1
WOENSDAG 9 JANUARI 1901.
No. 3.
Liberale Unie.
Buitenlandsch Nieuws.
r. :o:_o
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
De Parijsche Studentenvereniging heeft de
maar
den militair.
om,
Dan moeten de Libera-
wil gaan.
Y KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
sta op den voorgrond
waar
nomen.
de ontwikkeling van land-
■T
y
handelshuizen, die relaties hebben in de zuide-
lijke zeeën,
tigd uitvoertarief voor
Moskou, Toela, Charkow,
«Dan konden”, zegt hij verder, «buiten alle j
en gatie
Prins Joris meent, dat deze uitkomst kan
i worden door een samengaan van
Liberaal-Democraten met de Kuyperianen.
een zuinig be-
van de laatste partij.
Toch gelooft de Schrijver, dat zijn wensch
in 1901 wel niet vervuld zal worden.
Inmiddels wijzen eenige bladen ook op de
uitlatingen door Dr. Kuyper in de Tweede i
Kamer, dat ’t hem mogelijk zou kunnen wezen
mee te werken, dat art. 80 der Grondwet
(’t kiesrecht) een blanco-artikel zou worden,
indien zijne partij daarvoor kon inruilen art.
192 (’t onderwijs artikel).
Wie weet, welke verrassingen nog wachten!
H.
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
’t Bovenstaand artikel wordt door ons uit
De Vaderlander van 29 December j.l. geheel
ongewijzigd en zonder eenige toevoeging overge-
Omtrent de verschillende punten zul-
van dit verkiezingsjaar wel
ons oordeel te zeggen.
1901 moet een verkiezingsjaar zijn, dit be
palen de wetten des Lands, maar bovendien
zul dit jaar een tijdperk worden van allerlei
combinatiën en berekeningen. Die voorspelling
kan nu reeds met volle gerustheid worden ge
waagd.
Zoo o. a. geeft Prins Joris in de Enkh. Ct.
van 4 dezer een artikel, waarin hij er eerstens
op wijst, hoó door woordvoerders van verschil
lende partijen hulde werd gebracht aan het
tegenwoordige Kabinet wegens zijne groote
werkkracht, zaakkennis en degelijkheid. Als
het desniettemin nog beneden sommiger ver
wachting gebleven is, dan ligt de oorzaak daar
van in de zoo zeer gecompliceerde samenstelling 1
van onze langzaam werkende staatsmachine.
Jammer is dat de vier-jarige periode van onze
Tweede Kamer wel wat kort is, daar eene
nieuw ministerie pleegt in ’t leven te roepen.
Grondwetsherziening om met ’t oog op ’t be
houd van dit kundige en werkzame Ministerie
het zittingstijdperk van vier op zeven jaren te
brengen (als b.v. in Engeland) is niet noodig.
moet staan de verplichting om de onafhanke- nieuwe Tweede Kamer nu eenmaal ook een
I lijkheid van den Staat afdoende te verzekeren,
anderzijds moet rekening worden gehouden met
de internationale verhoudingen, die in redelijk
heid kunnen worden voorzien en met de finan-
cieele lasten
regeling der levende strijdkrachten op den Een ander middel ligt voor de handhet is
het stelsel der persoonlijke ver- het daarop aansturen, dat de uitspraak van de
den dienstplicht en met opheffing stembus in 1901 van dien aard zij, dat dit
Pr\js per kwartaal 70 cent franco per po»t 85 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 1—5 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prjjs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
Deze kan noch door de katholieken, noch door
de socialisten, noch door de christelijk-histo- i
rischen worden behaald er bestaan immers,
zegt Prins Joris, geene democratische lieden
rrnn zQ r» Innlrdn nn nil’:
heer, ter voorkoming van belastingverhooging beginselstrijd om, Liberale Uniemannen
Kuyperianen bij eerlijk compromis elkaar weder-
niettemin ten behoeve van ingrijpende keerig steunen, om ieders partij wat democra-
sociale hervormingen versterking van middelen j tisch op te frisschen. Dan moeten de Libera- l
noodzakelijk moet worden geachtbebooren len geen eigen candidaten stellen in de plaatsen,
democratische antirevolutionairen, die daarvoor I
grondslag van
vulling van
vorm; [aanblijven, maar zelfs in staat gesteld worde
nieuwe regeling van den rechtstoestand van zijn conservatieve staart te kappen.
Tegen deze paragraaf zullen wel niet veel verkregen
bezwaren zijn.
Omtrent do Rijks financiën
rakende Newfounland geschikt worden op
grondslag van een afstand van Gambia aan
Frankrijk geheel onwaar. Bebale samenspre-
kingen, waaruit het wederkeerig verlangen
naar eene regeling bleek, heeft er niets plaats
gehad en is er tusscben de Regeeringen hoe
genaamd niet over bijzonderheden van gedach-
I ten gewisseld.
de schutterijen in haar tegenwoordigen Kabinet kan aanbkjven, en niet alleen kan inschrijvingen op het adres om de tusschen-
komst van den Czaar in te roepen in den
Zuid Afrikaanschen oorlog, gesloten.
