1
WOENSDAG 5 JUNI 1901.
No. 44.
Buitenlandsch Nieuws.
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATEBDAG.
Woensdag zijn overzicht.
Het Ministerie heeft minder dan vroeger zich
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent
PBIJS der ADVEB.TENTIÉN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} oent. By abonnement is de pry’s belangryk lager.
Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever.
UITGEVEBt
Y. KUIPERS, FIRMA H. 8RANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
Dit is in het algemeen een
De welvaart biedt ge
waarde heeren Melchers, oud-predikant en Ds.
Talma, tegenwoordig predikant, en I
meegedeeld van
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Ad vertentien Dingdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
DUITSCHLAND. De vleiende woorden,
Daarna behandelde Spr. de Dijkstollende
van alle tollen steunde hij.
Al moet dat anderhalf millioen gulden kosten,
spreker acht dat offer goed besteed.
Verder werden genoemd de wetten ter be
scherming van kinderen. Herinnerd werd aan
de tuchtscholen.
Daarna kwam de Leerplichtwet aan de orde.
Naar spreker’s meening geeft deze wet nog te
veel vrijheid, en bij overtreding zijn de waar
schuwingen eindeloos. Toch zijn wij een be
langrijken stap vooruit gegaan.
Hierbij sluit zich aan de wijziging der wet
op het Lager Onderwijs. De Regeering is hare
belofte nagekomen. Het bijzonder onderwijs is
volstrekt niet in ongunstiger toestand gekomen.
Men erkent dit niet volkomen. De verhoo-
ging van de minima bleven beneden bescheiden
eischen.
De Pensioenwet is nog, tot sprekers leed
wezen, niet tot stand gekomen.
Over de Ongevallenwet sprak de heer Vee-
gens zeer uitvoerig, omdat aan hem een grief
er van gemaakt was, dat de landarbeiders
daarbuiten waren gebleven met zijne mede
werking.
Door de Tweede Kamer zijn aangenomen
Het Staatstoezicht op de Volksgezondheid en
de Wet op de Volkshuisvesting.
Vervolgens behandelde spreker de bekende
progressie in de gemeentebelasting. Zijne in
terpellatie in de Kamer bad eene goede uit
werking. Het keurslijf is voor de gemeente
nog niet weggenomentoch is dat ruimer ge
worden. Spr. betwijfelt, of de nieuwe regeling
zal voldoen.
door Keizer Wilhelm tot de Fransche officie
ren gericht, worden natuurlijk van alle zijden
druk besproken. De Franscbe bladen laten
zich zeer voorzichtig uit en hechten aan de
woorden des Keizers weinig politiek gewicht.
Naar aanleiding van de goede verstandhou
ding, waarop de woorden van den Keizer
doelden, tusschen de soldaten van het Fran
sche en het Duitsche expeditiekorps in China,
maakt de Kreuzzeitung een brief van een
Duitsch officier openbaar. Deze geeft hoog
op van den vriendschappelijken omgang tus
schen de Franscbe en Duitsche soldaten en
vertelt o. a. dat zij beiden zeer laag neer
zagen op de Engelsch-Indiscbe troepen. Om
deze mededeeling vindt die brief geen welbe
hagen bij de Britsche Pers, die het overigens
niet minder druk heeft dan de Duitsche om
aan de woorden van Wilhelm II allerlei be
schouwingen vast te knoopen.
De Times gelooft, dat de Keizer den Fran-
schen generaal Bonnal vóór diens vertrek uit
Berlijn met de Orde van den Zwarten Ade
laar, de hoogste eer die hij verleenen kan,
zal begiftigen, zoodat er geen twijfel meer
mogelijk is of Wilhelm Frankrijk aangenaam
wil zijn. De Daily Telegraph wijdt een hoofd
artikel aan de redevoering. »Hoe men het
ook nemen moge” luidt het in dit artikel
»het is zeker, dat die rede een teeken is,
dat de vrede tusschen Frankrijk en Duitsch-
land, die nu reeds 30 jaren ongestoord voort
duurt, nog wel een 30 jaren kan aanhouden.
Wilhelm richt met zijne hoffelijkheden veel
Nu Dérouléde het revanche-denkbeeld
varen, is het denkbaar, dat zoo
het streven naar verzoening veld blijft win
nen, de Duitsche Keizer nog eens te Parijs
zal verwelkomd worden.”
Keizer Wilhelm heeft ter gelegenheid van
het leggen van den Engelsch-Duitschen kabel
tusschen bet eiland Borkum en Bacton door
het Duitsche stoomschip Von Poldbielski een
telgram van gelukwensch gezonden aan den
directeur van den Noordduitsche Kabel-inrich-
ting. Hij spreekt er de hoop in uit, dat
deze nieuwe kabel moge bijdragen tot ver
sterking van de banden, welke vooral op
handelsgebied tusschen Duitschland en Groot-
Brittannië bestaan.
