1 -
A'
I
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1900.
No. 88.
r
I
Nieuwstijdingen.
Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
voor
bare toegenegenheid
deelt,
Prys per kwartaal 70 cent franco per post 86 cent
PRIJS der ADVERTENTIÉN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7j cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
UITGSVXRt
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
-
s
Yorkzeven
Bremen
Chrysanthemum club. In het land der
i en Chrysanthemums zijn bloem-
van den dag. Het vijfde
President, op in zijn plaats, volgens wet.
S. W. BURGER,
Vice-President.
F. W. REITZ,
Staatssecretaris. j
gedeelte van het
van H. M. de
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiftn Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
onzen l
vooruitgaande. De gezant ondervindt nog last
van een kogelwonde in het been, door hem
opgedaan tijdens het beleg van het gezantschaps-
gebouw. Alle bezittingen van den gezant zijn
vernield of gestolen.
Uit Padang wordt onder meer aan de
Sum. Ct. geschreven:
Bij de overgave
van Anhalt en
prinses Louise van Sleeswijk-Holstein, een zus
ter van prins Victor, die in Zuid-Afrika stierf
en dus een kleindochter van koningin Victoria.
Het paar was in 1891 te Windsor gehuwd
het huwelijk bleef kinderloos.
President Loubet heeft gister een be
sluit geteekend waarbij de Parijscbe tentoon
stelling op 12 November zal worden gesloten,
terwijl op 7 November de toegang gratis zal
zijn.
De gezanten der mogendheden te Peking
eischen als zoenoffer wegens de onlusten de
doodstraf voor prins Toean en vier andere
Maptsjoe-prinsen, een prins van lageren rang,
drie ministers, generaal Toeng-foe-hsiang en
den gouverneur van Shansi.
Als tegenvoorstel heeft de Chineesche re-
geering bekend doen maken, dat zij bereid is
prins Toean levenslang gevangen te zetten.
Volgens een gerucht te Pretoria, rukt
Botha met een sterke macht naar Kenhardt
(in ’t N.W. van de Kaapkolonie) waar veel
onverzoenlijke Boeren een nieuwen trek willen
beginnen.
Heel waarschijnlijk klinkt dit niet of het
moest zijn, dat er een Boerenmacht been ging
om er opnieuw den opstand te organiseeren.
Van zijn medewerker, die ambtenaar
was aan de Transvaalsche Staatsdrukkerij ont
ving Het Laatste Nieuws te Brussel een brief
uit Komatipoortd.d. 14 Sept, waarin de of-
ficieele tekst van de proclamatie, waarbij Kru- i naar
wostock
halven dag
i Kieswet. Voor de eindstemming in de
Tweede Kamer werden van Regeeringswege
eenige wijzigingen in het ontwerp voorgedragen.
Na artikel 3 wordt nog een nieuw artikel
ingevoegd, luidende als volgt: In artikel 7
worden in plaats van de woorden »van het
volle laatstverloopen dienstjaar,” gelezen de
woorden «over het laatst verloopen dienstjaar.”
Aan dat artikel wordt een nieuwe alinea
toegevoegd, aldus luidende «Aanslag in eene
plaatselijke directe belasting geeft geene aan
spraak op het kiesrecht, indien hij het gevolg
is van eene met de waarheid strijdende aan
gifte.”
In artikel 2 is op voorstel van den heer
Lohman opgenomen, dat ook verdichte opgaaf
van aanslag in de personeele belasting het
kiesrecht doet verliezen.
De overige wijzigingen zijn grootendeels van
zuiver redactionneelen aard.
Het wetsontwerp is vervolgens zonder hoof-
delijke stemming aangenomen.
De Kamer is daarna tot 14 November uit
eengegaan.
Aan de Eerste Kamer thans het oordeel
over de Ongevallenwet en die betreffende de
technische herziening der Kieswet.
Op last van H. M. de Koningin brengt
de directeur van het Kabinet der Koningin ter
algemeene kennisdatgedurende Hr. Ms.
verblijf in het buitenland, de aan Hoogstdezelve
gerichte brieven, in gesloten omslagen, voorzien
van een adres aan H. M., moeten gezonden
worden aan het Kabinet der Koningin te
*s Gravenhagealwaar voor een geregelde
opzending dier brieven aan H. M. zal worden
zorg gedragen.
Ged. Staten van Friesland hebben aan
de Prov. Staten eene wijziging der begrooting
voor 1901 voorgesteld.
De voornaamste wijzigingen zijn, dat daarop
eene tijdelijke geldleening van f 200.000 en
eene van f 35.000 worden aangebracht. De
eerste moet dienen, om eventueel aan de Noord-
Friesche lokaal-spoorwegmaatschappij het in
uitzicht gestelde renteloos voorschot te kunnen
uitkeeren. De directeur van die maatschappij
toch heeft bericht, dat in den loop van het
jaar 1901 vermoedelijk 2/3 van de totaal lengte
van dien lokaalspoorweg, gerekend op 80 K.M.
gereed zal kunnen zijn.
