secretaris op «Zandbergen” bij Amersfoort met
vele toetredingen tot het lidmaatschap
Na afloop der vergadering brachten de aan
wezigen gezamenlijk een bezoek aan Zandbergen
ter bezichtiging van het Nieuwe Doorgangshuis,
het tijdelijk verblijf van de nieuw opgenomenen.
Slechts één roep ging op over de nette, prac-
tische, eenvoudige inrichtingJammer dat
door de geringe opkomst niet meerdere leden
overtuigd konden worden, om daardoor anderen
te overtuigendat in den eersten tijd van de
opneming bij de Maatschappij het ouderlooze
kind indrukken moet ontvangen, die hun heil-
zamen invloed in de toekomst niet zullen mis
sen.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post8S cent
PRIJS der ADVERTENTIÉN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prjjs belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
versierde terrein
geest, terwijl de orde voorbeeldig
schatting waren
Naar vernomen wordt is de nieuw in
gediende Ongevallenwet reeds van den Raad
van State terug ontvangen.
De Ministers van Marine en van Oorlog
hebben aan de Tweede Kamer, uitsluitend ter
kennisneming voor de ledendoen toekomen
het in een vroeger Kabinetsschrijven bedoelde
«alg. plan van de defensie aan de zeezijde.”
Het Gerechtshof te ’s Gravenhage Don
derdag uitspraak doende in de zaak van H.
Ph. Haas, sprak den beklaagde vrij van het
hem ten laste gelegde.
Op verzoek is eervol ontslagen jhr. mr.
T. van Beijma thoe Kingma als schoolopziener
in het arrondissement Lemmer.
De met vrucht werkzame Amsterdamsche
Volksbank, sedert 4893, op aanstichting van
het Amsterdamsche Nutsdepartement, bestaande
met het doel «industriëelen en neringdoenden
uit de volksklasse door het verschaffen van
kapitaal in hun bedrijf te steunen”, wil uit
breiding geven aan haar grondkapitaal. Dat
kapitaal, bij de oprichting gevormd en f 40,000
bedragend, blijkt te klein voor den toenemenden
omvang der zaken. Het bestuur wenscbt het
uitgebreid te zien met ongeveer een gelijk
bedrag (dus ongev. f 40,000, door uitgifte van
aandeelen van f 100) en licht dit verzoek toe
in een circulaire waarin het de tot dusver ver
kregen uitkomsten nader uiteen zet en doet
uitkomen «dat hier de gelegenheid geboden
wordt om een nuttige sociale onderneming zon
der noemenswaard risico te steunen”.
De afdeelingen der Tweede Kamer heb
ben benoemd tot rapporteurs over de wets
ontwerpen betreffende wijziging der Indische
comptabiliteits-wetde heeren van Kolvan
Limburg Stirum, Pijnacker Hordijk (voorzitter),
Willinge en Geertsemaherziening der wet
van 28 Juni 1881 houdende wettelijke bepa
lingen tot regeling van den kleinhandel in
sterken drank enz., de heeren Rink, de Visser,
Truyen, Kerdijk /Voorzitter) en Tydeman.
De tractementen van de hoofdcommiezen
der posterijen en van de onderdirecteuren der
telegrafie zijn thans vastgesteld op f 2400 tot
Voor hendie te AmsterdamRot
en ’s Gravenhage optreden als plaats
vervangende directeuren worden deze bepaald
op hoogstens 3200, 3000 en 2800 gulden.
Voor de zesde seriegroot f 200,000
van de 3| pets, leening der gemeente Gronin
gen (van f 1,300,000 in het geheel) is slechts
f19,000 ingeschreven, tegen koersen van 94
tot f 96^| pet. (waarvan f 10,000 tegen 94
pet.).
B. en W. hebben besloten geen der inschrij
vingen toe te wijzen en aan den raad voor
stellen te doen ter voorziening van noodige
kasmiddelen.
Weezen in het huisgezin. Woensdag
13 dezer, hield de Maatschappij tot opvoeding
van Weezen in het Huisgezin haar 26ste Al-
gemeene Vergadering te Amersfoort.
