I
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1901.
No. 70.
Het aanstaande politieke
bedrijf.
Buitenlandsch Nieuws.
JÉ
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
terug te komen op de hoog
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
Twee andere
een zelfde reden
Wij hebben die niet. Integendeel wij wach
ten teleurstelling. Dr. Kuyper van 1897 is
van 1901. Voor de
men gerust op stil-
i drievoudig ver-
Duitschland en
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlyk Maandag en Donderdag middags 1 nur.
Advertentiön Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
zijne betaald.
Op dit punt van
dwaalbegrippen en
wikkeling van ons volk zal treffen en beide
zeker niet is, zijn voordeel. Doch loopen we
niet op de dingen vooruit. We willen wach
ten en tot zoo lang ons oordeel opschorten.
Intusschen wordt het tijd, naar ’t ons voor
komt, dat de liberale partij eens ernstige over
eene reorganisatie gaat denken. Zij mag de
handen niet slap laten hangen, maar moet
zich sterk maken, om ter gelegener tijd weer
met kracht te kunnen optreden. De Stand
aard jubelt reeds over haren val en meent,
dat het met haar voor goed gedaan is. Die
swetenschap” vervult het blad met deernis.
Natuurlijk moeten we daarvan niets hebben.
De overmoed van den overwinnaar is meer te
beklagen, vooral dewijl de overwinning is be
haald door de hulp van bondgenootendie
de partij der Standaard elk oogenblik kunnen
laten staan. En aan haar lot overgelaten,
beteekent het kleine hoopje al bitter weinig.
Om iets van het vreugdelied der Standaard
aan te toonen, laten we hier het onderstaande
volgen, overgenomen uit het Persoverzicht van
Het N. v. d. D. H.
We hebben September.
De maand van ’t hernieuwde politiek be
drijf is aangebroken, weldra zal ’t er op los
gaan. Velen hunkeren naar ’t oogenblik
waarop ze bekend zullen zijn met den inhoud
der Troonrede. De verwachtingen omtrent
het bedoelen van het «christelijk” Kabinet
zijn boog gespannen, ’t Kan tegenvallen.
Daarom stellig hebben de bladen van die
richting al tot kalmeeren aangespoord. Ja, er
is eene flinke regeeringsmeerderheid, zelden
alzoo gezien. En de Eerste Kamer kan ook
geen bezwaar meer heeten. Doch er schijnen
altijd zondebokken te moeten zijn de amb
tenaarswereld is zoo door en door liberaal en
met onwillige honden, enfinmen kent
het spreekwoord. De opmerking zal wellicht
ten doel hebben ’t kabinet aan te sporen toch
.a de eerste plaats bij de benoemingen op de
vriendjes te letten. Immers reeds tijdens de
verkiezingen hoorden we meermalen de stoute
bewering uitspreken, dat bijna alle ambten
en bedieningen aan liberalen waren gegeven
en dat aan die onbillijkheid bepaald een einde
moest komen.
kiezingen veel wordt gezegd, dat moeielijk
waar te maken is en dat men dan niet zoo
nauw schijnt te nemen, doch velen gaan er
op te zeil en komen dan in het vervolg be
drogen uit. Zoo is, om nog een voorbeeld te
noemen, hier en daar de meening verspreid
dat men lang-zittende Kamerleden niet moest
herkiezenomdat ze dan pensioen kregen en
dat pensioen had de burgerij maar weer te be
talen. Allemaal onzin natuurlijk, want geen
enkel kamerlid geniet pensioen, al had hij ook
ongeveer een halve eeuw zitting gehad. En
ieder, die pensioen geniet heeft daarvoor het
Hoe hooger geplaatst, hoe meer,
pensioenen bestaan kolossale
handige menners weten er
aardig mee te manoevreeren handig maar
eerlijk niet.
Doch om
gespannen verwachting.
hem den volgenden dag de stukken in orde
te bezorgen. Hij twijfelde natuurlijk niet of
hij vroeg aan doove ooren.
Den volgenden dag en ook den derden dag,
er komt niets. Constans protesteert krachtig.
Groote opschudding in Yildiz Kiosk (het Turk-
sche ministerie van Buitenl. Zaken). De secre
taris van het ministerie, Joessoef-bey, komt
telkens bij Constans aanzetten, nu eens met
dit, dan weer met dat document, maar nooit
met bet goede. Het is een soort spelletje van
«raad-raad wat is dat?” Eindelijk en ten leste
schijnt dan het eerste punt van de quaestie
geregeld. Maar een uur daarna is dat punt
weder verwarder dan ooit.
