Op, voor onzen stam!
BEKENDMAKING.
4
WOENSDAG 10 OCTOBER 1900.
No. 81.
Officiéél gedeelte.
Buitenlandsch Nieuws.
Dertigste Jaargang.
Dit Blad versohjjnt eiken WOENSDAG en ZATEBDAG,
f
taal.
UITGEVER:
Y. KUIPERS, firma h. brandenburgh en zoon, te workum.
wikkelen, welke taak Nederland nog te
vullen kan hebben
«Na te Oxford te hebben afgestudeerd ging
de heer Rankin op reis. Hij heeft op wilde
De Burgemeester,
H. M. TROMP.
Koudum, 8 October 1900.
De BURGEMEESTER der Gemeente
WORKUM, brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat eerstdaags een onderoffi
cier van het le. Regt. Veld-Artillerie
deze Gemeente zal bezoekenten einde
hen die als Vrijwilliger bij een bereden
Korps wenschen dienst te nemen of zoo
danige personen kunnen aanbrengen, zich
bij dien onderofficier kunnen aanmelden.
De Burgemeester voornoemd
T. M. ten BERGE.
Workum, 9 October 1900.
1.
2.
en den stijl der marktschreeu-
eigen weten te maken als de
«De taal is de ziel der natie zij is
werken uit te geven van een resident-generaal.
Daar bestaat eene vereeniging van
en vrou iven
doen
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, niterlyk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
van een
onder de reuzen in ’t woud, dan is het mis
schien wat hard gezegd en wat hard om aan
te hooren Holland’s eigen schuld. En moge
het al waar zijn, dat het vooralsnog een leugen
is, dat wij zijn, wat de Franschen noemen eene
«nation éteinte”, een verloopen volk, een leu
gen ook, dat wij rijp worden voor de annexa
tie, geen leugen is, dat wij een harden strijd
zullen hebben te strijden om het hoofd boven
te houden.
Wie gordt meê de wapens aan?
Een van de ons ten dienste staande wape
nen is onze Taal. En ’t woord wil mij
haast niet uit de pen dat wapen steekt
voor een goed deel verroest in de scheede.
Stel u eens voor In de Engelsche koloniën
spreekt ieder Neger, zelfs iedere Indiaan En-
gelach in de Nederlandsche koloniën is de
de natie zelve.”
Laat mij U ten slotte herinneren mogen,
wat Matth. de Vries ter inleiding van zijn
Woordenboek schreef«Wie zal zeggen, hoe
«ons volksbestaan zich nog eenmaal kan ont- en
ver-
Maar dan moet het zijn
«kracht zoeken daar, waar die gelegen is, in
«zijne TaalBovenal handhave het hare rech-
«ten, want een volk, dat zijn taal niet in eere
«houdt, verloochent zijn volksaard, verspeelt zijn
vrijheiden is den ondergang nabij.”
Verhoede God, dat dit woord zou kunnen
gelden van bet Volk van Nederland!
Oct. 1900. F. W. DRIJVER.
«De taal is de ziel der natie
«Zij is de natie zelve.”
Als een sprookje klonk hetde Keizer aller
Russen heeft gewild, dat daar «vrede zij op
aarde”! Ons vaderland zou de eer genieten
binnen zijn hofstad de vredesacten te zien tee-
kenen. Geen enkle staat van Europa zou
achterblijven, geroepen deel te nemen aan zulk
een grootschen arbeidden edlen strijd tegen
den oorlog
Een zekere opwinding maakte zich meester
van de besten onzerZoo zou in den
Kerstnacht dan toch niet tevergeefs door En
gelen zijn gezongen 1
Edochook hiervan kan gelden«es war
zu schön gewesenHet duurde maar kort
of daar stonden ze gewapend tegenover elkan
der, de legerscharen der Britten en de com
mando’s der Boeren in even ongelijken als
onedlen strijd. Op de machthebbers van Euro
pa richtten wij ons oog en bouwden wij onze
verwachting.
Wat zou nu de Vrede-Keizer doen?
Lang hebben wij naar ’t antwoord hunkrend
uitgezienvan Rusland naar Duitschlandvan
Duitschland naar Amerika zwierf onze hoop,
en nogwij blijven hopen tot het laatste
En inmiddels gaat Roberts voort met af te
houwen een tak van dien ouden edlen stam
eens een reusen nu
Ja, als Holland’s Stam niet meer behoort
van het schoolgeldkobier over
en werd bij een
om de wereld op de buffeljacht in den
Maleischen Archipel deerlijk door bloedzuigers
gehavend.
Niet waar? Zóó toonden de vaderlanders
te Rome weleer in hun witte toga’s den be
wonderenden kiezers hunne litteekenen
De walgelijke Chamberlain-manieren worden
hoe langer hoe meer verspreid.