Het door den Directeur-Secretaris uitgebrachte I
jaarverslag over 1899 geeft een overzicht van
de resultaten der verpleging in huisgezinnen in
de eerste 25 jaren van het bestaan der Maat
schappij. Meer dan 95 pCt. der 371 ouder-
loozen werden in 46 verschillende ambachten,
De oefeningen van den militairen ge
neeskundigen dienst der landmacht in den
verplegingsdienst te velde, zullen dit jaar den
19en Juli plaats hebben op een terrein onder
Wassenaar, in plaats van, zooals tot nu toe
in den omtrek van Amersfoort.
De manoeuvres zullen zooveel mogelijk een
beeld moeten geven van den hospitaaldienst
in tijd van oorlog, waartoe het regiment gre
nadiers en jagers, de cavalerie en de veldar
tillerie aan de oefeningen zullen deelnemen.
Op het terrein voor de oefeningen zullen
veldhospitalen, operatiegebouwen en andere
lokalen ten gebruike bij de verpleging te velde
worden opgericht.
De oefeningen staan onder leiding van ko
lonel De Bock commandant van het reg. gre
nadiers en jagers, en majoor Quanjer, dirig.
off. van gez. 3e klasse.
Leger des Heils. Het Leger des Heils
hield eergister zijn velddag, geleid door den ge
neraal Booth op het buiten «Waterland” van
den burgemeester van Haarlem, jhr. mr. J.
W. G. Boreel van Hogelanden. De bijeen
komst was druk bezocht en er heerschte op
het kwistig versierde terrein een prettige
was. Naar
schatting waren er 7000 a 8000 personen
aanwezig. De 72-jarige generaal, wien door
zijn volgelingen geestdriftige ovaties werden
bevel van De Villiers en Hermanns Steijn, een
broeder van den presidentdie op het oogen-
blik ook te Bethlehem is, nu de hoofdstad van
den Vrijstaat. Het hoofdleger werd verlegd
vijf mijlen dichter naar Ficksburg. De Boeren
beschoten het kamp te Ficksburg met kanon
nen de Yeomanry was op den linkervleugel
en in het front den heelen dag met tusschen-
poozen in het vuur. Een strijdmacht Trans
valere die voor Buller terugtrektvereenigt
zich met de Vrijstaters.
De redacteur van de Echo de Paris
Lepelletier is wegens beleediging van luitenant-
kolonel Picquart door de Parijsche rechtbank
veroordeeld tot eene geldboete van 2000 frs.
en 100,000 frs. schadeloosstelling.
Marconi’s uitvinding in toepassing. In
Berl. Lokal. Anzeiger vond men gisteren een
telegram, dat voor het eerst door middel van
draadlooze telegraphie van uit Kiel naar Ber
lijn was gezonden. Dit zal waarschijnlijk het
begin zijn van een langzamerhand in gebruik
komen van Marconi’s uitvinding, die steeds
verbeterd en telkens voor grooter afstanden
geschikt gemaakt, voorzeker eindigen zal met
de telegraaf-lijnen te doen verdwijnen, terwijl
bestaat.
Ten gevolge van de onlusten in China
heerscht in de Fransche oorlogsbaven Toulon
groote bedrijvigheid om voor alle gebeurte
lijkheden gereed te zijntot nu toe hebben
echter nog slechts de commandanten van twee
kruisers bevel gekregen zich gereed te houden.
Er zal waarschijnlijk ook een divisie van lichte
kruisers worden uitgezonden. De 4e brigade
der marine-infanterie wordt mede voor even-
tueele versterking der koloniale contingenten
gereed gehouden.
Koning Humbert van Italië heeft den
voorzitter van den Senaat Saracco met de
vorming van een nieuw Kabinet belast.
