I
i
Ji
I
i'
WOENSDAG 27 FEBRUARIZOOI.
No. 17.
I'.
Officiéél gedeelte.
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
1
Niet aan ons de schuld!
H.
van
1
Y KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
I
De ultra-conservatieve liberale Heeren, die
van uit hunne hoogte beschikken, wie het district
moet vertegenwoordigen, kunnen wellicht be
staan, maar toch ook zij hebben een stem,
evengoed als de ultra-radicaal of democratische
een groot deel der vrijzinnige kiezers zich van
de alg. stemrecht-quaestie de liberale partij zal afscheiden, om eene radi-
ca’e of zelfs sociaal-democratische kiesvereeni-
gilfg op te richten.
den geachten (4);(
Immers elke rable.
hadden, behoeven we den geachten Voorzitter
niet te zeggen. Hij heeft de vergadering im
mers van a tot z. bijgewoond. Als zijne me-
wat we niet kunnen
zal het notulenboek van den
verkiezing en dien
In eene j
afgevaardigden heeft de be- I
Met dank M. de R. voor de opname,
Uw dr.
A. T. EELKEMA,
Voorz. der Kiesvereen. «Wonseradeel”.
Arum, 21 Febr. 1901.
De geachte Voorzitter zal ons moeten
toestemmen, dat we gelijk hebben. De kies-
vereeniging te Harlingen stelde toch met bijna
algemeene stemmen (ongeveer dubbel zoo veel
als sWonseradeel” op haren man uitbracht)
den heer Bouman opnieuw als «voorloopig”
candidaat. Barradeel, Bolsward en Workunjr
zijn er ook nog.
Nu meenen wij te weten, dat de kiesvereeni-
gingen.
Deze laatste argumentatie van
Voorzitter is bijzonder zwak,
kiezer kan zich bij een 1
sluiten en zich daar laten gelden.
zou aan de deur mogen staan.
Van «doordrijven” is in ons artikel van
20 dezer geen sprake en daarmee vervalt dus
de meer personeele vraag aan ons gedaan.
Wie wij met de betiteling van een invloedrijk
lid zeker geene schandeop ’t oog
liberale heeren, die dan in alle nederigheid dit
van uit «hunne laagte” willen doen, ’t Zal I
i den beer Zeilmaker en door
voor de zaak” te hebben, ware reeds
het district Harlingen voor de liberalen
verloren.
En voor de toekomst vreezen we, vooral na
het zoo pertinent optreden van den geachten
maar Voorzitter, dat dit in 1901 bepaald het geval
zal zijn.
van de rede van den heer Lieftinck, gehouden
in de Kamerzitting van j.l. Vrijdag:
Twee nieuwe sprekers traden op. De eerste,
was er door den heer
Troelstra noodeloos ingehaald, waar deze hem,
zeer bezorgd, had trachten te weerhouden van
een fout: geld te geven zonder zekerheid dat
hij er waar voor kreeg, wat hij vroeger als
eisch had gesteld. Maar dat moest spr. voor
zich zelf beoordeelen en niet de heer Troelstra
voor hem.
Stelt hij «peelde ons voor den geest. De heer Zeilmaker
ging «Wonseradeel” zich nog altijd aangesloten
had aan de Liberale Centrale Vereeniging in
’t district Harlingen. Alszoodanig dan heeft
«Wonseradeel” hare plichten. De kiesvereni
ging is vrij, geheel vrij in hare keuze; zij kan
een’ candidaat stellen naar
opgeven aan ’t Centraal Bestuur,
vergadering van i
spreking der candidaten plaats en daarna tracht
men tot overeenstemming te geraken. Zoo ge
schiedt bij elke Centrale Vereeniging. Kan de
uitslag na het hoor en wederhoor niet bevre
digen, dan, maar ook dan eerst kan men
zibh van medewerking onthouden en zijn eigen
weg bewandelen.
Dat «Wonseradeel” zich nog niet heeft af- 1
reeds veel gezegdvan de behoefte aan alge
meen stemrecht is zoo goed als niets gebleken.
Punt a. is geheel voorbarig. De legerwetten
(2). «Als het getij verloopen is”, enz.
Een spreekwoord doet zoo menigmaal dienst
als stopwoord. De uiteenzetting zou hier
moeielijk zijn. Welk getij is verloopen! Welke
bakens moeten verzet? Vragen van belang,
hier maar klakkeloos beantwoord met den eisch
«de heer Bouman moet er niet weer in
Een paar motieven worden aangevoerd:
a. ’t verleenen van zijn stem aan de leger
wetten
b. zijn zuivelschool-amendementen
c. de quaestie-algemeen stemrecht.
Wij moeten ons bekorten, ofschoon we om-
trent al deze punten heel wat in ’t midden
zouden kunnen brengen.
