o
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1901.
No. 73.
N ieu wsti j dingen
s
1
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATEBDAG.
maar*. lijen fen immen, dy 't fytsen learde,
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
I
r ^1’
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiön Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 86 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. By abonnement is de prys belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever.
Amst Ct.
Bij de ontmoeting van Willem II met
Tsaar Nikolaas II waren ook uitgenoodigd lord
Roberts en graaf Waldersee en beiden hadden
de invitatie aangenomen. Naar het gerucht
gaat, heeft nu de Engelsche gezant te Berlijn
aan de regeering te Londen te verstaan gege
ven, dat »Bobs” er verstandig aan zou doen,
thuis te blijven, daar hij onder de Duitsche
officieren alles behalve gezien* is, zooals dan
ook duidelijk werd uit de groote verontwaar
diging, die het aan hem verleenen van den
Zwarten Adelaar bij de Duitsche militairen
teweegbracht. Earl Roberts heeft den wenk
begrepen en komt niet.
Graaf Waldersee heeft ten slotte ook voor
de eer moeten bedanken. Naar men wil, heeft
hij zich door zijn niet zeer gelukkige rede
voeringen het misnoegen des Keizers op den
hals gehaald. Dit laatste wordt evenwel door
de omgeving van den maarschalk ten stelligste
ontkend.
De twee groote krijgslieden in eigen oog
moesten die groote teleurstelling dezer dagen
ondervinden, merkt de N. Ct. hierbij op.
Prins Soen, die na de boete ceremonie,
in Duitschland tot de populaire persoonlijkheden
gaat behooren, is uitgenoodigd om de manoeu
vres te komen bijwonen. Waarschijnlijk zal
den Chineeschen prins een lesje in militair
machtsvertoon worden gegeven.
Misschien opent dit grootsch wapenschouwspel
voor China een tijdperk van Duitsche leger-
instructeurs en Krupp-leveranties, wanneer ten
minste na 2 jaar de wapeninvoer den Chinee-
zen weer geoorloofd is. En mits onder
Men meldt uit Den Haag:
De Koningin en prins Hendrik komen Maan
dag in de residentie.
De herbenoeming van den heer mr. van
Naamen van Eemnes tot president der Eerste
Kamer wordt heden of morgen verwacht.
De ministerraad hield Donderdag een
buitengewone vergadering.
Prof. Noortzij te Kampen, is benoemd tot
vertegenwoordiger van de Nederlandsche re
geering op het congres te Namen voor de be
spreking van de sociale belangen der kleine
burgerij.
De Tweede Kamer zal haar eerste ver
gadering na de openingsplechtigheid houden
op Dinsdag a. s., des namiddags ten drie uur.
Het Centrum verneemt uit goede bron
dat naar alle waarschijnlijkheid mr. IE. baron
Mackay, afgevaardigde voor Kampen, gekozen
zal worden tot voorzitter van de Tweede
Kamer.
Te Kaatsheuvel is door bewoners van
een doortrekkenden kermiswagen het elfjarig
dochtertje van den heer C. Merks met geweld
in den wagen getildmet het doel het mede
te nemen. Gelukkig werd het opgemerkt door
twee wegwerkers, die het meisje hoorden
schreeuwen. Zij brachten den wagen tot staan,
en slaagden er in het kind te bevrijden
Voor rekening van den heer Hugo Mul
der te Amsterdam, is in de Friesche gemeente
Opsterland een groote uitgestrektheid heide
aangekochtom die te ontginnen en daardoor
aan arbeiders gedurende het winterseizoen werk
te verschaffen.
Aan den heer L. de Waard, te Sneek,
is gegund het vernieuwen van het hoofd der
Molkwerumer zijl, ’t maken van een aanleg
steiger voor kleine visschersvaartuigen en ’t
verlengen van de buitenvleugelmuren bij de
sluis, voor f 29’393.
Tot directeur der zuivelfabriek te Achlum
te brengen. 1
evenwel niet gewenscht en
af.
Voor eenigen tijd werd een evangelist
te Zierikzee in hechtenis genomen verdacht van
brandstichting. Overtuigd van zijn onschuld,
looft zijne echtgenoote thans per advertentie
in de Zierikzeesche Nieuwsbode f 1000 uit voor
het aanwijzen van den dader of voor het geven
van inlichtingen, welke tot het ontdekken van
den schuldige zullen leiden- De vader en
twee broeders van den verdachte voegen nog
f 300 daaraan toe, indien de dader binnen
acht dagen gevonden wordt.
Te Amsterdam is eene geheime wijn
fabriek ontdekt. Behalve een handpers en
zeven groote weekbakken werden nog zeven
verwarmingstoestellen in beslag genomen. In
de bakken was aanwezig 4200 liter suikersap.
