ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1901.
No. 63.
Nieuwstijdingen.
Een en Dertigste Jaargang.
L
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATEBDAG.
de heer
de heeren
Door
UITGEVER»
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
1899
1898
1897
1901
21,000
59,000
30,500
Brillen bij de marine.
militaire causeur van het Bat.
schrijft
Hoewel in
k
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, niterlyk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiên Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per postSS cent
PRIJS der ADVERTENTIEN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
moet alzoo wel tot de zeer gunstige
ansjovis-jaren worden gerekend.
In 1890, bet bij uitstek rijke ansjovisjaar,
bedroeg de totale vangst 190,000 ankers.
Kolen in Limburg. Zaterdag is door
officieel onderzoek vastgestelddat onder Lut-
terade (in de gemeente Geleen, Limburg) bij
boring aangetroffen is een ontginbare steenkolen
laag van ongeveer 75 centimeter dikte. De
plaats der boring ligt buiten het voor de staats-
ontginning aangewezen terrein.
De cavalerie-manoeuvresdie dit jaar
zouden plaats hebben onder de bevelen van den
inspecteur der cavalerie, gaan niet door, wegens
het heerschen van de influenza onder de cava-
lerie-paarden in de verschillende garnizoenen.
Evenmin zal er een oefeningsreis der officieren
plaats hebben.
Dit jaar worden aan het Kon. Instituut
voor de Marine geen adelborsten voor het
korps mariniers geplaatst.
Scheepsramp. Woensdagmorgen te
6.15 ontving het loodswezen te Hellevoetsluis
telegrafisch bericht van Goedereede, dat een
mastelooze schoener ten N. van den Hinder in
zinkenden toestand verkeerde. Er was veel
zee; het volk werd vermoedelijk gezien. Om
6.45 kwam weer bericht, meldende, dat de
schoener gezonken en het volk verdronken was.
Door visscherliedeu werd om half negen een
kist aangebracht, bevattende kleederen van den
gezagvoerder, die On. Haarde heette. Onmid-
delijk na het eerste bericht vertrok de reddings
boot ze heeft niets meer ontwaardalleen
bracht ze aan een naambord, vermeldende dat
de schoener heetteSleyper en herkomstig was
van Christiansund.
Toevallige symboliek. Onder dit op
schrift schrijft een onzer bladenTe Kampen
zaten op de kerk, terwijl daarbinnen een paar
tje in den echt vereenigd werd,drie
candidaat-adelborsten zooveel mogelijk waarborg
wordt gezocht dat de aanstaande zeeofficier
over een paar flinke, krachtige kijkers beschikt,
zoo is het een niet te loochenen feit dat bij
ziendheid en dientengevolge het dragen van
brillen onder de heeren onzer vloot vrij belang
rijk toeneemt.
Weinige jaren geleden werden met minder
sterke oogen begiftigde zee-officieren zonder
genade afgekeurd en gepensioneerdheden ten
dage wordt men met de toepassing van dien
maatregel omzichtiger, blijkbaar omdat zij op
den duur te veel in papieren loopt. En zoo
geschiedt het dat een zee-officier met gewapende
oogen steeds minder zeldzaam wordt.
Den 31 en Augustus vertrekt van uit
Amsterdam per stoomschip Koning Willem 1
een detachement suppletietroepen sterk 3 onder
officieren en 50 minderen. Het bevel is op
gedragen aan den kapitein der infanterie G.
A. Platttot medegeleiders zijn aangewezen
de 2e luitenants der infanterie P. Schaafsma
en N. J. Feenstra. Het detachement is be
stemd voor Batavia.
De anejovis-visscherij op de Zuiderzee
heeft dezen zomer in ’t geheel 90,000 ankers
ansjovis opgeleverd.
1900 leverde op 38,000 ankers.
bedacht
nomen en
nemen
De uitvinder noemt zijn systeem het Tele
grafisch ^-stelsel.
Hij ontwierp nl. een telegrafisch woordenboek
bestaande uit 2 deelen1 de vercijfering2
de ontcijfering.
Dit woordenboek kan in elke taal overge
bracht worden.
Elk woord heeft een getal b.v.
Koningin komt Amsterdam
34,4 3,4,1 1,2334
Deze zin is niet in een code te vinden.
Men telegrafeert dezen zin thans o.a. bij de
zeetelegrafie met 47 stroomen Morse Alphabet,
terwijl men bij het 4-stelsel met 11 stroomen
kan volstaan.
Bij dit stelsel zijn slechts 4 teekens, zoodat
ieder in enkele uren telegrafeeren kan leeren.