SPANJE. Een tegen heden te Madrid
schers te onderwijzen in stede van de eigen
Daardoor wordt eerst een volk voor goed
geannexeerdNiemand beter dan de Vlamin
gen voelen, welke de waarde en de beteekenis
der taal is eere hun streven
blad opgedischt
«Vhirv on
i heer Rankin eens de neus bij een bokspartij,
Bij den Bondsraad is in
ontwerp van wet op de invoer-
mannen
die zich ten doel stelt alles te
wat in haar vermogen isonze Taal te
doen herleven en gelukt hetdan herleeft
onze Stam zoowel hier als in den vreemde.
En immers het Nederlandsche volk is niet be
perkt binnen Neêrland’s grenzenAlleen in
Grand Rapids wonen 30.000 Hollanders. Over
Prjjs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent
PRIJS der ADVERTENTIEN van 1—5 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} oent. Bij abonnement is de prys belangrijk lag
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
bezig. De minister van Financiën weigert het
budget te verhoogen. De Correspondencia zegt,
dat, naar men vreest, de minister van Onderwijs
een crisis wil uitlokken. De houding van den
moedertaal soms geheel verdwenenzooals op
Curasao, waar het Papiemento (ratjetoe van
allerlei talen) zoo wat de taal is. Op het Ne
derlandsche St. Martin schrijven de ambtenaren
schrik niet in het Engelsch In Suri
name is het Neger-Engelsch de meest verbreide
taalin de Nederlandsche kolonie Saba wordt
recht gesproken in ’t Engelsch, zóó, dat een
Nederlander, wiens zaak bepleit wordt, nota
bene, vertalingskosten moet betalen
En wij zelf achhoevelen onzer doen
hun best om zoo weinig mogelijk Hollandsch
te spreken en te schrijvenWat kan ons
onze taal schelen, als het deftiger staat wat
vreemde-woorden-kennis te luchten«Dejeu-
neeren” is toch deftiger dan «ontbijten” en
de wereld verspreidbereikt de Hollandsch
sprekende bevolking het eerbiedwaardig cijfer
van 10 millioenen.
De verdiensten van Dr. Kieviet de Jonge,
vader van het Algemeen Nederlandsch Verbond,
de werkzaamheid van Dr. A. Kuyper en and-
ren zijn boven allen lof verheven. Wat Dr.
Kuyper in Amerika heeft gedaan, geeft hem
aanspraak op de dankbaarheid van heel het
Nederlandsche volk.
Verblijdend verschijnseldat het Algemeen
Nederlandsch Verbond, dat alles doen wil, wat
onzen volksstam verheffenuitbreiden kan
steeds toeneemt in ledental. Op verscheiden
plaatsen in ons Vaderland werden Afdeelingen
van dit Verbond opgericht de jaarlijksche
prijs van ’t Lidmaatschap is minstens f 1.50,
voor welk bedrag men o.a. het Maandschrift
«Neerlandia” ontvangt.
In Workum is nog geen Afdeeling
Wie helpt haar tot stand komen?
Mannen en vooral ook vrouwen, de opvoed
sters onzer kindren, dienen ’t groote belang te
begrijpen, dat niet het minst geldt het opkomend
geslacht, d.i. de Nederlandsche Stam der Toe
komst
een vinger bij ’t polospelen, een been bij ’t
houden, waarin volgens de Vorwdrts besloten
is geen telegram van gelukwensch te zenden
aan de Duiteche Keizerin bij gelegenheid van
haren geboortedag. Zonder twijfel is dit het
gevolg van het antwoord, dat de Keizerin
door den hofmaarschalk Von Mirbach op den
gelukwensch van het vorig- jaar heeft laten
geven. De Keizerin heeft bij die gelegenheid
de Berlijnsche Gemeenteraadsleden berispt wegens
hunne geringe offervaardigheid en medewer
king in het bouwen van kerken. Ook had
zij met smart vernomen, dat een der leden,
een professor in eene Gemeenteraadszitting op
spottende wijze woorden uit den Bijbel had
aangehaald, zonder daarover door den voor
zitter tot de orde te zijn geroepen.
ENGELAND. Aan politieke kwakzalvers
ontbreekt het bij algemeene verkiezingen zel
den, maar nooit, wellicht, heeft één hunner
j zich den geest en den stijl der marktschreeu-
wers zoozeer
heer Arnot Reid, een journalist die de kiezers
van Merthyr Tydvil op het volgende proza ont
haald heeft:
«Ik heb geleefd met Koningen en potenta
ten, Sultans, ambassadeurs, Onderkoningen, ad-
Een weldaad voor velen zal dit Verbond miraals, generaals. Stemt op Roberts,
Kitchener, Buller, Rhodes en Chamberlain, door
te stemmen op mij.
«Ik heb geleefdbemind, eene vrouw ge
nomen, ik heb kinderen gehad en huizen
ik ken het levenhet vleesch, den ganschen
weêrgascben boêl. Ik heb de schrikkelijke
eenzaamheid doorkruist der groote woestijn van
Gobi, ik ben in Rusland geweest, ik heb ge
reisd met de veroordeelden van Siberië. Ik
heb eene literatuur gesticht in Azië door de
VERGADERING van den RAAD
der Gemeente Hemelumer Oldephaert
en Noordwolde, op Zaterdag, den 13
October 1900.