Er is proces-verbaal opgemaakt.
Twee ingeschreven voor de nationale
militie te ’s Gravenzande in verschillende plaat
sen geboren, hebben toevallig precies dezelf
de namen en voornamen en zijn op denzelf-
den dag jarig, de een is echter twee uren
ouder dan de ander.
De commissaris der Koningin in deze pro
vincie heeft bepaald, dat in de alfabetische
naamlijst ook het uur hunner geboorte moet
worden vermeld.
Op het terrein achter de Oranje Nassau
kazerne zijn twee groote houten loodsen opge
slagen, die als proef logies voor de manschap
pen moeten dienst doen. In plaats van in l
kribben, zijn de manschappen hier op stroo
gelegerd, dat over den vloer is uitgespreid.
Slaagt de proef, dan worden deze loodsen,
die door een sergeant met 10 man gemnk-
kelijk ineengezet kunnen worden, in vestingen
forten opgelegd om in oorlogstijd ook aan
overtalrijke bezetting goed logies te kun-
Te Kieldrecht, nabij de
Nederlandsche grens, heeft een vrouwtje, Pau
lina Tielman genaamdin tegenwoordigheid
van haar kinderen en kleinkinderen haar hon
ig benoemd ^de heer H. Bakker, thans alszoo- (jer8ten verjaardag feestelijk gevierd in het
huis waarin zij geboren is en dat zij thans
nog bewoont.
Op het feestmaal zat aan haar zijde There
sia Geldorp uit Melsele, die het vorig jaar
haar hondersten verjaardag gevierd heeft.
Zwendel met loten. Naar aanleiding van
een landbouwloterij”
schrijft men aan het N. v. d. D. uit Tiel.
Ook hier in den omtrek wemelt het van
i landbouw- en andere loterijen werkende met
z.g. ^boekjes”, op afbetaling per week, maand,
kwartaalenz., en waarvan de meeste deelne
mers uit den arbeidenden stand zijn. De hoofd
prijzen bespanningenhuizen, vee, enz.
worden desverkiezende in ^contanten” f 2000,
f 1000 en minder uitbetaald, welke aanlokke
lijke voorwaarde de deelneming niet weinig in
de hand werkt. Toch schijnt ook hier de
gelukszon dezer ^ondernemingen” aan het dalen
te zijn.
Te Haarlemmermeer heeft men het plan
opgevat om 1 Juli 1902, de 50-jarige herin
nering aan de droogmaking van de Haarlem
mermeer, feestelijk te herdenken. Op 1 Juli
1852 hoorde men alom in den lande »het
Meer is droog”. Negen-en-dertig maanden lang
behoorlijke leiding zal dan het Chineesche
leger tot de factoren gaan behooren, waarmede
in het verre Oosten geducht rekening moet
worden gehouden.
Belangrijke onthullingen over de »Mafia”,
het beruchte misdadigers genootschap op Sicilië
staan ons te wachten. Te Bologna is het pro
ces begonnen tegen den hoofdbeschuldigde Pa-
lizzolo, groot-officier der kroon van Italië en
afgevaardigde. Aan den doortastenden generaal
Pelloux is het te danken dat deze zaak einde
lijk onderzocht en wellicht opgelost wordt.
Mogelijk is het dat we nog interessante
nieuwtjes over den van het tooneel verdwenen
staatsman Crispi vernemen, die zooals men weet
ook al van zich heeft doen spreken in de zaak
van den op 21 Febr. 1893 door Mafia ver
moorden directeur der Siciliaansche bank. Het
rapport over die moordgeschiedenis werd name
lijk onder Crispi’s bestuur gestolen.
De toestand van president Mac Kinley
is steeds vooruitgaand. Hij toonde zich volgens
de laatste berichten zeer getroffen door de deel
neming van het Amerikaanscbe volk en ver
klaarde aan dr. Rixler dat bij spoedig hoopte
hersteld te zijn om zijn dankbaarheid te kunnen
betoonen.
Er heeft een lijkopening van prins
Christiaan van Cumberland te Gum-binnen
plaats gehad. Het bleek dat de prins maan
den geleden een kersepit ingeslikt heeft, die
een abces veroorzaaktewaarvan de dood 't
onmiddellijke gevolg moet zijn geweest.
Onvoorzichtigheid van spoorwegpersoneel.
De Pruisische minister van Openbare werken
vestigt de aandacht op het feit, dat in de
dertien maanden, eindigende met de maand
Augustus 1900, niet minder dan 59 spoorweg
beambten, meest machinisten en stokers, ge
dood of gewond werden door het in aanraking
komen met vaste voorwerpen, terwijl zjj buiten
den trein leunden, ofschoon in slechts drie van
deze gevallen de bij de wet voorgeschreven
juiste afstand bij den aanleg niet in acht ge
nomen was.