De uitvinder heeft verder een systeem be
dacht voor de Mercuurcode en andere codes
voor het leger (voor Indië zeer belangrijk) de
scheeps- of vlaggenseinende telegraaf zonder
draad en de land telegrafie t.w. de lange Rus
sische lijnen alles gebaseerd op het 4 teeken-
stelsel.
De snelheid van het seinen wordt door dit
Een Transvaalhuis. Een Comité in Den
Haag heeft een Transvaalhuis te Scheveningen
ingericht, vlak achter het station van de Staats
spoor. De wapperende vierkleur van Trans
vaal en de Vrijsta atsche vlag wijzen vanzelf
den
oude voortrekkers” woningen, zooals
nog velen zijn zelfs in de nabijheid van Pre
toria.
Weelderig ingericht is zoo’n woning niet.
Eenvoud en practiscbe zin spreken uit het
huisraad dat van vader op zoon overgaat.
Uitwendig is het uitstekend volgens het
algemeen oordeel nagebootst en vele voor
werpen zijn er in die wel een kijkje waard
zijn.
Het »huis” mag zich dan ook reeds in veel
bezoek verheugen, men offert gaarne een
kwartje of dubbeltje om de Boerenhuizinge te
zien en in een bus kan men nog extra-giften
aan het comité afdragen, die alle bestemd
zijn om de vrouwen en kinderen der strijden
de Boeren geldelijk te steunen.
Een adjudant uit het Indische leger. In
militaire kringen loopt het gerucht dat de
prins-gemaal er over zou denken, zich ook een
Indisch officier als adjudant in gewonen dienst
toe te voegen.
Hij zou daarvoor een verlofganger wenschen
te nemen, die b.v. elke twee jaren door een
nieuwen zou kunnen worden vervangen.
Er schijnen evenwel aan de verwezenlijking
van dat plan nog bezwaren van geldelijken
aard verbonden te zijn, die de minister van
Koloniën op de een of andere wijze uit de
wereld moet trachten te helpen, alvorens aan
het denkbeeld uitvoering zal kunnen worden
gegeven.
Het moet vooral het streven van prins Hen
drik zijn, aldus eindigt de Loc., zich door deug
delijke voorlichting op de hoogte van Indische
militaire aangelegenheden te stellen.
Een nieuw telegrafisch systeem.
den heer G. N. Meijer te Amsterdam is een
nieuw vervaardigd systeem voor telegrafeeren
waarmee thans proeven worden ge-
i waaromtrent wij het volgende ver
men met dit stelsel 270 a 290 woorden seint
tegen 100 met het bestaande stelseldus on
geveer 3 maal zooveel als thans, wat voor de
zeekabels van groot gewicht is.
De groote vereenvoudiging zit hem in het
4 teeken-stelsel tegen het 52 teeken-stelsel
bij Morse.
I n h o u d van het Friesche Tijdschrift
nSljucht en Bjucht" de 10de Augustus 1901.
Tsjeard en Afke, Pyt fen Fryslan. Twa
PrinsetünenM. H. B. Fen twa Konings
dochters, W. D. Fen twa Jannen, J. Gyl-
stra. Is Fryslan earm? It bleauw by
wirden (mei plaetsjes), D. H. Z.
Men schrijft uit Groningen aan de Asser
Courant
De liberalen, althans de liberalen als partij,
zijn het in de verkiezing voor een kamerlid
thans eens. Van de zijde der liberalen heeft
mr. Drucker geen tegenstand te wachten. Noch
Burgerplichtnoch Groningennoch Eendracht
maakt macht zoo vernemen wij zooeven
kómen bijeen. Hoewel de liberalen bij de
vorige verkiezing zich scherp in twee partijen
verdeelden, wil men thans geen gebruik maken
van het verzuim der omissie door mr. Drucker
gepleegd. Ook de anti-revolutionnairen en
roomsch katholieken zullen wel geen party
tegenover mr. Drucker stellen. De tegenstand
zal komen van de zijde der sociaal democraten.
In het district Sliedrecht wordt ernstig
gedacht over eene candidatuur voor de Tweede
Kamer van den luit.-kol. Van Löben Seis te
Den Haag. Ook wordt de naam genoemd
van den predikant Rudolph te Leiden.
Het ware beter een paar doctoren in de
Kamer te brengener zijn nu dominees ge
noeg in.
De Alldeutsche Blatter vernemen uit
Johannesburg dat de couranten, die daar uit
het buitenland aankomen, gewoon vernietigd
worden. Het blad is van meening dat de
Engelsche postadministratie dit aan de vreem
de administraties diende mee te deelen om
het publiek voor schade te bewaren. Nu dat
niet het geval is, vestigt het blad zelf de aan
dacht erop.