Zelfs uit Engeland en Schotland zijn, even
goed als uit Ierland, blijken van instemming
van de Universiteiten ontvangen. Het verzoek-
schrift zal prachtig gebonden door eene dele-
‘i van Parijsche studenten aan den Czaar
i worden overgebracht.
De onderofficieren, korporaals en manschap
pen bij de Fransche krijgsmacht te land en
ter zee in werkelijken dienst zullen voortaan
twee brieven in de maand mogen verzenden
vrij van port. Er zal een bijzondere postzegel
voor hen gegraveerd worden.
ENGELAND. Geruchten, die den zenuw-
acbtigen toestand in Engeland teekenen en
die hun oorzaak vinden in het uitblijven van
officieele berichten van het oorlogsterrein, doen
in Londen de ronde.
Zoo werd Vrijdag op de Londensche beurs
bijna een paniek veroorzaakt door een bericht
dat Pretoria door de Boeren hernomen was
en denzelfden avond liep het gerucht, dat de
Engelschen een ernstige nederlaag in de Kaap
kolonie bij Fraserburg hadden geleden.
De beschrijvingen over lord Robert’s intocht
in Londen vullen vele kolommen in de Eogel-
sche bladen. Er waren langs den geheelen
j weg van Paddington tot Buckinghampalace
weliswaar groote menschenmassa’s op de been,
die Roberts hartelijk toejuichten, doch de me-
i nigte was niet zoo groot als b.v. bij den in
tocht van de Londensche vrijwilligers. Het
ontbrak ook niet aan critici die van meening
waren, dat de feestelijke intocht wel wat voor
barig was en best verschoven had kunnen
worden tot Roberts aan het hoofd van het
zegevierend uit Zuid-Afrika terugkeerende leger
Londen had kunnen binnenrijden.
Over het geheel heerschte er onder de
menigte een vriendelijkegoedgeluimde doch
eenigszins nuchtere stemming,
RUSLAND. De bladen te St. Petersburg
maken eene officieuse nota openbaar, volgens
welke de minister van Financiën v. Witte een
vergadering heeft bijeengeroepen van chefs van
van geestelijke
belangen en bevordering van geestelijke ont
wikkeling is nog niet hetzelfde.
Met belangstelling zien wij de beslissing der
vergadering van
om te raadplegen over een gema-
waren uit St. Petersburg,
Kiew, Warschau,
Sosnowice en Lodz over Odessa naar de Per
zische havens Bender Abbas, Boeschir en Mo-
hemmerah. Deze vergadering heeft tot resul-
taat gehad dat er van den eersten Januari af
een zeer verlaagd tarief in werking is getreden.
De Russische kooplieden hebben besloten een
Russische boot te bevrachten, die in het begin
dezer maand van Odessa naar de Perzische
Golf zal vertrekken.
Deze nieuwe tariefregeling die terstond na
het oprichten van een Russisch consulaat te
Bombay is getroffen, bewijst dat Rusland op
bet punt staat een actieve rol in de streken
van den Indiscben Oceaan te gaan spelen.
SPANJE. Uit Pampelona wordt officieel
Men begint langzamerhand te gevoelen, dat
een jaar met algemeene verkiezingen nadert.
Naar bondgenootschappen wordt gepolst, pro
gramma’s worden voorzichtig ontrold, verkiezings
leuzen, eerst als proef, dan al sterker aange
heven.
Ook de Liberale Unie roept hare getrouwen
bijeen tegen 26 Januari a.s., om den toon
voor hare verkiezingsmuziek te vatten. Zal
zij unie blijken of weder desunie?
Het bestuur stelt voor, dat het Unie schip
met volle zeilen stevene in de koers, door mr.
Troelstra gewezen. Het plaatste toch op den
beschrijvingsbrief het voorstel tot het nemen
van het volgende besluit
«De Liberale Unie in hare algemeene ver
gadering van 26 Januari 1901, spreekt den
wensch uit, dat bij de algemeene verkiezingen
van 1901 op den voorgrond trede de Grond
wetsherziening in 1 van haar Hervormings
programma” genoemd en dat van de te stellen
candidaten worde verlangd, niet enkel dat zij
instemming betuigen met de strekking van het
geheele «Hervormings-programma”, maar ook
dat zij met volle overtuiging de urgentie van
den in 1 genoemden maatregel erkennen.
En die 1 van het Hervormingsprogramma
luidt
«De Liberale Unie, handhavende haar her
haaldelijk uitgesproken meening ten gunste
eener regeling van de kiesbevoegdheid, los van
eiken band met belastingen, is van oordeel,
dat ter verkrijging daarvan wijziging der arti
kelen 80, 127 en 143 der Grondwet noodza-
keljjk gebleken is, en dat deze wijziging be
hoort te geschieden in dien zin, dat invoering I
van het algemeen kiesrecht voor mannen en
vrouwen mogelijk wordt.”