Te Koewacht is een Belgisch jonkman
door messteken ernstig gewond.
Met onmenschelijke wreedheid hebben de
twee aanranders hun slachtoffer gestoken en
mishandeld. Hij had zes messteken en ver
schillende verwondingen aan het hoofd; waar
schijnlijk met een ijzer toegebracbt.
Nederlandsche en Belgische politie is ijverig
jn de weer de zaak te onderzoeken.
Lastige positie. Een Duitsche dame,
die uit haar vaderland komende, gisteravond
naar Engeland wilde oversteken, wenschte op
het continent zich naar het zich in den trein
bevindende closet te begeven, aan welk ver
langen zij even voorbij Nijmegen voldeed.
Nu geviel het echter, meldt De Tel., dat
toen zij weder naar hare meer gewone zit
plaats wilde terugkeeren, het slot van het
kabinetje weigerde weder los te springen. Het
treinpersoneel werd te hulp geroepen maar
ook dit vermocht geen uitkomst te geven,
evenmin als de treinsmid. En aan de stati
ons, die gepaseerd werden, was natuurlijk
niet voldoende tijd om meer energische maat
regelen te nemen.
Zoo werd de Duitsche dame bliksemsnel
voortgesleept door de Nederlandsche landou
wen gekerkerd in haar, in meer dan éen op-
danig te Oudebildtzijl.
INHOUD van het Friesche Tijdschrift
Sliucht en Bjucht”, de 14de September 1901.
de Vigle fen Ayta, Sj. de Zee De wille
maar* lijen fen immen, dy 't fytsen learde,
van zy. In neigerjucht, M. G. Stienstra.I
Fen in lytse jonge, Roel Hylkes. Koartswyl. het ftrtjkel >Beslag op
Keatspartij to Utert op Snein de le fen I
Septimbermoanne 1901, Jan van Kammen.
Sa’n ingeltsje, (mei plaetsjes), D. H. Z.
Een wagen in een drukke straat te
Groningen reed tegen een ladder, waarop een
schilder stond om zijn arbeid te verrichten
de ladder kantelde en de schilder viel met
een smak op den grond. Hij gaf spoedig
daarna den geest. Een waarschuwing om
dergelijke ladders steeds te doen bewaken bij
drukke passage. Ook uit ’s Gravenhage wordt
gemeldt, dat een schilder met een ladder tegen
den grond is geilagen en aan de gevolgen van
den val overleden.
De commissie tot wering van schoolver
zuim te IJlst wende zich tot den gemeente
raad, met verzoek aan de politie het recht te
geven en op te dragen leerlingen, die zich
onder schooltjjd op straat bevinden, naar school
De gemeenteraad oordeelde dit hebben 3 stoommachines gewerkt om de kom
wees het verzoek leeg te pompen, 14,004,032 pompslagen zijn
er gedaan, elke slag verwerkte ongeveer 66
M3 water, zoodat in die maanden de enorme
hoeveelheid van 831,839,500 M3 water naar
buiten werd geworpen.
En in die 39 maanden heeft de Lijnden
slechts 5, de Cruquius 2| en de Leegbwater
slechts 1 maand stilgestaan om de noodige
herstellingen te ondergaan.
Wat zijn wij, Hollanders, langzaam. Wat
doen wij weinig met veel menschen in veel
tijd. Gistermiddag zag ik aan den Middenweg
voor Oud-Roosenburgh vier mannen bezig met
het maken van een ververschingstentje van 10
M. lang en 3 M. diep. Ze sloegen palen in
den grond met hun vieren en pasten en maten,
alles met hun vieren. Vanmorgen waren ze
bezig met hun vieren zeildoek te rollen over
het tentgeraamte. Vanmiddag zal hun kraampje
klaar zijn
Ik heb Barnum en Bailey in enkele uren
zien af breken twaalf reuzententen, die duizen
den bezoekers in zich hadden opgenomen, ik
heb ze zien laden 64 wagens, die ze samen
voegden tot vier treinen, en wegzonden 36
kilometers ver, toen heb ik ze weer zien lossen
en aanrijden en afrijden met reuzenvrachten
door menschenmassa’s die reeds-smalle wegen
versperden. En ik heb binnen 24 uur die
twaalf tenten weer zien verrijzen, gereed om
opnieuw in zich op te nemen wonderen, won-
dermenschen en wonderdingen en duizenden,
die komen om dat al te aanschouwen.
Ik heb met Barnum en Bailey gereisd van
i Utrecht hierheen Wat zijn wij Hollanders
langzaam. En wat doen we weinig met vele
menschen in veel tijd.
I
en
een
nen verschaffen.
Twee oudjes.
lil.lll W FSIESLIMI.
\ii.i n iiiu.ii 11:\i II.
r-
I