Mededeelingen.
Adres van W. T. de Jong en K. J. Lange-
raap om verbetering van een opslag te Elahuizen.
3. Idem van K. Deinum en 11 anderen ver
zoekende aanleg van een verbindingsweg van ’t
Heidenschap met Koudum.
4. Idem van de Afdeeling Koudum derFriesche
Maatschappij van Landbouw om gebruik van de
openbare lagere school te Koudum, tot bet houden
van eene landbouw-wintercursus.
5. Benoeming van Onderwijzeressen aan de
openbare lagere scholen te Koudum en Warns.
6 Behandeling der Gemeente- en Armvoogdij-
begroetingen voor 1901.
7. Vaststelling
het 3e kwartaal.
kunnen zijndat samenbrengen en vereenigen
wilwat door al te laakbare onverschilligheid
op ’t punt stond, voor goed van elkander te
vervreemden. Sluiten wij nog bijtijds de gele
deren, knoopen wij opnieuw den gouden band,
die zonen en doehteren van een zelfde huis,
al wonen zij niet meer onder één dak, noch-
«lunchen” dan «koffiedrinken” en «afternoon- ^ans samenbindtgedachtig aan het schoone
thea-en” dan «theedrinken” en «dineeren” dan woord
«eten" enz. enz.
Nu, ik voor mij heb weinig met die deftig
heid op, ik ben ’t eens met zekere Mevrouw
Marenstein, die ergens zegt«Spreekt toch
«alsjeblieft gewoon Hollandsch, jelui went je
«dat vreemde spreken zoo aan, dat er op ’t
«laatst geen fatsoenlijk woord meer uitkomt”.
Maar daar is nog iets anders. De taal is
«de band onzer eenheid en het pand van ons
y>volksbestaanhare kennis en waardeering is
«het machtigste middel om het volksbewustzijn
«te voeden en te versterken”.
Op, voor die Taal, die heel het Volk is,
de grondslag, waarop het gebouwd is gaat
die grondslag wankelendan stort straks heel
’t gebouw ineenDat weten de Engelschen
o, zoo goedde regeering besloot reeds de
toelage voor ’t onderwijs in de Hollandsche
taal in de kolonie Natal te schrappen.
«Leer mar Engels, dit maak salig 1”
zou de Boer zeggen.
En nog altijd heeft een overwinnaar het
overwonnen volk (denk aan Duitschland in
Elzas-Lotharingenaan Rusland in Finland)
opgelegd in de scholen de taal des overheer-
DUITSCHLAND.
gediend een ontwerp van wet op de invoer- voetbalspel stuk geslagen,
rechten. In dit ontwerp wordt voorgesteld, dat
die rechten voortaan zullen worden geheven ue neer nauiuu up rem. mj uccu up wuuc
van het netto-gewicht der goederen, terwijl de geiten en gazellen, op zwarte en grijze beren
emballage afzonderlijk zal worden belast. Vrij in ’t Rotsgebergte geschoten,
van rechten zullen zijn de producten der Duitsche j reis
zeevisscherij, voor zoover die binnen het ge
bied der oeverstaten zijn gevangen, vreemde 1
Ordeteekenen, wapenschilden, lijkkisten die een
lijk bevatten, bloemen en grafkransen. Niet
meer vrij zijn gebruikte, niet voor verkoop be- I
stemde kleedingstukken, behalve die welke
passagiers zelf dragen antiquiteiten en voor
werpen van Kunst. Scheepsbouwmaterialen,
met uitzondering van kajuit- en keukenbe-1 bijeengeroepen zitting van den ministerraad
hoeften, blijven vrij. houdt in politieke kringen levendig de aandacht
Na de j.l. Woensdag gehouden zitting van k--:~ w:—:x-
den Berlijnschen Gemeenteraadwaarin do
nieuw benoemde burgemeester Brinkmann werd
geïnstalleerd, is ook eene geheime zitting ge-
Stemt voor Reid en de welvaart, voor Reid
en macht voor Reid en het leger, voor Reid
de marine, Stemt voor Reid, den handel
en goed leven, verzekerde loonen, volle pro-
visiekosten, voor een gelukkigen huiselijken
haard met vrouw en kind
Zou men niet wanen meer dan zestig jaar
terug gezet te zijn, te midden van de kiezers
van Eet-en-zwelgstad, waarvan Dickens in zijn
«Pickwick” verhaalde?
En zie hier eene levensschets van een anderen
conservatieven candidaat in het lieflijke Tor-
quay, zekeren Rankin, door een plaatselijk
1 blad opgedischt
«Vlug en ondernemend sportsman is den
FRISO
null mini rii ii:sl i\D.
mins- b uiiffliviiE-
I
e r
aelïA.”