De andere tijdelijke geldleening is voorgesteld
om den post ad f 40.000 voor het gewoon
onderhoud van provinciale vaarwaters, met
f 35.000 te kunnen verhoogen.
In Friesland hebben zich in bet geheel
449 jongelieden aangegeven voor ’t voorberei
dend militair onderricht.
Eene Engelscbe Maatschappij is voor
nemens Vlissingen tot eene groote badplaats te
verbeffen.
Ook de leerlingen van de Trompscbool
te ’s Gravenhage zullen een
linnengoed van het uitzet
Koningin maken.
Tot lid van de Prov. Staten van Zuid-
Holland is te Rotterdam gekozen mr. D. Fock
(lib.) met 931 stemmen tegen 540 op mr. Ma-
scheck (katb.) uitgebracht.
Blijkens hier te lande ontvangen bericht,
zegt bet Nederl. Dagblad, is de toestand van
Gouvernementskantoor,
Nelspruit, 10 September 1900.
De democratische candidaat voor den
presidentszetel in de Vereenigde Staten, Bryan,
heeft Maandag te New-York 31 redevoeringen
gehouden. Daarmee maakte hij record.
Zondagmiddag beeft in het Transvaalsche
paviljoen op de Parijsche tentoonstelling een
ergerlijk schandaal plaats gehad. Een talrijke
menigte stond bijeen rond het borstbeeld van
president Kruger en gaf in geestdriftige be
woordingen uiting aan I
voor den grooten overwonnenne. Een troepje
Engelsche toeristen scheen zich daaraan te er
geren, want op eens drong een meid, zekere
juffer Clara Liveline uit Londen, door de
menigte en spuwde onder een vloed van scheld- en de Vereenigde Staten
woorden het borstbeeld in het gelaat. Eerst bijna hun geheele zeemacht heeft gekost, welke
stond de menigte ontsteld, maar op eens greep voor een gedeelte vernietigd werd bij Cavite
ger zes maanden verlof wordt toegestaan, voor
komt. Zij luidt als volgt
PROCLAMATIE.
Nademaal de hooggevorderde leeftijd
van den inventaris der
drukkerij van wijlen den heer Chatelin Sr. aan
de tegenwoordige bezitters daarvan, werd onder
de massa papieren en documenten gevonden
een door Prins Maurits eigenhandig geschreven
stuk op perkament aan den sultan van Atjeh.
De gemeenteraad te Leeuwarden besloot
tot het aangaan van een 4 pCts. leening, groot
f 100.000, ten behoeve van den bouw eener
nieuwe hoogere burgerschool.
INHOUD van het Friesche Tijdschrift
sSjlucht en Bjucht”, de 3de Novimber 1900.
Ut Gaesterlan en de kriten dêromhinne Sj.
de Zee. In Rydwiele, in Kou, in boer en
in Stêdman C. H. Durk-oms erfpoarsje
Piet fen Friesian. Ho ’t in faem boaskje
kin (mei plaetsje) D. H. Z.
De Engelschen helpen de Boeren. In
bet gedrang, Maandag, bij de ontvangst der
City Volunteers, de vrijwilligers uit Londen,
zijn 4 personen gedood en 140 gekwetst. Aan
het feestmaal koud maal van Zaterdag
werden verscheidene vrijwilligers onwel, wegens
het doorgestane tijdens den marsch. Ja, ja,
van zijne vrienden moet men ’t hebben
The Chicago Sundy Tribune.
Van bevriende zijde ontvangen wij heden
uit Amerika een Zondagsblad onder boven-
staanden titel. Het bestaat uit 68 bladzijden
45 X 60 centimeter groot, vele bladzijden heb
ben zeven kolom druks.
Verschillende afbeeldingen vindt men er in
waarbij eenigen in kleurendruk bovendien wordt
er nog eene oleographie bij gegeven,
en dat alles kost vijf Amerikaansche centen.
Natuurlijk moeten de advertentiekosten de on
kosten van het boekdeel goedmaken, in één
kolom telden wij 56 advertentiën en dan
zeven kolommen naast elkaar, daar kan Friso
niet tegen uit!
De uitingen van vreugde bij de ont
vangst van de vrijwilligers in Londen hebben
tot laat in den nacht geduurd en volgens de
Daily Mail hadden ruwheid, dronkenschap en
baldadigheid de overhand. Naar dit blad ver
der verneemt hebben de ambulances 4600 ge
vallen van lichte verwondingen behandeld.
Naar gemeld wordt, ligt Cecil Rhodes
te Kaapstad ernstig ziek.