Wat c. aangaat, daaromtrent hebben we
Mede in verband met het bovenstaande
we hier af uit het Nieuws van den
daarbij nog altijd een open vraag blijven, wie ™0^e ^em °arten 8 ee|t
hunner het meeste let op de wenschen van het 1
j i lx j i aannemen, zal het
volk en van de kiezers achter de kiesvereem- o u
Secretaris wel opheldering geven.
den geachten Hier doen we eerllJk »amende hon°-
Wij hebben ons vergist, ’t Cijfer,
kiesvereeniging aan- dat de keer Treub vóór acht jaren behaalde,
sluiten en zich daar laten gelden. Stelt hij BPe®lde ons voor i3 - r>_ l '7~-1 i
geen belang in aansluiting, dan ligt de schuld bracht het in 97 werkelijk tot een getal
aan hem. Er kan voor een oogenblik «vuur”
geblazen worden, opwinding geeft zoo weinig. I
De LIB
hunne afwezigheid, of zou de geachte Voorz. achten Voorzitter genoemd versterkt dit.
ging «Wonseradeel”, die tegenwoordig konden dozijntje meer op
zijn, ook werkelijk tegenwoordig waren?
De meer democratisch-vrijzinnigen zouden zeer
gaarne met de meer conservatieven willen samen
werken, doch niet met opoffering van alles,
wat zij in het belang des volks hoogst noodig
achten 1 Een warm pleidooi voorzeker,
iets wat in ’t publiek en dat nog wel in Fe-
buari, terwijl de verkiezingen eerst in Juni
moeten plaats hebben, minder te pas komt.
Op de Centrale Vergadering was de plaats.
Deze wordt immers volgens Reglement drukken
vroegtijdig genoeg gehouden De overhaasting 25 dezer faet onder8taande ver8i
van «Wonseradeel gaf ons het bewuste artikel - -
ter waarschuwing in de pen en nu reeds bij I
voorbaat de geachte Voorzitter verklaart, dat
zelfs bij herstemming zijne Vereeniging den
heer Bouman niet zal steunen, krijgt het geheel de heer Lieftinck,
precies ’t aanzien van dwingerij als we dit
reeds hebben uiteengezet. Met het pistool op
de borst: «zóó en niet anders!” Welnu als
de «conservatief” liberalen nu ook zoo handelen,
dan is immers het district gladweg verspeeld.
Laat dan de «Centrale” maar opdoeken,
overleg is geen sprake meer.
gescheiden van de Liberale Centrale meenen
we uit het schrijven van den Voorzitter boven
dien te mogen constateeren. Indien toch de
candidatuur-Bouman wordt doorgedreven, dan zijn nog in behandeling en ’t is ons niet be-
maar ook aan eerst bestaat de mogelijkheid, dat kend, dat één der afgevaardigden daaromtrent
zijne stem reeds heeft uitgebracht.
Punt b. zal dan precies in Bolsward het
tegenovergestelde uitwerken van wat het in
Eene verschrikkelijke be- Wonseradeel deed. Maar moet daarom de heer
dreigingEn hoezeer rechtvaardigt de geachte Bouman verwijderd worden, dan voorzeker ook
vrees, dat men bezig is bijna de geheele Kamer, alleen de heer Lief-
zich waagt tinck
zinnigen, in dat artikel uitgesproken, deel ik
volkomen, doch aan wie de schuld, dat deze
vrees gewettigd is?
De heer H. neemt als vaststaande aan, dat
vele vrienden van den heer Bouman aan diens
candidatuur zullen vasthouden.
Dat is volgens den heer H. volkomen in
orde, hen treft geen verwijt, doch wel diegenen,
die aan de candidatuur van een ander, huns
inziens meer geschikt, vasthouden.(')
Als het getij verloopt, moet men de bakens
verzetten.(2) Welnu onze meening is, dat voor
den heer Bouman het getij inderdaad verloopen
is. Dat klopt niet met de beweringen van den
heer H. die ons distrikt zoo goed meent te
kennen. Doch ik durf zeggen, dat de heer H.
de stemming der tegenwoordige kiezers, althans
in Wonseradeel, niet kent, anders zou hij weten,
dat juist het tegenovergestelde van zijne be
wering waar is, dat n.l. juist vele vroegere
voorstanders van den heer Bouman in tegen
standers zijn veranderd.
Afgezien nog van f
hebben de stemmen door den heer Bouman
uitgebracht, vooral over de legerwetten, en ook
zijn zuivelschool-amendement bij vele kiezers
zulk een antipathie tegen het optreden van den
heer Bouman (ik zeg niet tegen zijn persoon)
verwekt, dat zij vast besloten zijn, hem in geen
geval te steunen, zelfs niet bij herstemming.
De mogelijkheid is zelfs niet uitgesloten, dat,
indien de candidatuur B. toch wordt doorge
dreven, een groot deel der vrijzinnige kiezers
zich van de liberale partij zal afscheiden om
eene radicale of zelfs sociaal-dem. Kiesvereeni
ging op te richten.(')
En wanneer dat gebeurde, zou dan de Schuld
niet liggen aan die ultraconservatieve liberale
Heeren, die van uit hunne hoogte beschikken,
wie het distrikt moet vertegenwoordigen, zonder
rekening te houden met de wenschen van het
volk, van de kiezers achter de kiesvereenigingen.
