1
I
I
I
8
s
Ralph en Borel over China.
WOENSDAG 14 NOVEMBER 1900.
No. 91.
Hooge titels.
J
Buitenlandsch Nieuws.
Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
van Prins van Oranje.
en
persoon-
zijn neef René van Chalons en dat
genoeg om deze lastertaal te herhalen.
achttien provincies.
was
Nadat de minister-president Szell
H.
H.
I
lendig land.
bevond ik dat er een hoop Europeanen
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON, TE WORKUM
heden kan gerust achterwege blijven.
De leuze van het Nederlandsche volk
immer vertrouwen.
tje op de i te willen zetten.
gang gaan.
Onze Konninginnen reizen meermalen
van
t
1
Dat is algemeen bekend,
het gezegd en
den lande met blijdschap vernomen.
I
1
der «Zuidwest-Afrikaansche Compagnie”,
aan de algemeene beraadslagingen van den
zoon Filips Willem, door Alva
de onzijdigde hoogeschool te
in ballingschap opgesloten in
Bij besluit der Staten Generaal werd
onder deze omstandigheden de titel Prins
Oranje overgedragen op Maurits, sedert I niet geworden.
1 samenwerken?
en derde lezing zullen echter nog
wel een paar zittingen in beslag nemen.
NOORD-AMERIKA. De beer M’Kinley ia
I
gelijksch leven omtrent een gewoon huwelijk j
zouden kunnen voordoen. Nu is het aan-
staande huwelijk onzer Koningin een j
huwelijk en daarvoor zorgt de wet en
groote brilleglazen verstopt, en vertoont zich
alleen voor het open, licht-, lachende oog van
den kunstenaar.
Zeker, er is veel leelijks in China, vooral
veel modder en slijk in de steden, maar er is
gelukkig nog véél, véél meer moois ook, en
men behoeft niet per se altijd in de steden te
reizen, maar mag heusch ook wel het vrije
land ingaan. Niemand zal u dat beletten. De
verhalen over molestaties en steenigingen zijn
schromelijk overdrevenen ik durf met een
gerust geweten verklarendat ik nog nooit
onaangenaamheden op mijn reizen in China
van de zijde der bevolking heb ondervonden.
Een Europeaan is in eene Chineesche stad
veiliger dan een Cbineesch in een Enropeesche.
Ik weet nog wel mijn beimelijken angst toen
ik voor het eerst het binnenland inging, heel
alleen met een vriend in een Chineesche schuit
de Drakenrivier op, van Amoy naar Tsiang
Ssio, de groote hoofdstad van de prefectuur
Tsiang Tsiu Hoe in de Hokkien provincie. Er
was mij, het spijt mij, dat ik het zeggen moet,
indertijd in Holland door een geleerd man een
vreeselijk verhaal gedaan van eene steeniging
toen hij in Tsiang Tsiu aankwam, een dier
verhalen, waarvan Ralph zoo terecht zegt dat
zij den verteller tot een held maken. En in I
stede van scheldwoorden en steeniging vond ik weet,
De beste breidel tegenover dien overmoed
kunnen de leeken vinden in de toepassing van
hun gezond verstand.
van Justitie en van Koophandel. De heer
Waldeck-Rousseau, zegt het blad eigenaardig,
Prys per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent
PRIJS der AD VERTENTIÉN van 15 gewone regels 40 centa.
Voor eiken regel meer 7| oent. Bij abonnement ie de prjjs belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
Oranje.
Wat nu
van de Maatschappij was, volgens
en arrogant optreden zich als ’t
ware moedwillig de grootste onaangenaamheden
grooten voorraad van die «good-nature” bij op den hals gehaald. Maar een kalm reiziger,
mij te dragendie den grootsten magischen die niet scheldt op alles wat hij ziet, en zich
van
digbeid in acht te
netter.