FRANKRIJK. Men mocht verwachten dat
Keizer Wilhelm zich niet tevreden zou stellen
met de schoone woorden, die hij aan het Fransche
leger, verpersoonlijkt in den generaal Bonnal,
ten beste gaf. Hij heeft dezen generaal nu
bovendien vereerd met de Kroonorde 1 ste
klasse en diens adjudant, luitenant kolonel
Gallet, met dezelfde Orde 2e klasse.
Van haar kant toont de Fransche Regeering
zich niet ongevoelig voor Duitschlands beleefd
heden. Om namelijk de hechtheid van het
Fransch-Russisch Verbond niet te compromi-
teeren en tevens om een blijk van waardee-
ring te geven van de welwillende houding
van den Keizer ten aanzien van Frankrijk,
heeft Delcassé, minister van Buitenlandsche
Zaken, den Afgevaardigde Boni de Castellane
bewogen zijn aangekondigde interpellatie be
treffende het voorgevallene bij Metz voorloopig
in te trekken. Men zal zich herinneren, dat
de Russische ambassadeur deelnam aan de
legeroefeningen bij Metz in het gevolg van
den Keizer. Dit geval zette natuurlijk kwaad
bloed in Frankrijk en men begon er te twij
felen of er niet iets haperde aan de vastheid
uit.
heeft laten
De gemeenten dienen verder vrijheid te
hebben om uitwonende eigenaren te belasten.
Ernstige klachten zijn gerezen naar aanlei
ding van de schatting van bebouwde eigendom
men. Men veroordeelt de wet, doch de be
weging daartegen berust niet op geheel juiste
gronden. De fouten zitten in de uitvoering,
niet in de wet. In sommige streken van Fries
land heeft men bij de schatting de wet goed
uitgevoerd. Nu er verwarring bestaat, kan
spreker de beweging wel goedkeuren, ofschoon
zij op eenigszins onjuisten grondslag berust.
Na de pauze somde Spr. op al wat in ’t
aanstaande vierjarig tijdperk al zou kunnen ge
beuren en constateerde dat er nog veel te doen
is. Maar Spr. neemt gaarne de geliefkoosde
uitdrukking van Minister Pierson overWaar
een wil is, daar is een weg.”
Ten slotte besprak mr. Veegens de program
ma’s der anti-revolutionnaire en de katholieke
partij. Komen deze aan het roer, dan is er
kans van hervatting van den Schoolstrijd, voor
al wanneer de anti-revolutionnairen niet terug
gehouden worden door de katholieken. De
beschermende rechten zou Spr. een ramp voor
het land, een ongeluk voor den arbeider achten.
Vroeger wilde men ze heffen op de granen,
nu op ’t meel. Graanverbouwers zijn er nog
duizenden, legt men echter de rechten op het
meel, dan komt de winst aan 26 meelfabri
kanten.
De spreker eindigde met den wensch, dat
de verkiezingen eene oprechte hervormings
gezinde meerderheid in de Kamer zullen bren
gen.
-J I over eene kleine meerderheid in de Kamer kon
De aanstaanCle Kiezenj« beschikken. Gedurende die vier jaar heeft de motie tot afschaffing
- Regeering groote werkzaamheid aan den dag
»De kiezerij beschrijft wat. gelegd, dit wordt door allen in den lande erkend.
Zooveel hoofden, zooveel zinnen!” Over de vruchten van dien arbeid denkt men
Aldus eindigt de schrijver van »Van Frie- niet gelijk. Volgens sommigen is er te veel
schen bodem” in Hepkema’s Courant van j.l. gedaan, volgens anderen te weinig. Toch zijn
Hij had het vooraf de tekortkomingen niet aan bet Ministerie zelf
gehad over een twistgeding tusschen de eer- te wijten.
«ui. vu Do. Het Ministerie heeft minder dan vroeger zich
het besluit behoeven te bewegen op ’t gebied van belas-
dr. De Visser, Kamerlid en tingenzijn bestuur viel samen met eene stij-
predikant met-een, waarbij die eerwaarde ver- gende opbrengst. F
klaart sonder de gegeven omstandigheden voor verblijdend verschijnsel.
elke candidatuur in Friesland te moeten be legenheid om aan maatschappelijke hervormin-
j gen te doen. Daarin heeft deze Regeering
I hare kracht gezochtdit heeft bij zeer velen
in den lande veel instemming gevonden. Dat
die hervormingen dringend noodig zijn, wordt
van allerlei zijden erkend.
De hervormingen komen echter niet steeds
in gelijke mate ten bate van alle deelen der
bevolking. Op de eigenlijke belangen van het
volk is niet altijd genoeg gelet. Toch is ge
broken met het stelsel van bevoorrechting van
het kapitaal. Opgeruimd dient te worden wat
in onze maatschappij als verouderd wordt ge
acht, alles wat de vrije ontwikkeling tegenhoudt.
Veel is daaraan reeds gedaan. Sommige be
langrijke wetten zijn nog niet in werking. Het
zal dan ook nog geruimen tijd duren, voordat
alles, waarop de hervormingen invloed hebben,
zichtbaar zal zijn.