Nu verliest Constans het geduld en dreigt
op aansporen van zijn chef, minister Delcassé,
met vertrek. Nu slaat de Sultan, bevreesd,
weder om en stemt hij toe in de regeling der
Kaden-quaestie, zooals Frankrijk (lees de Fran-
sche geldmannen) het verlangde. Ook ten op
zichte van de andere geschilpunten belooft
Abdul Hamid volledige voldoening, maar daar
dit weder een belofte van wind blykt, pakt
Constans zijn koffers, neemt zijn vlag mede
en stapt in den trein, aan zijn secretaris de
zorg voor de loopende zaken overdragend.
En aldus zijn Frankrijk en Turkije overhoop
geraakt.
ENGELAND. Reuter seinde reeds over,
wat de Pall Mall Gazette, een conservatief blad,
dat wel op de hoogte kan zijn, omtrent het
voorgenomen aftreden van Lord Salisbury, na
Koning Eduard’s kroning, zegt.
Het blad voegt aan deze mededeeling nog
eenige beschouwingen toe omtrent de keuze
van een opvolger voor den Engelschen eersten
minister. Eerst had de naam van den hertog
van Devonshire zich op den voorgrond gedron
gen, maar deze wil men liever niet tot premier
verheven zien, aangezien hij pair zijnde
geen zitting in het Lagerhuis kan hebben.
Den heer Chamberlain kan men niet met het
eerste ministerschap belasten, daar zijn tegen
woordigheid aan het Colonial Office onontbeer
lijk wordt geacht.
Van de 20 unionisten echter, zegt de Gazette,
zijn er 19, die den beer Balfour als den toe-
komstigen eersten minister beschouwen. Enkel
weet men niet of hij er wel de man naar is
om nog meer verantwoordelijkheid dan zijn
tegenwoordige functie (van leider in het Lager
huis) reeds medebrengt, te torsen.
NOORD-AMERIKA. In den staat Alabama
berucht wegens de veelvuldige toepassing der
lynchwet, is zekere George Howard tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld wegens
medeplichtigheid bij het lynchen van een
neger.
Dit is bijzonder merkwaardig aangezien in
dezen staat nog nooit iemand wegens het
lynchen van negers was gestraft. De jury
bestond uitsluitend uit blanken,
burgers zullen eerlang om
terechtstaan.
Hoe overdreven de berichten omtrent den
toestand in Columbia waren, blijkt genoegzaam
uit het telegram door den commandant der
Amerikaansche kanonneerboot Machias uit Colon
aan het departemen tvan marine te Washington
overgeseind. Deze officier zegt, dat bij beide
Panama en Colon bezocht heeft en dat er
zelfs geen schijn is van de tegenwoordigheid
van benden insurgenten in de nabijheid van
eene andere dan die
naaste toekomst rekene
stand.
Iets natuurlijk zal het «christelijk” Kabinet
moeten uitvoeren. En dan ligt het voor de
hand, dat de oplossing der zoogenaamde school-
quaestie no. één zal zijn. Al waande men
met de wijziging onder ’t kabinet Mackay,
de zoogenaamde pacificatie, de school-quaestie
van den baan, tijdens de verkiezingen hebben
we anders gehoord. We hebben bepaald eene
nieuwe schoolwet te wachten, natuurlijk in
clericalen zin. Met-een zal ook het middel
baar en het hooger onderwijs eene beurt
krijgen. De Vrije Universiteit is er niet voor
niemendal.
En wat men meer mag verwachtende
heffing van invoerrechten. Kan dit heeten
om de binnenlandsche nijverheid te bescher
men, inderdaad zal de opbrengst moeten strek
ken om een pensioen voor den werkman te
betalen. Terecht wordt de opmerking ge
maakt, dat de schoolquaestie de geestelijke en
de heffing van invoerrechten de stoffelyke ont-
Geen enkele partij in bet land, dan alleen
de liberale, heeft gespeculeerd op de stemmen
der arbeiders op een wijze als die wij beschre
ven alleen namens de liberalen trok De Klerk
met zijn vrienden uitmet eigengemaakte
bijbelteksten ten behoeve zijner mede
werklieden.
Doch, de historie bewijst het, op de krukken
van Heldt, De Klerk en Mol komt de liberale
partij er óók niet.
Er is dan ook voor de liberalen geen kans
meer.
Inderdaad, de historie van het verval eener
partij is nooit een opwekkende en kan dat
niet zijn.
Doch er is ook een vallen met eere.
Daaraan denkt echter niet wie de eenmaal
groote liberale partij in ons land ziet wegzin
ken in al hopeloozer worsteling, om toch maar
staande te blijven.
«Het is gedaan”, moet den toeschouwer, die
dit pogen gadeslaat, wel van de lippen komen
en hij wendt zich af, terwijl zelfs geen mede
lijden zijn hart bij dit schouwspel vervullen kan.