De oorzaak van het aftreden van ’t mini
sterie-Pelloux, dat door de nieuwe verkiezingen
niet versterkt is, moet gezocht worden in het
mislukken van onderhandelingen met de oppo
sitie omtrent het reglement van orde der
Kamer. Volgens de bladen zouden minister
i en twee anderen van een
betrekkingen tot een zelfstandig gebracht, voerde twee malen het woord, daarin
bijgestaan door zijn officieren.
Schaarschheid en overvloed. De Ned.
Herv. kerk telt pl. m. 1600 predikanten. On
geveer 975 bebooren tot de orthodoxe richtin
gen, 625 tot de vrijzinnige. De laatsten onder
scheiden zich in modernen en evangelischen
terwijl zich ook bij de eersten verschillende
richtingen openbaren. Er zijn nog zoo’n derde-
half-honderd vacante plaatsen, zoodat er voor
de aankomende godsdienstleeraren een schoone
kans bestaat op een beroep.
Zoo was het voor tal van jaren ook voor
de onderwijzers, maar thans is dat anders.
Ofschoon de examens voor onderwijzer nog niet
overal zijn afgeloopen, kan men nu al bereke
nen, dat bij het einde meer dan 60 pqjcent
zijn geslaagd, zoodat er minstens een 1500
nieuw gediplomeerde onderwijzers bij zullen
komen, de «essen” daaronder begrepen, die
een aanzienlijk contingent leveren. Die allen
plaats zoeken, maar zelfs met het oog op de
leerplichtwet acht men de plaatsing van allen
niet mogelijk.
Daarom is beperking van den aanfok raad
zaam. Er bestaat dan ook een plan om een
verzoek in dien zin tot den betrokken minister
te richten. Fran. Cl.
Zonderlinge collectanten. Men meldt uit
den Haag:
De collectanten voor de zoogenaamde oud-
gereformeerde gemeente, waarvan de meermalen
wegens openbare dronkenschap opgepakte dominé
Wessels zich predikant noemt, gaan steeds
voort met hunne inzamelingen voor de armen
dier gemeente.
Laastelijk voegden zij bij het aanbieden der
schaal, dat die gemeente niets meer met dominé
Wessels had uit te staan, daar deze sinds lang
uit zijn ambt was ontzet, en dat in allen ge
val de armen niet hieronder mochten lijden 1
Door dit weldadigsheidberoep liet menigeen,
die anders met het oog op de herhaalde waar
schuwingen voornemens was er niet meer aan
te doen, zich vermurven om weer wat geld op
de schaal te leggen.
Het trok echter de bijzondere aandacht, dat
de collectanten als op een wachtwoord na af
loop van
kroeg samen kwamen, om daar de opbrengst
der collecte te tellen enz.
Nu is tegen dominé Wessels voor de tweede
gemaakt. Nog eenmaal, en hij ontvangt een
beroep naar Hoorn, waarvoor het hem moeie- j
lijk zal vallen te bedanken.
Ingevolge Kon. besluit van 18 dezer
wordt Hr. Ms. fregat Koningin Emma der
Nederlanden, den 23en Juni a. s. te Willems
oord uit dienst gesteld.
de kapt.-luit. ter zee J. Bollaan, met dien datum
eervol van het bevel over gemelden bodem
ontheven.
I n h o u d van het Friesche Tijdschrift
»Sljucht en Rjucht”, de 23 Juni 1900.
Op in tsjustere moarn folget faek in Ijochte
dei, J. P. A. De Saksers te Arum, W. P.
In fekansje-utflechtsje nei ’t südenfen
Dreves Uitterdyk. Formöge Fryslan, Dreves
Uitterdyk. In krümel (mei plaetsjes).
Een groote Boerenmacht is bijeen tegen
over Rundle’s troepen met de bedoeling naar
het Zuiden door te breken. Zij staat onder Visconti Venosta
hun «liefdewerk” geregeld in een
Keizerlijk decreet, een hoogeschool voor vrouwen
gesticht, zooals er reeds een te St. Petersburg
maal proces-verbaal wegens dronkenschap op-
IIM8- IA Uil I li 11.\I IC
III,III HIM HIKUNIL
i
UITGEVER: