WOENSDAG 17 OCTOBER 1900.
No. 83.
De orde van den dag.
f
Buitenlandsch Nieuws.
Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
angstig gadegeslagen. Och och
De RUSSISCHE politie heeft te Moskou
den Keizer,
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
werd bespottelijk gemaakt,
waarschijnlijkheid bestond,
ook i
zou afzetten als lid
gemeenen lands op den voorgrond
immer zoo geschiedgewis we zouden verder
zijn dan tot heden.
Talrijke arrestaties van aanzienlijke personen,
i enz.
ven. J
lijke nierziekte lijdt, en daarom
klimaat gaat opzoeken.
FRANKRIJK.
OOSTENRIJK. In de betrekkingen tus-
schen Oostenrijk en ’t Vaticaan bestaat zekere
van den Paus toegeschre-
uitingen betreffende de Oostenrijksche po-
Het gerucht wil, dat de Oostenrijksche
’t Vaticaan zal worden ver
men dan de binnenlandsche politiek telkens en
men met het onderwijs
perk) op waardige wijze, om daarna met nog
meerdere waardigheid te worden voortgezet
H.
te betalen. Als men alles te zamen telt, wat
van Rijkswege aan openbaar en bijzonder on
derwijs betaald wordt, mitsgaders alle bijdragen,
thans door particulieren aan bijzonder onderwijs
verleend, ook al belasting, dan zoude
men een som verkrijgen van belang, die
goed besteed met de wet op de leerplicht,
der goede gemeente geen cent meer behoeft
te kosten, dan tot heden. Wij wenschen leer
plicht en kosteloos onderwijs, zoowel voor open
bare als bijzondere scholen. Wij wenschen al-
geheele gelijkstelling van de laatste met de
eerste, ook met betrekking tot het onderwijzend
personeel.
Wij willen den schoolstrijd geëindigd, over
tuigd als we zijn, dat deze de kinderen onzes
volks, en daardoor later ons volk benadeeld
heeft. En waar we nu weder stemmen hooren,
die opwekken om dien onzaligen schoolstrijd op
nieuw op te wekken, daar meenen we gerech
tigd te zijn, een waarschuwend woord te doen
hoorende quaestie van het onderwijs is in
goede handen. De leerplicht komt alle kinde
ren des lands ten goede en de herziening van
de wet op ’t lager onderwijs onder ’t tegen
woordig bewind zal naar wij vertrouwen de
rest der schoolquaestie voor goed aan kant
zetten.
Iets, wat zeer te wenschen is.
Men denkt nu dat
om de zaken af te doen aan lord
Prjjs per kwartaal 70 oent franco per postSS cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7J cent. Bij abonnement is de pry’s belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
Ware ’t ningen op het Trocadero verzameld, zijn blijken
van instemming ontvangen. In de groote
steden van Frankrijk zijn plaatselijke afdeelin-
gen gesticht en met de buitenlandsche comité’s
kleine staat in Nederland, België, de Vereenigde Staten,
i de buiten- Duitschland, Zweden, Noorwegen, Rusland zijn
Zelfs een vriendschappelijke geregelde betrekkingen aangeknoopt.
een oudi ENGELAND. Het bericht van
faires zijn, een werkkabinet.
er dan heelemaal buiten,
zou wezen, dat nu juist niet,
weg van 1
volk, dat tijdens Jan de Witt het leeuwen- tigd.
igcci’ van Europa had, dat willen De Zuidafrikaansche Bond (welke volgens
Intusschen met meer eendracht I Cecil Rhodes zijn best moest doen om den
binnen straalt meer kracht naar buiten. Hollanders een indruk te geven van zijn goede
m te hunnen opzichte), heeft een
motie aangenomenhet beleid der Rijksregee-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlyk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
aandeel in ’t regeer
we ook niet. 1
van 1
H er de zaken in orde en dan praten in wijder bedoelingei
kring. Met dit besluit eindige het laatste jaar i
der Nederlandsche «olympiade” (vierjarig tijd- ring in Zuid-Afrika «oprechtelijk goedkeurende”
j en zijne waardeering uitsprekend van «de
schitterende diensten, door sir A. Milner be
wezen.”
In een tweede motie werden de «zuster-
koloniën” geprezen wegens het zenden van
troepen om de Rijkstroepen bij te staan,
processen wegens
i van
En de wijze waarop zij gevoerd - spanning tengevolge
ven
Men zegtNederland is een
en kan daarom niet mededoen aan
landsche politiek. F
daad, eene beleefdheid tegenover een oud, ENGELAND. Het bericht van generaal
ongelukkig familielid, president Kruger, wordt Buller’s terugkeer heeft volgens de Daily News
angstig gadegeslagen. Och och te Londen zeer verrast, daar men niet twijfelde
Maar als dit nu het geval iswaarom wil of hij was bestemd om lord Roberts als opper-
j bevelhebber op te volgen.
telkens weeraan op de groote leest schoeien. de taak om de zaken
Zijn we inderdaad klein, laat dan ieder kabi- Kitchener zal worden opgedragen.
Zondag is het juist een jaar geleden dat sir
Het politiek bedrijf in ons lieve Vaderland
is zoo ongeveer in zijn gewone doen. De Ka
mers zijn geïnstalleerd. Omtrent de Tweede
is ’t uitgekomen, als we wel verwachten. De
heer Gleichman presideert en ’t verdere bureau
is samengesteld als te voren. Men mag dus
ook dit vierde regeeringsjaar van het huidige
Kabinet hoopvol tegemoet zien. Trouwens er
is werk in overvloed en de Kamers mogen zich
wel haasten, om gedaan werk te leveren.
Nu ’t staat aan die takken van wetgeving
om te doen en te laten, wat ze in ’t belang
van ’t gemeenschappelijk Vaderland nuttig en
noodig oordeelendaarna aan de kiezers
van 1901 of ze hun zegel hechten aan ’t ge
wrochte. Met deze opmerking willen we tevens
eene veroordeeling uitspreken omtrent de zoo
genaamde kuiperijen tegenover de nog hangende
verkiezingen. Zij dragen 't karakter van een
berekenend overwinningsspel, zonder te letten
op de verkregen uitkomsten. Voorbarigheid
verdiende nimmer aanbeveling. En daarom
vooral meenen we goed te doen, den mannen
van het kiesrecht toe te roepen ziet, wat doet
het hooge bestuur, wat doen uwe vertegen
woordigers? Dit vierde jaar vooral moge ge
teld worden, omdat juist daarin veel tot stand
gebracht kan worden, wat het algemeen ten
goede komt.
Ziet toe en oordeelt, o kiezers, en laat U
nooit door eene sluwe combinatie verleiden om
anders dan onpartijdig te oordeelen.
Want men berekent.
Daar staan partij-belangen tegenover alge-
meene.
En alweder begint
voorop te stellen.
De wet op de leerplicht zal naar men
verzekert, met 1 Januari e. k. worden in
gevoerd.
Is zoo iets niet verschrikkelijk De kinderen
van ons volk, de hoop des Vaderlands, nader
hand de burgers en burgeressen van het ko
ninkrijk behoorlijk ontwikkeld Ware ’t niet
beter, dat ze in domheid en onwetendheid
daarheen doolden, ten prooi van verstandiger
volken in de buurt?
Gemoedelijk weg zal elk ouderpaar de ver
zekering geven neen, niet alzoo 1 Laat onze
kinderen leeren, veel leeren, het is het beste,
wat wij ze kunnen geven. Maar ondertusschen
en we spreken bij ervaring, kan er niets
wezen, of de belangstelling omtrent dit beste
is van nul en geener waarde. Van den kant
van ’t bijzonder onderwijs vernamen we de
zelfde meening.
Algemeen zal men juichen, zoo ’t volkje is,
waar het wezen moetop school, op de open
bare of de bijzondere, dat doet er niet toeop
school
En nu meenden we, dat na de bekende pa-
cificatie-Mackay-Lohman de zaak in ’t reine
was, maar we lezen, zeer tot ons leedwezen,
dat dit niet het geval is. Wat heeft het mi-
nisterie-Mackay c.s. dan toch slecht werk ge
leverd 1
Maar mag daarom een verplichtend leeren
afgekeurd worden? Men oordeelt, en deze
men
revolutionairen, van wel.
middel zit in geld.
noeg om voor de ontwikkeling zijner jongeren
ding men zal aannemen met het oog op de beleid der republikeinsche partijvervolgt hij
i en 1 is deugdelijk gebleken, een tijd van merkwaar-
misscbien in Frankrijk. digen voorspoed is op een tijd van gedrukt-
Het lid des Franschen Senaats Pauliat, voor- heid gevolgd en eene verandering van bewind
zitter van ’t Parijsche comité voor de onaf- zou een terugkeer beteekenden tot den vroege-
hankelijkheid der Boeren, heeft in een langen ren staat van zaken.
brief aan de deelnemers rekenschap gegeven Alleen het tegenwoordig Regeeringsbeleid
van ’t geen verricht is. Van ruim 125,000 j tegenover Portorico keurt de heer Harrisson
personen, ongerekend de 100,000 onderteeke- zeer beslist af.
het artikel al had gelezen. F
ons Nederlanders nog onbegrijpelijker is, is dat
thans een redacteur van een Maagdenburgsch
blad tot zes maanden is veroordeeld wegens
«waarschijnlijke Majesteitsschennis”. Het is de
heer Haupt, een sociaal democraat, die ook lid
van den Maagdenburgschen Gemeenteraad is.
De officier van justitie kon wel niet wiskunstig
zeker bewijzen, dat in het gewraakte door
Haupt geschreven artikel, de Duitsche Keizer lastingen uit en wierp hen met steenen.
maar de groote moesten onder bescherming der politie dc stad
Deze officier wilde verlaten.
nog, dat de rechtbank den aangeklaagde
van den Gemeenteraad, een geheime drukkerij ontdekt, waar totnu toe
doch hiertoe waren de rechters niet te bewegen, al de revolutionnaire manifesten werden gedrukt.