Volgens de jongste volkstelling bedroeg
de bevolking van de Vereenigde Staten
76,295,200 zielen, hetgeen sedert 1890 een
toename van 13,225,464 zielen beteekent.
Naar verluidt, zal het Engelscbe mini
sterie voorstellen koningin Victoria voortaan
keizerin van Groot-Brittanje te doen noemen.
Thans heet zij koningin van Engeland en kei
zerin van Indië.
In Australië werkt men er voor, dat de
koningin behalve keizerin van Brittanje ook
nog koningin van Australië zal heeten, als
mede koningin van Canada.
Een echtscheiding in hooge Duitscbe
kringen baart opzien. Stappen daartoe wor-
van
Zijn HoogEdele Staatspresident het onmogelijk -
verder met Iris
feesten aan de orde
bloemenfeest is ter eere der koningin van den
herfst, de Chrysanthemum, dat gevierd wordt
door oud en jong, arm en rijk. Bloeiende
Kiku’s staan dan zoowel in de keizerlijke tui
nen als in de schamele woning van den ar-
j beider. Ja zelfs worden in ieder Japansch
huisgezin tijdens dit feest bij den morgenmaal-
tijd Chrysanthemum-bloemen in de met thee
deren, en treedt de heer S. W. Burger, Vice- gevulde kopjes gestrooid, wijl de aldus toebe-
leven te verlengen.
De Keizer houdt in zijn tuinen eene jaar-
lijksche tentoonstelling en daarbij worden uit-
genoodigd de leden van het Kabinet, de bui-
tenlandsche diplomaten en andere hoogge
plaatste personen.
Wanneer daar een Chrysanthemum-club was,
waarvoor men voor twee gulden lid kon wor
den, zooals hier te lande het geval is, dan
sloten zich ongetwijfeld alle groote en kleine
Japanners aan.
De Times en de Daily Telegraph weten
mee te deelen, dat lord Salisbury premier van
het Kabinet zal blijven, doch dat lord Lans
downe hem zal opvolgen als Minister van
Buitenlandsche Zaken.
Een reusachtige bestelling. De Fransche
industrie zal eerstdaags, naar de Matin mede-
een belangrijke opdracht ontvangen, die
alle andere orders in de schaduw stelt.
Men weetdat de oorlog tusschen Spanje
aan Frankrijk’s buren
men de helleveeg beet en als de politie haar
niet in tijde ontzet had, zou men haar de
kleeren van het lijf hebben getrokken en haar
eene bestraffing hebben toegediend als ondeu
gende kinderen wel eens krijgen. Onder sterk
politie geleide werd zij in een rijtuig naar het
politiebureau op het Marsveld gebracht, uit
vrees dat de verontwaardigde menigte haar
op nieuw te lijf ging.
De stijging van koop- en pachtprijzen
van bouwgronden in onze provincie is thans
in tal van courantenberichten aan de orde.
O.a. verhaalt men dat in Haskerland eene greid-
plaats te huur werd aangeboden, welke in de
laatste jaren geregeld f 1600 huur per jaar
deed. Tal van liefhebbers kwamen opdagen
en de plaats is nu verpacht voor ruim f1000
meer per jaar. Nu de prijzen zoo oploopen,
hoort men er weinig van, dat de tusschenkomst
der Friesche pachtcommissie ingeroepen wordt.
En deze zou nu vooral gewenscht zijn. De
enorme opbrengst in 1900 is toch geen maat
staf voor de volgende 5 of 10 jaren, zoodat
wordt het gewin weer minder, menig boer,
die nu huurde, met verlies zal boeren.
De reis om de wereld. De heer Chil-
koff, Russisch minister, heeft verklaard, dat
zoodra de Trans Siberische Spoorweg voltooid
zal zijn, het mogelijk is, om in drie-en-dertig
dagen een reis om Je wereld te maken. Hij
rekent, dat men anderbalven dag noodig zal
hebben om te reizen van Bremen naar St.
Petersburgtien dagen van St. Petersburg
Wladiwostocktien dagenvan Wladi-
naar San Franciscovier en een
van San Fransisco naar New-
dagen van New-York naar
gezant te Peking, den heer Knobel, den gedaan door prins Aribert
kogelwonde in het been, door hem
maakt voor Zijn HoogEdele om
de commando’s mee te trekken;
en nademaal de Uitvoerende Raad overtuigd
is, dat de hooggewaardeerde diensten van Zijn
HoogEdele nog nuttig besteed kunnen worden
in ’t belang van land en volk
besluit de Uitvoerende Raad hiermede om
Zijn HoogEdele verlof van aanwezigheid naar
Europa te verleenen voor den tijd van zes
maandenom onze zaak aldaar nog te bevor-
reide drank het vermogen moet hebben het
FRI
iii tn mini nu lsi. imi.
HUIS- El lllllllllAIII