Hendrik, Hertog-Gemaal of Prins-Gemaal (men sche Rijkscommissaris alles zullen tegengaan
zie daaromtrent ons voor- vorig artikel) als wat de Duitsche belangen zou kunnen belem-
den Hertog eenvou- meren, zal het ook wel nooit in het bestuur
i komt der Maatschappij worden beproefd om dezen
aan. Wij weten, dat men Z. H. trek der Boeren te beletten. Een dergelijke
zal eeren met.of zonder titel. Zoo verklaring
dezer dagen ook weder een on- den kolonialen directeur, wenschelijk.
FRANKRIJK De stemmingen in de Kamer
van Donderdag, waren niet zeer
de Temps oppert zelfs de moge-
van eene i
Tot zooverre het oordeel der beide reizigers- van het Oranje huis voorloopig nog geen sprake in ’t ministerie als geheel.
van door het Engelsch element te worden ge-
Destijds laakte Bismarck ten
lijk vervelend is, is al dat gebazel over i - -
schillende vraagstukjes, die zich zoo in ’t da- Duitsche staatkunde in de Boerenquaestie.
Rhodes heeft echter dezer dagen op snoevende
wijze verklaard, dat hij een dergelijken trek
gewoon zou weten te beletten, doch een paar directeu-
1 ren der «Zuidwest-Afrikaansche Compagnie”,
voor ’t gene er buitengewoons bij is, daarvoor die
zorgt tevens de wet, of zal die er wel voor Kolonialen Raad hebben deelgenomen, hebben
zorgen. Wij kunnen dit een en ander gerust meegedeeld, dat Rhodes volstrekt geen
die in deze meer ijverig dan ijverig is, mag en dat zijn gezegde, hierboven vermeld, waar-
j was.
Daar de Duitsche directeuren er zijn er
zeven en maar drie Engelsche en de Duit-
DUITSCHLAND. T~’
is de begrooting voor Duitsch Zuid west-Afrika land en ook in Oostenrijk met verlichting ver-
behandeld en daarbij is ook ter sprake gekomen nomenbet onderwerp was eenigzins pijnlijk,
de trek der Boeren naar het grondgebied der De tweede
«Zuidwest-Afrikaansche Compagnie”.
De Duitsche bladen hadden zich reeds eeni-
gen tijd met dit vraagstruk bezig gehouden. Donderdag van Canton in Ohio naar Washing-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan lit adres uiterljjk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentidn Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
I meest leugenachtige voorstellingen van China
te verspreiden. Wie b. v. in Amoy de
luxueusche huizen, neen paleizen heeft gezien,
waarin de zendelingen een allerbehagelijkst leven
tje leiden, even veilig als in een villa bij Arnhem,
denkt daar het zijne van”.
Even verder luidt het vervolg
«Er zijn wel geleerden in China geweest, die
natuurlijk heel veel nuttigs en wetenswaardigs
van China hebben verteld, maar het mooie
verrukkelijke heerlijk aandoenlijke, het hoog
ons voor-
:t er bij legt, noemen we
dig «Man der Koningin”, op den naam
het niet aan. Wij weten, dat men 1
evenzeer
hebben we
verkwikkelijken strijd vernomen over den titel
van Prins van Oranje. De menschen, de ge- in de zitting
leerden vooral schijnen te dezer zake het pun- duidelijk
Laten ze hun lijkheid, dat zij den heeren Afgevaaardigden
Een titel alleen zegt nog weinig, zelven niet al te helder zullen zijn.
onder kapitale feiten echter, oordeelt zij, staan vast:
den titel van Gravin van Buren en zulks vol vooreerst de schitterende maar zuiver p-
gens oud rechten de Duitsche Keizer voert lijke overwinning des minister-presidentsten
bij de vele andere ook den titel van Prins van tweede de tweevoudige nederlaag der ministers
dezen laatsten titel aangaat, men
dat de Vader des Vaderlands, Stadhou- «blijft het zeer sterke hoofd van een zeer zwak
Deze zwakheid schuilt in zijne
tegenstrijdige samenstelling en beteekende wel
licht niet veel, zoolang het alleen eene verde-
digingspolitiek gold, maar wordt een onover
komelijk bezwaar nu ’t op handelen aankomt.
