ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1901.
Een en Dertigste Jaargang.
No. 61.
Nieuwstijdingen.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
e r
regelmatig toegepast als
t
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
vaderlandsliefde der Boeren in 1901
groot is als in 1881, het jaar van
van Bouvigne en daarna van de
Oranje, is publiek geveild voor
Prjjs per kwartaal 70 oent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} oent. Bij abonnement is de prjjs belangrijk lag
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
van het Friesche Tijdschrift
Rjucht” de 3de Augustus 1901.
Afke, Pyt Fen FrysiAn,
525, op mr. Mendels (soc. dem.) 279 st.
Gekozen de heer Cremer.
GOUDA. Uitgebracht 4717 geldige stemmen.
Gekozen de heer Idenburg (ant. rev.) met
2558 stemmen. De heer De Kanter (lib.) had
2048, de heer Hoogendijk 109 stemmen.
De nieuwe Ministers. De nieuw be
noemde ministers begaven zich Donderdagmid
dag per Staatsspoor van 12 uur 20 min. naar
Soestdijk ter beëediging, waartoe de bewinds
lieden ten 3J door H. M. de Koningin werden
ontvangen.
Geen van de ministers droeg ambtsgewaad
maar allen waren in zwarte rok met witte das
en decoratiën op de borst.
De eedsaflegging geschiedde ten overstaan
van den directeur van het Kabinet jhr. Vege-
lin van Claerbergen.
Na afloop van deze handeling werden de
nieuwe ministers door H. M. de Koningin-
Moeder ten gehoore ontvangen en aan H. M.
voorgesteld.
Dr. Kuyper vestigt vanaf hedenavond zijn
vast verblijf in de residentie, en blijft voorloopig
intrek nemen in het hotel des Indes.
De premier heeft reeds naar een woning te
zijnen behoeve laten omzien, o.a. in de omstre-
ken van de Scheveningsche Boscbjes.
Mr. Drucker, het voor Groningen her
kozen lid van de Tweede Kamer, heeft den
wettelijken termijn, binnen welken hij kennis
moet geven de benoeming aan te nemen, laten
voorbijgaan, zoodat hij geacht wordt de benoe
ming niet aan te nemen. In Groningen zal
dus een nieuwe verkiezing moeten plaats hebben.
Of dit door een voormalig professor in de
rechten geleverd gebakje, nadat er tusschen
de partijen Van HoutenDrucker een zoo
heete strijd is gevoerd, den Groningers erg zal
smaken, valt zeer te betwijfelen
Fran. Ct.
Naar de N. Ct. verneemt, bestaat bij H.
M. de Koningin en haar gemaal het voornemen,
in October a.s. de Koninklijke militaire acade
mie te Breda te bezoeken.
Omtrent den toestand van mr. Gleichman
seint men aan de N. Ct. uit Baarn, dat de
nacht tamelijk rustig wasde toestand is on
veranderd.
INHOUD
»Sljucht en
Tsjeard en
Sokke mar mear, M. G. Steenstra. Koart-
güd. Fen twa Koningsdochters, W. D.
Selschip for fryske tael- en skriftenkennisse.
Koarstwyl. It bleauw by wirden. (mei
plaetsjes.)
Bij de vesting-art. te Amsterdam is een
nuttige en belangrijke detail-oefening gehouden.
In den nacht van 2930 Juli werd onver
wachts een compagnie gemobiliseerd met op-
van
het tot vuren gereed maken van
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterljjk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
1 De correspondent wijst met klem op de
ontzettend hooge verliescijfers der Engelschen
zoo zijn in de maand Juni alleen aan ziekte
i 25 officieren en 709 man, d. i. een geheel
regiment verdwenen. Daarbij komen de En
gelschen geen stap verder. Trots herhaalde
oproepen tot dienstnemen, het drillen van stads
wachten en vrijwilligers worden de Boeren
steeds driester en hebben hun voortdurende
aanvallen steeds succes, ten minste wat het
weghalen van buit betreft. Een algemeene
en gelijktijdige onderwerping der Boeren, zoo-
als de Engelschen dat bedoelen, is onmogelijk
geworden. De kleine, geheel op eigen gele
genheid optredende commando's komen overal
te voorschijn. Eenige dagen geleden was er
een gezien op slechts veertig mijl van Kaap
stad bij Matjesfontein en Ceres. Deze Duit-
sche briefschrijver verzekert dat de hardnek
kigheid en
nog even
Majoeba.
Een Boerencommando met 2 kannonen
is bet Portugeesche gebied binnengedrongen
en kampeert bij Guanetz. Vijfhonderd man
Portugeesche troepen zijn reeds ter plaatse
artillerie is afgezonden en er zijn nog 300
man gereed om te vertrekken, tenzij de Boe
ren zich overgeven.
