Politiek Overzicht.
WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1900.
No. 67.
Buitenlandsch Nieuws.
Officieel gedeelte.
Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
beurtenissen in China.
II.
Ze kunnen reden vinden in het zooge- veel in grootte
complot van Pretoria, dat ten doel Transvaal met
PRINS JORIS.
I
Dat heeft
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGS EN ZOON. TE WORKUM
de been moeten houdendie zijne krachten
verre te boven gaat. Engeland heeft dat thans
Pr^js per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7j cent. Bij abonnement is de prjja belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
Onderstaand Politiek Overzicht, voorkomende
in de Enkhuizer Courant van 19 dezer, heeft
dermate onze algeheele instemming, dat we ’t
hier in zijn geheel overnemen.
DUITSCHLAND. Eindelijk is ook het ant
woord van Frankrijk gekomen op het voorstel
ter benoeming van graaf Waldersee tot opper
bevelhebber der ontzettingstroepen in China.
Dit antwoord is in een vorm gekleed, zegt de
Kölnische Zeitung, die ter plaatse waar men
zulks moet beoordeelen voor geheel bevredigend
wordt gehouden.
Berichten uit Parijs zeggen, dat de Fransche
Regeering daarvoor den vorm gevonden heeft,
sden oudsten bevelhebber in rang ook harer
zijds als oppersten bevelhebber te erkennen”.
FRANKRIJK. Met zijne twee redevoerin
gen te Marseilleheeft de heer Loubet zich
meer dan een braaf President der Republiek
betoond. Hij heeft er blijk in gegeven van
eene onbekende handigheiddie men niet bij
hem verwacht had en waarvan hij onmiddel
lijk de vruchten plukt in den vorm van toe
juichingen van beide kanten. Eene handigheid,
zoo groot, dat men haar bij een staatsman van
minder ontwijfelbare oprechtheid met den naam
van Machiavellistische sluwheid zou bestempelen.
Verre achter ons liggen de dagentoen deze
presidentsverkiezing met hoon en smaadredenen
werd begroet en veel is er veranderd sedert
dien tijd. Veel heeft de heer Loubet ook
der Boeren te spelen. We zeggen zou gehad
hebben en zoogenaamd complot. Want de
Boeren zijn veel te slim om zich te wagen in
eene dolzinnige onderneming, waarvan de kans
van slagen nul was. Geheel Europa en Ame-1
rika heeft dan ook die complothistorie met
een ongeloovig gezicht aangehoord, en als er
al iets van aan is, dan is het een stuk opge
zet door eenige dolhoofden, maar daarvoor
zijn toch zeker de Boeren als natie niet aan-
sprakelijk. Velen beschouwen die historie van
het complot dan ook als een voorwendsel om
nieuwe wreedheden te begaan, en daartegen
komt men zelfs in Engeland op. De West
minister Gazette heeft dadelijk toen de tijding
van de ontdekking van dat complot kwam er
tegen gewaarschuwd om dit niet als een voor
wendsel te gebruiken tot het begaan van
nieuwe wreedhedenzij wil wel, dat de schul
digen zoo die er zijn, en hunne schuld over
tuigend bewezen woijdt, streng zullen worden
gestraftmaar vindt het te dwaas om er over
te praten, dat de Engelschen zich over dit
complot op alle Boeren zouden wreken, aange
zien de overgroote meerderheid met dit com
plot niets uitstaande kan gehad hebben.
Het is echter de vraag of dergelijke ver
standige taal ingang zal vinden bij de macht
hebbers.
Sedert is reeds gebleken, dat het geheel
eene valsche beschuldiging betreft. (Red. Friso).
En de oorlog zelf? Het schijnt wel of wij
aan onverbeterlijk optimisme lijden, maar wij
blijven goeden moed houden op den einduit
slag, zoolang als de Boeren zelven de zaak
vrijheid om
waar de doodstraf helaas nog bestaat, ingezien,
en men laat daar de terechtstelling binnen de
muren van de gevangenis voltrekken. Indien
de pers dan ook door onderlinge samenwerking
er toe zou kunnen komen, om den naam van
een bedrijver van een anarchistischen aanslag
stelselmatig te verzwijgeninplaats van dien
direct uit te bazuinen tot het einde der aarde,
zou zij o. i. een goed werk verrichten.
Schreven wij in een vorig artikeldat zij
die den moord op den Koning van Italië ver
heerlijken of zelfs maar vergoelijken eene zware
verantwoordelijkheid op zich laden, de hr. Do-
mela Nieuwenhuis voelt van eene dergelijke
verantwoordelijkheid blijkbaar niets. Hij noemt
dien moord eene terechtstelling. Volgens hem
is dus de moordenaar eigenlijk een rechter, en
het slachtoffer van den sluipmoord een veroor
deeld misdadiger. Wij willen deze redeneering
laten voor wat ze is; wij willen alleen maar
opmerken, dat het uiterst goedkoop en gemak
kelijk is dergèlijke opruiende taal neer te
schrijven, terwijl men zelf rustig en veilig
achter zijn schrijftafel zit. We hopen niet
voor den Hr. Nieuwenhuis, dat hij op even
hardhandige wijze tot andere inzichten zal ge
bracht worden als zeker Fransch dichter, wiens
naam ons ontschoten is, en wiens verheerlijking
van anarchistische aanslagen zulk een komisch
einde nam. Aan dat heer werd naar aanlei
ding van den moord op president Carnot ge
vraagd hoe hij over anarchistische aanslagen
dacht. Hij vond ze niets erg, als ze maar zoo
werden uitgevoerddat zijn kunstenaarsgevoel
er niet door werd geschokt. Als de beweging
maar mooi is (Pourvu que le geste soit beau).