Koning Eduard heeft op bet oogenblik
dat zijn zuster te Friedrichshof stierf, een
heilwenseb en een afscheidswoord gesproken
tot de bemanning van de Discovery, het Engel
sche schip bestemd voor de Zuidpool expeditie
in combinatie met andere naties. Nadat de
koning het materieel van het schip, de sleden
en de sneeuwschoenen had bezichtigd, hield
hij een rede. sTallooze malen”, sprak hij
»heb ik de eer gehad afscheid te nemen van
mannendie ten oorlog trokkenen het doet
me genoegen thans een goede reis toe te wen
schen aan mannendie eenvoudig een vreed
zame zending gaan vervullen.”
De Münch. Keuste Nachr. meldt, dat
bij keizer Wilhelm het plan bestaat de terug-
keerende en de reeds teruggekeerde Duitsche
troepen de kern te doen vormen van een
koloniaal leger, dat bestemd zou zijn voor den
dienst buiten Duitscbland. Het nieuwe leger
zou door den keizer worden onttrokken aan
iedere controle van het parlement.
Amerikaansch. Het bestuur van de Pan-
Verkiezingen voor de Tweede Kamer.
VEENDAM, 6 Augustus. De uitslag van
de herstemming ter verkiezing van een lid
der Tweede Kamer in dit district is, dat ge
kozen is de heer mr. Smidt (vrijz. dem.) met
2687 stemmen.
De heer mr. Troelstra verkreeg 2297 stem
men.
(Bij de eerste stemming op Dinsdag 30 Juli
verkreeg de heer Smidt 1357 stemmen, de
heer Troelstra 1663 stemmen en
Boels (anti-rev.) 1036 stemmen.
Bij de eerste stemming zijn uitgebracht
4038 stemmenbij de herstemming 4984 stem
men.)
WESTSTELLINGWERF, 6 Augustus. De
uitslag van de stemming ter verkiezing van
een lid der Tweede Kamer is aldusUitge
bracht 3222 geldige stemmen. De heer Hugen-
holtz (soc. dem.) had 1432, de heer Van der
Molen (anti-rev.) 1064, de heer dr. Blink
(lib.) 716, de heer Veenhoven (lib.) 12 stem
men.
Herstemming alzoo tusschen
Hugenholtz en Van der Molen.
Als candidaat voor de Tweede Kamer
in Amersfoort (vacature-T. A. J. van Asch van
Wijck, benoemd minister van koloniën) wordt
van liberale zijde genoemd mr. W. H. de
Beaufort te Leusden, oud-minister van buiten-
landsche zaken.
De heer De Beaufort, die in dit district
algemeen bekend en geacht is, heeft, zegt
men, bij aanneming der candidatuur, zeer veel
kans gekozen te worden.
Gedurende 1900 zijn in de hooge venen
van Friesland 1.016.079 dubbele hectoliter
lange of lichte turf gegravenin de lage
venen, buiten de gereglementeerde veenpolders
1.022.098 dubbele hectoliter spon- of bagge-
laarturf en in de gereglementeerde veenpolders,
behalven in den Echtenerveenpolder waarvan
geen opgave is ontvangen, 1.307.333 dubbele
hectoliter van laatstgenoemde soorten.
In 1899 bedroegen deze hoeveelheden onder
scheidenlijk 1.036.537, 812.933 en 1.435.823
dubbele hectoliter. Er werden alzoo in het
afgeloopen jaar in de hooge venen 20.458
dubbele hectoliter lange of lichte turf minder,
in de lage venen buiten de gereglementeerde
veenpolders 209.156 meer en in de geregle
menteerde veenpolders als men de in 1899
gegraven hoeveelheid in den Echtenerveenpol
der aftrekt 74497 dubbele hectoliter spon-
of baggelaarturf minder gegraven dan in 1899.
In de veenderijen waren werkzaam 5,552 per
sonen, of 186 meer dan in 1899. Het waren
allen Nederlanders.
Van het bedrag der slikgelden is f2,597,600
belegd naar 2|, f2000 naar 3 en f79,021.625
naar 3| pCt.van dat der armengelden
f 1,002,100 naar 2$, f18,450 naar 3, f900
naar 3| en f 18,250.71 naar 4^ pCt.
Afgekeurde trampaarden. Te 's Graven-
hage hebben B. en W. 38 paarden van de
Haagsche Tramweg-Maatschappij op de lijn
PleinScheveningen ongeschikt verklaard voor
den dienst, wegens oververmoeienis.
De bekende
Kbl., Sahib,
weg. Het huis is het type van£een der
er nu
een zeer
jiins- n tin i r. 11.\i ii:
nun m iiiii'inii
1I—