Te Ostende wordt in de volgende maand
een internationale tentoonstelling gehouden
van middelen tegen zeeziekte, met een congres
en proefnemingen. Waarin deze laatste zullen
bestaan vinden wij niet vermeld.
Chicago heeft thans volgens het nieuwste
adresboek van de stad 2,080,000 inwoners, waar
van er 3900 Johnston en 4600 Smith heeten
Slachtoffers onzer beschaving. Gedu
rende de maand Juli zijn door de Groote Ber-
lijnsche Electrische Tram maatschappij wagens 2
kinderen gedood, 1'7 personen zwaar en een
onbekend aantal licht gekwetst. Er deed zich
een sollicitant naar zelfmoord voor, een koffie-
huisbediende van 61 jaardie zich voor een
tram wierpmaar geen letsel bekwam. Er
raakten minder wagens in brand dan in vorige
maandenmaar het cijfer der botsingen klom.
Over het geheel is de Maatschappij er in
Juli op achteruitgegaan, daar zij bijv, nog in
Juni 30 personen voor hun leven ongelukkig
maakte.
Opstand in Venezuela. Van verschillende
zijden wordt gemeld dat de gewezen voorzitter
van het Venezolaansch Gongres dr. Rangel
Gardiras tegen den President, generaal Cipriano
Castro, in opstand gekomen. Met 5000 man
staat hij bij San Antonio de Sachiza, aan de
grens van Columbia, en de Regeering heeft
10000 man tegen hem uitgezonden. De toe
stand wordt als ernstig voorgesteld en men
verzekert dat het gebeele land gereed staat
tegen Castro’s dwingelandij in verzet te komen.
Middelerwijl is de Constitutie geschorst en tot
overmaat van ramp vreest men voor verwik
kelingen met Columbia.
Wat er van dit alles zij, dient men af te
wachten. Doch periodieke opstanden behooren
nu eenmaal tot het Staatsleven in Zuid-Amerika
en nergens wordt hetOte-toi de la pour que
je m’y mette zoo regelmatig toegepast als
daar.
Op zichzelf is het verschil tusschen den
eenen «dwingeland” en den ander van Europa
uit zelden waarneembaar.
dracht in den vroegen morgen van 30 Juli
het fort Bijlmer te bewapenen, en aldaar het
verblijf (ook logies) in te richten.
Te 5 uur ’s morgens werd uitgerukt; de
kanonnen (15 cM. kl.) met toebehooren wer
den medegenomen, en tevens het benoodigde
om daar dien dag den maaltijd te bereiden
en te gebruiken.
Te 6 uur ’s avonds waren de werkzaam
heden gereed, bestaande in de opstelling
dekkingen en
de battery, enz.
De compgnie rukte in, na eenigen tijd het
Verkiezingen Tweede Kamer.
VEENDAM. Uitgebracht 4068 geldige
stemmen. Herstemming tusschen de beeren
Mr. P. J. Troelstra (soc- dem.) met 1663 en
mr. Smidt (lib.) met 1357 stemmen. De heer
Boels (a. r.) had 1036 en de heer Schuitema
(wilde) 12 stemmen.
AMSTERDAM (district IV) Uitgebracht
1734 geldige stemmen, waarvan op mr. Cremer
(lib.) 933, op den heer Heldt (vrijz. dem.)
K0PL ILTzinrlzila Qtxfs rlzirw O7O at
vuur gemarkeerd te hebben.
Men schrijft uit Hunsingo
Een sterk sprekend bewijs voor den terug
keer van de florissante tijden van vroeger op
landbouwgebied in het noorden van Groningen,
levert wel de publieke verhuring van ongeveer
91 H.A. hoofdzakelijk bouwland, te Pieter-
buren den 29 Juli gehouden. Bij deze ver
huring werd de huursomdie voor 6 jaren
werd geboden, met niet minder dan ruim f 281
per jaar verhoogdzijnde een vermeerdering
van ruim 38 procent. Voor een groot deel
moet deze verhooging worden toegeschreven
aan den grooteren ondernemingsgeest van den
«kleineren” mandie niet alleen meer de
werkzaamheden aan vlas, suikerbieten etc. voor
den boer verrichtdoch zich ook zelf op den
verbouw van deze gewassen gaat toeleggen en
wel in de laatstvoorgaande jaren met uitnemend
succes.
Naar men verneemt, zullen voortaan op
de rijkstelegraafkantoren met nachtdienst de
vrouwelijke ambtenaren niet meer vrijgesteld
,_j den nachtdienst, en met ingang
Augustus daartoe bij beurten worden Rotterdam sloeg een stier op hol.
worden van
van 1 j
aangewezen.
De nachtdienst duurt van ’s avonds 10 tot
’s morgens 7 uur.
Binnen enkele dagen wordt te Vlissin-
gen verwacht het Duitsche rijkspoststoomscbip
Prasident, komende van Zuid- en Oost Afrika,
ter ontscheping van passagiers en mail.