De spreker noemde het eerst de wet op de
afschaffing van dienstvervanging, met den per
soonlijken dienstplicht. De Kamer heeft nog
kort vóór haar heengaan de herziening van de
levende strijdkrachten bewerkt. Dit is eerst na
veel beraadslaging tot stand gekomen. Een
der Ministers is daarbij bezweken. Ofschoon
Spr. geen bewonderaar is van de nieuwe rege
ling, meende bij toch zijne stem daaraan niet
te mogen onthouden. Niemand kan weten,
wanneer het land bedreigd zal worden. Indien
deze wet verworpen was, zou het misschien
nog lang geduurd hebben, voordat eene betere
regeling zou gekomen zijn. Een voldoend aan
tal manschappen dient er te zijnwij moeten
op alles voorbereid wezen. Kort na de Vredes
conferentie ontstond de gruwelijke oorlog in
Zuid-Afrika.
In de tweede plaats werd de zorg voor de
belangen van den landbouw zeer uitgebreid.
De landbouw-zaken kwamen onder bet beheer
van een afzonderlijken directeurzij vormen
eene afdeeling bij Binnenlandsche Zaken. Spr.
herinnert er aan, wat alzoo is tot stand geko
men. De gelegenheid tot ’t verkrijgen van
nuttige kennis werd verbeterd, de middelen van
verkeer zijn toegenomen, drukkende lasten op
geheven. Aan het landbouwonderwijs werd
zorg gewijdproefstations werden opgericht
paarden-veredeling in de band gewerkt, de
aandacht gewijd aan tuberculose rundvee.
Krachtig werd gesteund de aanleg van tram-,
locaal- en spoorwegen. Spr. herinnert aan de
kanalisatie van Westerwolde, waardoor een groot
deel der provincie Groningen in beteren toestand
komt.
De lasten dienen verlicht te wordennaast
de aanmoediging der vervaardiging van inland-
sche wijnen dienen ook jams, siropen en in-
landsche vruchten daarin te deelen. Afgeschaft
dienen te worden de accijnsen op vleesch en
dergelijke.
danken.”
Wij herhalen zijne woorden
»De kiezerij beschrijft wat.
Zooveel hoofden zooveel zinnen
alleen de laatste met een noodzakelijk voor
behoud, waarover zoo aanstonds nader.
Opmerking verdient het feit, hoevele predi
kanten en oud-predikanten tegenwoordig lust
en geschiktheid en roeping schijnen te bezitten
of te gevoelen om tegelijk én de kerk én den
Staat te dienen. De menscben die aan den
eenen kant er op aandringen eerst het konink
rijk Gods en zijne gerechtigheid te zoeken,
dringen ter andere zijde aan, om op het eer
gestoelte geplaatst te worden van de heer
schappij dezer wereld. Men had even goed de
oude bischoppelijke waardigheid kunnen doen
voortduren met het wereldlijk gebied. En vol
komen begrijpelijk wordt bet onder deze om
standigheden, dat de katholieke bondgenooten
zoo niet het herstel der wereldlijke macht van
den Paus eischen, dan tenminste het vestigen
van een officieelen Nederlandschen vertegen
woordiger (gezant) bij den Heiligen Stoel. Er
zijn zoo onwillekeurig aanrakingspunten waar
door een onnatuurlijk bondgenootschap zelfs een
schijn van natuurlijkheid verkrijgt.
Intusschen heel secuur staat het met dat
monsterverbond nog niet. Er zijn reeds nu, wat
men noemt, baken en oogen. En dit wel ten
gevolge der omstandigheid, dat er niet zooveel
zinnen als hoofden zijn. Immers een paar co-
alitiën stelden zich op den voorgrond en be
dachten het fraaie spel der stemuitruiling met
nota-bene aangewezen candidaten. Het pleit
voor ’t gezond verstand van velen, dat ze zich
op die manier niet tot stemmachines verlagen,
maar rond en eerlijk protesteeren.
En wat de liberalen aangaat. Zij moeten
waken en als één man op hun post komen.
Zelfs de laatsten mogen niet in het gelid ont
breken. De toestand is ernstig, dat is waar,
maar de toestand is niet wanhopig. Men be
denke dit wel en doe zijn plicht.
De leuze der clericalen beweertde strijd
gaat langs het tegenwoordige Kabinet en niet
tegen dit. En de aanvoerders beijveren zich
hulde te brengen aan zijne verdiensten. Na
wat we hebben medegedeeld omtrent de waar-
deering van Dr. Kuyper en Dr. Schaapman,
mogen we ook van bevriende zijde een woord
doen hooren en wel iets uit eene rede van den
heer Veegens, uitgesproken voor zijne kiezers
in ’t district Hoogezand. Deze afgevaardigde
gaf een overzicht van den staatkundigen toe
stand vau het land, gedurende het jongste vier
jarig tijdperk.
Het ministerie heeft zich gedurende dien tijd
vrjjwel staande gehouden, ofschoon het slechts
liras- B un ui iiAin:
iii.tii mu iïi ii:sl i\n.
FRISO.