DUITSCHLAND. Verraden van militaire
geheimen. Uit de kazerne van het 2de regiment
veldartillerie der Pruisische garde te Potsdam
is door nachtelijke inbrekers het verbeterde
sluitstuk van een kanon gestolen, waarmee
onlangs nieuwe proeven waren genomen en
waaraan men in vakkringen groote waarde
hechtte. De dieven hebben het sluitstuk, dat
een centenaar woog, over den kazernemuur ge
worpen en toen weggebracht. Waarschijnlijk
heeft een spion van een vreemde mogendheid
bij dezen diefstal de hand in het spel gehad.
De wachtposten bemerkten niets, zoodat de
dieven met groot beleid en goed op de hoogte
van de plaatselijke gesteldheid moeten gehan
deld hebben.
De Tsaar, de Tsaritsa en hun gezin zijn
Vrijdagmiddag te Peterhof op het Keizerlijk
jacht Standard naar Kopenhagen vertrokken.
Na eenige dagen vertoeven aldaar keert de
Tsaar naar Dantzig, waar hij den lOen
September midden op zee het Duitsche eskader
met Keizer Wilhelm aan boord ontmoeten
zal.
Het trekt algemeen de aandacht, dat de
Russische bladen, de officieuse Petersboergs-
kia Wedomosti van Prins Oechtomski aan het
hoofd en daarna de Grazjdanin en de Nowo-
sti, sterken nadruk leggen op de begroeting
van Tsaar en Keiser in verband met het be
zoek van den Tsaar aan Frankrijk.
Zij spreken zelfs van een
bond tusschen Rusland
Frankrijk.
FRANKRIJK. De Figaro vertelt niet on
aardig de wijze, waarop de Sultan en de Fransche
ambassadeur Constans van elkaar scheidden. De
Sultan bad den gezant alles op hart en mond
beloofd en vroeg hem toen of hij tevreden
was. «Zeker, sire,” was het antwoord, «mits
gij uwe beloften vervult.” «Nog vanavond
zal dit geschieden,” verzekerde de Sultan daarop.
De gezant bleef ten paleize op de stukken
wachten. Hij toefde zeven uren lang. Er
kwam niets. Hij bad dien avond 25 gasten
ten eten verzocht. Die hebben zonder hem
moeten avondmalen. Eindelijk ging hij heen
en liet voor den Sultan het verzoek achter
De Liberalen en hun Werklieden-candidaten.
De Stand, is van oordeel, dat de liberalen
toonen er prijs op te stellen een paar werklie-
Nu is het waar, dat bij ver- den in de Kamer te hebben. Niet om daar
practische adviezen te gevenmaar om met
hen te paradeeren bij de stembus.
Om dat duidelijk te zien, is het slechts noo-
dig een verkiezingsmeeting bij te wonen in een
district, waarin een der heeren optreedt.
Wij zegt de nieuwe (of waarnemende)
hoofdredacteur hadden dat «genoegen” op
een meeting, waar de heer De Klerk debat
teerde in een der voornaamste plaatsen van
het district Sliedrecht. Het was eenvoudig
om er verbaasd over te staandat liberalen
aldus optreden of juister gezegd voor zich laten
optreden, om de stemmen der werklieden voor
hun candidaat te winnen.
«Want vooral in den heer De Klerk heb
ben zij een bruikbaar man. Met de grootst
mogelijke blohartigheid spreekt hij over allerlei
onderwerpendeze «werkman” is, zoo op ’t
oog een waarlijk slagvaardig heer. Niets is
hem vreemd. Hij spreekt even gemakkelijk
over historie als over Staatkundeover Neder
land als over Afrikaweet van de school even
veel of even weinig als van de Kerkdoch
wat hij goed weet en goed verstaat is, met
een «zalving”, die menig ander hem zou benij
den, te spreken van «mijne medewerklie
den” en dan luk raak met heel wat van dat
gene, dat de heer Borgesius «aanstellerij” zou
noemeneen paar vroom schijnende woorden
uit te spreken, die hij zijn aandachtig gehoor
als «heusche bijbeltektsten” voorlegt”.
De Standaard meentdat dit schouwspel
doet zien, hoe het liberalisme, onmachtig zelf
de handen uit de mouwen te steken, zich moet
laten exploiteeren door een paar «werklieden-
candidaten”, van wie het de vraag is of zij-
zelven n:et tevens geëxploiteerd worden.
Zulke lieden worden slechts op den voorgrond
geschoven. Zij zijn het lokaas, waarop de
werkman moet afkomen.
Stel daar eens tegenover, zegt het blad, de
Sociaal-democraten, die wel met heeren durven
aankomende Roomschen, die evenmin zulke
parade-paardjes van stal laten rijdende Anti
revolutionairen, die Mr. Heemskerk stelden
en gekozen zagen.
Pry's per kwartaal 70 oent franco per post 86 oent
PRIJS der AD VERTEN TIEN van 15 gewone regels 40 oente.
Voor eiken regel meer 7| cent. By abonnement is de prys belangrijk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever.
MUMS- f.1 lllllfflf.VUl
IILIII lllllll FBIKSMND.
J