Maar toen eenige maanden na dit schitterend
antwoord hij zelf bij eenen anarchistischen aan
slag een kwetsuur opliep, die hem ettelijke
de bevolking van
Zij steken j
en
Engeland er voortdurend eene legermacht op
fit» kiinn lizxiv .1rl
ze
reeds tot zijne schade ondervonden bij de ge
beurtenissen in China.
de moedige inwoners daarvandie hun land i wil en dank de hoofdrol
en vrijheid niet wenschen prijs te gevenen land overlaten
zich verdedigen willen, als rebellen kunnen be-
schouwen, en dat alles niettegenstaande de Boe-
ren door de Engelschen als oorlogvoerende
natie zijn erkend.
En als op deze gedragingen van de bevel
hebbers der Engelschen werd gewezendan
was er altijd iets gevonden, waardoor die ge
dragingen zoogenaamd werden gerechtvaardigd.
Dan was de pachthoeve, die verbrand werd
het eigendom van een Boer, die na gedane
belofte om zich verder onzijdig te houden toch
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentién Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
daar wapenen en ammunitie begraven gevon
den, enz., enz., totdat men ook in Engeland
begon te vinden, dat het mooi van
uitvluchten er erg afging.
Thans is den Engelschen bevelhebbers ge
legenheid gegeven om opnieuw naar harte-
lust aan ’t verbranden der boerenhoeven te
gaan. 7
naamde complot
zou gehad hebben Lord Roberts en de andere I
weken aan het ziekbed kluisterdetoen vond Engelsche bevelhebbers en de stad in handen
I hij die anarchistische aanslagen ten sterkste af
te keuren, ook al was de beweging nog zoo
mooi. Of hij op zijn ziekbed er nog wel eens
over gedacht heeft, dat zijne eigen ondoordachte
uiting misschien heeft meegewerkt om de hand
te wapenen aan wien hij zijne kwetsuur heeft
te wijten?
De groote en algemeene rouw, die de Ko
ningsmoord over Italië heeft gebracht en de
afschuw die alle partijen in het Italiaansche
parlement daarover hebben betuigd kunnen den
anarchisten leerendat hunne propaganda van
de daad inplaats van hunne beginselen bij de
menschheid ingang te doen vinden ze juist
doet verafschuwen. Ze kunnen dat leeren, of
ze het zullen is eene andere vraag. Dweepers
zijn niet voor leering vatbaar, en de bedrijvers
der aanslagen zijn nu juist niet de intelligentste
onder de anarchisten. Het zijn doorgaans de
zwakke geestenwier hartstochtelijke aanleg
hen bij uitstek geschikt maakt om opgezweept
te worden door de opruiende taal van hen die
zelf zoo verstandig zijn buiten schot te blijven.
Of de dood van Koning Umberto gewichtige
gevolgen zal hebben voor de wereldgeschiedenis
zal de naaste toekomst leeren. Er zijn er, die
beweren dat de jonge Victor Emanuel geen
voorstander is van het drievoudig verbond, en
de verbreking daarvan zou zeer zeker ver reikende
gevolgen hebben; want dat verbond is een
van de beste waarborgen voor den vrede. Te
oordeelen echter naar den brief, dien de jonge
Italiaansche Koning aan den Keizer van Duitsch-
land schreef, is er voorshands voor verbreking
van dat verbond niet te vreezen.
VERGADERING van den RAAD der
gemeente WORKUM op Vrijdag
den 24 Augustus 1900, ’s namiddags
7 uur, teneinde te beraadslagen over
de hieronder vermelde punten.
De Burgemeester,
T. M. ten BERGE.
I. Notulen der vorige vergadering,
II. Mededeeling van ingekomen stukken.
III. Rapport van het onderzoek en voorloopige
vaststelling der Gemeente-rekening en goedkeuring
der arm- en weesvoogdij-rekeningen over 1899.
IV. Aanbieding der begrootingen van de Ge
meente, arm- en weesvöogdij en de gemeentelijke
gasfabriek voor 1901.
V. Adres van het Bestuur der Afdeeling Fries
land van den Algemeenen Ned. Politiebond omtrent
de jaarwedden van de agenten van politie.
VI. Adres van Sjoerd J. Vallinga e. a. alhier,
om uitdieping van de z.g.n. Enningabuurstervaart.