De heer Millerand heeft zich in eene te Lens
gehouden rede onbewimpeld collectivist verklaard,
de beer Waldeck Rousseau is dit nog altijd
van Uranje overgedragen op Maurits, sedert I niet geworden. Hoe kunnen zij op den duur
op Frederik Hendrik, enz. samenwerken De stemming waarmee de
Waarom zouden nu de Staten-Generaal het I Katper des eersten politiek veroordeelde, of
recht niet hebben wat hunne voorgangeren liever haar zedelijke beteekenis, is door niets
vroeger bezaten I te niet te doen, meent de Temps, al heeft de
’t Komt ons voor, dat van eene uitsterving Kamer ook nog zoo haar vertrouwen betuigd
De heer Millerand
schrijvers. Het verschilt hemelsbreed met dat, I kan zijn en dat, wat te hopen is, in den loop moge zijne portefeuille verkiezen te behouden,
wat we van andere zijden vernamen. Maar der tijden, de aloude titel met recht en zedelijk is zijne leer buitengesloten van ’t Ka-
zeker ook met waardigheid zal en mag gedra- binet.
gen worden. OOSTENRIJK-HONGARIJE. De beraad-
De angstvalligheid over zoogenaamde kleinig- slagingen over het wetsontwerp inzake het re-
gistreeren der verklaring van Aartshertog Frans
Ferdinand met betrekking tot zijn morganatisch
huwelijk, zijn in bet Hongaarsche Volkshuis
gesloten.
nogmaals er cp energieke wijze de bezwaren
der oppositie had bestreden, werd het ontwerp
met vijf-en-twintig stemmen tegen aangenomen.
In den Kolonialen Raad Het eindigen der discussies is in het geheele
De Hamburger Nachrichten wslb er voor en
haalde een gezegde van Bismarck aandie
zich in 1893 sterk voor een Boerentrek daar-
Onze Koningin zal in t huwelijk treden, heen heeft verklaard, èn om het kolonisatie-
H. M. zelve heeft talent der Boeren, èn omdat zij met de Duit-
die aanzegging is alomme in sobers het Zuid-Afrikaansche gevaar deelden
van fl
Maar wat nu minder aardig, ja wat eigen- absorbeerd.
ver- sterkste wat hij noemde de Englanderei der
Wij kunnen dit een en ander gerust meegedeeld, dat Rhodes volstrekt geen over-
de Regeering overlaten. De groote pers, heerschenden invloed in de Maatschappij had,
de kleine leeren een weinig meer beza-1 deloos
nemen. Dit staat ook wat
Wat hindert b. v. een titel voor prins
Henri Borel heeft zoo voor als na in »De
Gids” en «Nederland” en in Indische Couran
ten geschreven. Verschillende daar gepubli
ceerde artikelen heeft hij tot een bundel ver-
eenigd en deze onder den titel «Opstellen”
uitgegeven bij L. J. Veen te Amsterdam.
Borel is blijkbaar iemand, die veel van de
wereld heeft gezien het schoone overal waar-
deerend en zoo bevoegd een oordeel uit te beminnelijke van China, dat heeft zich voor hun
spreken over verschillende werken omtrent den
vreemde. Nu is er te Londen een boek ver
schenen van Julian Ralph, een boek over China
en in Borels aankondiging en beoordeeling
daarvan lezen we o.a. ’t volgende, dat we mee
nen, dat in onze dagen nu zooveel over China
wordt gezegd, ook wel gelezen mag worden.
Lettende op de schoonheid noemt Borel
China een heerlijk wonderenlanddat terecht
het Hemelsche Rijk heet, en dan vervolgt hij
«Toen ik naar China ging had ik, door de
lectuur van allerlei boeken over land en volk,
geen al te hooge verwachting van wat ik daar
zou te zien krijgen.