Hieraan wil het bestuur toegevoegd zien
«Indien en voor zooverre algemeen kiesrecht
wordt ingevoerd, acht zij evenredige vertegen
woordiging door de rechtvaardigheid geboden.”
De algemeen-kiesrechl-vlag moet dus in top
geheschen worden naar
bestuur.
Voorts volgen herziening van de bepalingen
der Grondwet op de verkiezing van leden van
de Eerste Kamerverbetering van de opleiding
voor beroepen en bedrijven, practischer richting
in het onderwijs.
Tegen beschermende rechten wordt opnieuw
partij gekozen. 6 van het program wil men
herzien als volgt:
Behartiging van
en tuinbouw, veeteelt, visscherij, handel en
nijverheid, niet door beschermende rechten,
maar door andere maatregelen, o.a. door ver
betering van verkeers- en gemeenschapmiddelen,
ook tusschen afgelegen streken en de centra
van bevolkingdoor bevordering van de afzet
van Nederlandsche producten naar het buiten
land en, wat in het bijzonder den land- en
tuinbouw aangaat o.a.door verbreiding van
land- en tuinbouw-onderwijs, door bevordering
van ontginning van heidegronden en verbetering
van andere minder waardige gronden, door
aanvulling der wettelijke maatregelen tot be
strijding van veeziektendoor herziening van
de bepalingen op het stuk van de jacht.
Omtrent de landsverdediging wordt het vol
gende voorgesteld
Ten aanzien van het defensiewezen, bij
welke inrichting eenerzijds op den voorgrond
len, met name:
debietrechten en soortgelijke indirecte heffin
gen op voorwerpen of verteringen van weelde;
herziening der regeling van het successierecht
en belasting op goederen in de doode hand
hervorming in het samenstel der belastingen
worde voortgezet, door, met verlichting van
den druk der minder gegoeden, het beginsel
van progressie, ook bij de successiebelasting,
ruimer in toepassing te brengen.
Het is maar de vraag, hoever men
En ten slotte wil men in 11 een tweede
alinea in voegen «behartiging van de geeste
lijke en stoffelijke ontwikkeling der bevolking.”
Hoe komt men tot die invoeging? Is zij
een antwoord op de menigmaal uitgesproken
klacht dat de liberale partij wèl de stoffelijke
maar niet de geestelijke belangen, des volks
behartigde? Maar behartiging
de meening van het vergadering van 26 Januari a.s. tegemoet. Het
voornaamste vraagpunt zal wel zijn, of de al
gemeen kiesrecht-vlag werkelijk in top geheschen
zal worden. En zal op dit punt de Unie niet
desunie blijken?
DUITSCHLAND. Te Parijs en Londen
heeft het gerucht geloopen dat graaf Walder-
see, de opperbevelhebber der verbonden troepen
in China door een officier gedood zou zijn.
Dit bericht, dat wel onwaarschijnlijk klinkt,
is niet bevestigd.
De luitenant-generaal Lessel meldt uit Tien
tsin, dat bij het lossen van saluutschoten ter
gelegenheid van het Nieuwejaar in het fort
te Pei-tang zes Duitsche soldaten omgekomen
en vijftien gekwetst zijn.
Ter eere der verjaring van den dag, waar
op Koningin Victoria tot Keizerin van Indië
werd uitgeroepen en der afkondiging van het
Australisch gemeenebest, is Dinsdag te Peking
eene groote parade van de Britsche troepen
gehouden, onder bevel van graaf Von Wal
dersee, die ook het sein gaf tot een driewerf
herhaald hoera ter eere van de Koningin. Het
trok de aandacht dat de Franschen aan dit
eerebetoon geen deel namen.
FRANKRIJK. Naar Reuters Agentschap
verneemt is het gerucht, als zou de quaestie
len we in den loop
gelegenheid hebben
hiervoor in aanmerking te komen, niet accijnzen waaivoor Lohmannianen zitting hebben, maar
op eerste levensbehoeften, maar andere midde- in die districten hunne stemmen geven aan de
in oe plaats zullen worden gesteld.”
«Van hunnen kant zouden de anti revolutio
nairen dan geen eigen candidaat moeten stel
len in plaatsen, waarvoor conservatief liberalen
genre-Gleichman, of nog erger, genre-Karnebeek
zitting hebben.”
Alzoo dus een soort van democratische handje-
plakkerij met uitzicht op eene meerderheid.
111LI Illi III 11AIII
mtn iiiiiii ui nsi.nn.
I
UITGEVER:
FRISO.
-- -UU
van i’
I
luuiiuir. jl xiud
aa l.Aw am.1 A w. n w. wan