VIL Reclames in beroep tegen aanslagen in
den Hoofdelijken omslag over 1900.
In 356 vóór Christus, in denzelfden nacht,
dat Alexander de Groote het levenslicht aan
schouwde stak een zekere Herostratus de
beroemde tempel van Diana te Ephesus in
brand. Slechts de muren en eenige zuilen van
dit heerlijke kunstgewrocht, dat om zijne
buitengewone schoonheid tot de zeven wonderen
der wereld gerekend werd, bleven staan.
Op de vraag waarom hij deze daad had
verricht kon de brandstichter geen ander ant-1
woord geven dan »om beroemd te worden”.
Het streelende gevoelmijn naam zal op aller
lippen komen 1 had zijne ijdelheid in die mate
geprikkeld, dat ze alle andere overwegingen
de baas werd. De ongelukkige dwaas werd
op de gruwzaamste wijs ter dood gebracht;
maar tevergeefs hebben de vroede vaderen van
Ephesus getracht hem de vrucht van zijne
misdaad te onthouden. Al namen zij het
besluit, dat een ieder die den naam van den
brandstichter zou uitspreken met den dood zou
worden gestraft, het heeft niet mogen baten,
de verboden naam werd van vader op zoon
overgefluisterd en is berucht gebleven tot den
huidigen dag.
De moordenaar van Italië’s Koning vertoont
veel overeenkomst met dien Herostratus. Ook
bij hem blijkt ijdelheid eene niet geringe factor
geweest te zijn, die hem heeft gevoerd tot zijne
onzinnige misdaad. Een van de eerste dingen
toch waar hij naar vroeg den dag na den
moord was de krant. Hij moest lezen wat er
over hem gezegd werd hij moest zich gedrukt
zienhij moest het genot smaken van te zien,
hoe hij door zijne daad aan geheel de wereld
bekend was geworden. En toen de krant hem
geweigerd werd, brulde hij hoog op van woede.
Hieruit leert men al weder, dat men niet
te zorgvuldig er voor waken kanom alles
wat de ijdelheid des misdadigers streelt te
vermijden. Want dat wekt maar op tot navol
ging. Alle openbare terechtstellingen zijn
daarom dan ook ten hoogste af te keuren.
Dat heeft men dan ook reeds in menig land,
niet opgeven. Wel is het jammer, dat de
Boeren niet wat meer eendrachtig zijn in hun
verzette betreuren is het, dat zeer velen van
hen het verzet hebben opgegeven, omdat ze
nog liever kwamen onder den Engelschen plak
dan onder den Duitschen prügel, maar zoolang
er nog zoovelen als thans zullen worden aan
getroffen, gereed om vol te houden tot het
einde toe, is het voor Engeland ondoenlijk er
blijvend overwinnaar te zijn. Daarvoor zou
Van de daad des gewelds in Italië naar de
daad des gewelde in Zuid-Afrika is naast de
deur. De wijze waarop de Engelschen in dezen
oorlog alle volkenrecht met voeten treden
begint nu zelfs in Engeland verontwaardiging
te wekken. Zij veroorloven zich namelijk de
vrijheid om de bevolking van de door hen
veroverde streken niet als oorlogvoerende natie
maar als rebellen te behandelen. 7“ -x->—
de hoeven in brandplunderen de huizen
gedragen zich in alle opzichten als Vandalen.
En dat is nog niet eens het ergste. Het ergste
is eigenlijk, dat zij geheele streken, die
zelfs nog niet eens betreden hebben, eenvoudig
maar voor geannexeerd verklaren, waardoor ze
Daar moet het tegen
aan het gehate Rus-
de oorlog in den Transvaal
belette het eenige legermacht van beteekenis
naar China te zenden.
Het is thans met den grooten oorlog in den
Transvaal gedaande kleine oorlog, de zoo
genaamde guerilla is begonnen. En wat de
guerilla is, gevoerd door een volk, dat vast
besloten is den vreemden indringer te verjagen
dat heeft Napoleon I in Spanje ondervonden,
Spanje werd het begin van zijn ondergang.
Toen Spanje in 1808 den opstand tegen
Napoleon begon, trok hij er met een leger van
weer de wapenen had opgevat; of dan waren 200.000 man heen, en in den tijd van één
maand, zegge één enkele maand, was het ge
heele land onderworpen, de opstand in bloed
dergelijke gesmoord, en deed Napoleon zijn zegevierenden
intocht in Madrid. Maar toen begon Spanje
de guerilla, die natuurlijk alleen in bergachtige
landen als Transvaal en Spanje mogelijk is.
Spanje en Transvaal ontloopen elkaar niet
de Engelschen trokken naar
Transvaal met 200.000 man; dat zijn twee
punten van overeenkomstlaten wij hopen dat
ook hier alle goede dingen in drieën zullen
bestaan, en dat het derde punt van overeen
komst zal wezen, dat Transvaal wordt voor
Engeland, wat Spanje is geweest voor Napo
leon.
MUM' H IIHIlillUI'
llllll lllllli HIILMIMI.
•7'
i