Zeer terecht zegt Julian Ralph:
«Na alles van vijfentwintig schrijvers over
China te hebben gelezen, veronderstelde ik dat
weinig reizigers daar heen gaanom de vuile
stedende vreeselijke slechte logementen en
de vijandelijkheden van het volk tegen vreem
delingen. Ik dacht dat als iemand daar heen
ging, hij zeker zou uitgejouwd en nageschreeuwd
wordenals bij niet gesteenigd werdzooals
zoo menigeen der heldhaftige auteurs zeiden
dat ze geweest warenik dacht dat hij gevaar
zou loopen de cholera, de pokken, of de zwarte
pest te krijgenen dat bij zich zou moeten
in ’t leven houden n et een dieet van ratten
en kattente midden van een viesdoor ar
moede geteisterd volk, zwermende op een el- I overal in het binnenland beleefdheid en harte- der Willem I, dien reeds op elfjarigen leeftijd ministerie",
lendig land. Zelfs nadat ik in China kwam lijkheid, en de nieuwsgierigheid, die wij opwek- erfde van zijn neef René van Chalons en dat
waren ten ontaardde nooit in baldadigheid, zooals een deze titel had behooren over te gaan op Wil
in de treaty ports die niets meer wisten van Chinees in Holland zou hebben ondervonden. lems oudsten
het land op den rand waarvan zij leefden, dan Laat ik er bij zeggen dat ik het noodig vond opgelicht
genoeg om deze lastertaal te herhalen. Niet- j overal dadelijk te vertellen dat ik géén zende I Mechelen,
tegenstaande dit alles reisde ik door twee der Ung was De zendelingen hebben door hun Spanje.
En door het beste ge- ondoordacht
deelte van het Keizerrijk te kiezen door een ja a
die «good-nature” bij op den hals gehaald.
in o.nnfofcn marvianViAn rlir. miné ..n
invloed heeft op de Chineezen, en door goeden schikt in de zeden en wetten des lands, is in
raad te hebben gekregengenoot ik de heer- het binnenland van China volkomen veilig”,
lijkste van al mijn reizeneen zoo volko
men genotvolle reis dat ik niet aarzel ze aan
te bevelen aan het groote leger van globe
trotters, zelfs aan de meest kieskeurige dames
en de teederste kinderen onder hen.”
Ik heb (zegt Borel nu) het precies zoo onder
vonden als Ralph. En ik heb geprobeerd mijn
emoties van het wijze en mooie, dat ik in
China vond, in mijne werken zuiver te bewaren.
Maar ik stond vrijwel alleen in mijn oordeel
over de Chineezen, en ik weet heel goed, hoe
ik van overdrijving en fantasie en overspannen
enthoesiasme ben verdacht, zelfs door de
heeren recensenten, die het aangenaamste over
mijn werk schreven.
China was nu een smerig, goor land en de
chineezen een pak goddeloos, heidensch tuig.
De missionarissen, die er belang bij hadden
China zoo afschrikwekkend mogelijk af te
schilderen als een onherbergzaam oord vol ge
varen, droegen er het hunne toe bij, om de
UMS- II MtHTBffi
mui mini iiiii'inii.
Twee
-
-V
en
l
FRISO.
J
wav wc vau uuuctü ayuüii vciuumvu. lunat
het hoor en wederhoor mag ook op China
worden toegepast. Voor ’t heden zouden we
niemand raden, daar heen te reizen. Doch
wat daaromtrent de zendelingen gezegd wordt
(’t werd door ons onderstreept) heeft zich
helaas bewaarheid door de woede der Boksers.
Een volk laat zich op ’t gebied van den gods
dienst niet dwingen en al die hard van-stapel-
loopenden met bekeerzucht van top tot teen,
waarachter ze hunne heerschzucht verbergen,
hebben zoowel in China, als ook elders, ja ook
in ons land en in onzen hoek meer kwaad
gedaan dan goed.
I. I 'k I- - 11. - 1 J A 11 J 1 J -
aan - --