Verzending van prentkaarten per post.
Aangezien dagelijks tal van prentkaarten ver
zonden worden, die niet aan de gestelde be
palingen voldoen en daarom met porto belast
moeten worden, vestigt de directeur van het
Postkantoor te Amsterdam, de aandacht van
het publiek op het volgende:
Prentbriefkaarten moeten naar het binnen
land met 2| c. en naar het buitenland met
5 c. gefrankeerd worden. Op deze briefkaar
ten, nl. aan de achterzijde, mogen, evenals op
gewone, allerlei schriftelijke mededeelingen ge
plaatst worden.
Prentkaarten als drukwerk te verzenden,
moeten naar het binnenland met 1 ct. en naar
het buitenland met 2| ct. gefrankeerd worden.
Die, welke zonder omslag verzonden worden,
mogen niet kleiner dan 6 bij 9 c. m. en niet
grooter dan 13 bij 18 c, m. zijn.
Op de drukwerk prentkaarten mag geen enkele
schriftelijke bijvoeging voorkomen dan alleen
de naam, het beroep en de woonplaats van
den afzender, alsmede de datum van afzending.
Alle andere bijvoegingen als ^gegroet”, »nz. h.
g.”, p. f., p. c., en dergelijke zijn verboden.
Ten slotte mogen nóch op prent- brief-kaar
ten, nóch op druAwer/c-prentkaarten, plaatjes
of andere voorwerpen worden vastgehecht.
Naar wij vernamen heeft de Staatspresi- oorlogsvoering,
dent der Zuid-Afrikaansche republiek gedurende 1 -
de laatste dagen van zijn verblijf in Utrecht
aan mevrouw Thérèse Schwartze toegestaan zijn
portret te mogen schilderen, waarvoor de groote
oude man eenige ochtenduren poseerde. Het
stelt den president voor, zittende aan een tafel,
waarop een Staten bijbel met koperen sloten
geopend voor hem ligtterwijl de linkerhand
bovenaan daarop rust.
De begaafde kunstenares is uitmuntend in
haar werk geslaagd, en zijdie het meesterstuk
zagen, verklaren, dat dit doek al de overige
der laatste jaren in kunstwaarde verre over
treft.
In het dorp Knijpe werden in den laatsten
tijd jonge kippen gekaapt, zelfs bij den veld
wachter. Hoe men ook zocht, men kon de
dieven niet vinden, nog minder op heeterdaad
betrappen. Men kreeg ten slotte eene vage
aanwijzing dat de dieven ratten waren en ge
huisvest in een hoop hout op bet erf van een
buurjnan. Besloten werd den brand in den
hoop te steken en niet lang duurde het of
vijf bunsings kwamen te voorschijn, die met
knuppels werden afgemaakt. Later werd in
het hol nog een zesde bunsing gevonden en
doodgeslagen.
Droeve dood. Het bijna 3-jarig zoontje
van den arbeider W., te Borne, viel in een
onbewaakt oogenblik op het hoofd in een kleine
I beerton. Hoewel men het jongetje direct uit
zijn netelige positie kon verlossen en geneeskun
dige hulp spoedig bij de hand was, kon de
dokter niets dan den dood door verstikking
constateeren.
Een stier op hol. Op de veemarkt te
Het woeden
de dier rende het hulpbureau binnen van de
rijkstelegraaf, staande op het marktterrein, en
dreigde daar alles met vernieling.
De dienstdoende telegrafist redde zich door
een sprong uit het raam.
Eenige veedrijvers slaagden er ten slotte in
den stier met geweld te verwijderen.
Het bekende kasteel Bouvigne” te Ginne-
ken vroeger een bezitting van het oude geslacht
der ridders
Prinsen van
f 24,000.
Naar men verneemt, is bij het opper
bestuur hier te lande in onderzoek een plan
om een proef te nemen met de verlichting van
kusten en havens in Ned. Indië door middel
van acetyleen-gas.
Meer dan eens is gezegd dat de Belgi
sche regeering onverschillig is gebleven bij het
sterven van mevr. Kruger.
Nu echter deelen Brusselsche bladen mee
dat baron de Favereau, de minister van buiten-
landsche zaken, bij het vernemen van den dood
van Krugers echtgenoote zich, evenals burge
meester de Mot, naar het Transvaalsche ge
zantschap heeft begeven.
Omdat Leyds zich op dat oogenblik in ons
land bij den president bevond, hebben zij er
bun kaartje achtergelaten.
Bij zijn terugkomst te Brussel heeft de di
plomaat het bezoek ontvangen van de heeren
Fareau en de Mot, die hem alsnog hun deel
neming hebben betuigd.
Boven een correspondentie van 9 Juli
door het Berl. Tagebl. uit Kaapstad ontvangen
staat als titel: Het bankroet der Engelsche
FRISO
HEUS- b iiimvnE-
iiiiii luim FiiiEsinii.