Keizerin Frederik de moeder van den Keizer, r~
zal binnenkort naar het Griekscbe Hof vertrek- onder wie journalisten, schrijvers, doktoren
ken, om den winter in Athene door te brengen, hadden plaats ook te Odessa, Kieuw en Char-
In het voorjaar zal zij zich naar Nizza bege- I kow.
Men zegt, dat de Keizerin aan een pijn- NOORD AMERIKA. De oud-President Har-
i een zachter risson heeft een manifest uitgevaardigd betref-
«.vu. fende den verkiezingsstrijd in de Vereenigde
Het Fransche «Comité voor Staten, waarin hij verklaart, dat eene overwin
de' onaf hankelijkbeid der Boeren heeft voorge- ning
Maar nu zijn er nog andere sociale aange
legenheden.
De Ongevallenwet, b.v.
Eene tweede editie is heden bij de Tweede
Kamer in behandeling en zij is er reeds een
eind mee op weg. Als men zich herinnert, is
het eerste ontwerp door deze Kamer met groote
meerderheid aangenomen, welke meerderheid
gevormd werd uit alle partijen, maar werd
de voordracht door de Eerste Kamer verworpen.
Aan ’t adres dezer Kamer werden daaromtrent
harde woorden gewijd. Men zag er in het
gewone bezwaar der kapitalistender groote
werkgevers, enz.
Er is geen Eerste Kamer meer noodig, zei
den de socialisten. Duidelijk ziet men nu
welk eene belemmering zij is voor de tot-stand-
koming van dringend noodzakelijke wetten.
En ook de Regeering kreeg er van langs, in
de Tweede Kamer bij de algemeene beraadsla
gingen allereerst en scherp bij monde
van den heer Kerdijk. ’t Kwam op ’t correcte
der handeling aan. Een aftreden of een beroep
op de Kroon en de kiezers, een van beide.
De Regeeringvooropstellende het belang des
lands, rechtvaardigde zich bij monde van mi- j
nister Pierson. Een ontijdig aftreden zou de
zaak op de lange baan schuiven, de Eerste
Kamer had niet verworpen omdat ze tegen
’t beginsel der wet was, maar wel om den
vorm der voordracht. Welnu, aan dat bezwaar
was tegemoet gekomen door de nieuwe voor
dracht en wanneer de Tweede Kamer er zich
mede vereenigde, dan mocht men verwachten,
dat ook de Eerste dit zou doen en zoo zou
dan de door zoo velen begeerde zaak op de
beste wijze haar beslag erlangen. Van verder
verzet hebben we tot heden niet gehoord.
Is het niet, of men hier, zonder te denken
aan tekortkoming ten aanzien der politieke
waardigheidhet zoozeer begeerde onderling
is de eeuwig pruttelende partij der anti- overleg tusschen Regeering en Volksvertegen-
En het genees- woordiging hoort spreken? Zonder de zaak
Nederland is rijk ge- op een accoordje te gooientoch ook geen
zweem van lichtgeraaktheidhet belang des
DUITSCHLAND. De p—---
Majesteitsschennis zijn in Duitschland niet
de lucht. F
worden, mag veelal vreemd worden genoemd.
Een paar dagen geleden is Maximilian Harden litiek.
wegens een artikel in de Zukunft, veroordeeld ambassadeur bij
tot zes maanden vestingstraf. Dit proces werd vangen,
met gesloten deuren behandeld, hoewel iedereen In SPANJE is het gevaar voor een opstand
Doch wat voor der Carlisten nog niet geheel voorbij. Zij
t blijven steeds in ’t geheim werken. Te Lerida
is voor eenige dagen een bewaarplaats en een
geheime wapenfabriek van de Carlisten ontdekt.
De wapens werden in beslag genomen en
verscheiden Carlisten gearresteerd.
Ook in Barcelona verzet men zich nog steeds
tegen het innen der belasting. De bevolking
jouwde de daar gekomen controleurs der be-
Zij
net eenvoudig een zoogenaamd cabinet d’af- j
De politiek kan R. Buller met de Dunottar Castle naar Zuid-
Of ’t er minder om Afrika vertrok.
Maar heelemaal Het ontwerp betreffende de «verraders” is
het wereldtooneelen dat voor een door den gouverneur der Kaapkolonie bekrach-
de-onaf hankelijkbeid der Boeren heeft voorge- ning van den candidaat der democraten Bryan
steld den 16en October eene vergadering te hou- j eene verwarring in het bestuur van ’s lands
den, waarin beraadslaagd zal worden, welke hou- zaken ten gevolge zou hebbenhet economisch
aankomst van President Kruger in Europa
FRI
BLAD lllllll K IBl HU.
Mins- b mi r.i: 11 11!
1