Laten die Heeren toch bedenkendat zij
het zijn, die een gevaarlijk spel spelen, indien
Af- en overschrijving op de gemeente-begroo- zij in het geheel niet willen toenaderen tot de
meer democratischer) m de vrijzinnige partij,
die zeer gaarne met hen willen samenwerken,
doch niet met opoffering van alles, wat zij in
het belang des volks hoogstnoodig achten.(’)
Ten slotte nog een paar opmerkingen aan
den heer H. zelven. Vooreerst zou ik niet
weten, wie wel het zeer invloedrijke lid mag
zijn geweest, die met jeugdigen overmoed de
candidatuur Z. heeft «doorgedreven.”(3)
Verder blijkt uit de geschiedenis, die wij
onervaren, dolzinnige doordrijvers nu natuurlijk
op Uw aanraden ijverig hebben bestudeerd, dat
-- bet aantal stemmen in ’97 op den heer Z.
Ü6 clclZlS LclclZlClC Ko.PlfiTVfiï'klSZiny uitgebracht niet was «een driehonderdtal” doch
(District HARLINGEN.) 577 (4‘
Van den Voorzitter der Kiesvereeniging
«Wonseradeel” ontvingen we onderstaand schrij
ven. Terwille der onpartijdigheid en de be
langrijkheid der zaak geven we het eene eerste
plaats in ons no. van heden. Wij veroorloven
ons echter hier en daar een cijfertje te plaatsen
en ons antwoord (alzoo beknopt) hieronder te
doen afdrukken.
M. de R.!
Naar aanleiding van het hoofdartikel in Uw
blad van 20 dezer verzoek ik U beleefd het
volgende te willen opnemen
De vrees voor verdeeldheid onder de vrij-
577!
Maar tot ons betoog doet deze vergissing
kiezers zelve schitteren gewoonliik door n*ets af. Integendeel het cijfer, door den ge-
durven verklaren, dat alle leden der Vereeni- dozijntje minder op den heer Bouman, een
«hart
toen
Mins- ei iiii[iirf.vni-
I» ui luim fiinisi.ni).
tegemoetkoming aan de leden
tot
UITGEVER:
sn
uitkeering
der
om
Pal,
eene
het primitief kohier van
Prys per kwartaal 70 cent franco per po*t8S oent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7j cent. Bij abonnement is de prys belangrijk lage
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
Voorzitter hier onze i
het ^district” te verspelen, dat men
aan gewaagd spel.
van het lager
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan lit adres, niterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Din-dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
i r i .r -1--’"i- ‘*1 van
VERGADERING van den RAAD der
gemeente WORKUM, op Vrijdag den
1 Maart 1901, ’s namiddags te 5 ure,
teneinde te beraadslagen over de hier
onder vermelde punten.
De Burgemeester,
T. M. ten BERGE.
Notulen der vorige vergadering.
II. Mededeeling van ingekomen stukken.
III. Stemming over het voorstel van den heer
J. Jansen om de politie-verordening in haar geheel
en wel artikelsgewijs te behandelen en verdere
behandeling daarvan.
IV. Onderzoek van den geloofsbrief van het
nieuw benoemde raadslid de heer T. Abbring
Hingst.
V. Wyziging der begrooting van de Gemeente
lijke Gasfabriek over 1900.
VI. Adres van de Voogde:
Weeshuis alhier, om r!‘’-
subsidie over 1900.
VII. Alsvoren van Jacob H. van
pachter van de stads herberg alhier,
billijke vermindering van de pachtsom.
Burgemeester en Wethou-
het reglement op het Zie-
van het Stads
van ingehouden
VIII. Voorstel van
ders tot wijziging van
kenhuis.
IX Alsvoren tot het brengen eener wyziging
in de verordening op de heffing van schoolgelden
aan de openbare lagere scholen.
X. Benoeming van een lid vcor de Commissiën
tot wering van schoolverzuim in de bebouwde kom
der gemeente.
XI. Aanbieding van het verslag
onderwys over 1900.
XII Vaststelling van
Hooldelyken omslag over 1901.
VERGADERING van den RAAD der
gemeente Hemelomer Oldephaert en
Noobdwolde, op Zaterdag den 2 Maart
1901, des voorm te halftien ure.
Punten van behandeling
1. Mededeelingen.
2. Vaststelling rekening van het fonds der
armengelden over 1900/01.
3. - - -
ting voor 1900.
4. Betaling uit den post voor onvoorziene uit
gaven der gemeente begrooting voor 1901.
5. Adres van H. A. Hendriks tot het onder-
handsch hnren van het grasgewas op den weg
van Hemelum naar Bakhuizen
6. Regeling der t
der Commissie tot wering van schoolverzuim
7. Benoeming van leden der Commissie
wering van schoolverzuim.
Koudum, den 25 Februari 1901.
De Burgemeester,
H. M. TROMP.
I 1 j A - ma 4
